پرشین خودرو: می خواست راه زندگی اش را خودش انتخاب کند. اما حالا دلش برای بوی خوش غذای گرم مادر تنگ می شود و گاهی هوایصحبت های مردانه با پدرش را می کند. سر و صدای خواهرهای دو قولویش دیگر روی اعصابش نیستند. دلش برای شیطنت های کودکانه آنها تنگ می شود. اما همه این دلتنگی ها تا زمانی است که دوباره پا به خانه قدیمی پدری نگذاشته است. آنجا همه چیز مانند گذشته است.
به گزارش «پرشین خودرو»، مشکل تفاوت نسل ها مشکلی قدیمی است. به تاریخ عمر اولین مادر و پدر با فرزندانشان. اما چرا جوانان امروز قبل از تشکیل خانوادهتمایل به مستقل شدن دارند. حتی آنها که تا زمان ازدواج در کنار پدر و مادرهایشان هستند تمایل به زندگی مجردی دارند.
آمارها چه می گویند؟
بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰، 7.1 درصد خانوادههای ایرانی به صورت مستقل و تک نفره زندگی میکنند. آمار وزارت ورزش و جوانان هم در سال 1391 نشان میدهد حدود ۲۵ درصد دختران در خانههای مجردی زندگی میکنند.
در شش کلانشهر تهران، شیراز، مشهد، اصفهان، تبریز و اهواز 30 درصد جوانها زندگی مجردی دارند. آماری که نشان میدهد جوانها ایرانی به علت مسائل اجتماعی و اقتصادی به زندگی مجردی تمایل بیشتری پیدا کردهاند، اما علت این اتفاق چیست؟
چرا این حجم از جوان های ایرانی تمایل به زندگی مستقل دارند. محمد زاهدیاصل عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی میگوید: ما سالهاست در دوره گذار هستیم. نه جامعه صنعتی هستیم و نه سنتهایمان را کامل حفظ کردهایم. بنابراین نخبگان، مسئولان، روشنفکران، اندیشمندان و... باید برای وضعیت کنونی راه حلی پیدا کنند. جوانهای ما بین باورهای سنتی درست و غلط و تحتتاثیر فضای مجازی و رسانههای فراملی یا به اصطلاح در دهکده جهانی گیر کردهاند.
خانوادههای ما نیز در چنین وضعیتی به سر میبرند. پدر و مادرها نمیدانند ازدواج جوان هاشان باید مانند گذشته تحمیلی و سنتی یا به صورت امروزی باشد. بنابراین سازمانهای ذیربط و رسانهها خصوصا رسانه ملی باید سنتهای درست را بهگونهای حفظ کنند که با دنیای امروزی تقارن پیدا کند.
این مددکار اجتماعی عدم رغبت جوان ها به ازدواج و گسترش طلاق را دو عامل مهم تجردگزینی در بین ایرانیها میداند و میگوید: در شرایط اقتصادی و اجتماعی که جامعه ایرانی قرار دارد طبیعی است که تجرد رو به فزونی باشد. جوانها وقتی شرایطی برای تشکیل زندگی ندارند به این نوع زندگی گرایش پیدا میکنند. همچنین بُعد نرمافزاری یا همان روحی و روانی و سختافزاری مانند مسکن، اشتغال و... بر ازدواج جوانها تاثیر بسزایی دارد. باتوجه به این دو زمینه جوانها دیگر انگیزهای برای پذیرش مسئولیت ندارند و دیدن دوام کوتاه زندگی مشترک اطرافیان دلمشغولی آنها را زیاد میکند.
همچنین عدم وجود امکانی برای حداقلهای زندگی شرافتمندانه و رواج انتظارات و زندگی تشریفاتی و تجملاتی باعث فرار آنها از ازدواج شده است. در گذشته با12 ، 10 میلیون یک زندگی معمولی سر و سامان میگرفت اما امروزه چنین چیزی تقریبا غیرممکن است. بنابراین جوانها از تشکیل زندگی منصرف شده و به زندگی مجردی روی اوردهاند. به همین دلیل سن ازدواج آقایان بالای 30 سال و خانمها نزدیک به 30 سال شده است.
آغاز دهه تجردگرایی
دکتر زاهدیاصل دهه 90 را دهه تجردگزینی مینامد و ادامه میدهد: دهه 90 دهه بحران تجرد پیشبینی شده است و در مقایسه با دهه قبل (دهه 80) افزایش بسیار چشمگیری خواهد داشت و اگر به همین منوال ادامه پیدا کند در پایان دهه 90 میانگین ازدواج آقایان به 40 سالگی و خانمها به 35 سالگی خواهد رسید. چون در سنین 40 - 35 سال افراد بسیار سخت تن به ازدواج میدهند.
او ویژگیهای تجرد گزینی در دهه 90 را اینگونه بیان میکند: در دهه 90 خانواده معنای خود را از دست خواهد داد و خانواده تک نفره به وجود خواهد آمد. یعنی مرد تنها، زن تنها و در کل زندگی تنها رواج پیدا میکند. جامعه به جایی خواهد رسید که افراد با حیوانات زندگی خواهند کرد. افراد به جای آنکه ازدواج کرده و محبت خود را به همسر و فرزند خود بدهد به حیواناتی چون سگ، گربه، پرنده و... محبت خواهد کرد.
با افزایش زندگی مجردی انسانها از هم دور شده، سرمایه برای جامعه سالم کم میشود و روابط کاهش پیدا میکند. زمانی میرسد که به دلیل آنکه جوانها به صورت مجردی زندگی میکنند خواهر و برادری نخواهند داشت. اینگونه مسائل بسترساز جامعهای منزوی، انسانهای بینشاط و در خود فرورفته میشود.
دلایل زندگی مجردی درنگاه بیشتر جامعه شناسان مشترک است . نسرین دانایی جامعه شناس می گوید: خانه های تک نفره و مجردی گرچه به استقلال افراد کمک می کند اما زمینه را برای گسترش فساد نیز فراهم می سازد. تاخیر در ازدواج و افزایش طلاق از مهمترین عوامل رشد و فزونی یافتن خانه های مجردی خصوصا در بین پسران است.
او درباره شروع سن زندگی مجردی می گوید: معمولا زمانیکه حالت تعارض در خانواده زیاد میشود و والدین احساس جوان خود را درک نکرده و اختلاف نظرهای شدیدی در این خانواده بهوجود میآید، جوانان نیاز جدا کردن خانه خود را احساس میکنند. وقتی افراد به سن 18 سالگی میرسند، احساس استقلال طلبی میکنند و بعضی از خانوادهها بهدلیل اینکه که حد و مرز خود را در دخالت در مسائل خصوصی جوان نمیشناسند، جوان را با دست خودشان به بیرون از خانواده میفرستند.
حالتهای اندرز گونه، حکیمانه و تحکمآمیز والدین وقتی با جوان صحبت میکنند، او را کودک مینامند ولی جوان احساس غرور میکنند، احساس بزرگی کرده و استقلالطلبی را دوستدارد در نتیجه تعارضات بالا میگیرد. بنابراین جوانان در سن 18 تا 23 سالگی دوستدارند به خانهی مجردی بروند ولی چون امکاناتش را ندارند معمولاً در ایران اقدام نمیکنند. معمولاً زندگی در خانههای مجردی از 25 سالگی به بالا شروع میشود. با دلیل ادامه تحصیل، بدستآوردن کار و استفاده از امکانات تهران و کلان شهرها، افراد مجبور هستند به شهرهای بزرگ مهاجرت کنند.
او درباره دلایل زندگی مجردی می گوید: دلایل روند رو به افزایش خانههای تک نفره در ایران را میتوان از سه جهت دید؛ تاخیر در سن ازدواج، خیلی از افراد چون ازدواج نکردهاند و احساس میکنند در سنی هستند که نمیتوانند به دلیل اختلاف نظر و تعارض کنار خانواده خود زندگی کنند، به خانههای مجردی میروند. دلیل دیگر افزایش طلاق است، وقتی آسیبی مثل طلاق در جامعه زیاد میشود، بعد از طلاق افراد تا مدت طولانی به صورت مجردی زندگی کرده و تمایلی به زندگی همراه خانواده پدر و مادری خود ندارند. تاثیر فرهنگهای دیگر از طریق رسانههای تکنولوژیک مانند سریالهایی که از ماهواره پخش میشود یکی دیگر از دلایل بهوجود آمدن فرهنگ خانههای مجردی است.
اما پسران بیشتر تمایل به زندگی مجردی دارند یا دختران. این جامعه شناس معتقد است: درصد خانههای تک نفره پسران در جامعه انتقالی ایران بیشتر است. هنوز به مدرنیته نرسیدیم و خانوادههای سنتی زیاد داریم، در کلان شهری مثل تهران تعداد خانههای تک نفره دخترها زیاد است ولی در شهرستانها و استانهای دیگر تعدادشان خیلی کم است. مگر اینکه خانوادهای اجازه تحصیل دختر خود را در یک کلانشهر بدهد تا با پایان دوران دانشجویی به خانواده برگردد.
جامعه ایران در مسیر تحول است و این تغییرات نتایجی را در پی دارد که یکی از این نتایج، رواج نوع خاصی از سبک زندگی است چرا که امروز روند فردگرایی در زندگی مدرن در حال تقویت شدن است و افراد به سمت حفظ آزادیهای فردی و شرایطی که بتوانند بدون هیچ مزاحمی منویات و سلایق خود را اعمال کنند، گرایش پیدا کردهاند.
کد خبر 33269
نظر شما