به گزارش «پرشین خودرو»، این تحریم به نحوی هدفگذاری شده است تا بواسطه ممنوعیت فروش، تامین و انتقال هر نوع کالا و خدمات مرتبط با صنعت خودرو تولید خودرو در ایران و عواید حاصل از این صتعت را برای دولت ایران با مشکلات جدی مواجه کند. صنعت خودرو سازی امروزه بعنوان سومین صنعت بزرگ دنیا مطرح است. این صنعت پس از صنعت نفت و بانکداری از گستردگی و اهمیت ویژه ای برخوردار است به طوریکه ۴درصد ارزش تولید ناخالص و ۱۰ درصد تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است. هم اکنون در دنیا، ۸ میلیون نفر به طور مستقیم و ۵۰ میلیون نفر نیز غیرمستقیم در صنعت خودرو فعال هستند. در کشور ما نیز صنعت خودرو طی دهه 80 از رشد و رونق خوبی برخوردار بوده است به نحوی که با تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار خودرو به رتبه 13 خودروسازی در دنیا دست یافت. صنعت خودرو با گردش مالی بیش از 25 هزار میلیارد تومان در سال، بعد از گروه پتروشیمی در زمره بزرگترین صنایع کشور قرار دارد.حدود ۴۵۰ هزار نفر در کشور در صنعت خودرو مشغول به کار هستند. همچنین صنعت خودرو ۶۰ صنعت ازجمله صنایع ریخته گری، شیشه، پلاستیک، پلیمر، نساجی و چوب را در بر می گیرد و توسعه صنعت خودرو یعنی توسعه کل صنعت کشور. بنابراین جایگاه و اهمیت آن در درآمدزایی برای کشور موجب گشت تا مورد هدف تحریم های تحمیلی قرار بگیرد و از گزند تحریم ها در امان نماند. این تحریم ها خیلی زود تاثیر خود رابر صنعت خودروی کشور نشان و هم موجب بالا رفتن هزینه های تولید شده است و صنعت خودروی کشور را با فقدان برخی از قطعات مواجه کرد. این در حالی است که صنعت خودرو یک صنعت خصوصی بوده و هیچ ارتباطی به برنامه‌های صلح آمیز هسته‌ای کشور ندارد بنابراین هدف از تحریم این صنعت از سوی دولت اوباما، افزایش فشار بر اقتصاد ایران بوده است. از ابتدای سال 1391 و تحت تاثیر تحریم های مالی و صنعت خودرو روند نزولی تولید خودرو آغاز شد به‌گونه‌ای که هم ‌اکنون تولید انواع خودرو در کشور به حدود نصف مدت زمان مشابه در سال 1390 کاهش یافته است. بنا برآماری که وزیر صنعت، معدن و تجارت محمدرضا نعمت زاده در نشست خبری دومین جلسه شورای گفت‌وگو در دولت یازدهم اعلام کرد، در شش ماهه نخست امسال 44 درصد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته کاهش تولید خودرو داشته‌ایم. در شش ماهه امسال حدود 300 هزار دستگاه سواری تولید شده که نسبت به مدت مشابه 44 درصد کاهش تولید داشته‌ایم. وی همچنین اظهار داشت امیدواریم در سال‌های بعد به ظرفیت 1.8 میلیون دستگاه خودروی سواری دست بیابیم. سازمان بین المللی سازندگان وسائل نقلیه موتوری نیز در گزارشی از تولید خودروی جهان در نیمه نخست ۲۰۱۳ اعلام کرد تولید خودروی ایران در این دوره با افت ۳۸.۵ درصدی به ۳۵۹ هزار و ۶۷۰ دستگاه رسید و ایران به رده ۲۱ در میان خودروسازان جهان سقوط کرد. بر اساس این گزارش در نیمه نخست سال 2013 تنها 359 هزار و 670 دستگاه خودرو در ایران تولید شده است. تولید خودروی ایران در سال 2012 نیز به دلیل وضع تحریم ها و محدویت های مالی با کاهش 40 درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شده و به 989 هزار و 110 دستگاه رسیده بود. در سال 2011 و پیش از اجرای تحریم ها بیش از 1.64 میلیون دستگاه خودرو در ایران تولید شده بود. طبق این گزارش چین با تولید 10 میلیون و 751 هزار دستگاه خودرو بزرگترین خودروساز جهان در این دوره شناخته شده است. تولید آمریکا به عنوان دومین خودروساز جهان به 5 میلیون و 665 هزار دستگاه و تولید ژاپن سومین خودروساز جهان با کاهش 10.9 درصدی به 4 میلیون و 674 هزار دستگاه رسید. کشورهای آلمان با تولید 2.867 میلیون دستگاه، کره جنوبی با 2.283 میلیون دستگاه، هند با 2.029 میلیون دستگاه، برزیل با 1.856 میلیون دستگاه، مکزیک با 1.546 میلیون دستگاه، تایلند با 1.407 میلیون دستگاه، و کانادا با 1.205 میلیون دستگاه به ترتیب در رتبه های چهارم تا دهم از این نظر قرار گرفته اند. در حال حاضر، خودروسازان ایرانی به دلیل تحریم‌های بین‌المللی نمی‌توانند قطعات موردنیاز خود را به صورت عادی و مستقیم تامین کنند، به نحوی که یا موفق به تامین قطعات نمی‌شوند یا با صرف هزینه‌های بسیار، این کار را انجام می‌دهند. لذا در طول این مدت براساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت تولید انواع سواری در گروه صنعتی ایران خودرو 77.7 درصد، پارس خودرو 75.1 درصد، سایپا 32.5 درصد،‌ گروه بهمن 50.4 درصد کاهش یافته است. همچنین بر اساس همین آمار در مرداد ماه امسال در سه شرکت خودروسازی راین، خودروسازی مدیران و کرمان موتور تولید خودرو به صفر رسیده است. در بین خودروهای سواری تولید داخل، تنها تیبا و رانا و پژو‌پارس به تداوم روند تولید حتی با افزایش تولید روبه‌رو شده‌اند و باقی خودروها افت را به خود می‌بینند. تحت تاثیر این فشارها در 2 سال اخیر چند محصول مطرح از خطوط تولید خودروسازان ایران خارج شدند. هیوندای‌ آوانته و ورنا، ریو، لیفان ۵۲۰ و چری ویانا خودروهایی بودند که موفق به ادامه حضور در صنعت خودرو ایران نشدند. توقف تولید یکباره و خروج پنج خودرو سواری از خطوط تولید خودروسازان داخلی در یک محدوده زمانی، پدیده‌ای کم ظهور در صنعت خودرو ایران بود که به دلایل مختلف بروز کرد. بزرگترین تحدید تحریم ها برای صنعت خودروسازی مربوط به سیستم سوخت رسانی و سامانه مدیریت هوشمند خودروها است. در حال حاضر کشور ما در زمینه سیستم سوخت رسانی، سامانه مدیریت هوشمند و توربوشارژ خودروها به خودکفایی نرسیده و در آینده نزدیک نیز توان داخلی سازی آنها را نخواهد داشت لذا بیشترین تأثیر تحریم ها در این قطعات خواهد بود. با توجه به اعمال تحریم های تازه، خودروسازان توان تولید خودرو با استاندارد یورو ۴ را ندارند و این امکان وجود دارد که جهت ادامه فعالیت ناگزیر به تولید مجدد خودروهای کاربراتوری شوند. هم اکنون عمده قطعات خودرو داخلی سازی شده است و یا تحت لیسانس تولید می شوند اما تنها مالکیت معنوی تعداد محدودی از خودروها را در اختیار داریم و این امکان وجود دارد که خودروهای تحت لیسانس نیز تحت تأثیر تحریم ها قرار گیرند. ساسان قربانی دبیر انجمن قطعه‌سازان ایران در همین ارتباط اعلام کرده است که هم‌اکنون خودروسازان با حدود ۳۰ درصد ظرفیت خود فعالیت می‌کنند. همچنین ظرفیت تولید در واحدهای قطعه‌سازی نیز به ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش یافته است. هرچند خودروسازان کشورمان کمتر از خروج شرکایشان از ایران اعتراض کرده‌اند و حتی این خروج را به نفع افزایش داخلی‌سازی محصولات هم عنوان کرده‌اند، اما واقعیت این است که با خروج شرکای خارجی از ایران، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های خودروسازان رقم خورد وتولید برخی محصولات پر طرفدار بازار با افت تیراژ قابل‌توجهی مواجه یا متوقف شد. خودروسازان جهانی و مشارکت در تحریم خودرو ایران : بزرگترین خودروسازان جهانی حاضر در صنعت خودرو ایران در طول این سالها دو شرکت فرانسوی پژو و رنو و در مرحله بعد دو شرکت کره ای کیا و هیوندای و همینطور نیسان ژاپن بوده اند. در این میان فرانسوی ها سهم عمده ای در بازار خودروی ایرن داشته اند. حدودا بیش از 40 در صد تولیدات خود رو در ایران تحت برندهای های فرانسوی بوده است. ارتباط صنعت خودرو کشورمان بااین غول های صنعت خودرو همان حکایت همیشگی مبادله نابرابر در تمام حوزه های صنعتی و تجاری میان کشورهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه است. روابط اقتصادی که در آن سود سرشار عاید طرف قدرتمند رابطه می شود و همواره سعی دارد تا بدون در اختیار قرار دادن دانش فنی و ارتقاء تکنولوژیک، این رابطه را با حفظ وابستگی طرف ضعیف تر تداوم بخشد. این نحو رابطه میان خودروسازان بزرگ جهانی با صنعت خودرو کشورمان این تنش را به صورت پنهان در تمامی این سالهادر پس همکاری خود داشته است. لذا به محض ورود تحریم های یکجانبه امریکا به حوزه صنایع اصلی کشور این شرکتها نیز همکاری خود را با صنعت خودروی کشورمان قطع کردند و به تحریم پیوستند. پژو : در سال ۱۹۷۴ پژو ۳۰٪ درصد از سهام سیتروئن را خریداری كرد و در ۱۹۷۵ این شرکت را تصاحب نمود. در نتیجه دو شرکت با یکدیگر ادغام شدند و شرکت جدید نیز پژو سیتروئن نام‌گذاری شد که برندهای هر شرکت حفظ شود؛ اما از لحاظ منابع فنی و تکنولوژی از تحقیقات یکدیگر بهره‌مند شوند. در آن زمان سیتروئن دچار مشکلات مالی زیادی بود ولی در عین حال مدل‌های زیادی از خودرو را برای تولید نهایی طراحی نموده بود ایران در طول دهه 1380 همواره یکی از بزرگترین بازارهای تولید خودروهای فرانسوی بوده است. حدود 40در صد خودروهای تولید ایران تحت برندهای فرانسوی مثل پژو، رنو، سیتروئن تا قبل از شروع تحریم ها تولید می شده است. در این میان پژو بزرگترین خودروساز خارجی فعال در بازار ایران بوده است. پژو با خودروسازان بسیاری وارد معامله شد. از رنو و سیتروئن هم‌وطن گرفته تا ولووی سوئد و حتی میتسوبیشی ژاپن.اما تردیدی نیست که یکی از پرسودترین معاملات این خودروساز با ایران‌خودرو بود. یکی از شرکای اصلی آسیایی پژو، ایران خودرو بوده است، البته شرکت سایپا نیز زانتیا را که یک محصول از سیتروئن است را تولید کرده است. به هرحال ایران بازار خوبی برای پژو بود زیرا خودروهای 206 و 405 که در ایران تولید می شدند خودروهای روز پژو نبودند و با تکنولوژی حداقلی تولید می شدند. البته سیاست پژو درایران همواره با هدف فروش در بازار ایران بوده است و نه با هدف انتقال تکنولوژی به خودروسازان و قطعه‌سازان و این نقطه ضعفی برای پژو محسوب می‌شود که خودروسازان ما باید به آن توجه داشته باشند. شرکت پژو سال های سال بدون دلاری سرمایه گذاری در ایران فعالیت کرد و با تولید تعداد زیادی خودرو سود کلانی را به دست آورد. پژو تا سال ۱۳۹۱ در ایران با ایران خودرو همکاری داشت. با آغاز سال ۱۳۹۱ هجری شمسی و تشدید تحریم‌های بین‌المللی علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران و هم زمان شدن این موضوع با مسئله همکاری مشترک جنرال موتورز و پژو، زمزمه‌های پایان همکاری چندین ساله پژو و ایران خودرو به وجود آمد و در نهایت در اواخر تابستان همین سال، همکاری پژو و ایران خودرو به حالت تعلیق درآمد و در پی آن چند تا از پر تیراژترین محصولات ایران خودرو دچار افت شدیدی شدند. با خریداری ۷ درصد از سهام پژو – سیتروئن توسط جنرال موتورز، گروه آمریکایی "اتحاد علیه ایران هسته‌ای" فشار خود را برای تعطیلی فعالیت شرکت پژو – سیتروئن افزایش داد. این گروه پیش از این از کنگره آمریکا تقاضا کرده بود که در زمینه سرمایه‌گذاری شرکت آمریکایی "جنرال موتورز" در کارخانجات فرانسوی پژو − سیتروئن، از زاویه نقض تحریم‌های ایالات متحده آمریکا علیه ایران تحقیق کند. مارک والاس، سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل متحد و از موسسان گروه "اتحاد علیه ایران هسته‌ای" گفته بود، جنرال موتورز به عنوان شریک تجاری و صاحب رسمی سهام پژو – سیتروئن باید این شرکت را وادار به اتمام فعالیت تجاری خود در ایران کند. رنو: تا قبل از شروع تحریم ها حدود ۲۰ درصد از تولیدات خودرو در کشور وابسته به رنو بوده است. بزرگترین قرارداد صنعت خودرو در بازار ایران قرار داد با شرکت رنو بود در سال1383 با نام قرار داد ال 90 بود که اولین محصولاتش در سال 1385 وارد بازار شد. قرارداد به این شکل بود که شرکت سایپا و ایران خودرو و شرکت رنو پارس بعنوان شرکت واسطه در زیرمجموعه ایدرو (سازمان نوسازی صنایع و معادن ایران) برای تامین قطعات عمل می کردند. این قرارداد اهداف چند جانبه ای داشت از جمله اینکه خودرویی با قیمت متناسب در بازار ایران تولید شود و هم قطعه سازان سود ببرند. هدف نهایی از این قرار داد نیز ارتقای تکنولوژی صنعت خودرو در کشور بوده است. قرار داد ال 90 برای تولید محصولات رنو بوده است. خودروی لوگان پرفروشترین محصول رنو در ایران است که با عنوان ال ۹۰ یا تندر ۹۰ درایران به صورت سی‌کی‌دی تولید می‌شود. مگان و تندر 90 دو محصول رنو هستند. دو شرکت پارس خودرو و ایران خودرو هر دو تندر 90 را تولید می کنند. رنو تنها خودروساز خارجی بود که علاوه بر انتقال تکنولوژی، نسبت به سرمایه‌گذاری مشترک در زمینه تولید خودرو در ایران نیز اقداماتتی کرد با اینحال انتقال تکنولوژی به کشور ناتمام ماند که این امر موجب ضربه خوردن خودروسازان داخلی در پی خروج رنو از ایران شد. در پی جدی شدن تحریم های آمریکا، شرکت رنو از سال گذشته ارتباط خود را با ایران قطع کرد. البته شرکت رنو برخلاف پژو با اولین تحریم ها تسلیم نشد و به فعالیت خود در ایران ادامه داد که از این جهت جایگاه ویژه ای نزد خودروسازان ایرانی دارد همچنین این شرکت پل ارتباطی ایران با بازارهای اروپایی بوده است که با رفتن آن، این روابط نیز از بین رفته است. رفتن رنو از ایران باعث ایجاد چند مشکل بزرگ در خودروسازی کشور شده است. برخی از قطعات اصلی از جمله موتور خودروها داخلی سازی نشده و برخی دیگر نیز تحت لیسانس تولید می شوند و در پی قطع ارتباط از جانب شرکت لیسانس دهنده، حق تولید را نیز نداریم و در صورت تولید نیز می بایست جریمه آن را پرداخت کنیم. در حالی که فروش جهانی رنوی فرانسه در سال 2012 بیش از 6 درصد کاهش یافت فروش این شرکت در ایران با افزایش 7.6 درصدی از مرز 100 هزار دستگاه گذشت و ایران هشتمین بازار رنو در این سال شد. پیش از اجرای تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران که از اول جولای ۲۰۱۲ به اجرا گذاشته شد فروش رنو به ایران به طور متوسط ۹ تا ۱۰ هزار دستگاه در ماه بود. فروش رنو به ایران در ماه اوت ۲۰۱۳ تنها ۷۰۰ دستگاه گزارش شده است که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل تقریبا یک هشتم و نسبت به ماه قبل از آن بیش از نصف شده است. کیاموتورز: کیاموتورز نیز یکی دیگر از خودروسازان جهانی است که در بازار خودروی ایران حضور یافته است. مهمترین محصولی که تحت برند کیاموتورز در ایران تولید می شد ریو بود. البته شاید این از خوش شانسی ریو بود که وقتی برخی از بازارها این خودرو را پس زدند، بازار ایران با آغوش باز آن را پذیرفت و دوران خوشی را برایش رقم زد. ریو در ایران توسط شرکت سایپا و تحت برند کیاموتورز تولید شده است و توانسته است جایگاه مناسبی را در بازار ایران بیابد. ریو در کنار زانتیا دو محصول شرکت سایپا در ایران بوده اند که در جای خود رقیبی برای پژو 206 و تندر90 به حساب می‌آمدند و مشتریان ایرانی برای خرید خودرو معمولا این سه گزینه را در کنار یکدیگرمی‌دیدند. با این حال سایپایی‌ها مجبور شدند به‌رغم میل باطنی با ریو خداحافظی کنند، زیرا این محصول کیسه هوا (ایربگ) نداشت و استانداردهای جدید صنعت خودرو اجازه نمی‌داد تولید ریو ادامه یابد. این محصول کره ای در بازار ایران اگرچه طرفداران خاص خود را داشت، اما به دنبال اجباری شدن نصب کیسه هوا روی خودروهای سواری تولیدی از سه ماهه سوم سال گذشته، مسوولان شرکت سایپا نیز تصمیم گرفتند با توجه به عدم موافقت شرکت صاحب برند ریو (کیا) با نصب کیسه هوا روی این خودرو، قید تولید این خودرو پرطرفدار در بازار ایران را بزنند. هیوندای: هیوندای نیز دیگر خودروساز کره ای حاضر در بازار ایران بوده است که خودروهای آوانته و ورنا تحت برند این شرکت در خودروسازی راین (زیر مجموعه گروه خودروسازی کرمان) تولید می شد. نحوه همکاری هیوندای با این شرکت نیز بدین شکل بوده است که قطعات بصورت سی کی دی ارسال و در خودروسازی راین تولید می شده است. در پی تحریم ها این شرکت همکاری خود را با شریک ایرانی خود قطع کرد و با قطع صادرات سی کی دی در سال گذشته تولید خودروهای تحت برند این شرکت (آوانته و ورنا) بطور کلی کتوقف گردید. در واقع در شرایط کنونی و با وجود تحریم ها به هیچ عنوان امکان همکاری با شرکت های کره ای و ژاپنی نظیر کیا، هیوندای و تویوتا وجود ندارد. ادامه دارد...