به گزارش پرشین خودرو به نقل از مهر، یک پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری محیط زیست اعلام کرد: ارزیابی‌های کارشناسی نشان می‌دهد که اگر معاینه فنی فعلی به عالی‌ترین سطح ممکن خود ارتقاء یابد، نهایتاً باعث کاهش ۲.۸ درصدی ذرات معلق شهر تهران خواهد شد. بنابراین باید به‌دنبال اصلاح ساختار فعلی معاینه فنی بود تا اثرگذاری بیشتری در کاهش الودگی هوای تهران داشته باشد.
محمد کاظمی توضیح داد: کلانشهر تهران همواره در طول سالیان گذشته با مشکل آلودگی هوا درگیر بوده است. این معضل به‌عنوان یکی از چالش‌های زیست‌محیطی کشور است که توجهات زیادی را از سوی مردم و مسئولین به خود جلب کرده است. همین مسئله باعث شد که نهادهای مسئول به‌منظور حل این مشکل، به‌دنبال راهکارهایی برای کاهش آلودگی هوا باشند.
وی تاکید کرد: از طرفی در سال‌های اخیر با توجه به اینکه بودجه‌های دولتی برای اجرای این راهکارها محقق نشد، دستگاه‌های مسئول ازجمله شهرداری تهران به‌دنبال راهکارهایی بودند که هزینه قابل‌ملاحظه‌ای درپی نداشته باشد. ازاین‌رو از آبان ۹۵ طرحی تحت عنوان فاز اول طرح کاهش اجرایی شد و در آبان امسال نیز فاز دوم این طرح شروع شد. در فاز دوم طرح کاهش، معاینه فنی تمامی خودروهای سواری و سنگین در تمام سطح شهر تهران کنترل می‌شود و درصورت نداشتن گواهی معاینه فنی، مشمول جریمه ۵۰هزار تومانی خواهند شد.
این پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری محیط زیست ادامه داد: با توجه به اینکه این طرح بر پایه معاینه فنی خودروها استوار است، بررسی‌هایی درخصوص میزان تأثیرگذاری معاینه فنی در کاهش آلودگی هوا صورت گرفت. در این بررسی‌ها نشان داده شد که با اجرای فعلی معاینه فنی، تنها ۵/۱ درصد ذرات معلق شهر تهران کاهش می‌یابد. از آنجایی‌که ذرات معلق، عامل اصلی آلودگی هوای تهران هستند، بنابراین طرح کاهش فعلی نمی‌تواند کمک قابل‌توجهی به بهبود کیفیت هوای تهران کند.
کاظمی تاکید کرد: حال سؤال اینجاست که آیا می‌توان با بهبود وضع فعلی معاینه فنی، میزان اثرگذاری آن را بیشتر کرد؟ برای پاسخ‌گویی به این سؤال لازم است بدانیم که در این بررسی میزان اثرگذاری سیستم معاینه فنی، سه پارامتر اساسی شامل سطح مشارکت، درصد خودروهای دارای مشکل و تعمیرات خوب مورد بررسی دقیق‌تری قرار گرفتند. ازاین‌رو اولین و ساده‌ترین راه برای بهبود وضعیت طرح کاهش مبتنی بر معاینه فنی، بهبود وضعیت سه پارامتر مذکور در اجرای این طرح است.
وی افزود: در ارزیابی‌های قبلی مشخص شد که ارتقا درصد مشارکت خودروها در معاینه فنی در بهترین حالت تنها می‌تواند کاهش ۱.۷۵ درصدی ذرات معلق را به‌همراه داشته باشد. لذا لازم است که در این بخش به جزییات تأثیر افزایش درصد خودروهای مشکل‌دار و تعمیرات خوب پرداخته شود.
این پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری محیط زیست در پاسخ به این که سخت‌تر کردن حدود مجاز آلایندگی چه میزان به اثرگذاری معاینه فنی کمک می‌کند گفت: یکی از مهم‌ترین مسائلی که باید در اثرگذاری معاینه فنی در کاهش آلودگی هوا توجه شود، این است که با انجام معاینه فنی، تنها درصد مشخصی از خودروها باید برای تعمیر اقدام کنند که این خودروها به‌نام خودروهای دارای مشکل شناخته می‌شوند. زمانی‌که این خودروها با تعمیر ایرادات وارده، مجدداً به معاینه فنی مراجعه می‌کنند، میزان آلایندگی آن‌ها کاهش می‌یابد و این مسئله باعث کاهش آلودگی هوا خواهد شد.
کاظمی ادامه داد: بنابراین افزایش تعداد این دسته از خودروها می‌تواند میزان بیشتری از آلایندگی خودروها را کاهش دهد که افزایش این خودروها نیز وابسته به کاهش و سخت‌گیرانه‌تر شدن حدود مجاز آلایندگی خواهد بود. به همین منظور لازم است، امکان این تغییر بررسی شود که بررسی‌های کارشناسی نشان می‌دهد، این تغییر به دو دلیل امکان‌پذیر نخواهد بود؛ هم‌خوانی و نزدیک بودن حدود مجاز در ایران و اتحادیه اروپا و افزایش تعداد خودروهای مردودی و به‌تبع آن، ایجاد تنش‌های اجتماعی و اختلال در بخش حمل‌ونقل شهری.
وی نتیجه گرفت: بنابراین در این بخش از معاینه فنی نمی‌توان تغییری ایجاد کرد و همچنان میزان تأثیرگذاری معاینه فنی در کاهش محسوس آلودگی هوا چشمگیر نخواهد بود.
این پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری محیط زیست در پاسخ به این که آیا افزایش تعمیرات خوب می‌تواند اثرگذاری معاینه فنی را بیشتر کند گفت: همان‌طوری‌که اشاره شد، خودروهای دارای مشکل باید با انجام تعمیرات لازم برای مراجعه مجدد به مراکز معاینه فنی اقدام کنند. اما این تعمیرات ممکن است هزینه‌های زیادی را برای مردم درپی داشته باشد، ازاین‌رو عده‌ای تنها به تعمیر آنی خودرو با هزینه اندک اکتفا می‌کنند. ازطرفی برخی خودروها با توجه به اینکه عمر مفید خود را سپری کرده‌اند، هرچند اقدام به تعمیرات خوب کنند، اما با توجه به اینکه خودرو کارایی مناسبی ندارد، تعمیرات صورت‌گرفته در فاصله بین معاینه فنی سالانه، پابرجا نخواهد بود.
کاظمی افزود: ستاد معاینه فنی با انجام تست‌های کنار جاده‌ای از خودروهای سنگین متوجه مفهوم تعمیرات بد شده است. در آخرین بررسی‌ها مشخص شد که حدود ۳۰ درصد از این خودروها، با وجود داشتن برگه معاینه فنی، قادر به رعایت حدود آلایندگی نیستند. این مسئله نشان می‌دهد که درصد قابل‌توجهی از خودروها در مراجعه مجدد، اقدام به تعمیر آنی خودروی خود کرده‌اند و یا خودروی آن‌ها کارایی لازم را ندارد. بنابراین درصورتی‌که بتوان بررسی سیار معاینه فنی را به‌صورت یک سیاست مشخص و دقیق تدوین کرد، می‌توان با اجرای کامل این سیاست، میزان تعمیرات بد را کاهش داد. محور اصلی این سیاست، جریمه خودروهایی است که به‌عنوان خودروهای دارای تعمیرات بد شناخته می‌شوند. با اجرای کامل این سیاست و به صفر رساندن تعمیرات بد، معاینه فنی باعث حذف ۲/۲ درصدی ذرات معلق خواهد شد که این مقدار نیز مطلوب نیست.
وی در پاسخ به این پرسش که بالاخره معاینه فنی، راهکار مؤثر کاهش آلودگی هوا خواهد بود یا نه گفت: بررسی‌های صورت‌گرفته درخصوص افزایش تأثیرگذاری معاینه فنی در کاهش آلودگی هوای تهران نشان می‌دهد که افزایش تعداد خودروهای مشکل‌دار با توجه به وضعیت موجود استانداردهای آلایندگی ممکن نیست. همچنین افزایش درصد مشارکت و تعمیرات خوب به‌ترتیب کاهش ۱.۷۵ و ۲.۲ درصدی در انتشار ذرات معلق شهر تهران خواهد شد. همچنین با بهبود تلفیقی هر سه پارامتر، اجرای این طرح باعث کاهش ۲.۸ درصدی ذرات معلق شهر تهران (معادل ۱ میکروگرم بر مترمکعب) خواهد شد. بنابراین بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد که ساختار فعلی معاینه فنی با کنترل حدود آلایندگی خودروها به‌تنهایی نمی‌تواند کاهش محسوسی در آلودگی هوای تهران ایجاد کند. همچنین بهبود وضعیت فعلی پارامترهای معاینه فنی با ساختار مذکور هم نمی‌تواند میزان اثرگذاری معاینه فنی را در کاهش آلودگی هوا، افزایش چشمگیری دهد. لذا باید با افزایش قابلیت‌ها و فاکتورهای کنترلی معاینه فنی، به‌دنبال اصلاح ساختار فعلی بود تا اثرگذاری بیشتری در کاهش آلودگی هوای تهران داشته باشد.
نظر شما