به گزارش پرشین خودرو، به همین بهانه بر آن شدیم تا اطلاعاتی كپسولی و مختصر درباره نحوه استفاده و نگه‌‍داری از تهویه مطبوع یا همان كولر خودرو به خوانندگان محترم ارایه كنیم؛ امید كه مفید واقع شود.

تهویه خودرو چیست؟

بسیاری از مردم تصور می‌كنند سیستم تهویه خودرو، فقط از بخاری و كولر تشكیل شده است. شاید شما هم با خواندن این جمله از خود بپرسید، مگر غیر از این است؟ در پاسخ باید گفت، بله؛ چون یك حالت دیگر هم در سیستم تهویه خودرو وجود دارد و آن، حالت «پنكه» است و آن، هنگامی است كه هوا از بیرون وارد اتاق می‌شود، بدون این كه بخاری یا كولر درگیر باشد. اصولا این حالت مختص زمانی است كه هوای داخل اتاق، نه سرد است و نه خیلی گرم و فقط نیاز به تهویه دارد تا هوا از حالت خفگی درآید. حسن انجام این كار و اصلا مزیت استفاده از سیستم تهویه و كولر این است كه از بازشدن پنجره‌ها جلوگیری می‌كند. این كار نه تنها جلوی ورود سروصدا و آلودگی را می‌گیرد، بلكه با بهبود وضع آیرودینامیكی بدنه، باعث كاهش مصرف سوخت در سرعت‌های بالا و بهبود ایمنی و پایداری در جاده می‌شود.

فراموش نكنیم كه باز كردن پنجره‌های خودرو به منظور تهویه داخل كابین به ویژه در هوای آلوده شهر و یا در سرعت‌های بالا امری اشتباه است، چرا كه قابلیت پایین آمدن شیشه‌ها در حقیقت برای فراهم ساختن امكان گفت‌وگو با دیگران، رد و بدل كردن اشیا و احیانا لذت بردن از هوای آزاد در طبیعت پیش‌بینی شده است.

سرما در گرما

سیستم تهویه را به ویژه هنگامی كه داخل خودرو بسیار گرم شده است، بلافاصله بعد از وارد شدن به داخل خودرو روشن نکنید. پس از وارد شدن به خودرو، پنجره ها را پایین کشیده و صبر کنید تا هوای داخل خودرو عوض شود؛ بعد از چند دقیقه می توانید سیستم تهویه مطبوع خودرو را روشن كنید. می‌دانید دلیل این كار چیست؟

بر اساس تحقیقات صورت گرفته، داشبورد، صندلی و سیستم تهویه از خود گاز بنزن متصاعد می کنند که یک گاز بسیار سمی و سرطان‌زاست. شاید بارها بویی شبیه به بوی پلاستیک گرم‌شده را در خودروتان احساس کرده‌اید؛ این همان بوی گاز سرطان‌زای بنزن است. علاوه بر سرطان‌زا بودن، گاز بنزن به استخوان‌ها آسیب رسانده (مسمومیت استخوان‌ها) و نیز باعث ابتلا به كم‌خونی و کاهش سطح گلبول‌های قرمز خون می شود. همچنین تماس طولانی‌مدت با این گاز سمی باعث ابتلا به لوسمی شده كه نوعی از سرطان خون مربوط به گلبول‌های سفید است و در مواردی هم‌زمان با افزایش ریسک ابتلا به سرطان، باعث سقط جنین در خانم‌ها می‌شود.

میزان قابل قبول بنزن در هوای آزاد حدود ۵۰ میلی گرم در واحد حجم است، در حالی که میزان بنزن موجود در داخل یک خودروی پارک شده با پنجره های بسته بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم است. حال اگر این خودرو در فضای باز و زیر نور خورشید در دمای بالای ۴۰ درجه سانتی‌گراد پارك شده باشد، سطح بنزن موجود در فضای داخل آن بین دوهزار تا چهار هزار میلی‌گرم بالا میرود كه ۴۰ برابر بیش‌تر از میزان قابل قبول آن در واحد حجم خواهد بود.

آغاز به كار كولر

سعی كنید كولر را هنگامی روشن كنید كه دور موتور، پایین باشد و از روشن كردن آن در سرعت‌ها و دورهای بالای موتور خودداری كنید تا از آسیب به كلاچ كمپرسور جلوگیری شود. در ابتدای كار، سرعت پنكه كولر را زیاد كنید تا هوای گرم انباشته شده در مجاری تهویه و در داخل اتاق سریع‌تر تخلیه شده و در ضمن، كل سیستم هم خنك و آماده كار شود.

سرعت‌های مختلف پنكه

پنكه، بادبزن یا همان فن كولر معمولا دارای چند سرعت قابل تنظیم است. در كولر خودروهای قدیمی مثل خودروهای امریكایی دهه ۷۰ كه سیستم، فاقد ترموستات و حسگر دما بود، كمپرسور كولر با روشن كردن دكمه مخصوص از روی داشبورد، با موتور درگیر می‌شد و فرقی نمی‌كرد كه شما سرعت پنكه را روی چه عددی تنظیم كنید، چون در هر صورت كمپرسور به صورت یك‌نواخت كار خود را انجام می‌داد. در خودروهای امروزی، كولر خودرو مجهز به ترموستات است؛ هرچه سرعت پنكه بیش‌تر شود، گازی كه در اواپراتور گردش و اتاق را خنك می‌كند، سرمای خود را زودتر از دست می‌دهد و فرمان درگیری مجدد كمپرسور یا همان «اتومات كردن» با فواصل كم‌تری صادر می‌شود؛ در نتیجه كمپرسور زمان بیش‌تری را درگیر خواهد بود و مصرف سوخت بیش‌تر خواهد شد.

کولر مراقبت می خواهد

اگر سال به سال به کولر خودرو و فیلتر آن نگاهی نمی اندازید و با گرم شدن هوا تنها دکمه آن را فشار می دهید تا هوای داخل اتاق خنک شود، توصیه می کنیم از کولر استفاده نکنید، چون تنها باعث سرماخوردگی، كیپ شدن بینی و حساسیت می شود. کولر خودرو مکانی مرطوب و جایگاهی مناسب برای رشد انواع قارچ ها، میکروب ها و کپک هاست و به همین خاطر تمیز کردن آن به ویژه در فصولی که گرده گیاهان در هوا پخش است می تواند از بروز بسیاری ناراحتی های دستگاه تنفسی به ویژه در افراد مبتلا به آلرژی جلوگیری کند.

چند نکته درباره کولر خودرو

خنک شدن در هوای گرم تابستان، خلاص شدن از کلافگی و خواب‌آلودگی ناشی از گرما و بهبود تنفس و گردش خون از فواید استفاده از کولر در فصل گرم است، اما کولر خودرو خطراتی هم می تواند برای سلامت شما داشته باشد که با رعایت برخی مسایل می توانید از آن‌ها پیش‌گیری کنید.

- استفاده از کولر در حضور کودکان به ویژه در هوای گرم و سفرهای طولانی‌مدت ضروری است، زیرا مانع گرما‌زدگی آن‌ها می شود. اگر دریچه های کولر شما جلوی خودرو قرار گرفته و کودکان روی صندلی عقب هستند، حتما به گونه ای دریچه را تنظیم کنید که هوای خنک به عقب خودرو هم برسد. اما اگر در عقب خودرو هم برای هر فرد دریچه ای تعبیه شده می توانید دریچه را به گونه ای تنظیم کنید که باد شدید به گردن و صورت کودکان نخورد و سبب گرفتگی ماهیچه‌های آن‌ها نشود.

-استفاده از کولر و دستگاه تهویه در تونل فقط در شرایطی مناسب است كه هوا امكان ورود از بیرون را نداشته باشد. در فضای تونل ها دود و ذرات معلق جمع می شوند و در صورتی كه دستگاه تهویه روی حالت گردش داخلی نباشد، آن را به داخل اتاق می کشاند. هرچند تونل‌های شهری تهران و برخی از تونل‌های بین شهری دارای سیستم‌های تهویه قوی مانند جت‌فن‌ها هستند، اما توصیه می‌شود در هوای آلوده، سیستم تهویه را در حالت گردش داخلی هوا قرار دهید.

- در فضای شهری به ویژه در ترافیک ها نیز روشن کردن کولر در حالت ورود هوا از بیرون، سبب ورود ذرات و دود به داخل می شود، پس ترجیحا در هنگام توقف یا سرعت پایین کولر را در صورت مناسب بودن دما خاموش كنید یا دست‌كم در حالت گردش داخلی قرار دهید. اگر کولر خودرو شما مانند ۲۰۶ تیپ پنج و شش از نوع اتوماتیك بوده و دستگاه تنظیم دما دارد، بهتر است آن را روی دمای دلخواه خود تنظیم کنید تا به طور اتوماتیک روشن و خاموش شود.

خاموش نگه داشتن کولر از نظر بسیاری افراد راه حل مناسبی برای صرفه جویی در مصرف بنزین است اما حقیقت چیز دیگری است. اگر در حین توقف یا سرعت پایین از کولر استفاده کنید، بنزین بیش‌تری مصرف می شود اما استفاده از آن در بزرگ‌راه ها با سرعت بالا بنزین بسیار کمی مصرف می کند، چرا كه اگر در همان حالت، به جای روشن كردن كولر، شیشه‌ها را پایین بكشید، به دلیل برهم خوردن وضعیت آیرودینامیكی خودرو، مقداری به مصرف سوخت افزوده خواهد شد.

رطوبت سبب می شود فیلترها مکان مناسبی برای رشد قارچ و کپک ها باشند. گاهی پیش می آید که با روشن کردن کولر خودرو بوی نامطبوعی در هوا می پیچد. این به آن معنی است که یا خودروی شما فیلتر ندارد (مثل تندر۹۰ كه می‌توان با تهیه فیلتر از بازار آزاد این مشكل را حل كرد)، یا فیلتر كثیف و پر از قارچ و میکرب شده و نیاز به پاک شدن یا تعویض دارد.

- دو نكته زمستانی را هم فراموش نكنید: اول این كه كولر حداقل هر ماه یك بار به مدت سی دقیقه – یعنی حتی در فصول سرد سال - باید روشن و كمپرسور درگیر شود تا گاز خنك‌كننده به اصطلاح رسوب نكند، چون در این صورت ناگزیر خواهید بود چند ده هزار تومان برای شارژ گاز كولر هزینه كنید. نكته دوم این كه در فصول سرد سال كه معمولا داخل اتاق و شیشه‌ها بخار می‌گیرد، اگر روشن كردن بخاری و ورود هوا از بیرون به داخل هم افاقه نكرد، به عنوان آخرین راه، باید در حین روشن بودن بخاری و ورود هوای گرم، دكمه كولر را روشن كنید تا كمپرسور نیز درگیر شود. از آن‌جا كه یكی از خاصیت‌های كولر، جذب رطوبت محیط است، این كار ضمن ادامه كار بخاری و گرم كردن كابین، باعث كاهش رطوبت داخل شده و به بخارزدایی شیشه‌ها كمك خواهد كرد.





ایران جیب