به گزارش پرشین خودرو به نقل از قانون، افزایش قیمت حامل‌های انرژی و سوخت به ویژه بنزین حساسیت بسیار زیادی را در میان مردم ایجاد می‌كند و به نظر می‌رسد كه بالا رفتن نرخ سوخت به نوعی برای مردم خط قرمز محسوب می‌شود و از سوی دیگر بسیاری از كارشناسان معتقدند قیمت پایین بنزین و فرآورده‌های نفتی در كشور ما به امر قاچاق سوخت به شدت دامن می‌زند؛ چرا كه قاچاق سوخت برای قاچاقچی صرفه اقتصادی دارد و نرخ سوخت باید به نرخ كشورهای همسایه برسد تا جلوی قاچاق آن نیز گرفته شود. البته در این میان كارشناسانی نیز هستند كه معتقدند در حال حاضر و با توجه به شرایط اقتصادی كشور و كاهش شدید قدرت خرید مردم و افزایش فقر در جامعه، كشور به هیچ عنوان بیش از این كشش افزایش قیمت‌ها و همچنین افزایش قیمت سوخت را ندارد. با این اوصاف اما موضوع افزایش قیمت سوخت موضوعی است كه چالش‌های زیادی را در چند وقت گذشته ایجاد كرده است.
فصل بودجه و بحث افزایش قیمت بنزین
در همین راستا روز گذشته رییس مجلس شورای اسلامی گفت: «بعید می‌دانم قیمت بنزین تا پایان سال افزایش داشته باشد. دو نرخی شدن بنزین خودش مفاسد دارد. کشور ما از لحاظ اقتصادی در شرایط عادی نیست». هرسال با نزدیك شدن به فصل بودجه موضوع افزایش قیمت حامل‌های انرژی از سوی دولت مطرح می‌شود اما در دو سال گذشته به دلیل شرایط اقتصادی و وضعیت معیشت مردم، مجلس با افزایش قیمت بنزین موافقت نكرده است. در حال حاضر نیز كه به بودجه 98 نزدیك می‌شویم باز‌هم به نظر می رسد كه دولت این موضوع را به میان بیاورد. تحلیل دولت از این موضوع همان بحث قاچاق سوخت و واقعی شدن قیمت بنزین است.
البته در این میان برخی كارشناسان معتقدند كه آماری كه معمولا از قاچاق سوخت در كشور مطرح می‌شود، آماری دور از ذهن به نظر می‌رسد و مطرح شدن این بحث‌ها را حربه دولت برای افزایش قیمت سوخت می‌دانند. نكته ای كه در این میان وجود دارد این است كه در حال حاضر شرایط معیشت مردم بسیار سخت و طاقت فرساست و از طرفی افزایش قیمت بنزین و حامل‌های انرژی بر قیمت سایر كالاها نیز موثر خواهد بود؛ این در حالی است كه پس از ایجاد نابسامانی‌ها در بازار ارز و افزایش بی‌رویه قیمت‌ها و همچنین خروج آمریكا از برجام و اعمال دوباره تحریم‌ها بر كشورمان، با افزایش نرخ تورم و گرانی بی‌رویه كالاها مواجه شده ایم و همین امر به عناوین مختلف فشارهای زیادی را بر مردم اعمال كرده است. با این حال مشاهده می‌كنیم كه دولت با ارائه آمارهایی نظیر خروج روزانه 10 تا 15 میلیون لیتر سوخت قاچاق از کشور و با توجیه قیمت پایین آن نسبت به منطقه سعی دارد دلیلی موجه برای افزایش قیمت سوخت هم برای مجلس و هم مردم پیدا کند. در حالی که پذیرش چنین چیزی از طرف مردم تحت فشاری که قرار بوده است دولت در این وضعیت بد اقتصادی و شرایط تحریمی با بسته‌های حمایتی اجازه ندهد فشار مضاعفی را متحمل شوند، هیچ منطقی ندارد.
راهكار دولت
به نظر می‌رسد در شرایط فعلی به دلیل تحریم‌های نفتی و كاهش میزان فروش نفت كشورمان دولت با كسری بودجه مواجه خواهد شد و برای تامین این كسری به عناوین مختلف به دنبال راهكارهایی است كه بتواند درآمد كافی برای سال آینده داشته باشد و از طرفی بتواند فشارها را بر مردم كاهش دهد. در این خصوص دو نرخی شدن قیمت بنزین پیشنهادی است كه بارها در جلسات مطرح شده ولی تا به امروز در حد حرف و سخن باقی مانده و هنوز به صورت مكتوب و در قالب لایحه به مجلس ارائه نشده است. اما همان‌طور كه گفته شده با رسیدن زمان تصویب بودجه 98 به طور حتم این بحث نیز دوباره مطرح خواهد شد. البته چندی پیش رییس سازمان برنامه و بودجه گفته بود که دولت برای افزایش قیمت حامل‌های انرژی در سال 98 پیشنهادی ندارد.
توضیحات وزیر نفت
طبق آمارها میزان مصرف بنزین در كشور از خط قرمز رد شده است و برخی كارشناسان علت این امر را قیمت پایین بنزین در كشور می‌دانند. با این حال با وجود اینكه بارها از سوی مسئولان مطرح شده كه بازگشت دوباره كارت سوخت به دلیل افزایش كنترل و نظارت بر مصرف بنزین است اما باز هم برخی معتقدند كه این اقدام در جهت سهمیه‌بندی بنزین و افزایش قیمت آن است. در این خصوص وزیر نفت گفته است كه راه‌اندازی کارت سوخت ربطی به قیمت و سهمیه‌بندی ندارد فقط می‌خواهیم جلوی قاچاق را بگیریم. بیژن زنگنه درباره میزان ذخیره بنزین گفته بود : اكنون در این فصل میزان تولید کفاف می‌دهد. دولت لایحه داده اما هر گونه افزایشی در قیمت حامل‌ها در مجلس تصویب می‌شود.
سرنوشت سهمیه‌بندی چه می‌شود
این روزها زمزمه‌هایی شنیده می‌شود كه مساله سهمیه‌بندی و همچنین افزایش قیمت سوخت در حال طی فرآیند نهایی خود است. این طور كه به نظر می‌رسد اجرایی شدن این طرح در آینده‌ای نزدیك چندان دور از انتظار نیست. تا چند وقت گذشته و پیش از سال 97 نمایندگان مجلس در كمیسیون انرژی اغلب با دو نرخی شدن و افزایش قیمت بنزین مخالف بودند و اعلام كرده بودند كه دولت و مجلس هیچ طرحی مبنی بر افزایش قیمت بنزین، چند نرخی كردن و سهمیه‌بندی آن ندارد و در همین راستا مجلس اجازه افزایش قیمت بنزین را به دولت نخواهد داد اما به نظر می‌رسد كه در حال حاضر نمایندگان مجلس نیز با این موضوع موافق باشند.
طبق گفته نمایندگان مجلس اگر مصرف بنزین همچنان بالا رود و قاچاق نیز ادامه داشته باشد دولت در این زمینه باید تصمیماتی بگیرد. البته نمایندگان گفته‌اند كه اكنون سهمیه بندی بنزین در دستور کار نیست، اما به عنوان یک فرض احتمالش وجود دارد. سوال مهم این است که چرا با اینکه دولت و مجلس کمتر از چهارماه گذشته عدم افزایش قیمت و سهمیه بندی بنزین را به طور قطعی اعلام کردند اکنون از احتمال تغییر سرنوشت بنزین صحبت می کنند؟ باید گفت علاوه بر اینکه نرخ بنزین در ایران واقعی نیست و با وجود اینکه سال 89 دولت نهم رسما آغاز اجرای قانون هدفمندی یارانه ها و ارائه حامل های انرژی با قیمت اصلاح شده از 28 آذر را اعلام کرد که در این قانون پیش بینی شده بود قیمت سوخت به صورت سالانه و طی پنج سال باید ٢٠درصد افزایش پیدا کند تا به ٩٠ درصد قیمت بین المللی یا فوب خلیج فارس برسد؛ اتفاقی که تا کنون رخ نداده است. موضوعات دیگری در اتخاذ این تصمیم دخیل هستند.
نظر شما