به گزارش پرشین خودر، در خودروی شما، قطعات و اجزای مختلفی در کنار یکدیگر کار می‌کنند تا در نهایت موتور اتومبیل بتواند چرخ‌ها را به گردش درآورد و خودرو حرکت کند. در این بین، تمام اجزا باید وظیفه خودشان را به بهترین شکل ممکن انجام دهند و هر خللی در این سیستم می‌تواند مانع از عملکرد صحیح ماشین شما شود.

برخی از اجرای خودرو اهمیتی بیشتر از بقیه قطعات دارند و باید مثل ساعت دقیق کار کنند تا مشکلی پیش نیاید. یکی از همین قطعات، پردازنده خودرو است که به آن Engine Control Unit یا به‌طور اختصاری ECU گفته می‌شود. اگر می‌خواهید با ECU خودرو و وظایف آن به‌طور کامل آشنا شوید، این مقاله را تا انتها دنبال کنید.

پردازنده خودرو یا ECU چیست؟

اگر بخواهیم به‌طور ساده ECU ماشین را توصیف کنیم، می‌توانیم آن را یک کامپیوتر کوچک بنامیم که وظایف مختلفی را در سیستم خودرو بر عهده دارد. ECU در واقع مغز متفکر خودرو است و هماهنگی بین اجزای آن را انجام می‌دهد. اطلاعات از بخش‌های مختلف به ECU فرستاده می‌شوند، در آنجا مورد پردازش قرار می‌گیرند و سپس تصمیم‌گیری می‌شود که با توجه به هر شرایطی، چه عکس‌العملی اتفاق بیفتد.

پردازنده ماشین به قطعات مختلف دستور می‌دهد که چگونه کار کنند. حتی قدرت موتور خودروی شما به‌طور مستقیم به ECU ربط دارد. یعنی اگر پردازنده خودرو به هر دلیل دچار نقص شود، خودرو نیز از کار خواهد ایستاد. با توجه به تعریفی که از ECU داشتیم، طبیعی است که در خودروهای پیشرفته‌تر شاهد ECUهای قوی‌تر و پیچیده‌تری باشیم؛ چون در این اتومبیل‌ها اجزای بیشتری با ECU در ارتباط هستند و باید به‌طور همزمان مدیریت شوند.

پردازنده یا ECU خودرو کجاست؟

یکی از سوالاتی که معمولا افراد می‌پرسند این است که ECU خودرو کجاست؟ برای پاسخ به این سوال باید ابتدا از مدل خودرو اطلاع داشته باشیم، چون هر خودروساز، با توجه به مشخصات فنی و شرایط خودرویی که تولید کرده، پردازنده آن را در جای متفاوتی قرار می‌دهد. مثلا در بیشتر خودروها، ECU زیر کاپوت و در کنار موتور خودرو نصب شده است و برای دسترسی به آن باید کاپوت را بالا بزنید. اما در برخی ماشین‌ها نیز ممکن است ECU داخل اتاق و مثلا زیر داشبورد نصب شود.

برای اطلاع از محل دقیق ECU خودروی خودتان می‌توانید به دفترچه راهنمای آن مراجعه کنید. البته در ادامه خواهیم گقت که چرا بهتر است بررسی پردازنده خودرو را به افراد متخصص و تعمیرکاران ماهر بسپارید.

پردازنده خودرو چگونه کار می‌کند؟

در مورد وظایف اصلی ECU در بخش بعدی صحبت می‌کنیم، اما در اینجا می‌خواهیم ببینیم که پردازنده ماشین چگونه کار می‌کند. برای این منظور باید به‌طور کامل به بررسی پردازنده خودرو بپردازیم و اجزای مختلف آن را معرفی کنیم. ECU ماشین یک قطعه نسبتا کوچک است که می‌تواند پردازش‌های مختلف را با سرعت بالا انجام دهد. مهمترین اجزای تشکیل دهنده ECU عبارتند از:

·         مبدل‌های آنالوگ به دیجیتال: وظیفه این مبدل‌ها آن است که ولتاژهای آنالوگ را به اعداد دیجیتال و قابل فهم برای پردازنده تبدیل کنند. برای مثال خروجی سنسور اکسیژن، دارای ولتاژ آنالوگ است که باید به یک عدد دیجیتال ده بیتی تبدیل شود. مبدل آنالوگ به دیجیتال این کار را انجام می‌دهد.

·         خروجی‌های دیجیتال: پردازنده ماشین می‌تواند سیستم جرقه‌زنی، تزریق سوخت و حتی باز و بسته کردن سوپاپ‌ها را کنترل کند. در نتیجه تاثیر مستقیم روی کیفیت عملکرد موتور دارد. خروجی‌های دیجیتال در واقع دستوراتی هستند که ECU به برخی از قطعات صادر می‌کند. این قطعات قادر به پردازش پیام‌های دیجیتالی هستند.

·         مبدل‌های دیجیتال به آنالوگ: همان‌طور که گفتیم، ای سی سو یک قطعه دیجیتالی است، اما باید بتواند دستوراتی را به برخی از قطعات که ولتاژ آنالوگ دارند هم صادر کند. برای این کار مبدل‌هایی وجود دارند که دستورات دیجیتال ECU را به آنالوگ تبدیل می‌کنند.

·         فرم دهنده‌های سیگنال: گفتیم که برخی دستورات برای آنکه توسط قطعات و بخش‌های مختلف خوانده شوند، باید به دیجیتال یا آنالوگ تبدیل شده باشند. اما فقط دیجیتال یا آنالوگ بودن آنها کافی نیست، بلکه باید سطح آنها نیز تنظیم شود که این کار بر عهده فرم دهنده‌های سینگال خواهد بود.

·         تراشه‌های ارتباطی: پردازش‌های مختلف در داخل ECU خودرو به‌وسیله چیپ‌ها انجام می‌شوند. این چیپ‌ها در واقع واسطه‌ای بین ورودی‌ها و خروجی‌ها هستند و همچنین به عنوان حافظه ای سی یو عمل می‌کنند. در واقع مشکلات و نواقص احتمالی در داخل این چیپ‌ها ثبت و ضبط می‌شوند و با دیاگ زدن، می‌توان این مشکلات را متوجه شد.

مهمترین وظایف پردازنده ماشین کدامند؟

ای سی یو خودرو کارهای مختلفی انجام می‌دهد. همان‌طور که گفتیم می‌توان از آن به عنوان مغز متفکر خودرو یاد کرد که بخش‌های مختلف را به دقت زیر نظر دارد و عملکرد آنها را مورد بررسی قرار می‌دهد. اگر بخواهیم وظایف اصلی این قطعه را برشماریم، می‌توانیم به چند مورد مهم اشاره کنیم:

1. کنترل دور موتور، سرعت و شتاب خودرو

برای محافظت از موتور خودرو و همچنین به دلیل حفظ ایمنی، معمولا دور موتور مشخصی برای خودروها در نظر گرفته می‌شود. این کار برای آن است که دور موتور از میزان معینی بالاتر نرود. بدین منظور، زمانی که دور موتور بیشتر از بیشینه تعیین شده باشد، ای سی یو دستور قطع سوخت‌رسانی را صادر می‌کند. البته امکان دستکاری اطلاعات ECU و بالا بردن حداکثر دور موتور وجود دارد.

2. ثبت وضعیت خودرو

کامپیوتر خودرو در هر لحظه تمام بخش‌ها را کنترل می‌کند و این کار را به کمک سنسورها انجام می‌دهد. سنسورها به سرعت و با دقت بالا، اطلاعات بخش‌های مختلف را به ECU می‌فرستند تا مورد پردازش قرار بگیرد. این کار برای حفظ سلامت و امنیت خودرو از اهمیت بالایی برخورد است.

3. کنترل مصرف سوخت

یکی از اصلی‌ترین وظایف ECU کنترل مصرف سوخت است. پردازنده خودرو، بخش‌های مختلفی را که با مصرف سوخت در ارتباط هستند کنترل می‌کند تا عملکرد موتور در بهینه‌ترین حالت ممکن باشد. البته برخی افراد برای آنکه شتاب خودروهای خود را افزایش دهند، اقدام به دستکاری ECU می‌کنند که این کار توصیه نمی‌شود، اما اگر قصد انجامش را دارید، بهتر است حتما از متخصصین امر کمک بگیرید.

4. نشان دادن عیب‌ها و مشکلات خودرو

روشن شدن چراغ چک یکی از دغدغه‌هایی است که تقریبا همه رانندگان با آن مواجه هستند. وقت ای سی یو متوجه یک نقص یا ایراد فنی در بخشی از خودرو شود، با روشک کردن چراغ چک به راننده هشدار می‌دهد که وضعیت را بررسی کند. همچنین با مراجعه با تعمیرگاه و استفاده از دستگاه دیاگ می‌توان متوجه شد که چه ایراداتی روی کامپیوتر ماشین ثبت شده‌اند.

5. جلوگیری از سرقت خودرو

خودروهای پیشرفته دارای سیستمی هستند که می‌تواند تا حد زیادی از سرقت جلوگیری کند. برای این منظور، یک کد خاص روی سوییچ قرار می‌گیرد و خودرو تنها با همین سوییچ و کد اختصاصی‌اش روشن می‌شود. ای سی یو وظیفه دارد که در هنگام وارد شدن سوییچ، مطابقت آن با خودرو را بررسی کند. یعنی اگر سوییچ وارد شده دارای کد اختصاصی نباشد، خودرو به هیچ وجه روشن نخواهد شد.

6. کنترل تمام بخش‌های خودرو

علاوه بر مواردی که ذکر کردیم، سایر بخش‌های اتومبیل هم به‌وسیله ECU مورد بررسی قرار می‌گیرند و کنترل می‌شوند. برای مثال باز شدن ایربگ‌ها در هنگام تصادف، فعال شدن ترمز اضطراری، خاموش کردن خودکار آتش و موارد دیگر، همگی از به‌وسیله ECU فعال می‌شوند.

علائم خرابی ECU خودرو

ای سی یو خودرو یک قطعه الکترونیکی است و احتمال دارد که خراب شود یا به کلی از کار بیفتد. برای آنکه از خراب شدن این قطعه جلوگیری کنید باید به یک سری نکات دقت داشته باشید. اما مهمترین دلیل خرابی ECU چیست؟ در واقع عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند کارکرد ای سی یو را مختل کنند. مثلا یکی از مواردی که می‌تواند باعث خرابی ECU ماشین شود، آن است که در حالت روشن، کابل باتری خودرو را جدا کنید. آب به راحتی می‌تواند منجر به خرابی ECU شود؛ به همین دلیل است که این قطعه را داخل یک محفظه ضد آب قرار می‌دهند. به‌طور کلی اگر بخواهیم اصلی‌ترین دلایل خرابی کامپیوتر خودرو را نام ببریم باید به این موارد اشاره کنیم:

·         جدا کردن کابل باتری در زمانی که خودرو روشن است

·         نفوذ آب به داخل محفظه ECU

·         تست کردن وایرهای شمع روی بدنه خودرو

·         تماس پیدا کردن پین‌های ECU با یکدیگر

اما از روی چه علائمی باید بفهمیم که پردازنده ماشین خراب شده است. یکی از علائم رایج آن است که وقتی استارت می‌زنید، موتور روشن نمی‌شود. روشن شدن چراغ چک به معنی خراب شدن ECU نیست، اما گاهی اگر یک نقص در سیستم پردازنده به‌وجود بیاید، این چراغ روشن خواهد شد. در زیر به همه علائمی که می‌توانند نشان‌دهنده خرابی ECU خودرو باشند اشاره کرده‌ایم:

·         روشن نشدن موتور خودرو

·         روشن ماندن چراغ چک

·         مشکل در پدال برقی گاز

·         مختل شدن عملکرد سنسورها

·         کار نکردن پمپ بنزین

·         مشکل در اتصال دیاگ

در صورت مشاهده هر کدام از این علائم بهتر است دستپاچه نشوید. اگر خودرو حرکت می‌کند، می‌توانید آن را به یک مرکز فنی و تخصصی برسانید. اگر هم موتور روشن نمی‌شود یا امکان حرکت خودرو وجود ندارد، می‌توانید از یک مکانیک متخصص بخواهید که برای بررسی و برطرف کردن مشکل به محل بیاید.

برای تعمیر و عیب یابی ECU چه کار کنیم؟

بسیاری از ایراداتی که برای کامپیوتر خودرو به وجود می‌آیند، به راحتی قابل برطرف شدن هستند؛ یعنی با تنظیم مجدد ECU می‌توان آن را به حالت اولیه برگرداند. البته برای این کار لازم نیست حتما به جعبه ECU دسترسی داشته باشید، چون از طریق پورت‌هایی که معمولا در زیر فرمان خودرو تعبیه می‌شوند، می‌توانید برای تنظیم ای سی یو یا دیاگ زدن اقدام کنید. بنابراین اگر می‌خواهید به تعمیر ECU بپردازید، قبل از هر چیزی باید به پورت‌های آن مراجعه کنید. ولی توجه داشته باشید که این امر کاملا فنی و تخصصی است و اگر دانش کافی در این زمینه ندارید، توصیه می‌کنیم که خودتان جهت رفع خرابی و عیب یابی ECU اقدام ننمایید.

معمولا برای رفع خرابی پردازنده ماشین از روش ریمپ استفاده می‌کنند. این روش هزینه نسبتا پایین دارد و خیلی ساده است. مثلا وقتی بخواهید شتاب یا سرعت خودروی خود را تغییر دهید، این کار از طریق ریمپ ECU امکان‌پذیر خواهد بود.

در این مقاله با همه چیز در مورد ECU خودرو آشنا شدیم. اگر بخواهیم به انواع ECU اشاره کنیم، باید نوع حافظه آن را بشناسیم. معمولا کامپیوتر خودرو دارای دو نوع حافظه موقت و دائمی است که هر کدام وظایف خاص خودشان را دارند. حافظه موقت برای پردازش‌های لحظه‌ای استفاده می‌شود و با جدا کردن کابل باتری، پاک خواهد شد. اما حافظه دائمی برای پردازش اطلاعات ارسالی از سوی سنسورها مورد استفاده قرار می‌گیرد و با قطع برق، آسیبی به آن وارد نخواهد شد.

اگر همچنان سوالی درباره پردازنده خودرو دارید، می‌توانید در بخش کامنت‌ها مطرح کنید تا در اسرع وقت به آن پاسخ دهیم. همچنین اگر اطلاعات بیشتری درباره ECU خودرو دارید، می‌توانید آن را با ما و خوانندگان این مقاله به اشتراک بگذارید.