به گزارش «پرشین خودرو»، همشهری ماه نوشت: سال‌هاست که در ایران خرید و فروش ماشین یکی از کارهای پردرآمد است؛ به‌خصوص برای کسانی که راه‌وچاه این شغل را بدانند. بازار خرید و فروش خودرو در ایران همیشه پرنوسان و غافلگیرکننده بوده است. طی چند ماه اخیر، مبادلات و قیمت ها دچار نا‌بسامانی‌های بی‌سابقه‌ای شدند. در این میان تولیدکنندگان و مصرف کنندگان حتی اگر هم به سودی مقطعی رسیده باشند در نهایت متضرر شدند. قیمت ماشین چند برابر شد و متقاضیان بالقوه قدرت خریدشان را از دست دادند. خط‌های تولید متوقف شدند، تولیدات کارخانه ها پایین آمد و بخش بزرگی از نیروی کار، شغل‌شان را از دست دادند. حالا کمی اوضاع آرام‌تر شده و ممکن است امید‌هایی هم به بهبود نسبی وجود داشته باشد. اما این بار هم دلال های بازار خودرو برنده اصلی بازی بودند. کسانی که در همه این سال‌ها از بالا و پایین شدن قیمت ماشین و دیگر اتفاقات مربوط به آن فقط سودش را بردند و بس. ولی این چه عاملی است که باعث می شود در ایران، دلالی ماشین یک شغل سودآور باشد و همچنان عده زیادی را مشغول خود کند؟ اصلا این کار چه ضرر یا منفعتی برای اقتصاد دارد؟ برای صنعت خودرو چطور؟ این‌ها همه سوال‌هایی هستند که در این پرونده به دنبال‌شان می‌گردیم. همین‌طور می‌خواهیم کمی با دنیای دلال ها و خرید و فروش ماشین آشنا شویم و ببینیم در نمایشگاه‌های اتومبیل چه می‌گذرد. دلالی یک شغل نان و آب دار است؛ از خرید و فروش، واسطهگری و جا به جا کردن بازیکنان فوتبال گرفته تا زمین و ملک! البته چندان هم عجیب نیست که با اوجگیری قیمت ها و در کنار رود پرتلاطم تورم، دلال ها به ماهی گرفتن مشغول باشند. دلالی یکی از شغلهای زاید است که از نگاه اقتصادی هیچ منفعتی ندارد چون پولی که در این فرایند جابه جا می شود حاصل تولید یا ارائه خدمت نیست. پول باید مولد باشد و اگر انتقالاش زایندگی و بازدهی به دنبال نیاورد بیهوده است. البته دلالی نه تنها در میان شغلهای زاید است بلکه از آن دسته فعالیتهایی است که برای چرخه اقتصاد مانند یک آفت است و به آن لطمه میزند. یک رابطه دو طرفه میان تورم و دلالی وجود دارد. در یک بده و بستان، اقتصاد پر تورم است که شمار دلال ها را بالا میبرد و به آن رونق میبخشد و از سوی دیگر فعالیت پردامنه دلال ها است که موجبات و زمینههای تورم و حتی بالا رفتن نرخ آن را فراهم میآورد. وقتی قیمت ها افسار پاره کردند دلالی ماشین هم داستان مشابهی دارد و از همین الگو پیروی می کند. آمارها نشان می دهد که قیمت خودرو در ایران طی 30 سال گذشته 200 برابر شده است. به طور کلی می توان گفت همین افزایش قیمت است که در این مدت فرصت فعالیت را برای دلال ها ایجاد کرده. در چند ماه اخیر هم با اوج گرفتن ناگهانی قیمت ها و افزایش گاها چندصد درصدی! قیمت بعضی از محصولات، عرصه برای جولان دلال ها بیش از پیش فراهم شد. بالا رفتن قیمت ارز یکی از مهمترین علل شکلگیری این بحران بود. بعضی از خطهای تولید به دلیل گرانتر شدن قطعات متوقف شدند. دلیل دیگری که در کنار گرانی ارز، باعث کاهش تولید شد تحریمهای جدیدی بود که جلوی ورود بعضی از قطعات یا محصولات را گرفت و تولید را با یک مشکل دیگر مواجه کرد. با کاهش تولید و همچنین تورم مضاعفی که بر فضا حاکم بود، سال گذشته قیمت ها ناگهان افسار پاره کردند و بازار خودرو که شاید برای مدتی در آرامش بود به تلاطم افتاد. به این ترتیب سیر صعودی قیمت ها در بازار خودرو بیش از دیگر عرصه ها خودش را نشان داد. همین امر موجب شد که بسیاری از مردم و کسانی که پول نقد در اختیار داشتند برای سرمایه گذاری به این سمت کشیده شوند. با سرازیر شدن پول نقد به بازار خودرو و افزایش تقاضا، روند افزایش قیمت ها تشدید یافت و روی یک منحنی افتاد. بسیاری از افرادی که تجربه ای از معامله در بازار خودرو نداشتند دست به سرمایه گذاری خرد زدند و به خرید محصولات مختلف، به ویژه پیش خرید ماشین های گرانقیمت پرداختند. چون روند به نحوی بود که حواله های خودرو نیز که در دست مردم قرار داشت، با گذشت چند ماه بعد از ثبت نام با قیمت بالاتری از سوی برخی دلالان خریداری می شد. اوضاع آشفته و انجام این نوع از سرمایه گذاری باعث افزایش هرچه بیشتر شکاف میان قیمت رسمی کارخانه و بازار آزاد شد. یک معامله دوسرزیان / دستکم ۳۰ درصد از قطعه سازها نیروهای خود را تعدیل کردند که این موضوع در واحدهای کوچک تولیدی اسفبارتر بود. کار به جایی رسید که به دلیل فروش محدود کارخانه ها، تفاوت قیمت میان بازار آزاد و نرخ فروش رسمی بعضی از خودروهای تولید داخل تا 13 میلیون تومان بالا رفت. خودروهای خارجی هم که عمدتا وارداتشان متوقف شده بود همین وضعیت را داشتند و اختلاف قیمت واقعی بعضی از آنها با قیمتی که نمایندگی های واردکننده رسمی اعلام می کردند به بالای 40 میلیون تومان رسیده بود. در واقع این شکاف چندین میلیون تومانی قیمت ها همه به جیب دلال ها سرازیر می شد. همچنین سود کلانی عاید کسانی می شد که می توانستند به تعداد محدود ماشین های خروجی کارخانه ها دست پیدا کنند و آنها را با قیمت رسمی بخرند. شکی نیست که این عده عموما دلال ها بودند. به هرحال شغل آنها همین است و موفق می شوند با رانت های گوناگون و دور زدن قوانین سراغ نمایندگی های خودروساز رفته و در تعداد بالا اقدام به ثبت نام و خرید خودرو به قیمت کارخانه کنند و پس از تحویل خودروها، آنها را در بازار آزاد با اختلاف قیمت های سرسام آور به فروش برسانند و سود زیادی از این محل به جیب بزنند. در واقع پولی که باید برای توسعه تولید داخل و بسترسازی برای توسعه اشتغال در اختیار کارخانه های خودروسازی قرار گیرد، بدون کمترین تلاش و زحمتی به جیب دلالان می رود. در این میان دولت هدف انتقادهای شدید قرار گرفته بود. بسیاری می گفتند که قیمت ها باید آزاد شود و دولت، قانون تعیین قیمت خودرو توسط سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان را زیر پا بگذارد. این تصمیم البته می توانست جلوی موج سواری دلال ها و سود ناعادلانه ای را بگیرد که می بردند و البته امروز هم می برند ولی در آن صورت مشکل بزرگتری پیش می آمد. دولت آچمز شده بود چرا که کارخانه ها از بالا رفتن هزینه هایشان ناراضی بودند و خواستار افزایش قیمت شده بودند. دلال ها هم از آب گل آلود ماهی می گرفتند. بااین حال دولت هیچ واکنشی به شرایط فعلی نمی توانست نشان دهد. اگر قیمت های مصوب و دستوری را برمی داشتند، امکان داشت کارخانه ها محصولاتشان را با قیمت های باورنکردنی بفروشند. البته در یک اقتصاد آزاد و رقابتی قیمت ها به تعادل می رسند ولی در بازار خودروی ایران که کارخانه هایی مثل ایران خودرو و سایپا آن را قبضه کرده اند و هیچ رقیبی برای خود نمی بینند چطور م یشود قیمت ها را آزاد کرد؟ آن هم در شرایطی که همان واردات نصفه و نیمه و با قیمت های بالا هم متوقف شده بود. ریشه مشکلات کجاست؟ بسیاری از مشکلات صنعت و بازار خودروی ایران ریشه در یک نارسایی قدیمی دارد که اگر برطرف شده بود، خیلی از مشکلات اساسی از جمله بدعت ناعادلانه ای را که در دلالی و واسطه گری وجود دارد پیشتر از اینها حل می کرد. صنعت اتومبیل سازی ایران دستکم 10 سال فرصت داشت تا با ارتقاء محصولات اش و آزاد کردن تدریجی بازار، صنعت داخلی را با بازار خودروی بیرون از مرزهای ایران به تعادل برساند. اگر چنین می شد هم از منافع صادرات، چندین برابر مقدار اندک فعلی برخوردار می شدیم، هم کیفیت و استانداردهای صنعت و کارخانه هایمان را بالا برده بودیم و هم می توانستیم در عین رقابت با شرکت های بین المللی شاهد حضور محصولات متنوع تری در ایران باشیم که می توانستند موجب شکوفایی بیشتر صنعت ما هم بشوند اما این اتفاق نیفتاد. ماشین هایی که از لحاظ کیفیت و حتی امنیت نمی توانستند استانداردهای جهانی را برآورده کنند در ایران ساخته شدند و با قیمتی چندین برابر ارزش بین المللی شان در داخل به مردم فروخته شدند. یکی از کوچکترین نتایج این سوء مدیریت چندین ساله آن بود که دولت در بحران اخیر نه می توانست قیمت را آزاد کند و آن را با هزینه های تمام شده کارخانه به تعادل برساند و نه کارخانه ها می توانستند با قیمتی که دولت تعیین کرده بود به اندازه کافی خودرو تولید کنند. چنین بود که عرصه به جولانگاه دلال ها تبدیل شد در حالی که اگر سهم دلالان به جیب خودروسازها می رفت می توانست بخش قابل توجهی از کمبود نقدینگی آنها را مرتفع و به حل بحران کمک کند. در واقع دلال ها هم تولید کننده ها را از سودی که حق آنها بود محروم کردند و هم با ملتهب کردن بازار، قیمت ها را بالا بردند تا سود بیشتری به دست آورند اما اتفاقی که در سوی دیگر افتاد این بود که مردم قدرت خریدشان را از دست دادند و دولت هم هیچ واکنشی نمی توانست به این وضعیت نشان دهد. عمر ماشین ها بالاست علت دیگری که باعث می شود دلال ها در ایران فعالتر باشند بالا بودن میانگین عمر ماشین هاست، البته این مشکل را هم می توان به ریشه مشکلات قبلی نسبت داد چرا که دلیل بالا بودن متوسط عمر ماشین ها در ایران آن است که مردم قدرت خرید ماشین های صفر کیلومتر را ندارند.به همین دلیل در کشورمان قیمت ماشین به طرز غیرقابل باوری بالاست. طبیعی است که وقتی میانگین سن ماشین ها بالاتر باشد اسقاط دیرتر انجام می شود و ماشین ها بیشتر دست به دست می شوند. اگر بخواهیم دقیق تر بشویم باید بگوییم که بالا بودن عمر مصرف ماشین در ایران باعث می شود تعداد معاملات ماشین دست دوم به شدت بالا برود و همین معاملات است که به دلال ها اجازه وارد شدن می دهد تا در این میان سود کسب کنند. در حالی که در کشورهای مدرنتر میانگین عمر یک ماشین کمتر از پنج سال است. ماشین ها بیشتر نو و از کمپانی خریده می شوند و یک معامله با نرخ و قواعد رسمی و از پیش تعیین شده صورت می گیرد. چرا کرایه ای نه؟ یکی دیگر از عواملی که باعث افزایش خرید و فروش ماشین و در نتیجه دخالت بیشتر دلال ها می شود این است که اجاره کردن ماشین در ایران چندان تعریف شده نیست و رواج ندارد. علت این موضوع شاید زیاد بودن تقلب، پرریسک بودن رانندگی و بالا بودن احتمال حوادث است. البته دفاتر و شرکت های اجاره ماشین در ایران هم وجود دارد ولی عموما اشخاص و شرکت ها به سختی حاضر می شوند تجارتشان را بر مبنای اعتماد به دیگران بنا کنند و ماشین اجارهای به کسی بدهند. در ایران زیاد پیش می آید و همه احتمالا دیدهایم که خانوادهای مثلا برای تفریح کردن در سه ماه تابستان یک ماشین می خرد و اول پاییز آن را می فروشد یا مثلا کسی که می داند در آینده نزدیک ممکن است به پول اش احتیاج پیدا کند - با این ذهنیت که هر وقت پول اش را احتیاج داشت ماشین را آب می کند - می رود و یک ماشین می خرد. در حالی که اگر کرایه کردن ماشین آسان باشد در بسیاری از موارد می تواند بی دردسرتر و البته اقتصادی تر از خرید و فروش یک ماشین باشد. برای مثال بهتر است با مفهوم اصلی لیزینگ ماشین آشنا شویم که البته تفاوت بسیاری دارد با آنچه ما در ایران به آن لیزینگ می گوییم. در بسیاری از کشورها البته بر اساس قوانین دولتی که چارچوبی برای این کار معین می کنند کارخانه های خودروسازی محصولاتشان را لیزینگ می کنند. به این معنی که این ماشین ها را برای بازه های زمانی مشخص به مشتریان کرایه می دهند. هر ماشینی با هر مدلی را که بخواهید به شما کرایه می دهند. حتی می توانید سفارش بدهید که یک ماشین نو را کرایه کنید. مثلا می توانید یک بی.ام.و X6 نو را برای یک سال از کارخانه بی.ام.و کرایه کنید. مبلغ کرایه هم شاید برای کسانی که در ایران هستند باورنکردنی باشد. در بسیاری از کشورهای اروپایی هزینه کرایه چنین ماشینی که البته ماشین لوکس محسوب می شود، برای یک سال کمتر از 10 هزار دلار است. اگر خواستید می توانید سال دوم هم همان ماشین را با قیمت ارزانتر برای یک سال دیگر کرایه کنید، بدون اینکه پای هیچ دلالی به ماجرا باز شود. البته همانطور که شما هم احتمالا می دانید لیزینگ در ایران هیچ ربطی به این ندارد و اصلا هم معلوم نیست چرا کلمه لیزینگ را که مختص کرایه ماشین با قیمت ارزان است روی فروش قسطی ماشین گذاشته اند. در ایران لیزینگ به این معنی است که ماشین را به جای پول نقد با مبلغ کمتری پول و اقساط بلندمدت و البته سودی که روی آن می کشند به شما می فروشند. رسم و رسوم خرید و فروش ولی حتی اگر هم ماشین تان را به دلال نفروشید باز هم عموما در خرید و فروش ماشین از رسوم و مبانی پیروی می شود که حضور گسترده دلال ها موجب به وجود آمدن آنها شده و فلسفه وجودیشان سرازیر کردن پول به جیب دلال هاست. شاید درباره وسایل الکترونیکی منطقی باشد ولی ماشین وسیله ای است که همه می دانند در ابتدای کار چندان استهلاکی ندارد. پس چه معنایی می دهد که مثلا ماشینی را به خاطر 2 هزار کیلومتر کارکرد چند میلیون تومان پایینتر از صفرش می خرند؟ مدل ماشین، رنگ آن و بسیاری چیزهای دیگر در قیمت تاثیرگذارند. البته بسیاری از این فاکتورها منطقی هستند و باید در ارزش ماشین دخالت داده شوند. مثلا اگر ماشین تصادف شدیدی داشته باشد که در آن شاسی ماشین آسیب دیده باشد مسلما بر ارزش ماشین تاثیرگذار خواهد بود. رنگ ماشین، سال تولید آن و میزان کارکردش همین طور مدتی را که از اعتبار بیمه نامه اش مانده است هم می شود به عنوان عواملی که منطق می پذیرد باید در قیمت ماشین اثر داشته باشند قبول کرد اما مساله به این سادگی نیست. با دلال ها که صحبت کنید به نکاتی اشاره می کنند که شاید برای شما به عنوان یک مصرف کننده ماشین چندان اهمیتی نداشته باشد. قسمتهای رنگ شده ماشین یکی از چیزهایی است که خیلی روی آن تاکید می کنند. ماشین را که به آنها نشان بدهید با دقت یک بار ماشین را دور می زنند. روی بدنه دست می کشند، با انگشت به قسمتهای مختلف ماشین ضربه می زنند و مشخص می کنند که چه قسمتهایی رنگ دارد. البته اگر خودتان ندانید چه قسمتهایی از ماشین رنگ شده است نباید به سادگی به حرف آنها اعتماد کنید. بحث کردن روی قسمتهای رنگ شده ماشین یکی از حربه های دلالان است. مثلا ممکن است تصادف بسیار کوچکی کرده باشید یا به خاطر یک خط، شکاف یا ترک کوچک، رنگ قسمتی از ماشین ریخته باشد و شما آن را تعمیر و نقاشی کرده باشید. برای همین به قول خودشان یک لکه رنگ کلی از قیمت ماشین کم می کند در حالی که این افت قیمت هیچ پشتوانه منطقی و توجیه پذیری ندارد. چرا باید به خاطر رنگ شدن قسمت کوچکی از ماشین که فقط خبره ها متوجه می شوند نقاشی شده است قیمت ماشین را تا حد قابل توجهی پایین بیاورند؟ حتی چیزهای بی اهمیت تر از این را هم بزرگ می کنند. مثلا چه اهمیتی دارد که زاپاس یک بار زیر ماشین افتاده باشد؟ ولی همین را خیلی از دلال ها بررسی می کنند و به شما یادآوری می کنند یا حتی به چیزهایی مثل کثیف بودن صندلی ها که با یک هزینه کارواش به کلی برطرف می شود اشاره می کنند. البته همه اینها مربوط به زمانی است که بخواهند ماشین را بخرند. اگر بخواهند ماشین را به شما بفروشند چیزهایی مثل دزدگیر ساده و حتی دورفرمان ماشین یا مثلا سراگزوز را جزو تجهیزات ماشین معرفی می کنند و نشانه برتری اش می دانند. ماجرا این است که به طور کلی دلال ها سعی می کنند مسائل ریز و درشت مختلفی را در قیمت ماشین دخالت دهند. در واقع آنها قیمت ماشین را به تابعی از متغیرهای پرشمار تبدیل می کنند تا به این ترتیب قیمت گذاری روی ماشین به مساله ای پیچیده و تخصصی تبدیل شود و با استفاده از ناآگاهی دیگران و قدرت چانه زنی که برای خودشان دست و پا کردهاند قیمت را بالا و پایین کنند. با چندتا از ترفندهای دلال ها آشنا شوید! چون کار دلال ها ثبت نمی شود فساد قانونی در آن زیاد است. یکی از موارد رایج در بین دلال ها این است که به وسیله رابطه با دفاتر اسناد رسمی سند باز دریافت می کنند. یعنی سند اتومبیل های معامله شده را که فقط امضا فروشنده در آن است با استفاده از روابط و پرداخت پول، از بعضی دفترخانه ها می گیرند. به این ترتیب سند را کسی به عنوان خریدار امضا می کند که ماشین را از دلال خریده است و در واقع دلال ها هم کارشان را راحت می کنند و هم فعالیتهایشان را - در زمان مابین خرید ماشین از فروشنده تا فروش به یک اصطلاحا مصرف کننده - پنهان می کنند. این کار بدون شک غیرقانونی است. البته تا امروز با بسیاری از این دلال ها و دفاتر اسناد رسمی که با آنها همکاری می کرده اند برخورد شده است ولی هنوز هم بسیاری از دلال ها، سند باز در اختیار دارند. کار دیگری که دلال ها می کنند و این هم به طریقی غیرمستقیم می تواند عمل غیرقانونی حساب شود وکالت گرفتن روی سند است. برای سند زدن ماشین از یک نفر به نفر جدید لازم است که بنچاق تمام معاملات انجام شده روی آن ماشین که پیش از آن صورت گرفته است ارائه شود. وجود بنچاق های متعدد روی یک ماشین ممکن است خریدار را از آن ماشین دلسرد کند. بنچاق های پرتعداد نشان می دهد که ماشین چندین بار دست به دست شده و این ممکن است به این معنی باشد که ماشین ایرادی دارد که همه خریداران اش پس از مدتی آن را فروخته اند. برای ماشین هایی که بنچاق های زیادی دارند دلال ها به دفاتر اسناد رسمی که معمولا با آنها آشنا هم هستند می روند و با این ادعا که بنچاق ها گم شده است روی سند وکالت می گیرند تا دیگر برای سند زدن نیازی به وجود بنچاق ها نباشد. یکی دیگر از مشکلاتی که وجود دارد پلاک ماشین فروخته شده است. تا زمانی که ماشین به نام خریدار جدیدی سند زده نشود فک پلاک فروشنده و نصب پلاک خریدار جدید صورت نمی گیرد. بنابراین در طول مدتی که ماشین در اختیار دلال است او با پلاک فروشنده تردد می کند و می تواند با اقداماتاش برای او ایجاد دردسر کند. این دردسرها می تواند از پرداخت جریمه گرفته تا جرایم کیفری دامنگیر فروشنده ماشین که جرم با پلاک او انجام شده است شود. دلالی چه جور شغلی است؟ خیلی ها هستند که در ایران از راه دلالی ماشین، پول در می آورند؛ خیلی ها به عنوان شغل دوم و خیلی ها به عنوان کار تمام وقتشان. البته نمی شود این موضوع را به همه دلال ها تعمیم داد ولی شغل آنها ایجاب می کند که چرب زبان و منفعت طلب و دغل باشند. اما گذشته از اینکه دلالی چقدر کار اخلاقی و شرافتمندانه ای است و چقدر نه، ولی واقعیت این است که از لحاظ اجتماعی، دلالی ماشین چندان شغل غرورآمیز و خوشنامی نیست. دلال ها معمولا به حیله گری و متقلب بودن معروف هستند. دلالی می تواند صورت های مختلفی داشته باشد؛ بستگی دارد هدفتان چه باشد و چقدر پول داشته باشید. بدون پول اولیه هم می توانید شروع به پول درآوردن کنید. خیلی ها هستند که صرفا واسطه اند و خودشان خرید و فروش نمی کنند اینها فقط ماشین های مورد نظر خریداران را برایشان پیدا می کنند و اصطلاحا معامله را جوش می دهند. البته مبلغی که در پایان به عنوان شیرینی می گیرند که البته نام های دیگری هم دارد چندان زیاد نیست. ولی اگر پول نداشته باشید هم می توانید شروع کنید به خرید و فروش ماشین که البته لازمه اش یک دسته چک است یا کسی که حاضر شود به شما چک بدهد. می توانید ماشین ها را با چک چند روز بعد بخرید و در این مدت ماشین را آب کنید و پس از پاس کردن چک، سودش را بردارید. اگر پول در دست و بالتان باشد بیشتر می توانید سود کنید. هر چه پول بیشتر داشته باشید بیشتر می توانید سود کنید، البته به شرط آنکه در این کار باتجربه شده باشید. خیلی ها فکر می کنند دلال ها یا اصطلاحا نمایشگاهی ها صبح تا شب در خانه می خوابند و با یک تلفن، کلی پول در می آورند البته درست است که دلالی ماشین شاید چندان مشقت جسمی نداشته باشد ولی آنقدرها هم ساده و راحت نیست. باید قیمت ها را لحظه به لحظه بدانید و از مردم عادی که قصد خرید و فروش دارند جلو باشید. رمز موفقیت این کار نیز همین است؛ باید بدانید چه ماشینی خوب فروش می رود چه ماشینی بد. با پول های کوچک سودهای کوچک نصیبتان می شود. مثلا با خرید و فروش یک پراید در حالت عادی بیشتر از 400یا 500 هزار تومان دستتان را نمی گیرد ولی اگر پول بیشتر داشته باشید می توانید سراغ ماشین های گرانتر بروید. ماشین های گرانقیمت تر ویژگیشان این است که فراوانی پراید و پژو را ندارند. به همین دلیل و چون خرید و فروششان کمتر انجام می شود قیمتی که رویشان می گذارند به اندازه ماشین های پرفروش دقیق نیست و اصطلاحا قیمت ها پرت است. در ماشین های چند ده میلیونی ممکن است حتی بتوانید 7تا 8 میلیون تومان هم سود ببرید. یکی از ترفندهایی که دلال ها دارند این است که هیچوقت از معامله ناامید نمی شوند. حتی شانس شان را در مورد ماشینی که به ظاهر به دردشان نمی خورد هم امتحان می کنند. مثلا ماشینی را که 18 میلیون تومان قیمت دارد حتی اگر به دردشان نخورد میگویند 15 میلیون تومان می خرم و تیرشان را در تاریکی می اندازند.