به گزارش «پرشین خودرو»، چراغ‌هایی به نام زنون ـ که به تعبیری قاتلان درخشان شب‌ نامیده می‌شوند ـ دارای نور و روشنایی بسیاری زیادی هستند كه دیگر رانندگان را به شدت آزار می‌دهند. سازندگان خودروهای وارداتی به دلیل مشاهده بهتر جاده در شب، واضح دیدن علائم کنار جاده و مسلط بودن به جاده در تاریكی شب، چراغ‌های جلوی خودروها را به لامپ‌های زنون مجهز کرده‌اند تا صاحبان این خودروها به کمک نور سفید مایل به آبی، ‌ایمنی بیشتری داشته باشند. گفته می‌شود از نظر فنی در این چراغ‌ها، نوردهی با کمک کمانی از گاز یونیزه شده زنون انجام می‌شود، به عبارت دیگر در این چراغ‌ها، گازها به جای فیلامان‌های حرارتی، تولید نور می‌کنند. در این فناوری، نوردهی چهار ‌برابر بیشتر از چراغ‌های معمولی است و استفاده از این چراغ‌ها، مقرون به‌صرفه است؛ همان چراغ‌هایی که گفته می‌شود به خاطر نداشتن فیلتر شیشه‌ای و عدسی‌های متمرکزکننده، نوری شدید و آزاردهنده تولید می‌کند‎.‎ گفته می‌شود، نور این چراغ‌ها ـ بویژه نوع غیراستاندارد آنها ـ راننده مقابل را برای مدت یک تا چهار ثانیه کم‌بینا می‌کند و حتی تا چند دقیقه بر بینایی‌ او اثر می‌گذارد. این عاملی حتمی‌برای بروز تصادف است‎.‎‏ آخرین آماری که در زمینه تصادفات جاده‌ای و درون شهری از طرف پلیس راهور کشور منتشر شده است حكایت از آن دارد كه بیشترین آمار تصادفات، مربوط به استفاده از چراغ‌های غیر استاندارد در خودروهاست؛ در حالی که قانون، این افراد را در صحنه جرم، مورد بازخواست قرار نمی‌دهد و احتمالاً هیچ قانونی نتواند خودروی را که عامل اصلی وقوع تصادف بوده است را مورد بازخواست قرار دهد. ‎اما نکته قابل توجه این است: چه کسی با فروشندگان این چراغ‌ها ـ که تعداد آن‌ها نیز کم نیست ـ برخورد می‌کند. پاسخ به این پرسش مانند توپ از این زمین به زمین دیگری می‌افتد؛ مسئولان پلیس راهور در پاسخ صریح به این پرسش طفره می‌روند و مراكز معاینه فنی را معرفی می‌كنند؛ مراكز معاینه فنی خودرو می‌گویند هیچ سازمان یا ارگان وظیفه برخورد با فروشندگان این چراغ‌ها را ندارد. ‎این در حالی است که این گونه چراغ‌ها به صورت جنس قاچاق و بدون گذراندن مراحل رسمی، وارد بازار می‌شوند و در اختیار عموم قرار می‌گیرند. چندی پیش از طرف پلیس راهور تهران عنوان شد که رانندگان نباید در خودرو‌های خود از چراغ‌های زنون استفاده کنند و در صورت اقدام به این كار، از سوی ماموران راهنمایی و رانندگی جریمه خواهند شد. این در حالی است که مسولان راهنمایی و رانندگی برای جلوگیری از استفاده بی‌مورد از این چراغ‌ها در بین مردم با هماهنگی شهرداری و مراکز معاینه فنی خودرو با استفاده كنندگان از این چراغ‌ها، برخورد می‌كنند. بر این اساس، قرار شد تا مراکز معاینه فنی خودرو از این پس خودرو‌هایی که نقص یا تغییر غیرقانونی در ظاهر یا علائم هشداردهنده در بدنه دارند را به عنوان خودروی سالم تایید نکنند‎.‎ بنابراین، برخورد با افراد متخلف در این زمینه آغاز شد و مراکز معاینه فنی خودرو به افرادی که از چراغ‌های زنون استفاده كرده بودند راهنمایی می‌کردند که نمی‌توانند برگ معاینه فنی دریافت کنند. ‎آئین‌نامه راهنمایی و رانندگی نیز در این باره صراحت دارد كه نه فقط لامپ‌های زنون، بلكه بسیاری از موارد دیگر كه در تزئین اتومبیل‌ها استفاده می‌شود ـ از قبیل تغییر ارتفاع خودرو، استفاده از لوازم صوتی در خودرو، لامپ‌های تزئینی و دودی‌کردن شیشه‌ها ـ را غیرقانونی است.‏‎ ‎اما باید به این نکته توجه داشت: در شرایطی كه استفاده از چراغ‌های مذكور در خودروها مننوع است، چرا این چراغ‌ها به راحتی در بازار فروخته می‌شود؟ چینی غیراستاندارد وحید نوروزی، مدیر عامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودرو با تأکید بر اینکه چراغ‌‌های زنون، کوری موقت رانندگان را در شب به همراه دارد به گزارشگر ما، می‌گوید: منکر مزایای چراغ‌‌های زنون مانند عمر طولانی و صرفه‌جویی در انرژی نمی‌شویم، اما این موارد مشروط به استفاده از چراغ‌های استاندارد است. در حالی که 90 درصد چراغ‌های زنون نصب‌شده روی خودروها، غیراستاندارد است.‎ به گفته وی، چراغ‌‌های زنون استاندارد دارای فیلتر شیشه‌ای محافظ و کاسه چراغ عدسی است که مانع از خروج اشعه زیانبار می‌‌شود و با متمرکز کردن نور، چشم راننده جلو را آزار نمی‌دهد. او تأكید می‌كند: آنچه در بازار به عنوان چراغ زنون استاندارد به فروش می‌رسد، چراغ‌های غیراستاندارد چینی است که برای رانندگان خطرآفرین است. ‎ به گفته مدیر عامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران، اگر خودرویی برای دریافت برگه معاینه فنی به مراکز این ستاد مراجعه کند و از چراغ‌های زنون نصب كرده باشد، موظف است كه پس از برداشتن چراغ‌های مذكور و نصب چراغ‌های استاندارد بار دیگر برای دریافت برگه معاینه فنی اقدام کند، زیرا تعویض چراغ‌های زنون شرط دریافت برگه معاینه فنی خودروست‎.‎ نوروزی، تصریح می‌کند: روزانه 10 خودروی دارای چراغ زنون به مركز معاینه خودرو مراجعه می‌كنند و این نشان‌دهنده روند رو به افزایش استفاده از چراغ‌‌های غیر استاندارد زنون است. رئیس مرکز معاینه فنی خودروها، چراغ‌‌های زنون را به دو نوع تقسیم كرده و استفاده از یك نوع آن را غیرقانونی دانسته و می‌افزاید: بسیاری از چراغ‌های زنون در خودروهای مدل جدید شركت‌های معتبر خودروسازی استفاده می‌شود و هیچ منع قانونی هم ندارد، چون این چراغ‌ها با استفاده از دستگاه كنترل نور، مانــع از ایجــاد تصـــادفات می شوند. مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران با اشاره به برقراری جریان برق با ولتاژ 25000 ولت در این چراغ‌ها، می‌گوید: در صورت بروز سانحه و شکسته شدن حباب چراغ‌های غیراستاندارد، این ولتاژ بالا ـ که با کابل‌های خطوط انتقال برق فشار قوی برابری می‌کند ـ باعث ایجاد شوک شدید به سرنشینان می‌شود و حتی افرادی که در اطراف خودرو مورد نظر قرار دارند را تحت تأثیر قرار می‌دهد. متأسفانه در حال حاضر، عده‌ای سودجو بدون توجه به خطرات بی‌شمار، چراغ‌‌های تقلبی به نام زنون را در بازار عرضه می‌کنند که در واقع یک لامپ هالوژنی معمولی همانند مهتابی‌های خانگی توأم با پودر جاذب و دارای نور روشن و آبی هستند. شهروندان می‌باید در این زمینه هوشیاری خود را حفظ کرده و از خرید چراغ‌های تقلبی جداً پرهیز کنند. او تصریح می‌کند: یک تیم کارشناسی، اطلاعات جامعی را درباره چراغ‌های زنون جمع‌آوری کرده است که چنانچه این مطالب به خوبی مورد توجه قرار گیرند و شهروندان به طور دقیق و کامل از خطرات ناشی از این‌گونه لامپ‌ها مطلع شوند، بدون شک، هیچیك از دارندگان وسایل نقلیه، چراغ‌های غیراستاندارد زنون را روی خودروهای خود نصب نخواهند كرد. او می‌گوید: چراغ‌های زنون استاندارد در چند کشور اروپایی و صرفاً با عدسی و فیلترهای مخصوص تولید می‌شود و حتی در كشورهای تولیدكننده نیز از چراغ‌های زنون با نور پایین استفاده می‌شود که متأسفانه در کشور ما، بسیاری از شهروندان، هم در نور پایین و هم در نور بالا از این چراغ‌ها استفاده می‌کنند که این امر بسیار خطرناک است. نوروزی با بیان ممنوعیت استفاده از چراغ‌‌های غیراستاندارد زنون در بسیاری از کشورهای دنیا نظیر آمریکا تأکید می‌کند: همه مراکز معاینه فنی خودرو، همزمان با طرح استقبال از مهر و با هدف حفظ جان سرنشینان وسایل نقلیه، کنترل این گونه چراغ‌ها را به طور جدی در دستور کار قرار داده‌اند و از پلیس انتظار دارد كه با توجه به خطرات گسترده و جدی ناشی از پرتوهای سوزنی که چشمان شهروندان را نشانه رفته است، اعزام خودروهای دارای این‌گونه چراغ‌‌های غیراستاندارد را به مراکز معاینه فنی خودرو به طور جدی در دستور کار خود قرار دهد. وحید نوروزی می‌گوید: آنچه که در شرایط كنونی در سطح شهر تهران و برخی کلانشهر‌ها مشاهده می‌شود، ورود بی‌رویه چراغ‌‌های زنون غیراستاندارد و فاقد متعلقات ذکر شده و گرایش روز افزون نسل جوان به استفاده از این‌گونه چراغ‌‌ها در خودروهای شخصی است. نظارت بر نصب ‏ علیرضا نورافکن، رئیس اداره مکانیک خودرو سازمان صنعتی استاندارد ایران، نصب چراغ‌های زنون روی خودروها را خطرناک اعلام می‌کند و می‌افزاید: ‎بحث ممنوع کردن و جلوگیری از بکاربردن چراغ‌‌های غیراستاندارد زنون در خودروها، مدتی است که در موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی مطرح است. او می‌گوید: در این چراغ‌ها، رنگ‌ها تغییر می‌کند؛ مثلاً رنگ قرمز، سبز می‌شود و به علت اینکه سرعت خودرو بالاست، رانندگان در تشخیص رنگ‌ها دچار مشکل می‌شوند و برای تشخیص دقیق این رنگ‌ها، زمان بسیاری طول می‌کشد. همچنین اشعه ماوراءبنفش به چشم و زاویه دید رانندگان مقابل آسیب می‌زند. ‎نورافکن تصریح می‌کند: به دلیل این مسأله، رانندگان خودروهای پشت سر خودرو‌هایی که از چراغ‌های زنون استفاده می‌کنند، علائم راهنمایی و رانندگی را به درستی نمی‌بینند و این مسأله به عمق دید راننده مقابل نیز آسیب می‌زند و برای مدت محدودی دچار مشکل می‌شود. رئیس اداره مکانیک خودرو سازمان صنعتی استاندارد ایران با اشاره به اینکه استفاده از چراغ زنون احتمال تصادفات را افزایش می‌‌دهد به گزارشگر ما، می‌گوید: هنگامی که چراغ‌های خودرویی تغییر می‌کند، از استاندارد خارج می‌شود و باید رانندگان این خودروها مشمول جریمه شوند. صنعت خودرو، مهمترین صنعت دنیا بعد از صنعت برق است که هر سال با تغییرات بسیاری مواجه و با شتاب و سرعت فوق‌العاده فن‌آوری‌‌های نوین، دستخوش تنوع و نوآوری در مدل خودروها می‌شود، اما اسپرت کردن خودروها بر حسب سلیقه و میل شخصی انجام می‌شود. روشی که مهمترین نشانه‌های آن شتاب و سرعت است و در بین جوانان جامعه، حرف نخست خودروسواری را می‌زند. این کار، خیلی ساده آغاز می‌شود، از دودی کردن شیشه‌ها و لچکی‌ها و انجام تغییراتی روی چراغ‌ها گرفته تا گذاشتن پروژکتور روی سقف یا زیر ماشین و استفاده از چراغ‌ها زنون. به هر حال، تزئین خودرو‌ها در ایران در سه مرحله روی موتور، بدنه و داخل خودرو انجام می‌شود. یکی از تزئیناتی که امروزه بیشتر رانندگان خودروها به آن علاقه‌مند شده‌اند، استفاده از چراغ زنون است. رئیس اداره مکانیک خودرو سازمان صنعتی استاندارد ایران با بیان اینکه این چراغ‌ها در فروشگاه‌های لوازم یدکی، نصب می‌شود و رانندگان به راحتی از این چراغ‌ها استفاده می‌کنند. ‎می‌افزاید: پلیس باید با رانندگانی که از این چراغ‌ها استفاده می‌کنند یا روی چراغ‌های خودرو، تزئیناتی می‌گذارند، برخورد کند. به عنوان نمونه، دارندگان خودرو سمند، چراغ‌های آنرا به دلیل بزرگی، تزئین می‌كنند. او با اشاره به اینكه استاندارد هر كالایی باید رعایت شود، می افزاید: استانداردهایی برای تولید خودرو در نظر گرفته می‌شود. مدل چراغ‌های خودرو براساس استاندارد است و نباید آن را تغییر داد. هر چراغی برای یک خودرو طراحی شده است و هرگونه تغییر در لامپ و جابه‌جایی آن، ممنوع است. چون این اعمال به نوعی خارج کردن خودروها از استاندارد اولیه است و هرگونه تغییری باید تا حالت استاندارد خودرو متوقف شود.‎‎ توقیف متخلفان مومنی، رئیس پلیس راهور ناجا نیز در گفت‌وگو با رسانه‌ها با بیان اینكه چراغ زنون، جان مردم را به خطر می‌اندازد، تصریح می‌کند: رانندگانی كه از چراغ‌های زنون برای نور خودرو استفاده می‌كنند، سبب كاهش‌ ایمنی تردد شده و از این رو با آنها برخورد قانونی می‌شود‏. ‎وی با تكیه بر اینكه كارگروهی ویژه برای رسیدگی به مشكلات چراغ‌‌های زنون تشكیل شده است، می‌افزاید: در هفته‌های آینده نتیجه‌گیری این كارگروه درباره مشكلات چراغ‌های زنون اعلام خواهد شد. مومنی تأكید می‌كند: تعیین استاندارد درباره ورود خودروهایی كه مجهز به این لامپ‌ها هستند برعهده سازمان استاندارد بوده و به عهده پلیس نیست. سعید اسماعیلی، رئیس مركز كنترل ترافیك پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ ‎نیز در این باره معتقد است: استفاده از چراغ زنون در خودروها ممنوع است و خودروی رانندگانی كه اقدام به نصب چراغ‌های غیر‌مجاز كنند، توقیف می‌شود. وی با تاکید براینکه چراغ‌‌های زنون برای روشنایی در جاده‌ها و شرایط بد جوی ساخته شده‌‌اند استفاده از آنها در چنین شرایطی مجاز است، به گزارشگر ما می‌گوید: چراغ زنون، دید راننده را در شرایط بد جوی مانند مه، هوای برفی و تاریكی مطلق چند برابر افزایش می‌دهد. این نوع چراغ‌ها، استاندارد نیست و باعث افزایش دید راننده نخواهد شد و فقط باعث پخش نور شده كه این امر دید راننده مقابل را از بین می‌برد. اسماعیلی می‌افزاید: خودرو‌های وارداتی جدید مجهز به سیستم روشنایی ویژه‌ای هستند كه این سیستم برای شرایط بد آب و هوایی در جاده‌ها، طراحی شده است. ‏‎ ‎تخریب محیط زیست مرادی، كارشناس محیط زیست با بیان اینكه چراغ‌‌های زنون به دلیل داشتن گازهای مخرب، محیط زیست را تخریب می‌كنند، معتقد است: در شرایط عادی، چراغ‌‌های زنون خطری ندارند، ولی در صورت شكستن، گازهای مخربی در هوا وارد می‌شود كه محیط زیست را تخریب می‌كند‎. ‎به گفته او، این گازهای مخرب به شدت بر دستگاه تنفسی و خون افراد تأثیر می‌گذارد. نخست شهروندان را دچار اختلال تنفس كرده و بر سیستم فشار خون آنان تأثیر می‌گذارد. ‎این كارشناس محیط زیست با بیان اینكه چراغ‌های مذكور، دارای سرب و جیوه هستند به گزارشگر ما، می‌‌گوید: سرب و جیوه به سرعت وارد چرخه محیط زیست نمی‌شوند، بلكه به دلیل پایدار بودن، آثار مخربی در محیط زیست بر جای می‌‌گذارند. ‏عزیز اکبریان، عضوکمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درباره استفاده از چراغ‌‌های غیراستاندارد در خودروها به گزارشگر ما، می‌گوید: خودرو استاندارد، براساس ‌ایمنی سرنشینان خود و دیگر خودروها، طراحی می‌شوند و اضافه کردن برخی تزئینات روی آن موجب می‌شود، تا خودرو از حالت استاندارد خارج و به نوعی خطرآفرین شود. او می‌افزاید: چراغ‌هایی كه نور بیشتر و ویژگی‌های منحصر به فردی دارند به دلیل غیراستاندارد بودن، قطعاً خطراتی برای کاربران خواهند داشت. ‏‎ ‎فاصله بااستانداردها چراغ‌های زنون، نخستین بار در سال 1991 میلادی روی سری V خودروی بی.ام.و ـ كه طراح آن ایرانی بود ـ نصب شدند. نسل نخست این چراغ‌ها، بدون محافظ و به نام ‏D1‎‏ عرضه ‌شد، ولی سال‌ها بعد، این طراحی منقرض و از رده خارج شد. پس از آن چراغ‌های زنون، متعادل شدند (نورشان تنظیم شد) این چراغ‌ها كه بزرگ و به اندازه یك آجر بودند در سال 1996 میلادی به آمریكا رسیدند. شركت لینکولن از مشتریان این چراغ‌ها شد. البته این موضوع هم دوام زیادی نداشت، چرا که مشکلات متفاوت در نور، توقف دوباره تولیدات زنون را رقم زد. همین امر، باعث شد تا باز هم ارتقای کیفی در تولید این چراغ‌ها صورت گیرد. اما ولی آن چیزی که اکنون وارد بازار می‌شود، صدها پله با استانداردها فاصله دارد که باید با آن برخورد شود. این روزها، کمتر راننده‌ای است که با چراغ زنون در سطح شهر برخورد نکرده باشد. چراغ‌هایی که تابندگی آن به‌اندازه نور مهتاب است و اگر چند لحظه به صورت مستقیم به آن خیره شوید، دید شما برای مدتی از بین می‌رود. حال، این موضوع به یکی از دغدغه‌های ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران تبدیل شده است. استفاده‌کنندگان از چراغ‌های زنون، جوانانی هستند که به عشق خودرو اسپرت دل به دریا می‌زنند و از حد و مرز قانون عبور می‌کنند. این‌ گروه به‌دلیل آنکه تعریف مشخصی از اسپرت کردن خودرو ندارند با سرزدن به فروشگاه‌های تیونینگ فقط ظاهرخودرو را زیبا کرده و با شکل و شمایل خاص آن را راهی خیابانها و بزرگراهها می‌کنند. منبع: روزنامه اطلاعات