به گزارش «پرشین خودرو» به نقل از شبکه ایران، این سیر نزولی تا كجا ادامه می یابد؟ واقعیت های پنهانی كه در پس زمینه صنعت خودروسازی هر از گاهی به شكل پاره های یك تصویر نامعلوم سر باز می زند چیست؟ به باور بسیاری از دست اندر كاران، خودروسازی ایران اكنون در لبه پرتگاه حركت می كند، حركتی كند و پر اضطراب برای ماندن. اگر تا چندی پیش، معجزه تولید انبوه، فشارهای تورمی را می شكست و خودروسازان توانستند از گذر دشوار حذف یارانه های انرژی بدون نیاز به اعمال شوك قیمتی با موفقیت بیرون آیند، امروز همزمانی نوسانات ارزی و تاثیر مستقیم و غیر مستقیم آن بر هزاران كالا و خدمات داخلی و خارجی كه با صنعت خودرو درگیرند و در پی آن بحران نقدینگی و افت تیراژ تولید، شوكی ناگهانی را بر صنعت خودرو وارد كرده است. بر اساس فرمول فورد كه ده ها سال است به قانون خدشه ناپذیر خطوط تولید صنایع دنیا تبدیل شده، حفظ و كنترل قیمت تنها با تولید انبوه امكان پذیر است و بر اساس قانون شناخته شده عرضه و تقاضا، وقتی عرضه كم باشد، تقاضا بالا می رود. هر دوی این قوانین به ما می گویند كه در شرایط موجود، قیمت خودرو بالا می رود و بازار ملتهب می شود. با این پیش زمینه ذهنی بود كه به سراغ بیژن مجید زاده معاون تامین مگاموتور رفتیم. می خواستیم آنسوی دیگر واقعیات بازار خودرو را در یكی از سرپل های هلدینگ سایپا بررسی كنیم. اتاق مسئول دفتر او شلوغ بود. صندلی های انتظار توسط مدیران عامل شركت هایی اشغال شده بود كه جزو زنجیره تامین 380 شركتی مگاموتور بودند. هر از گاهی یك ارباب رجوع در حالی كه كلماتی را جویده جویده و معترض ادا می كرد، از دفتر معاون تامین مگاموتور خارج می شد. مسئول دفتر مجیدزاده می گفت: اوضاع خراب است شركت پول ندارد و همه هم طلبكار! ببینید ما چه می كشیم! مجیدزاده نیز در همان ابتدای گفتگو از دشواری وضعیت موجود گفت، وی گفت: مگاموتور تولیدكننده قوای محركه سایپا شامل موتور، گیربكس و اكسل است كه تقریبا 50 درصد ارزش یك خودرو را در بر می گیرد. او در پاسخ به اولین پرسش من درباره مهمترین دلایل افزایش قیمت تمام شده خودرو و قطعات آن می گوید: دو عامل اصلی باعث افزایش قیمت تمام شده محصولات مگاموتور شده است: اول افزایش قیمت قطعات داخلی كه دلایل متعددی دارد و دیگری هم افزایش قیمت قطعات خرید خارجی كه عمده ترین آن افزایش نرخ ارز است. در بخش داخلی دلایل متعددی باعث شده تا قیمت خرید داخلی ما افزایش پیدا كند كه از مهمترین آنها افزایش مواد اولیه مثل آلومینیوم، فولاد و ورق هاست. بعنوان مثال آلومینیوم از ابتدای سال 2-3 برابر افزایش قیمت و ورق و فولاد 70 تا 80 درصد افزایش قیمت داشته اند. این عامل باعث شده است تا قیمت كالاهای داخلی هم به همین نسبت افزایش پیدا كند. به اعتقاد معاون تامین مگاموتور، در قیمت یك كالای داخلی فقط مواد اولیه مطرح نیستند، افزایش دستمزد ها، تورم موجود در كشور، موادی كه برای بسته بندی بكار می رود و ... مزید علت می شوند تا قیمت تمام شده كالا بالا رود. عامل داخلی دیگری كه باعث افزایش قیمت شده متاثر از كاهش تیراژ و تولید خودروست. بدلیل اینكه سربارهای تولید در سالهای قبل بر روی تیراژهای بالایی تعیین شده بود، بدیهی است بعد از كاهش ناگهانی تیراژها، سربارهای تولید به تیراژ پایین تری سرشكن شود بنابراین قیمت افزایش پیدا می كند. مواد مصرفی كه در بخش های مختلف فرآیند تولید مورد استفاده قرار می گیرند مثل آب صابون و انواع روغن های ماشین كاری افزایش قیمت داشته اند كه در قیمت نهایی تاثیر گذارند. معاون تامین مگاموتور در ادامه می گوید: هزینه حمل و نقل قطعات هم افزایش یافته است. زمانی كه حمل و نقل افزایش داشته باشد قیمت بر تعداد كالایی كه بروی كامیون حامل حمل می شود سرشكن می شود. ما این افزایش قیمت را از سازندگان داخلی قبول كرده ایم و پذیرفته ایم كه هزینه های آنها 2-3 برابر افزایش پیدا كرده و البته بخشی از واحدها 70 -80 درصد افزایش پیدا كرده است. باز هم ارز مجیدزاده در افزایش قیمت قطعات خارجی و وارداتی خودرو را بطور مستقیم متاثر از نوسانات ارزی می داند و می گوید: بعلت بالا رفتن قیمت ارز، خریدها نیز به همین نسبت گران تر شده است. مشكل دیگر اینكه برای پرداخت ارز به تولید كننده خارجی مجبوریم نقدینگی بیشتری را بكار اندازیم. به این دلیل كه قبلا با 10 درصد گشایش LC انجام می شد و بعد از اینكه كالا به گمرك می رسید 90 درصد بعدی را می توانستیم به صورت فاینانس پرداخت كنیم بنابراین برای وارد كردن كالا نقدینگی زیادی لازم نبود ولی در حال حاضر باید حداقل 130 درصد بهای كالا به بانك پرداخت شود. در حقیقت نقدینگی مورد نیاز اولیه بعنوان پیش پرداخت خرید كالا معادل 13 برابر سال قبل می شود. برای اینكه این نقدینگی بدست آید مجبور هستیم از وام های بانكی استفاده كنیم و برای آن هم باید بهره بانك را بپردازیم، این عاملی است برای بالا رفتن قیمت تا نقدینگی را تامین كند. معاون تامین مگاموتور در ادامه می گوید: مانند همین ماجرا برای سازندگان داخلی هم پیش می آید یعنی آنها هم اگر بخواهند جنسی را وارد كنند یا بسازند، باید پروسه ای مشابه به ما را طی كنند بعنوان مثال، برای تولید مجموعه دینام بخش هایی باید از خارج بیاید. همه این هزینه ها به ما تحمیل می شود و اگر ما این هزینه ها را نپذیریم سازندگان ما نمی توانند به كار خود ادامه دهند. بنابراین همه این افزایش هزینه ها به ما تحمیل می شود و می توانیم بگوییم قیمت های تمام شده ما نسبت به سال گذشته رشد چشمگیری داشته كه اگر به طریقی توسط خودروساز جبران نشود ضررهایی كه به ما وارد می شود رقم بسیار بالایی خواهد بود. از مجیدزاده میزان دقیق قیمت تمام شده قوای محركه خودروهای سایپا را با توجه به نوسانات نرخ ارز می پرسیم، او می گوید: در بخش های خرید خارجی قیمت ارز كه 1000 تومان بود مقداری تغییر پیدا كرد و ارز 1226 تومان شد كه البته مدت كوتاهی به همین صورت بود در حال حاضر اگر ارز مبادلاتی را نزدیك به 2500 در نظر بگیریم، قیمت ها دو برابر شده و ما در خریدهای خارجی، هزینه مان دو برابر شده است. در كنار دو برابر شدن هزینه های ارزی، بدلیل عدم گشایش LC، خرید خارجی نقدینگی زیادی نیاز دارد، پس برای تامین آن نقدینگی، اجبارا باید از اعتبارات بانكی استفاده كنیم و سود آن را هم پرداخت بكنیم بنابراین گاهی تا 3 برابر در این بخش افزایش قیمت داشته ایم. در قسمت داخلی شرایط متفاوت است با توجه به اینكه مواد اولیه قطعه مورد استفاده داخلی یا خارجی باشد قیمت ها از 70 درصد تا بیش از 200 در نوسان است. معاون تامین مگاموتور درباره مشكلاتی كه در تنظیم قراردادها با سازندگان پیش آمده می گوید: مشكل عمده ما بدلیل شناور بودن قیمت ارز است. سازندگان ما در شرایطی كار می كنند كه بسیاری از مواد اولیه ای كه مورد مصرف در قطعه سازان است قیمت های موقت و متحرك است. چون ما با این شرایط مواجه هستیم قراردادهایمان را با سازندگان بصورت سیار و قابل تغییر منعقد می كنیم یعنی قراردادمان بر اساس شرایط اقتصادی همان روز است منتها با قید این شرط، كه این قیمت ها هر ماه یا هر فصل قابل تجدید نظر است، قراردادها بسته می شود و ما به جلو حركت می كنیم. در شرایطی كه تغییرات بیش از 5 درصد باشد مجبوریم در ماه بعد توافقات جدیدی انجام دهیم چه كاهشی باشد چه افزایشی بنابراین بدلیل عدم وجود ثبات اقتصادی ما مجبوریم قراردادهایمان را بر اساس شرایط تنظیم و اجرا كنیم یعنی نه شما و نه سازنده هیچكدام تصویر روشنی از شرایط یك ماه بعد ندارید؟ - متاسفانه خیر!! این پاسخ آخر مجیدزاده به پرسش من بود. سازنده های طلبكار نیز در معاونت تامین مگاموتور معطل بودند و من پیش از این نمی توانستم آنها را معطل بگذارم، بنابراین مصاحبه كوتاه خود را در همین جا پایان دادم.