پرشین خودرو: وضعیت بازار خودرو در نوسان و التهاب به سر میبرد. برای نخستین باراست که بعد از پیروزی انقلاب با کاهش 36 درصدی تولید خودرو مواجه شده ایم. خودروسازان، دلایل اصلی کاهش تولید را کمبود نقدینگی، دراختیار نداشتن قیمت گذاری و مهمتر از همه مسائل مربوط به تحریمها میدانند.
به گزارش «پرشین خودرو» بخ نقل از تهران امروز، البته دبیر انجمن خودروسازان عامل مهمتر از اینها را عدم حمایت دولت ازصنعت خودرو بیان میکند ومصرانه خواستار حمایت جدی دولت ازاین صنعت وخارج کردن خودروهای سواری از فهرست کالاهای انحصاری است.
احمد نعمت بخش اختلاف بین قیمت کارخانه وحاشیه بازار را معضل بسیار جدی خودروسازان ودلیل اصلی افزایش قیمت خودرو بیان میکند.استدلالهای وی را درخصوص دلایل اصلی وضعیت بحرانی صنعت خودرو و راه حلهای آن بخوانید.
وضعیت کلی بازار خودرو را چگونه ارزیابی میکنید؟
در مجموع شرایط بازار خودرو هم ازسایر صنایع دیگر متفاوت نیست. طبق نمودار سایت انجمن در 5 ماه اول امسال 36 درصد افت تولید داشتیم در صورتیکه هر سال با رشد صعودی تولید مواجه بودیم. این کاهش تولید وعرضه در بازار و ازطرفی افزایش قیمت دلار، باعث افزایش قیمت خودرو در بازارشده است، اما شرکتهای خودروسازی درتلاش هستند به شرطی که شرایط مناسب فراهم شود درنیمه دوم سال تا حدودی جبران کنند تا بتوانیم افزایش تولید داشته باشیم.
این اتفاق چند درصد به وقوع خواهد پیوست؟
من تصور نمیکنم با این وضعیت فعلی بتوانیم به اندازه سالهای گذشته افزایش تولید داشته باشیم. متاسفانه کارخانههای خودروسازی به دلیل اینکه باید بوروکراسی سخت اداری سازمان حمایت را طی کنند( به عنوان مثال دراردیبهشت ماه برای درخواست افزایش قیمت به سازمان حمایت مراجعه کردیم، بالاخره پایان مرداد ماه جلسه ای در کمیته خودروتشکیل دادند والان یک ماه از آن تاریخ میگذرد، متاسفانه هنوز نتیجه ای اعلام وابلاغ نکرده اند.) از طرفی بنده طی بحثهایی که همواره با مسئولین صنعت خودرو کشور داشته ام مبنی بر اینکه در شرایط التهاب فعلی نمیشود صنعت خودرو را به اصطلاح زمین گذاشت، زیرا با افزایش هزینههای تولید در حال حاضر، کارخانههای ما فقط درحال ضرر و زیاندهی هستند، اما متاسفانه از نظر مسئولین، صنعت خودرو حساس نیست و نباید گران شود.
دلیل اصلی افزایش قیمت چیست؟
دلیل اصلی این است که قیمت گذاری دراختیار خودروساز نیست.برای خودروهای سواری زیر 45 میلیون تومان باید به سازمان حمایت مراجعه کنیم و بوروکراسی خاص آن را طی کنیم.
قیمتها چقدر واقعی وچه میزان کاذب است؟
بیشتر کاذب است اما اگر قیمت گذاری را به خودمان واگذار کنند قیمتها واقعی میشود .
آیا درآینده بازار خودرو افزایش قیمت خواهد داشت؟
اجتناب ناپذیر است. ما خودمان به سازمان حمایت درخواست افزایش قیمت را داده ایم زیراهزینههایمان بالا رفته است ازطرفی با افزایش قیمت ارز، کارخانههایی که وابستگی ارزی دارند با مشکل مواجه میشوند وافزایش قیمت بیشتری پیدا میکنند.این باعث اختلاف بین قیمت کارخانه و بازار میشود یعنی درحال حاضر هم بین قیمت کارخانه وبازار، اختلاف قابلتوجهی ایجاد شده است، من بارها به مسئولین وزارت صنعت بخصوص به آقای وزیرگفتم که شما به عنوان سیاستگذار نباید سیاستی اتخاذ کنید که مسئولین اجرایی به فساد بیفتند، مثلاخودروهایی که 7-8 میلیون تومان اختلاف قیمت با بازاردارند.
ممکن است در واحدهای فروش، هر کسی میتواند با فروش هر خودرو، به سود قابل توجهی دست یابد واین عده درمظان اتهام هستند که شاید به اطرافیان وآشنایان خود بفروشند، واین اتفاق باعث میشود که در بازار تلاطم و رانت خواری ایجاد شده وپولهای سرگردان به این سمت جذب شده وتقاضای کاذب افزایش یابد ودرنتیجه به افزایش بی رویه قیمت دامن میزند. اسفند سال گذشته به آقای غضنفری پیشنهاد دادیم که قیمت گذاری خودروهای بالای 45 میلیون تومان در اختیار خودمان باشد که خوشبختانه ایشان موافقت کردند مثلا ماکسیما 66 میلیون تومان در بازار و قیمت کارخانه 44 میلیون بود یعنی 22 میلیون تومان اختلاف داشتیم که این سود باعث ایجاد فساد میشد. بعد از این اتفاق قیمت ماکسیما را به 57 میلیون افزایش دادیم وبازارهم مجبور شد قیمت را از 66 میلیون به 58 میلیون کاهش دهد.
اما ماکسیما همچنان بالاتر رفته؟
دلیل دارد ودلیلش اینست که ما تولید 45 روزمان را برای برنامه اجلاس سران غیرمتعهدها تحویل دادیم از طرفی دیگر این خودرو درحال جمعآوری وعرضه اش کاهش یافته است اما متاسفانه در تمام دنیا وقتی خودروی جمعآوری میشود قیمت آن کاهش مییابد اما درکشور ما برعکس است حتی زمانیکه پیکان درحال جمع شدن بود قیمتش بالارفت.
چرا دولت قیمت گذاری را به خودروساز واگذار نمیکند؟
در سال 73 درکشورچنین بحرانی به وجود آمد وبین قیمت کارخانه وحاشیه بازارتفاوت زیادی به وجود آمد اما بر اساس مصوبه شورای اقتصاد مقرر شد خودرو در حاشیه بازار به فروش رسد و قیمت گذاری در حاشیه بازاربه عهده وزیروقت صنایع محول شد. اجرای این مصوبه تا سال 90 باعث آرامش نسبی درقیمت خودرو بود.براساس نمودارمقایسه شاخص قیمت خودرو در بازارآزاد وشاخص بهای کالاهای مصرفی در سال 76 که سال پایه بود شاخص کالای مصرفی 100 و شاخص خودرو هم 100، اما امسال شاخص کالای مصرفی به 760 رسیده است اما شاخص خودرو 144، یعنی طی 14 سال گذشته جمعا 44 درصد افزایش قیمت خودروداشتیم.تجربه 14 ساله ما میگوید تنها راهی که بتوانیم بازار خودرو را کنترل کنیم وقیمت خودرو افزایش نیابد این است که قیمت گذاری به خودروساز واگذار شود تا سود حاشیه بازار حذف شود.ما میخواهیم مسئولین را مجاب کنیم که قیمت گذاری خودروهای زیر45 میلیون تومان هم زیر نظر خودمان باشد در صورت بروز این اتفاق ما این قول را خواهیم داد که قیمتها را مانند 14سال گذشته به تعادل برسانیم.
متاسفانه شورای اقتصاد از سال گذشته مصوب کرده است که خودرو کالای انحصاری است وبا قراردادن خودرو سواری در لیست کالاهای انحصاری، علاوه بر قیمتگذاری توسط سازمان حمایت باعث ایجاد مانع در رشد این صنعت شده است. من شخصا در جلسه ای که با رئیس سازمان حمایت داشتم با بیان مفصلتر این استدلالها، مثالی آوردم از بسته نخودی که 141 درصد افزایش پیدا کرد یعنی بسته آرد نخودچی گلها ظرف 10 ماه از850 تومان به 2050 تومان افزایش یافت اما جالب اینکه خودرو هیچ افزایش قیمتی نداشته فقط در کف بازار افزایش قیمت داشتیم .
با این توضیح من رئیس شورای حمایت تقوی متقاعد شده وقرار شد که مصوبه شورای اقتصاد رااصلاح کنند. لذا با تهیه یک نامه 3 امضایی توسط بنده، انجمن قطعه سازان و انجمن خدمات بعد از فروش، به شورای اقتصاد، استدلال کردیم که شما اشتباه میکنید و خودرو کالای انحصاری نیست به دلیل اینکه در کشور 16 تولید کننده سواری ساز و 12 واردکننده داریم پس انحصار نیست .اما عده ای معتقدند به دلیل وجود2 شرکت ایران خودرو و سایپا که حجم عمده ای از بازار در اختیارشان است پس خودرو انحصاری است .
دلایلتان از اینکه خودرو کالای انحصاری نیست چه بود؟
ما در نامه شورای حمایت استدلال کردیم که اگر قرار است ایرانخودرو و سایپا انحصاری باشند پس 2 شرکت بزرگ کره ای کیا و هیوندا که بزرگترین تولیدکنندههای کشورشان هستند یا مثلا در فرانسه رنو و پژو سیتروئن یا در آمریکا جنرال موتورز و فورد که در کشورهای سرمایهداری قرار دارند هم باید شرکتهای انحصاری باشند در صورتیکه شالوده این کشورها براساس اقتصاد آزاد و سرمایه داری است. اینکه میگویند ایران خودرو وسایپا 90 درصد بازار را در اختیار دارند هم دلیل قانع کننده ای نیست برای اینکه مثلا در آلمان بنز، بی ام و و فولکس که بزرگترین خودروسازان هستند حجم زیادی از بازار را در اختیار دارند اما انحصاری نیستند.
منظورم این است که کشورهای دیگر به استاندارد جهانی نزدیکترند ازنظر کیفیت، اما در ایران کیفیت خودروها با قیمت شان تناسبی ندارد؟
من این نظر شما را به هیچ وجه قبول نمیکنم زیرا درکیفیت، خودروهای ما استانداردهای 55 گانه کیفیت اروپا(eec) را رعایت میکنند.ازطرفی اگر صنعت خودرو را با صنایع دیگر مقایسه کنیم از همه بالاتر هستیم .مثلا نسبت به لوازم خانگی، کانیها، نساجی و... سرمان بالاست وپیشتازیم اما در مقایسه با جنرال موتورز یا بی ام و، خیلی عقبیم . دلیل اصلی این مشکل هم کاهش سرمایه گذاری در کشورمان است. در تمام دنیا دولتها از صنایع خودرویشان حمایت ویژهای میکنند اما به اعتقاد من در کشور ما این اتفاق نمیافتد. شاید بگویند صنعت خودرو، تعرفه 90 درصد دارد اما آیا چه میزان از این محصول خارجی است؟ وچه میزان تکنولوژی در آن به کار رفته است؟مثلا تعرفه کاشی 100 درصد است اما باید دید چند درصد از ساختش خارجی است.از نظر من کشورهای جهان سوم همه چیزشان باید با هم همخوانی داشته باشد. مثلا اگر تعرفه ما 90 است کاشی، پوشاک، 100 و کفش هم 120 است که بارها به دولت پیشنهاد دادیم تعرفهها را طی برنامه 5 ساله جدول بندی کنید که هر کدام از تولید کنندگان بدانند مثلا طی 5 سال آینده چه میزان تعرفه کاهش مییابد؟
این کار چه مزیتی دارد؟
حسنش این است که باعث میشود، صاحبان صنایع چشم انداز5 سال آینده شان را دارند ودیگر اینکه اگر ما بخواهیم عضو WTO شویم باید تعرفههایمان را کاهش دهیم. اما دربحث کیفی بودن استانداردها ما درحد امکانات کشورمان باید توقع داشته باشیم یعنی تمام بخشها باید باهم پیشرفت کند آیا سیستم آموزش که پایه گذارترین است پیشرفتی داشته؟ از طرفی شرایط مملکت شرایط عادی نیست، اگر10 سال پیش یک مناقصه برگزار میشد شاید 20 کمپانی خارجی در آن شرکت میکردند امروز 20 تا نامه میدهیم اما یکی پاسخگو نیست، اروپا دیگر به ما قطعه نمیدهد واین مسائل باعث ایجاد افت تولیدمان شده است. در کشور ما استانداردها همیشه حداقلها بوده اند یعنی رعایت استاندارداجباری انجام میشود. مثلا اگر یک کالایی مارک استاندارد را میزند خیلی بهتر از اینهم میتواند باشد لذا کارخانههای ما استاندارد 55 گانه اروپا (eec ) را رعایت میکنند.
چقدر با استاندارد جهانی فاصله داریم؟
حداقل استاندارد جهانی 55 گانه اروپا (eec)است اما برخی کمپانیهای بزرگ برای خودشان موارد سخت تری را هم در نظر گرفتهاند.86درصد خودرو قطعه است در حال حاضر با فرسودگی مواجه هستیم دولت باید تسهیلاتی دهد به قطعهسازان از طرفی تحریمها باید برداشته شده تا بتوانیم ماشینهای جدید وارد کنیم .اما در مجموع میتوانم بگویم از نظر کیفیت مطلوب رو به پیشرفت هستیم. گزارشهای هفتگی شرکت بازرسی کیفیت استاندارد ایران نشان از روند بهبود کیفیت تولیدات خودروی کشوراست.
آینده صنعت خودرورا چگونه پیشبینی میکنید؟
بر اساس برنامه ای که داریم در افق 1404 حدود3 میلیون خودروباید تولید، یک میلیون را صادر کنیم وباید 5 پلت فرم داشته باشیم که از هر کدام 4 خودرو بگیریم یعنی در آن زمان ما 20 خودرو به روز خواهیم داشت.پراید، پژو 405، سمند دیگر از سال 95 تولید نخواهند شد.یعنی از سال 95 خودروهای تحت لیسانسی که 7 سال از تولیدشان بگذرد وبرندهای داخلی هم بیش از 10 سال، تولیدشان ممنوع خواهد شد.مسئله تحریمها باعث شده ارتباط ما با بزرگان صنعت خودرو قطع شود اما امید داریم با برداشتن تحریمها دوباره بتوانیم از آنها کمک بگیریم.
در یک جمعبندی مشکل اصلی صنعت خودرو را بیان کنید؟
تسهیلات لازم در اختیارمان نمیگذارند به قولهایشان عمل نکردند، آزادسازی قیمت نداریم ودر نهایت، تحریمها. به صورت مفصلتر اینکه، درگذشته تولید کم بود و 80 درصد تولیدات پیشفروش می شد الان 25 درصد تولیدات پیشفروش می شود، قبل از تحریمها گشایش اعتبار داشتیم ابتدا 10 درصد از مبلغ و مابقی آن را در گمرک هنگام تحویل جنس پرداخت میکردیم الان به دلیل تحریمها گشایش اعتبار نداریم و فشار نقدینگی مان بسیارزیاد شده است. بانکها بر اساس مصوبه میتوانند تا 20درصد سرمایه اولیه ر ابههر شرکتی به صورت وام پرداخت کنند اما به خودروسازان 15 درصد میدهند و شرکتهای خودروسازی را ذینفع واحد میگیرند. برای شرکتهای لیزینگی سود 17درصد تعیین کردند که عملا باعث تعطیلی این شرکتها شدهاند. کارخانه های خودروسازی مجبور شدند از سرمایه خودشان لیزینگ کنند که باعث ورشکستگی آنها میشود.اینها مواردی است که صنعت خودرو را با مشکل مواجه کرده است.
چرا دولت حمایت نمیکند؟
صنعت خودرو، موتور محرکه سایر صنایع است در تمام کشورها، اگر احساس کنند با افت روبهرو شده به حمایتهای ویژه مانع آسیب دیدن آن میشوند. رشد صنعت خودرو باعث رشد صنایع دیگر میشود.اما متاسفانه 4 ماه میگذرد و ما اعلام کردهایم که این صنعت با بحران نقدینگی مواجه است که نتیجه آن تصویب 2 هزارمیلیارد تومان تسهیلات بود. اما بعد از این مدت به ما اعلام کردند که در قالب دو فقره 500 تومانی بهصورت 6 ماه که ما موافقت نکردیم. دولت بههیچ وجه حمایت نمیکند. نشان میدهند که صنعت پیشرفت کرده اما دفاعی نمیکنند.
آینده بازار خودرو را چگونه میبینید؟
اگر دولت به قولهایش عمل کند یعنی اینکه قرار شده وام بانکها را به 20درصد افزایش داده، ذینفع واحد و سقف لیزینگها را بردارند، شاید بتوانیم به پیشرفتهایی در این صنعت دست یابیم.
کد خبر 14890
نظر شما