به گزارش «پرشین خودرو»، آلودگی که هر چند در طول سال نیز گریبان کلانشهر های بی قواره ایران را گرفته اما در زمستان چنان رخ می نماید و رودرروی چشم همه می ایستد که دیگر نمی توان آن را نادیده گرفت و همیشه هم خودرو ها مقصران اصلی این آلودگی ها هستند. گاهی از مردم خواسته می شود کمتر از خودرو شخصی استفاده کنند و گاهی با طرح های زوج و فرد ، عبور و مرور خودرو ها را در روز های مشخصی ممنوع می کنند. هر چند مردم مخاطب اصلی این درخواست ها و محدودیت ها هستند، اما نباید از مشکل بزرگ «آلایندگی بالای خودرو های ایرانی» چشم پوشید که هر چند مقصر آن خریداران خودرو نیستند اما آنها باید تاوانش را بپردازند. خودرو های تولید شده در کشورمان مدت ها ست با استاندارد آلایندگی یورو2 تولید می شوند در حالی که طبق قانون باید از آغاز سال 1390، استاندارد این خودرو ها به یورو4 ارتقا پیدا می کرد. به گزارش شرق، اواخر سال89 مشخص بود صنعت خودروسازی ایران که تولید بیش از یک میلیون دستگاه را افتخار خود می دانست، حاضر به پذیرش یورو4 و دردسر های آن نیست و خودروسازان با چانه زنی توانستند تا پایان سال 90 و پس از آن تا پایان سال 91 از دولت برای اجرای این استاندارد مهلت بگیرند و اکنون نیز زمزمه هایی مبنی بر ادامه تولید خودرو های با استاندارد منسوخ یورو2 در سال آینده به گوش می رسد. بحث ارتقای استاندارد آلایندگی خودرو های تولید داخل از یورو2 به یورو4، در میان انبوه مشکلات صنعت خودرو کشور همچنان یکی از بحث های داغ است که در یک سوی آن خودروسازان و وزارت نفت و در سوی دیگر پلیس، وزارت صنایع و اداره استاندارد قرار دارند. خودروسازان بارها اعلام کرده اند هر زمان وزارت نفت سوخت مناسب را تامین کند، تولید خودرو یورو4 را آغاز می کنند. در مقابل وزارت نفت هم اعلام کرده توانایی عرضه سوخت مناسب را دارد و توپ را به زمین خودروسازان انداخته تا هر زمان خودرو یورو4 آماده عرضه شد، سوخت مناسب هم توزیع شود. در حالی که خودروسازان و وزارت نفت، بحث تاریخی مرغ و تخم مرغ! را در پیش گرفته اند، در سوی دیگر موسسه استاندارد و پلیس، با استناد به قانون سخن از عدم شماره گذاری خودرو های یورو2 از سال آینده می رانند و وزارت صنایع هم با سیاست یکی به نعل و یک به میخ، سخن از ارتقای «تدریجی» استاندارد آلایندگی خودرو ها دارد تا بار دیگر مشخص شود قوانین زیست محیطی در صنعت خودرو ایران، قابلیت فراوانی برای «خم شدن» دارند و معمولابه انگیزه اجرا نشدن وضع می شوند. یورو4 چیست؟ اروپایی ها، برای کاهش آلایندگی خودرو های قاره سبز، از اواخر دهه 80 میلادی استاندارد های آلایندگی ویژه خود را که با نام استاندارد های سری EURO (یورو) شناخته می شود وضع کردند. این استاندارد ها آلایندگی های خاصی را مورد بررسی قرار می دهند. هدف اصلی، کاهش آلایندگی خودرو ها ست. استاندارد یورو2 از سال 1996 (17 سال قبل) در اروپا به اجرا در آمد و پس از آن در سال های 2000 و 2005، به ترتیب یورو3 و یورو4 در اروپا اجباری شد و اکنون نیز خودروسازان این قاره در حال تولید خودرو های یورو5 هستند و خود را برای ارتقا به یورو6 در سال 2014 میلادی آماده می کنند. یورو2؛ از سمی که می خوریم اروپایی ها در حال حاضر استاندارد یورو5 را اجرایی کرده اند که در آن، پنج آلاینده را مورد اندازه گیری قرار می دهند که وجود هر یک از آنها در گازهای خروجی موتور خودرو ها اثرات مخربی بر محیط زیست و البته سلامت انسان ها دارد. در این میان استاندارد یورو2 (و حتی یورو4) میزان ذرات معلق تولید شده توسط موتور خودرو را مورد اندازه گیری قرار نمی دهند در حالی که این ذرات متهمان اصلی آلایندگی شهر های بزرگ کشور هستند و منشا بسیاری از بیماری ها از جمله سرطان ریه، مشکلات قلبی، برونشیت و مرگ زودرس به شمار می روند. از سوی دیگر دو آلاینده اکسیدهای نیتروژن و هیدروکربن های نسوخته در یورو2 به صورت تجمعی مورد اندازه گیری قرار می گیرند در حالی که در نسخه های بالاتر این استاندارد به هر یک از این دو آلاینده اهمیتی جداگانه داده شده است. در این شرایط باقی ماندن در استاندارد یورو2، تنها آسیب دیدن خاموش شهرنشینان ایرانی است که چاره ای جز تنفس در هوایی که کلکسیونی از آلاینده ها را عرضه می کند ندارند تا بار دیگر چوب عملکرد ضعیف برخی تصمیم گیرندگان را مردم بخورند. در این شرایط حتی ارتقا به یورو4 نیز بیشتر به التیام می ماند تا درمان چرا که یورو4 نیز ضعف هایی دارد و نمی توان از آن انتظار معجزه داشت ضمن آنکه انبوه خودرو های فرسوده و با استاندارد آلاینده یورو2 همچنان منبع بزرگی از آلودگی در شهر های ایران هستند. برنده ها و بازنده های یورو4 خودروسازان هر چند در حال حاضر عدم عرضه سوخت استاندارد از جانب شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی را به عنوان بهانه ای مناسب برای عدم عرضه خودرو هایی با استاندارد یورو4 در آستین دارند اما بررسی خودرو های پرتیراژ داخلی نشان از مشکلات پنهان در دستیابی به این استاندارد دارد که البته در زیر بهانه عدم عرضه سوخت مناسب پنهان شده است تا جایی که اگر از همین امروز سوخت مناسب در تمام جایگاه های سطح کشور توزیع شود، تقریبا هیچ یک از خودرو های پرتیراژ داخلی، توانایی دستیابی به این استاندارد را ندارند. علت اصلی این مساله به تکنولوژی قدیمی موتور آنها باز می گردد و همین مساله مانع بزرگی بر سر راه دستیابی این موتور ها به استاندارد یورو4 است. اصلی ترین موتور مورد استفاده توسط ایران خودرو موتور XU7JP پژو است که نخستین بار در اوایل دهه 90 (بیش از دو دهه پیش) به بازار عرضه شد، دورانی که هنوز استاندارد های سری EURO در اروپا پیاده نمی شد. این موتور در نهایت توانست با بهسازی هایی تا اواخر دهه90 و دورانی که استاندارد اروپا به یورو2 ارتقا پیدا کرده بود دوام بیاورد، اما پس از آن از طیف موتور های مورد استفاده پژو- سیتروئن خارج شد. هر چند ایران خودرویی ها با تغییراتی در این موتور تلاش کرده اند آن را به روز نگه دارند اما این موتور به دلیل طراحی قدیمی، به سختی می تواند فراتر از استاندارد یورو2 (و در خوشبینانه ترین حالت یورو3) را پاس کند و به این ترتیب ایران خودرو برای ارتقای پژو405، پژو پارس و مهم تر از همه اینها، سمند خودرو ملی خود به یورو4 به مشکل بر خواهد خورد مگر آنکه این موتور را که داخلی سازی بالایی هم دارد به طور کامل بازنشسته کند. موتور پراید، پرتیراژ ترین خودرو تولیدی کشور نیز با مشکلات مشابهی دست و پنجه نرم می کند. از طراحی این موتور نیز بیش از دو دهه می گذرد و سایپایی ها، به سختی و با تبدیل سیستم کاربراتوری موتور آن به سیستم انژکتوری توانستند این موتور پیر را برای دستیابی به یورو2 آماده کنند و برای رسیدن به یورو4 عملاچاره ای جر بازنگری کامل در این موتور یا بازنشسته کردن آن ندارند که هیچ یک از آنها موردپسند مدیران این شرکت نیست. در میان خودرو های سواری پرتیراژ داخلی تنها تندر90 است که بدون مشکل توانسته خود را برای یورو4 آماده کند تا جایی که اکنون و در شرایطی که هنوز استاندارد یورو4 در ایران اجباری نشده، این خودرو با استاندارد یورو4 به بازار عرضه می شود که علت اصلی آن را باید در موتور مدرن تر آن نسبت به سایر محصولات و البته تعهدات زیست محیطی رنوپارس دید. با این شرایط به نظر نمی رسد حتی در اواسط سال آینده نیز شاهد خداحافظی خودرو های یورو2 از خطوط تولیدی باشیم تا بار دیگر خودروسازان پیروز میدان باشند.