به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، لاستیک سایی چرخ‌های خودرو چیزی نیست که بتوان بهطور کامل از آن جلوگیری کرد. با حرکت چرخ‌ها روی جاده و سطوح مختلف، لاستیک‌ها به مرور دچار خوردگی و سایش می‌شوند و نیاز به تعویض پیدا می‌کنند. اما علاوه بر لاستیک سایی طبیعی، نمونه‌های دیگری از ساییده شدن تایر خودرو نیز وجود دارند که ناشی از یک نقص در خودرو یا عملکرد نامناسب راننده هستند. برای مثال وقتی لاستیک‌های خودروی شما به صورت یک‌طرفه ساییده می‌شوند، حتما ایرادی وجود دارد که باید آن را برطرف کنید.
در این مقاله قصد داریم درباره دلایل لاستیک سایی خودرو و همچنین علائم مختلف آن صحبت کنیم. همچنین راهکارهایی را مطرح می‌کنیم که با رعایت آنها می‌توانید عمر لاستیک را افزایش داده و از آن به شکل بهتری مراقبت کنید. پس حتما تا پایان با «پرشین خودرو» همراه باشید.
منظور از لاستیک سایی چیست؟
لاستیک سایی به حالتی گفته می‌شود که بخشی از آج لاستیک از بین برود و تایر به شکل صاف دیده شود. این امر به‌صورت طبیعی و به مرور زمان رخ می‌دهد. وقتی شما با خودرو در جاده‌ها رفت و آمد می‌کنید، در اثر اصطکاک دائمی که بین لاستیک و سطح سخت جاده وجود دارد، گرمای زیادی تولید می‌شود که این گرما به سایش بیشتر لاستیک‌ها کمک می‌کند. شدت ساییده شدن هم به سرعت رانندگی و همچنین هموار یا ناهموار بودن مسیرهایی که در آنها تردد می‌کنید بستگی دارد.
لاستیک سایی مشکلات زیادی را برای خودرو به‌وجود می‌آورد و امنیت سرنشینان را نیز به خطر می‌اندازد. اگر آج لاستیک‌های خودرو به کلی از بین رفته باشند، احتمال سُر خوردن در جاده‌های لغزنده وجود دارد. اگر شدت ساییده شدن زیاد باشد، حتی ممکن است در پیچ‌های تند، خودرو از مسیر خارج شود. در برخی موارد هم ساییدگی تایر روی فرمان‌پذیری خودرو تاثیر می‌گذارد و موقع رانندگی حس می‌کنید که اتومبیل به یک طرف کشیده می‌شود.
مهمترین عواملی که باعث لاستیک سایی می‌شوند
حالا که فهمیدیم منظور از تایر سایی چیست، بد نیست با عوامل به‌وجود آورنده آن نیز آشنا شویم. همان‌طور که گفتیم، لاستیک سایی بهطور طبیعی رخ می‌دهد و امکان جلوگیری از آن وجود ندارد، اما روش‌هایی هستند که باعث می‌شوند این پدیده کمتر رخ دهد و لاستیک شما دیرتر ساییده شود. قبل از آنکه به این روش‌ها اشاره کنیم، بهتر است علل لاستیک سایی را نام ببریم.
1. مشکل در سیستم فرمان
یکی از مهمترین بخش‌های خودرو، سیستم فرمان است که راننده از طریق آن، خودرو را هدایت می‌کند. چنانچه نقصی در سیستم فرمان وجود داشته باشد، امکان دارد که هنگام رانندگی، اتومبیل به یک سمت کشیده شود. کشیده شدن به یک طرف باعث می‌شود که لاستیک‌های همان طرف دچار ساییدگی شوند. بنابراین اگر مشکلی در سیستم فرمان وجود داشته باشد باید هر چه زودتر آن را برطرف نمایید.
در وهله اول بهتر است باد لاستیک‌ها را چک کنید. اگر یکی از چرخ‌های شما باد کمتری نسبت به بقیه داشته باشد، خودرو به سمت همان چرخ کشیده می‌شود. اگر باد لاستیک‌ها را تنظیم کردید اما باز هم خودروی شما به یک طرف کشیده می‌شود، به احتمال زیاد مشکل از سیستم فرمان است. برای رفع این ایراد باید به مکانیک مراجعه کنید.
2. عدم بالانس بودن چرخ‌ها
احتمالا زیاد شنیده‌اید که چرخ‌های خودرو باید بالانس باشند، اما این حرف دقیقا چه معنایی دارد؟ هر چرخ خودرو که شامل رینگ و لاستیک و سایر متعلقات می‌شود، وزن مشخصی دارد. علاوه بر اینکه وزن چهار چرخ خودرو باید یکسان باشد، این وزن باید در هر چرخ نیز به صورت متوازن توزیع شود. فرض کنید یک طرف یکی از چرخ‌های شما کمی سنگین‌تر از طرف دیگر باشد؛ در چنین حالتی، وقتی با سرعت بالا حرکت می‌کنید، نامتوازن بودن وزن چرخ باعث ایجاد لرزش شده و این لرزش به جلوبندی و پلوس‌های خودرو آسیب می‌رساند. در نتیجه لاستیک‌های خودرو نیز دچار سابیدگی می‌شوند.
عدم بالانس بودن چرخ‌ها را می‌توانید از لرزش خودرو متواجه شوید. اگر حس کردید که خودروی شما در سرعت‌های بالا دچار لرزش می‌شود، با مراجعه به مکانیک، می‌توانید بالانس بودن چرخ‌ها را مورد بررسی قرار دهید. اگر چرخ‌ها بالانس نباشند، با استفاده از وزنه‌های کوچکی که روی رینگ نصب می‌شوند، می‌‌توان وزن آنها را متوازن کرد.
3. مشکل در فنربندی خودرو
فنرها و سیستم تعلیق خودرو باعث می‌شوند که ارتعاشات و نوسانات شدید چرخ‌ها به بدنه خودرو منتقل نشوند. سیستم تعلیق از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که همه این بخش‌ها باید به درستی و بهطور هماهنگ با یکدیگر کار کنند. اگر این سیستم دچار نقص شود و عملکرد خوبی نداشته باشد، به سایر قسمت‌های خودرو آسیب جدی وارد خواهد شد. لاستیک سایی یکی از مشکلاتی است که به دلیل نقص فنربندی خودرو به‌وجود می‌آید.
4. وجود نقص در جلوبندی
یکی دیگر از بخش‌های مهم خودرو که ارتباط مستقیمی هم با چرخ‌ها دارد، جلوبندی است. هر گونه مشکلی که در جلوبندی به‌وجود بیاید، بهطور مستقیم روی عملکرد چرخ‌ها نیز تاثیر می‌گذارد و در نتیجه باعث ساییدگی تایرها خواهد شد. به همین خاطر توصیه می‌شود که هر وقت از قسمت جلوی خودرو صداهای غیر عادی مانند تق تق شنیدید، بلافاصله به مکانیک مراجعه کنید؛ در غیر این صورت با مشکلات جدی‌تری مواجه می‌شود. برای مثال یک علت کج شدن چرخ جلو پراید یا سایر خودروهای داخلی، مشکلات مربوط به جلوبندی است.
انواع تایر سایی و علائم خرابی لاستیک ماشین
لاستیک سایی به شکل‌های مختلفی اتفاق می‌افتد؛ گاهی اوقات کناره‌های لاستیک ساییده می‌شود و گاهی هم از وسط آن شاهد از بین رفتن آج هستیم. در ادامه با انواع ساییدگی لاستیک و دلایل آنها آشنا خواهیم شد:
- لاستیک سایی از کناره‌ها: این حالت زمانی رخ می‌دهد که لاستیک کم‌باد باشد. در این حالت، کناره‌های تایر تماس بیشتری با سطح جاده دارند و به همین دلیل زودتر ساییده می‌شوند.
- لاستیک سایی از وسط: اگر لاستیک پرباد باشد، بخش مرکزی آن فشار بیشتری به سطح جاده می‌آورد و زودتر از کناره‌ها ساییده می‌شود.
- لاستیک سایی در لبه بیرونی: چنانچه چرخ‌ها دارای زاویه کمبر مثبت، کستر یا Toe (زاویه‌هایی مربوط به محور چرخ‌ها) باشند، سایش در لبه بیرونی اتفاق می‌افتد.
- لاستیک سایی در لبه درونی: زاویه کمبر منفی و Toe موجب سایش در لبه داخلی می‌شوند. همچنین حمل بارهای سنگین یا مشکلات مربوط به سیستم فنربندی نیز باعث این نوع سایش می‌شوند.
- تیز شدن لبه‌های تایر: در صورت تنظیم نبودن چرخ‌ها و زاویه آنها رخ می‌دهد.
- پله شدن لاستیک: در اثر نقص سیستم فنربندی و همچنین بالانس نبودن چرخ‌ها به‌وجود می‌آید. علت پله پله شدن تایر عقب خودرو معمولا به ایراد کمک‌های عقب برمی‌گردد.
همان‌طور که گفتیم، لاستیک سایی باید خیلی زود تشخیص داده شود و اقدامات لازم جهت برطرف کردن آن صورت گیرد. بنابراین باید علائم خرابی تایر ماشین را بشناسیم تا بتوانیم این مشکل را رفع کنید. یکی از ساده‌ترین راه‌های تشخیص ساییدگی تایر آن است که به سطح آج دار آن نگاه کنیم. اگر مشاهد شود که آج‌ها بهطور غیرمتقارن ساییده شده‌اند، حتما مشکل لاستیک سایی وجود دارد.
مورد بعدی از علائم لاستیک سایی آن است که موقع رانندگی، فرمان اصطلاحا گیج باشد. همچنین لرزش فرمان یا سر و صدا در قسمت جلوبندی خودرو نشانه دیگری از ساییدگی تایر است.
برای مراقبت از لاستیک‌های خودرو چه کار کنیم؟
تا به اینجا درباره علائم و علت کنده شدن گل لاستیک یا همان آج توضیح دادیم. اما چه راههایی وجود دارند که بتوانیم جلوی این مشکل را بگیریم و لاستیک سایی را به حداقل برسانیم؟ نکات زیادی هستند که با رعایت آنها، تایر خودروی شما دیرتر فرسوده می‌شود و عمر بیشتر خواهد داشت. در ادامه 5 مورد از مهمترین نکات برای مراقبت از لاستیک خودرو را بیان می‌کنیم.
1. با سرعت زیاد رانندگی نکنید
رانندگی با سرعت زیاد، یکی از دلایل اصلی ساییده شده تایر است. وقتی با سرعت بالا رانندگی می‌کنید، اصطکاک لاستیک و سطح جاده افزایش پیدا می‌کند و این باعث داغ شدن تایر و فرسایش بیشتر آن می‌شود. همچنین وقتی سرعت خودرو زیاد باشد و بخواهید ترمز بگیرید، اصطکاک بین لاستیک و سطح جاده به حداکثر می‌رسد و این موضوع باعث سایش و از بین رفتن آج لاستیک‌ها خواهد شد.
2. تایرها را ضربدری جابه‌جا کنید
سیستم ترمز خودروها با چرخ‌های جلو ارتباط دارد. یعنی وقتی ترمز می‌گیرید، لنت‌ها به دیسک چرخ‌های جلو می‌چسبند و باعث ایستادن آنها می‌شوند. بنابراین طبیعی است که فرسایش لاستیک‌های جلو به مراتب بیشتر از لاستیک‌های عقب باشد. برای اینکه هر چهار لاستیک خودروی شما بهطور یکنواخت ساییده شوند، بهتر است به‌صورت دوره‌ای، جای لاستیک‌های جلو و عقب را با یکدیگر عوض کنید. همچنین بهتر است این کار را به‌صورت ضربدری انجام دهید. یعنی مثلا لاستیک جلو سمت راست را برای چرخ عقب سمت چپ استفاده کنید.
3. لاستیک‌ها را بهطور مرتب بررسی نمایید
بهترین و ساده‌ترین راه برای بررسی وضعیت لاستیک‌ها و میزان فرسایش آنها، چک کردن بهطور چشمی است. سعی کنید مرتبا سطح لاستیک‌های خود را بررسی نمایید تا اگر مشکلی در حال به‌وجود آمدن است، خیلی زود متوجه شوید و جلوی آن را بگیرید. گاهی بین آج لاستیک، سنگریزه گیر می‌کند که باید آن را خارج کنید. این سنگریزه‌ها می‌توانند باعث سوراخ شدن تایر شوند. همچنین اجازه ندهید که رینگ‌های خودرو بیش از حد کثیف شوند. این کار باعث پوسیدگی لنت ترمز می‌شود. برای تمیز کردن رینگ بهتر است از پاک‌کننده‌های مخصوص برای همین کار استفاده کنید.
4. فشار باد را با توجه به فصل تنظیم کنید
بهطور کلی بهتر است هر چند ماه یک بار، فشار باد لاستیک‌های خودرو را بررسی و تنظیم کنید. قبل از شروع هر فصل و با آغاز تغییرات دمایی، به مکانیکی مراجعه کرده و بخواهید که باد تایرهای خودرو را تنظیم کنند. این موضوع بدان دلیل است که تغییرات دمای بیرون تایر باعث انبساط یا انقباض باد داخل آن می‌شود و این مسئله می‌تواند کم‌باد شدن تایر را به دنبال داشته باشد.
5. لاستیک و چرخ‌ها را بالانس کنید
همان‌طور که ذکر کردیم، یکی از دلایل از بین رفتن آج لاستیک‌ها، بالانس نبودن چرخ‌ها است. اگر زاویه‌های استاندارد در چرخ‌ها رعایت نشده باشد، این موضوع به مرور می‌تواند منجر به فرسودگی تایرها شود. همچنین لاستیک‌ها نیز باید کاملا بالانس باشند و وزن آنها بهطور متوازن در تمام نقاط پخش شود. توصیه می‌شود که هم چرخ و هم لاستیک‌ها را هر چند ماه یک بار مجددا بالانس کنید.
سوالات متداول درباره ساییده شدن لاستیک اتومبیل
در این بخش می‌‌خواهیم به متداول‌ترین سوالات مخاطبان درباره لاستیک سایی پاسخ دهیم. البته اگر مقاله را تا به اینجا مطالعه کرده باشید، حتما پاسخ خیلی از سوال‌های خود را می‌گیرید. به هر حال، پرسش و پاسخ زیر هم حاوی نکات مهمی است که پیشنهاد می‌کنیم به آنها توجه داشته باشید.
علت پله پله شدن لاستیک عقب خودرو چیست؟
دلیل اصلی پله شدن لاستیک خودرو، کمک فنرهای آن هستند. اگر نقص در سیستم فنربندی وجود داشته باشد، در دست‌اندازها فشار زیادی به یک بخش از لاستیک وارد می‌شود و ممکن است آن بخش دچار تورفتگی یا برآمدگی شود. در چنین حالتی اصطلاحا گفته می‌شود که لاستیک پله پله شده است.
علت ساییدگی لاستیک عقب از بیرون چیست؟
ساییده شدن لاستیک‌های عقب از داخل بیشتر اتفاق می‌افتد، اما اگر شاهد فرسودگی آنها از بیرون هستید، باید مشکل را در تنظیم نبودن چرخ‌ها جستجو کنید. برای برطرف کردن این مشکل حتما به مکانیکی مراجعه کنید تا وضعیت چرخ‌ها را مورد بررسی قرار دهد.
چرا نباید از لاستیک ساییده استفاده کرد؟
ممکن است بپرسید که اصلا چرا نباید از تایر ساییده استفاده کرد؟ لاستیک‌های ساییده شده (مخصوصا لاستیک‌های جلو) تاثیر منفی زیادی روی فرمان‌پذیری خودرو دارند. در سرعت‌های زیاد، نه‌تنها شاهد کشیدن شدن خودرو خواهید بود، بلکه هنگام ترمز گرفتن ممکن است به جای توقف کامل، خودرو روی جاده کشیده شود. رانندگی با لاستیک‌های ساییده بهطور کلی یک امر مخاطره‌آمیز است.
سیم زدن تایر به چه معنی است؟
داخل بدنه تایر سیم‌هایی وجود دارند که باعث استحکام بیشتر آن می‌شوند. با فرسوده شدن تایر و سایش سطح رویی آنها، این سیم‌ها به تدریج نمایان می‌شوند و به این حالت اصطلاحا سیم زدن لاستیک می‌گویند.
علت کنده شدن گل تایر چیست؟
منظور از گل، همان آج تایر است. در مقاله بهطور کامل توضیح دادیم که چه مواردی می‌توانند منجر به ساییدگی یا کنده شدن آج لاستیک شوند. بنابراین با مطالعه متن، پاسخ این سوال را بهطور کامل دریافت خواهید کرد.
در این مقاله با اصلی‌ترین دلایل لاستیک سایی آشنا شدیم و همچنین راهکارهای برطرف کردن این مشکل را شناختیم. اگر شما هم تجربه‌ای در این زمینه دارید یا نکته‌ای را می‌دانید که می‌تواند به ما و سایر مخاطبان این مقاله کمک کند، لطفا آن را در بخش دیدگاه‌ها، به اشتراک بگذارید.
نظر شما