به گزارش پرشین خودرو به نقل از ایرنا، دکتر محمد طیبی رهنی در مورد فعالیت های پژوهشگاه هوافضا وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری توضیح داد: در پژوهشگاه از قدیم روی بحث فضا به ویژه روی کاوشگرها تحقیقاتی شده و هشت کاوشگر به فضا فرستادیم که اکثرا موفق بوده اند و قرار است منجر شود به اعزام انسان به فضا که بر اساس سند جامع هوافضا بر عهده پژوهشگاه هوافضا گذاشته شده اما در سال های اخیر بودجه کم پژوهشگاه مانع از آن پیشرفت ها شده بود، انتظار داریم به زودی بهتر شود و باید اقتدار ملی را بدون اتکا به بقیه کشورها به دست آوریم.
وی ادامه داد: حوزه جدید بحث های صنعت هوایی است که به استناد سند راهبردی پژوهشگاه، هواپیماهای سبک یا هوانوردی عمومی/general aviation را شامل می شود.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف افزود: منظور از این هواپیماها، هواپیماهایی است که ظرفیت حمل 2 تا 19 نفر را دارد و با بررسی هایی که کردیم به این نتیجه رسیدیم که یک هواپیمای 8 نفره شاید بهترین شروع برای کار ما باشد؛ زیرا هواپیماهایی با ظرفیت تا 8 نفر را در مراکز مختلف داخل کشور کار کرده اند، هر چند شاید هنوز عملیاتی نشده باشد. بنابراین هدف ما طراحی و ساخت یک هواپیمای هشت نفره، پیستونی، بدنه فلزی، چرخ ثابت است.
دکتر طیبی در مورد موارد استفاده این هواپیماها گفت: مثلا برای مسافتی بین بیرجند تا فردوس در استان خراسان جنوبی (حدود 200 کیلومتر) که امکان مسافرت با هواپیما نیست و باید با خودرو در مسیرهای دشوار آن را طی کرد، این هواپیماها قابل استفاده و مناسب هستند، همچنین در سوانح و کمک رسانی ها بسیار کاربرد دارند.
وی با اشاره به رایزنی ها با مسئولان شهر فردوس برای حمایت مالی از این پروژه گفت: بررسی اولیه ما این است که اگر شرایط مهیا باشد تا 5 سال بعد به نتیجه می رسد، فعلا در مرحله اولیه طراحی هستیم و مرحله صفر تکمیل شده و وارد مرحله بعد شده ایم. همچنین تفاهم نامه ای با مسئولان شهر فردوس داریم که حاضر شده اند از نظر مالی پروژه را حمایت کنند، حتی فرودگاه کوچکی در این شهر دارند که استفاده از هواپیما را برای این فاصله راحت تر می کند.

***توسعه صنعت هوافضا به بودجه بیشتری نیاز دارد
دکتر طیبی با اشاره به تلاش ها در دو دهه اخیر در صنعت هوافضا در مورد مهم ترین گلوگاه های فناورانه صنعت هوافضا گفت: این صنعت بسیار پیشرفته و زمان زیادی لازم است تا رضایت کامل از پیشرفت های آن داشته باشیم ما طی سه دهه فعالیت در این حوزه به طور خاص در همه زمینه های مرتب پیشرفت کرده ایم.
وی با تاکید بر هزینه های زیاد در این صنعت ادامه داد: از گلوگاه های اصلی آن بودجه است که برای بسیاری فعالیت ها هنوز بودجه های کافی وجود ندارد. بودجه ای که تخصیص پیدا می کند خوب است اما کافی نیست اگر بخواهیم به مقاصد عالی برسیم در رده های بالا در این بحث صحبت کنیم باید بودجه های بیشتری صرف کنیم.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف خاطرنشان کرد: از طرف دیگر فشارهای که روی کشور ما هست یا گاه کشورهای دیگر قول هایی می دهند باعث می شود توجه ما به هوافضا کم شود؛ اما همانطور که مقام معظم رهبری تاکید کردند هیچ عاملی نباید باعث شود توجه به موضوعات علمی؛ از جمله هوافضا یا فناوری هسته ای کم شود. این رشته ها اقتدار ملی را مطرح می کند و اگر لازم هست باید از نان شب خود بزنیم تا بودجه این رشته ها را تامین کنیم.
وی با اشاره به فعالیت سه دهه ای دانشگاه های کشور در حوزه هوافضا و تربیت نیروی متخصص کافی گفت: ظرفیت خوبی در پژوهشگاه ها و دانشگاه ها؛ به ویژه از نظر نیروی انسانی وجود دارد. برای نمونه سال گذشته قصد داشتیم تعداد محدودی عضو هیات علمی در پژوهشگاه جذب کنیم که حدود 10 برابر متقاضی داشتیم.
معاون پژوهشی پژوهشگاه هوافضا نتیجه گیری کرد: تعداد زیادی متخصص دانش آموخته شده و آماده کار هستند و در همه زمینه های مرتبط با هوافضا متخصصان خوبی داریم، از این گذشته تیم های متخصصی نیز در دانشگاه ها تشکیل شده است، بنابراین باید فعالیت های ما به قدری گسترده شود که همه این گروه ها را به کار بگیریم.
«بسیاری از این افراد به دلیل اینکه کار مرتبط با تحصیلات خود ندارند به فکر رفتن از ایران هستند، اما این درست نیست که ما این افراد را آموزش دهیم و چون زمینه فعالیت فراهم نباشد به فکر مهاجرت بیافتند. باید اولویت زیادی را بیشتر از قبل برای این حوزه از فعالیت ها قائل باشیم. بودجه بسیاری از مراکز تحقیقاتی در زمینه هوافضا کافی نیست و شاید یک دهم بودجه مورد نیاز را در پژوهشگاه داریم.»

***در زمینه ساخت پرتابگرها بیشتر از بقیه حوزه های هوافضا موفق بوده ایم
وی در پاسخ به این سوال که در کدام یک از سه جزء ساخت ماهواره، پرتابگر و سکوی پرتاب پیشرفت بیشتری داشته ایم گفت: در زمینه پرتابگر؛ حتی با توجه به پرتاب اخیر ماهواره پیام. زیرا یک مورد را نمی توان به کلیه فعالیت ها تعمیم داد.
استاد دانشکده هوافضای دانشگاه صنعتی شریف توضیح داد: دلیل موفقیت ما در پرتابگر ها این است که این بحث با موضوع ساخت موشک مشترکات زیادی دارد، در این زمینه از همان زمان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران ما فعالیت های جدی را شروع کردیم و به جاهای خوبی رسیدیم و به جرات می توانم بگویم یکی از کشورهای مطرح در این زمینه هستیم.
وی افزود: ممکن است در یک مورد خاص به دلایلی یک طرح 100 درصد موفق نباشد، هر چند تا جایی که اطلاع دارم پرتاب ماهواره پیام تا حد زیادی موفق بوده است؛ زیرا در پروژه های متفاوت، ماموریت های مختلفی تعریف می شود که ممکن است در یک یا چند ماموریت موفق و در بعضی ناموفق باشند.
یکی از نویسندگان کتاب «تئوری و تحلیل مسائل آیرودینامیک» توضیح داد: از این گذشته وقتی روند فعالیت کشورهای پیشرفته در زمینه هوافضا را مطالعه می کنید می بینید قبل از اینکه به سطح عالی فناوری در این زمینه برسند شکست های زیادی داشته اند. تعداد زیادی شکست را پشت سرمی گذارند تا در یک مورد به نتیجه برسند.
وی البته خاطرنشان کرد: شاید اگر ما توجه کنیم که ماهواره های ساخته شده در دانشگاه ها با زحمات زیاد را روی همان ماهواره بری نگذاریم که اولین بار است امتحان می کنیم و با ماهواره های آزمایشی کارایی آن ماهواره بر را بسنجیم، بهتر باشد ولی به هرحال تجربه است و امیدواریم در آینده تلاش ها به نتیجه برسد.

***حوزه های مغفول در صنعت هوافضا را دریابیم
معاون پژوهشی پژوهشگاه هوافضا در مورد حوزه های مغفول دیگر در صنعت هوافضا اظهار داشت: به طور کلی علوم و فنون فضا شامل دو بخش امکانات مستقر در فضا و استفاده از داده هایی است که از طریق این امکانات به دست ما می رسد و از بعد اقتصادی و تجاری سازی می تواند مفید باشد.
وی با ارائه مثالی افزود: برای نمونه از طریق داده های سنجش از دور می توانیم اطلاعاتی برای توسعه کشاورزی، فرونشست زمین، موضوعات زیست محیطی و امثال آن به دست آوریم و آن را به خوبی بررسی کنیم.
دکتر طیبی ادامه داد: حوزه ای که به نظر می رسد بیشتر در ایران مغفول مانده این است که در بعضی کشورها وقتی حاملی را به فضا می فرستند کپسول هایی را حاوی مثلا نمونه های دارویی (با توجه به اولویت های تحقیقاتی هر کشور) در آن می گذارند، روی این داروها آزمایش هایی را در فضا انجام می دهند و نتیجه را روی زمین تحلیل می کنند. بنابراین در فضا کارهایی می کنند که شاید روی زمین نشود انجام داد یا نتیجه ازمایش ها متفاوت باشد. به طور کلی زمینه های زیاد تحقیقاتی هست که در مورد ارتباط صلح آمیز از فضاست و می توان روی آنها کار کرد.
 پژوهشکده هوافضا طبق موافقت اصولی شورای گسترش آموزش عالی برای انجام تحقیقات هوافضایی، توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با ابلاغ وزیر وقت در سال 75 پایه‌گذاری و دو سال بعد موافقت قطعی آن صادر شد. شورای گسترش آموزش عالی در سال 83 با ارتقای پژوهشکده به پژوهشگاه موافقت کرد.
در همین راستا و برای تحقق اهداف پیش‌بینی‌شده، فعالیت های مجموعه در قالب بخش های زیر سازماندهی شد: پژوهشکده علوم و فناوری هوایی، پژوهشکده سامانه فضانوردی، پژوهشکده مدیریت، حقوق و استانداردهای هوافضایی و گروه پژوهشی فیزیولوژی هوافضایی و کانون تفکر، آینده اندیشی و راهبردی هوافضایی.