به گزارش «پرشین خودرو»، این در حالی است که با توجه به اظهارنظرهای مختلف در این زمینه هنوز تغییری در میزان تسهیلات پرداختی از سوی بانک مرکزی ایجاد نشده است. هم‌اکنون وام خودرو هفت میلیون تومان است و این در شرایطی است که در سال‌های 86-85 و پیش از رشد ناگهانی قیمت خودرو، مبلغ مذکور 80 درصد قیمت خودرو را پوشش می‌داد. حال بسیاری از مشتریان خودرو تاکید می‌کنند که وام کنونی حتی یک‌سوم ارزان‌ترین خودرو سواری کشور را پوشش نمی‌دهد. کارشناسان از منطقی بودن افزایش وام بانکی خودرو می‌گویند بانک مرکزی و چشم انتظاری مشتریان خودرو فقط هفت میلیون تومان تسهیلات برای خرید یك خودرو؛ این مبلغ یعنی چیزی حدود یك سوم قیمت خودروی پراید. ثابت ماندن تسهیلات پرداختی به مشتریان برای خرید خودرو در حالی است كه با رشد قیمت خودرو در آخرین ماه‌های سال 91، این انتظار وجود داشت كه نرخ تسهیلات پرداختی به متقاضیان خرید خودرو متناسب با قیمت افزایش پیدا كند. از این انتظار نزدیك به دو سال می‌گذرد؛ حال آنکه طی ماه‌های گذشته زمزمه‌هایی مبنی‌بر بررسی افزایش سقف تسهیلات پرداختی خرید خودرو از سوی بانک مرکزی شنیده شد، اما ظاهرا مقامات مسوول در این بانک به نتیجه قطعی در مورد میزان وام پرداختی نرسیده‌اند. به این ترتیب در شرایطی که متقاضیان خرید خودرو در انتظار افزایش وام خودرو با توجه به قیمت‌های کنونی هستند بانک مرکزی در این زمینه سکوت اختیار کرده است. انتظار برای افزایش وام خودرو در حالی است که با رشد ناگهانی قیمت خودرو، بسیاری از مشتریان قدرت خرید خود را از دست دادند و از سویی مبلغ 7 میلیون تومان وام پرداختی بانک‌ها نیز برای خرید خودرو ناکافی به نظر می‌رسد. این در حالی است كه طی سال‌های 86 – 85 و پیش از رشد ناگهانی قیمت خودرو، مبلغ وام پرداختی 80 درصد قیمت خودرو را پوشش می‌داد. به این معنا كه متقاضیان با وام هفت میلیونی خودرو تا پیش از نیمه دوم سال 91 می‌توانستند با توجه به قیمت خودروی موردنظر خود، تا 80 درصد از هزینه خرید خود را از بانك به‌صورت تسهیلات دریافت كنند. حال بخش قابل‌توجهی از مشتریان خودروهای داخلی در حالی از خرید ارزان‌ترین خودروی بازار نیز محروم هستند كه در بسیاری از كشورها تا 80 درصد هزینه خرید خودرو از طریق تسهیلات بانكی تامین می‌شود. اما دلیل عدم افزایش سقف تسهیلات بانك‌ها برای خرید خودرو چیست؟ آیا بانك‌های كشورمان قادر به افزایش تسهیلات خرید خودرو نیستند؟ این سوالات در حالی مطرح می‌شود که بانک‌ها باپرداخت تسهیلات به مشتریان خودرو هم می‌توانند از سود تسهیلات بهره‌مند شوند و هم می‌توانند به تولید‌کنندگان در جهت افزایش تقاضا کمک قابل‌توجهی کنند. از سوی دیگر با افزایش سقف تسهیلات بانكی متقاضیان خرید خودرو هم با پشتوانه مالی بهتری می‌توانند خودروی موردنظر خود را انتخاب كنند. به‌عقیده كارشناسان پرداخت وام خودرو با مبلغی بیش از مبلغ فعلی به نفع بانك‌ها خواهد بود؛ زیرا این دست وام‌ها هم از نظر دوره بازپرداخت برای بانك‌ها به‌صرفه است و هم به‌نوعی وام‌هایی با ریسك كم به‌شمار می‌روند. مدت‌زمان بازپرداخت وامی مانند وام خودرو سه ساله است كه در واقع زمانی طولانی برای بانك‌ها به شمار نمی‌رود ضمن اینكه بانك‌ها برای پرداخت چنین وامی ضامن معتبر درخواست خواهند کرد؛ بنابراین با وجود چنین درجه‌ای از اعتبار برای ضامن (كه در صورت عدم پرداخت اقساط ماهانه بانك مبلغ قسط را از حقوق آنها كم خواهد كرد) بانك‌ها نگرانی چندانی برای بازپرداخت این وام‌ها نیز نخواهند داشت. تمام این موارد در حالی پرداخت وام خرید خودرو با سقفی بیشتر از سوی بانك‌ها را توجیه می‌كند كه بانك‌ها در ازای پرداخت این تسهیلات سودی 23 درصدی نیز از وام‌گیرنده دریافت می‌كنند. با این تفاسیر كارشناسان امور بانكی عقیده دارند بانك‌ها مشكلی برای افزایش سقف تسهیلات خرید خودرو ندارند، اما در این میان سكوت بانك مركزی است كه افزایش وام خودرو به بیش از 7 میلیون تومان را برای مدت‌ها بدون نتیجه گذاشته و باعث دست نگاه داشتن بانك‌ها برای افزایش سقف وام‌ها شده است. اینكه دلایل بانك مركزی برای سكوت در مقابل افزایش وام خودرو چیست، نامشخص است؛ اما در مقابل كارشناسان با ذكر چند دلیل افزایش مبلغ وام خرید خودرو در شرایط فعلی را نه تنها غیرممكن نمی‌دانند؛ بلكه به نفع سه گروه دخیل در این پروسه یعنی مشتریان خودرو، خودروسازان و بانك‌ها می‌دانند. وام خودرو، ریگی در بیابان نقدینگی بهمن‌ماه سال 91 بود كه یك عضو شورای پول و اعتبار از احتمال افزایش تسهیلات خرید خودرو از 7 به 14 میلیون تومان با 100 درصد افزایش به دلیل رشد یکباره قیمت انواع خودرو در بازار خبر داد و آن را با توجه به تورم جاری در اقتصاد منطقی عنوان كرد. حال با گذشت بیش از دو سال از این اظهار نظر نه تنها افزایش وام خودرو هیچ نتیجه‌ای در پی نداشته است؛ بلكه توجیهات كارشناسان مبنی‌بر منطقی بودن افزایش وام خودرو نیز بدون پاسخ مانده است. به عقیده كارشناسان حتی اگر مبلغ وام خودرو را 15 میلیون تومان در نظر بگیریم، بابت پرداخت این مبلغ فشاری به بانك‌ها وارد نخواهد شد. بر اساس آمار به‌صورت متوسط سالانه 120 هزار فقره وام خودرو به متقاضیان پرداخت می‌شود. حال با توجه به پیشنهاد افزایش مبلغ وام خودرو به 15 میلیون تومان، چنانچه این 120 هزار فقره را در 8 میلیون تومان (كه مابه‌التفاوت مبلغ قبلی و مبلغ پیشنهادی است) ضرب کنیم، عدد 960 میلیارد تومان به دست می‌آید كه با توجه به توان تسهیلات دهی بانك‌ها برای سال جاری (كه از سوی بانك مركزی برای امسال 240 هزار میلیارد تومان اعلام شده است) 4/0 درصد خواهد بود. به عقیده كارشناسان این رقم برای بانك‌ها رقم چشمگیری نخواهد بود. اما از دیگر دلایلی كه كارشناسان افزایش وام خودرو را بر اساس آن منطقی عنوان می‌كنند، شرایط تورمی كشور است. به‌عقیده كارشناسان در شرایطی كه بانك‌ها با استفاده از منابع خود مبلغ وام خودرو را حتی به 15 میلیون تومان هم برسانند، با توجه به شرایط تورمی كشور اقدامی منطقی خواهد بود ضمن اینكه با انجام این كار تحریك تقاضا منجر به رشد تولید و حركت سریع‌تر برای خروج از ركود نیز می‌شود. سعید لیلاز به دنیای اقتصاد می‌گوید: 15 میلیون تومان در شرایط اقتصادی فعلی و با توجه به قیمت خودرو اصلا رقم قابل توجهی نیست. لیلاز با اشاره به اینكه قیمت خودروها در مدل‌های مختلف متفاوت است پیشنهاد می‌كند بانك‌ها سقف تسهیلات پرداختی برای خرید خودرو را تا 60 درصد قیمت هر خودرو در نظر بگیرند. او می‌گوید: پرداخت این وام در صورتی‌كه از محل پول جدید نباشد، نه‌تنها تورم‌زا نخواهد بود؛ بلكه به نفع صنعت نیز خواهد بود. لیلاز در ادامه به احیای لیزینگ‌ها در قالب بازوهای اجرایی بانك‌ها به‌عنوان راهكاری دیگر برای تقویت قدرت خرید مردم اشاره می‌كند و می‌گوید: لیزینگ‌ها اصولا به غیر از كارمزدی كه هزینه عملیاتی‌شان است هزینه دیگری بابت سود از مشتری دریافت نمی‌كنند ضمن اینكه به‌نوعی بازوی عملیاتی بانك و رابطی بین خودروساز و مردم برای بازاریابی می‌شوند كه در نهایت منجر به تحریك تقاضا و بهبود تولیدات خودروسازان می‌شود. اما یكی از مواردی كه از نگاه كارشناسان می‌تواند دلیلی برای سكوت بانك مركزی نسبت به افزایش سقف تسهیلات خرید خودرو باشد، امكان انحراف وام‌های خودرو از هدف اصلی خود است. به عقیده كارشناسان چنانچه چنین گمانه‌ای باعث توقف افزایش وام خودرو با وجود رشد تورم و رشد قیمت خودرو از سوی بانك مركزی شده باشد، می‌توان با در نظر گرفتن راهكارهایی از بروز برخی انحراف‌ها جلوگیری كرد. هر چند راهكارهایی مانند واریز مبلغ وام دریافتی به‌صورت مستقیم به حساب خودروساز (كه پیش از این نیز مورد استفاده بوده است) یا تحویل كارتكس خودرو برای تحویل وام نیز كه هم‌اكنون از سوی بانك‌ها در حال اجرا است، مفید به‌نظر می‌رسد. با تمام این تفاسیر باید دید دلیل سكوت بانك مركزی در مقابل افزایش وام خودرو به‌منظور تقویت قدرت خرید مشتریان و در پی آن صنعت خودرو چیست و این سكوت سرانجام چه زمانی شكسته خواهد شد؟