هر چند فرصت های بیشماری طی سالیان گذشته از دست رفته است، اما جذب نخبگان داخلی و رسیدن به این باور که نیروهای جوان داخلی توان طراحی خودرو، موتور و قطعات را دارند، به طور حتم یک رویکرد تحسین برانگیز و در خور تقدیر به شمار می رود. آنچه مهم است اینکه آیا اتخاذ این رویکرد می تواند گره از مشکلات این دو خودروساز بزرگ کشور بگشاید؟ سیری در تجربیات گذشته هر دو خودروساز نشان می دهد که گرچه در این مسیر موفقیت های نسبی حاصل شده، اما روند آن بسیار کند و نا امید کننده بوده و در نهایت به سرانجام مشخصی نرسیده است. ارائه طرح های جدید، خلاقانه و به روز این نخبگان که با تازه ترین پیشرفت های جهانی در این حوزه برابری می کرد، به بایگانی خودروسازان سپرده می شد و به هیچ دستاوردی نمی رسید. مدیران هر دو خودروساز نیک می دانند که در داخل کشور نخبگان بیشماری در حوزه طراحی خودرو حضور دارند، اما آیا تنها راه بهره گرفتن از این نخبگان به خدمت درآوردن آنها در چارچوب یک نظام اداری و بروکراتیک است؟ طبیعی است که هیچ عقل سلیمی اینگونه حکم نمی کند. زیرا در دوره های گذشته وقتی چنین افرادی جذب شرکت های خودروساز شدند، پس از مدت زمان کوتاهی دچار روزمرگی و هزارتوی سیاست های داخلی این شرکت ها شده و در نهایت با سرخوردگی و ناامیدی عطای استخدام را به لقایش بخشیده و سفر به خارج از مرزها را در پیش گرفته اند. برخی از همان افراد اکنون به عناصر تاثیر گذار در صنعت خودرو دیگر کشورها تبدیل شده اند، تنها به این دلیل که ما مسیر بهره گیری از آنها را اشتباه طی کرده بودیم. اکنون باید از تجربیات گذشته درس گرفت و طرحی نو درانداخت. همانطور که گفته شد تنها راه بهره گیری از این نخبگان استخدام آنها نیست، زیرا بسیاری از آنها معتقدند که در صورت جذب توسط خودروسازان، نهایتا خروجی کار آنها به نام مدیران بالا دستی ثبت می شود و آنها از این فرصت بی بهره خواهند ماند. اما چاره کار کجا است؟ از آنجا که در چارچوب سیاست های کلان جمهوری اسلامی ایران توسعه و تقویت شرکت های دانش بنیان مورد تاکید قرار گرفته و مقام معظم رهبری نیز در این حوزه رهنمود های داشته اند، باید رویکرد چنین فراخوان هایی را نیز تغییر داد. از این رو می باسیت نخبگان طراحی خودرو کشور را به سمت ایجاد چنین شرکت هایی هدایت کرد و از محل بودجه های تحقیق و توسعه شرکت های خودروساز نسبت به سفارش گذاری برای طراحی خودرو، موتور و قطعات اقدام کرد. توسعه این فعالیت ها در بخش خصوصی به طور حتم بازدهی سریعتر و بیشتری نسبت به استخدام نخبگان در شرکت های خودروسازی خواهد داشت. این پیشنهاد از این حیث حائز اهمیت است که بسیاری از این نیرو های جوان به شخصه از انگیزه های بالایی برای فعالیت در این چارچوب برخوردار بوده و احساس استقلال بیشتری دارند. در عین حال شکل گیری چندین شرکت دانش بنیان خصوصی در حوزه های طراحی ظاهری، موتور و قطعات خودرو فضای رقابتی بسیار جذابی را در کشور ایجاد خواهد کرد و بی تردید صنعت خودرو و قطعه سازی ایران برنده نهایی آن خواهد بود. تجربیات جهانی نشان می دهد که بسیاری از شرکت های طراحی و مهندسی به ویژه در کشور ایتالیا مستقل از خودروسازان شکل گرفته اند و اکنون به جایگاهی رسیده اند که سالانه دهها مدل خودرو به صورت پلت فرم و فیس لیفت برای خودروسازان جهان طراحی می کنند. چه بسا شکل گیری و تقویت چنین شرکت هایی متشکل از نخبگان و نیروهای جوان دانشگاهی و حمایت آنها از سوی شرکت های خودروساز، چنین فضایی را در کشور ایجاد خواهد کرد. بنا بر این وقت آن رسیده است تا به جای بزرگ کردن بدنه شرکت های خودروسازی، به سمت برون سپاری بسیاری از فعالیت ها حرکت کرد. زیرا برای اوج گرفتن بالن صنعت خودرو باید کیسه های شن را از اطراف آن رها کرد و طرحی نو درانداخت. این همان رویکردی است که خودروسازان بزرگ دنیا نیز دنبال می کنند...