به گزارش پرشین خودرو، «رابطه تولید ناخالص داخلی و درآمد سرانه با نوع خودروهای تولیدی و مصرفی در کشورهای مختلف»، موضوعی است که بررسی آن خالی از لطف نیست.

ایران‌ خودرو و سایپا در یک‌ سال اخیر هر کدام به نوبه خود «تارا» و «شاهین» را به‌ عنوان نماد خودروسازی ایران معرفی می‌کنند. اما به‌ رغم حضور نمونه‌هایی از این دو خودرو در خیابان‌ها و جاده‌های کشور، همچنان عموم مردم خودرو «پراید» را نماد صنعت خودرو کشور می‌دانند. این در حالی است که حدود یک‌سال‌ونیم از توقف تولید پراید می‌گذرد.

زمانی نماد خودروسازی ایران پیکان بود و این جایگاه بلامنازع را ۴۰ سالی در اختیار داشت. پس از توقف تولید پیکان در سال ۱۳۸۴، پروژه جایگزینی خودرو تندر۹۰ (رنو لوگان) با آن توسط وزارت صنایع و معادن وقت کلید خورد و قرار شد هم ایران‌خودرو و هم سایپا این خودرو را با تیراژ بالا تولید و عرضه کنند. اما پس از عرضه این خودرو در سال ۱۳۸۶ مشخص شد، خودرویی که جای پیکان را خواهد گرفت تندر یا ال۹۰ نخواهد بود.

خودرویی که عملا بر مسند پیکان نشست، پراید بود که از سال ۷۲ به بازار ایران وارد شد و نزدیک به سه دهه روی خط تولید بود. آن‌چه پراید را به سمبل خودروسازی ایران تبدیل کرد، قیمت آن بود. طی ۲۷ سال حدود ۶میلیون و ۳۰۰هزار دستگاه پراید تولید شد که هنوز هم نزدیک به یک‌سوم خودروهای موجود در کشور را تشکیل می‌دهد. این استقبال گسترده به ناآگاهی از ایمنی پایین این خودرو برنمی‌گردد، بلکه به پایین‌بودن سطح شاخص جهانی سرانه درآمد در ایران بازمی‌گردد که حتی قابل مقایسه با کشورهای در حال توسعه هم نیست.

بدیهی است که خرید خودرو با قیمتی کمتر از ۱۰ هزار تا ۱۵ هزار دلار در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته یا در حال توسعه جز برای برخی مصارف خاص درون‌شهری توجیهی ندارد و کسی با خودروهایی پایین‌تر از قیمت‌ها که حداقل‌های کیفی را پاس می‌کنند، به چاک جاده نمی‌زند. اما سرانه درآمد در ایران به حدی ناچیز است که حتی با فرض توقف تولید هر خودرویی در ایران‌خودرو و سایپا غیر از تارا و شاهین، این خودروها به نماد خودروسازی ایران بدل نخواهند شد. چنان‌که برای خودروهای کمی ایمن‌تر و اندکی گران‌تر از پراید مانند «سمند» و «تیبا» هم چنین اتفاقی نیفتاد.

نگاهی به نقشه «مصرف خودرو در جهان» از لحاظ پراکندگی و فراوانی مدل‌ها در کشورهای مختلف نشان می‌دهد؛ در برخی از کشورها به موازات افزایش درآمد سرانه مردم با رشد اقتصادی سالانه، خودروهای پرفروش از نوع گران‌تر و برندهای معتبرتری هستند. برخی از کشورها هم به هر دلیل، بیشتر از تولیدات باکیفیت خود استفاده می‌کنند. مدل ایران اما در دنیا بی‌همتاست!
 

به روایت نقشه منتشرشده روی سایت Budget Direct، در حالی محبوب‌ترین خودرو در ایران پراید است که در هیچ‌جای دنیا خودرویی تا این حد بی‌کیفیت، موفق به کسب عنوان نخست بازار نشده است. پرفروش خودروها در بازار عراق؛ محصولات کیا و هیوندای، در مصر؛ محصولات شورولت، در پاکستان؛ سوزوکی آلتو و تویوتا کرولا، در ترکیه؛ فیات اژه و در هند: ماروتی سوزوکی سوئیفت و... هستند.

اما قصه ایران چیز دیگری است؛ آمارهای بانک جهانی می‌گوید تولید ناخالص داخلی ایران از پاکستان هم کمتر شده و ایران با کشورهایی چون نیجریه، کنگو و جزایر سلیمان مقایسه می‌شود، نه کشورهایی مانند ترکیه. چراکه اقتصاد ایران با ۳۰ رتبه تنزل اکنون پنجاه‌ویکمین اقتصاد دنیا است و کوچک‌تر از اقتصاد کشورهایی مانند امارات، پاکستان و بنگلادش!

وگرنه کیست که نداند؛ هر اندازه سهم خودروهای باکیفیت، ایمن، کم‌استهلاک، کم‌مصرف و کمتر آلاینده از خودروهای در حال تردد در کشور بالاتر رود، خیابان‌ها و جاده‌هایی ایمن‌تر، مصرف سوختی پایین‌تر، هوایی پاک‌تر، خسارات و هزینه‌های مالی کمتر و از همه مهم‌تر صدمات و تلفات جانی کمتر حتی به‌ازای تعداد تصادفات برابر خواهیم داشت. این است که پرچم پاره پراید همچنان به‌عنوان نماد خودروسازی ما بالاست!


- یادداشت از محمدعلی دیانتی زاده