به گزارش «پرشین خودرو»، بسیاری از دارندگان خودرو به درستی نمی‌دانند که لاستیک چه نقش مهمی در حرکت خودرو، در ایمنی حرکت و در فرمان‌پذیری اتومبیل دارد. لاستیک یکی از بخش‌های زنده خودرو است که نیاز به مراقبت ویژه برای جلوگیری از حادثه دارد. بد نیست بدانید که ظرفیت تولید لاستیک یا به عبارتی «پاهای خودرو» که محور ناوگان حمل و نقل در هر جامعه‌ای است، در جهان حدود 1.5میلیارد حلقه و تقاضای جهانی برای این کالا نیز حدود 1.2میلیارد حلقه با ارزش معاملاتی 70 تا 80میلیارد دلار در سال است. این در حالی است که تجارت جهانی لاستیک در اختیار 10 شرکت بزرگ تولیدکننده است که اغلب در زمینه تولید تایرهای رادیال فعالیت دارند. بر اساس آمارهای اعلام شده در منطقه خاورمیانه نیز حدود 22 کارخانه تایرسازی وجود دارد که از این تعداد 9 کارخانه با ظرفیت اشتغال حدود 14هزار نفر در ایران واقع شده است. این در حالی است که این صنعت زمینه اشتغال‌زایی 70هزار نفر را به صورت غیر مستقیم در پی داشته است. بر اساس آمارها، حدود 15 تا 20درصد از نیاز 230هزار تنی بازار داخلی به انواع تایر، از طریق واردات انجام می‌گیرد و این در حالی است که تولید سالانه تایر در ایران پاسخگوی نیاز بازار داخلی است. کارخانه‌های تایرسازی ایران صنعت تایر ایران از 9 شرکت تولیدکننده تایر تشکیل شده که شناخت صحیح از فناوری و ظرفیت‌های هرکدام از این شرکت‌ها در ترسیم وضعیت موجود صنعت تایر کشور می‌تواند موثر باشد. شرکت کیان‌تایر (لاستیک البرز)، شرکت ایران‌تایر، شرکت لاستیک دنا، شرکت لاستیک پارس، مجتمع صنایع لاستیک کرمان، مجتمع صنایع لاستیک یزد، مجتمع صنعتی آرتاویل تایر، شرکت کویرتایر و شرکت ایران یاسا تایر و رابر مجموعه 9 شرکتی هستند که در زمینه تولید انواع تایرهای سواری، وانتی، باری و صنعتی، تایر و تیوپ دوچرخه و موتورسیکلت، تولید تایرهای بایاس و رادیال بلت نخی، تایرهای سواری بلت سیمی در حال فعالیت هستند. ضمن آنکه اغلب این کارخانه‌های تایرسازی، فناوری‌های خود را از شرکت‌های مطرح تولیدکننده خارجی از جمله بریجستون، پیرلی ایتالیا، ماتادر اسلواکی و دانش فنی ژاپن بهره گرفته‌اند. وضعیت صنعت لاستیک ایران در حال حاضر بیش از 80درصد از بازار لاستیک خودرو در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار دارد و البته این در حالی است که تایرهای وارداتی که این روزها چینی‌ها هم تمایل به حضور در کشورمان در کنار سایر برندهای آلمانی، ایتالیایی و ژاپنی را گرفته‌اند، موجب شده تا بخشی از بازار این محصول در اختیار واردکنندگان قرار بگیرد. از سوی دیگر افزایش واردات تایر به کشور را می‌توان بیانگر تمایل عمومی به مصرف تایرهای خارجی و کاهش مصرف تایرهای ساخت داخل در خودروهای لوکس و گران‌قیمت دانست. این مساله بدان علت است که با توجه به کیفیت مطلوب و عمر مفید بالاتر این نوع لاستیک‌ها، تمایل عمومی به سمت خرید (گران‌تر، اما مرغوب‌تر) وجود دارد. محمد مغازه دار در خیابان جمهوری در این باره می‌گوید: کیفتی لاستیک های خارجی با لاستیک های ساخت داخل قابل رقابت نیست و بسیاری از مشتریان ترجیح می دهند تایرهای خارجی با قیمت بالا را خریداری کنند تا تایرهای بی کیفیت ساخت داخل را. وی تاکید می کند: تنها چند برند در ایران موفق به حفظ کیفیت محصولات خود شدند و بسیاری از کارخانه ها از لحاظ کیفیت در چند سال گذشته افت محسوسی داشتند. وابستگی تکنولوژیک معضل اصلی صنعت تایر کشور عقب‌ماندگی فناوری یکی از مشکلاتی است که صنعت لاستیک‌سازی کشور از آن رنج می‌برد. از جمله دلایل این عقب‌ماندگی‌ها می‌توان بی‌توجهی به تغییرات فناوری در دنیا، از سوی دیگر پراکنده بودن صنایع لاستیک ایران و جزیره‌ای عمل کردن آنها از دیگر مشکلات صنعت لاستیک‌سازی کشور است. در حالی که در داخل کشور 9 کارخانه تولید تایر وجود دارد. با این حال، حجم تولیدی مجموع آنها به اندازه مقیاس مناسب تولید یک کارخانه مطابق با استانداردهای جهانی نیست. از طرف دیگر، تحریم‌های بین‌المللی در این صنعت فشارهای زیادی را به دلیل وابستگی شدید خارجی (100 درصد تکنولوژیک، 85 درصد ماشین‌آلات و 70 درصد مواد اولیه) به وجود آورده است. در عین حال برخی از اهم مشکلات تولیدکنندگان در صنعت لاستیک‌سازی را می‌توان بالا بودن تعرفه واردات مواد اولیه، پایین بودن کیفیت مواد اولیه داخلی، افزایش نامتعادل و مداوم قیمت مواد اولیه وارداتی و تولید داخلی، کمبود نقدینگی برخی از تایرسازان، ورود بی‌رویه تایرهای بی‌کیفیت خارجی، هزینه‌های سنگین مالیاتی و عوارض، فرسودگی ماشین‌آلات و قدیمی بودن فناوری، لزوم تغییر سریع فناوری تایر خودروهای مصرفی و هزینه بالای تغییر فناوری عنوان کرد. همچنین افزایش پی‌درپی و مستمر قیمت لاستیک، کیفیت نه چندان مطلوب محصولات داخلی، بالا بودن تعرفه لاستیک وارداتی و در نتیجه قیمت بالای آنها و واردات لاستیک بی‌کیفیت، فروش عمده لاستیک‌های تولیدی به برخی عوامل واسطه از سوی برخی تولید‌کنندگان بازار که قیمت را به دلخواه خود تغییر می‌دهند نیز برخی از مشکلات مصرف‌کنندگان محصولات این صنعت است. بازار در قبضه تایرهای نامرغوب چینی نکته قابل تامل در این میان واردات انبوه تایرهای بدون کیفیت و نامرغوب چینی است که کیفیت آنها حدود 30 درصد پایین‌تر از لاستیک‌های تولید داخل است. این امر در حالی به وقوع پیوسته است که قیمت مواد اولیه از منابع داخلی با لحاظ سیاست‌های شناور‌سازی قیمت‌ها و خارجی افزایش یافته به نحوی‌که سال گذشته شاهد رشد 36 درصدی قیمت مواد اولیه بوده‌ایم. به گفته یکی از فعالان بازار لاستیک‌های وارداتی، عمدتا چینی که غالبا توسط تاجران غیرحرفه‌ای وارد بازار می‌شود، بیش ازسه ماه کار نمی‌کنند و عمر آنها تا یک چهارم کمتر از تایرهای تولید داخل است. همچنین 99 درصد از لاستیک‌های چینی وارد شده از چین و امارات با وجود قیمت ارزان از کیفیت پایین و نامناسب برخوردارند و از تاریخ استفاده این کالاها مدت زمان زیادی گذشته است. به عقیده یکی از فعالان بازار در این زمینه جدا از هزینه اقتصادی که خرید این نوع لاستیک‌ها به مردم تحمیل می‌کنند، استفاده از این کالاهای بدون کیفیت. مصرف‌کنندگان را با خطرات جانی رو‌به‌رو خواهد ساخت از این رو بایستی متولیان امر واردات، با افزایش کنترل و نظارت بر واردات این نوع کالاهای بی‌کیفیت، از ورود رسمی و قاچاق آن به کشور جلوگیری کنند.