در راستای مقابله با آلودگی در بسیاری از کشورهای جهان اقداماتی برای کاهش آثار آلودگی هوا بر محیط زیست انجام شده‌ است. درحالی که دانشمندان آثار زیانبار آلودگی هوا را بر گیاهان، حیوانات و زندگی انسانها مطالعه می‌کنند، قانون‌گذاران قوانینی را برای کنترل کاهش آلاینده‌ها تصویب نموده و آموزگاران در مدارس و استادان در دانشگاهها آثار آلودگی هوا را برای نسل جوان تشریح می‌کنند. اولین گام برای حل مشکل آلودگی هوا ارزیابی است. محققان آلودگی هوا را بررسی كرده و استانداردهایی را برای اندازه‌گیری نوع و مقدار آلاینده‌های خطرناک تعیین می‌کنند. بعد از آن باید حد مجاز آلاینده‌های هوا مشخص شود. در مرحله بعد می‌توان گام هایی برای کاهش آلودگی هوا برداشت. تنظیم مقرراتی برای موادی که در اثر فعالیت های انسانی در فضا منتشر می‌شود این هدف را تکمیل می‌کند. بسیاری از کشورها برای میزان انتشار آلاینده‌های خودروها و صنایع محدودیت‌هایی را اعمال کرده‌اند. این کار از طریق سازمان های هماهنگ‌کننده که وظیفه نظارت بر محیط زیست و هوا را به عهده دارند انجام می‌شود. در سازمان ملل برنامه مدیریت جو طرح های زیست محیطی را در سراسر جهان اجرا می‌کند. ماسک وسیله دفاعی در مقابل آلودگی هوا استفاده از ماسک یکی از راههای حفاظت از خود در برابر آلودگی هوا است ولی در استفاده از همین ماسک‌ها هم باید نکاتی را رعایت کرد. ماسک‌های کاغذی به لحاظ اینکه آلاینده‌ها را از خود عبور می‌دهند به هیچ وجه توصیه نمی‌شوند و بهتر است از ماسک‌های فیلتر دار و ماسکی که دهان و بینی را بطور کامل پوشش دهد استفاده شود. بررسی آمارهای جهانی نشان می‌دهد که سالانه بالغ بر سه ‬میلیون نفر بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. از جمله اقدامات پیشگیرانه کنترل و کاهش آلودگی هوا این است که کارخانجات صنعتی باید در فواصل معینی در خارج از شهرها باشند و جهت دود آنها به سمت شهرها نباشد. برای کاهش دود اگزوز اتومبیل‌ها توصیه‌هایی همچون استفاده از وسایل نقلیه عمومی و استفاده کمتر از وسایل شخصی پیشنهاد می‌شود توصیه‌هایی که تازگی ندارند و بارها شنیده شده‌اند. همچنین در این راستا توصیه های نیز به خودروسازان رواست تا حد امکان از قطعات و لوازمی در تولیدات خود استفاده نمایند که میزان انتشار آلاینده های خودرو را کاهش میدهند. پزشکان توصیه می‌کنند در روزهایی که آلودگی هوا بیشتر است افراد آسیب پذیر از جمله افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی باید در منزل بمانند و بطور کلی در شرایط بحران آلودگی هوا، افراد از قدم زدن و انجام فعالیت‌های ورزشی در فضای باز باید خودداری کنند. در مقابل آلودگى هوا چه باید کرد؟ به همین منظور برای کاهش آسیب‌پذیری به دلیل آلاینده‌های هوا توصیه می شود از انجام ورزش‌های صبحگاهی خارج از محیط‌های بسته خودداری کنند و بیماران قلبی - ریوی از منزل خارج نشوند. در مواقع آلودگی هوا به خصوص در فصول سرد سال، آلودگی هوا با وارونگی دما در سطح زمین همراه است، به تهرانی‌ها توصیه می شود در این روزها، فعالیت‌های فیزیکی و ورزش‌های همگانی دست جمعی که عمدتاً در پارک‌ها یا در مدارس انجام می‌شود، متوقف شود. مشکلات آلودگی هوا شواهدی دال بر علاقمندی جوامع انسانی در غلبه بر مشکل آلودگی هوا وجود دارند که از جمله آنها می‌توان از تصویب و اجرای قوانین کنترل دود در شیگاگو سینسنیاتی به سال 1881 نام برد. ولی اجرای این قوانین و قوانین مشابه آنها با دشواریهایی مواجه گردید و برای تمیز نمودن هوا یا جلوگیری از آلودگی بیشتر آن تقریبا کاری انجام نشد. در سال 1930 در دره بسیار صنعتی میوز در کشور بلژیک در اثر پدیده وارونگی مه دود در یک فضای معین محبوس گردید. در نتیجه 63 تن جان خود را از دست داده و چندین هزار تن دیگر بیمار شدند. حدود 18 سال بعد در شرایط مشابهی در ایالات متحده آمریکا یکی از اولین و بزرگترین فاجعه‌های زائیده آلودگیها رخ داد، یعنی 17 نفر جان خود را باختند و 43 درصد جمعیت نورا ، پنسلوانیا بیمار شدند. درست سه سال بعد از فاجعه مه دود لندن در سال 1952 ، که نادیده گرفتن عواقب جدی آلودگی هوا غیر ممکن گردید، روز سه شنبه 4 دسامبر سال 1952 حجم عظیمی از هوای گرم به طرف قسمت جنوبی انگلستان حرکت کرده با ایجاد یک وارونگی دمایی سبب نشست یک مه سفید در لندن شد و این مه دود به دستگاه تنفسی انسان سخت آسیب رسانده بود و بیشتر مردم بزودی با مشکلاتی از قبیل قرمز شدن چشمها ، سوزش گلو و سرفه‌های زیاد مواجه شدند و پیش از آنکه در 9 دسامبر از سطح شهر دور شوند 400 مورد مرگ مربوط به آلودگی هوا گزارش کردند. این تعداد تلفات برای متوجه ساختن افکار بریتانیاییها جهت تصویب قانون هوای تمیز در سال 1956 کافی بود. سازمانها باید با همکاری یکدیگر تا حد امکان میزان آلودگی هوا را کاهش دهند که جلوگیری از تردد خودروها و موتورسیکلتهای دودزا تاثیر بسزایی در دستیابی به این امر دارد. منواکسید کربن، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، ازن و ذرات معلق پنج آلاینده مهم هوای تهران هستند. وضعیت پاک، سالم، ناسالم، بسیار ناسالم، هشدار، اضطرار و بحران از شاخصهای اندازه‌گیری هوا هستند و با این شاخص‌ها هوای تهران اندازه‌گیری می‌شود. همچنین پلیس باید با شدت و دقت بیشتری از تردد خودروها و موتورسیکلت ها در محدوده طرح ترافیک جلوگیری کند تا از این طریق تا حدودی از میران آلودگی هوا کاسته شود اما باید به این نکته نیز اشاره داشت که خود همین پلیس های زحمت کش نیز با وجود وفاداری به وظایف سازمانی خود در معرض خطر قرار دارند. بر همین اساس به منظور مقابله به آلایندگی از چند سال قبل یک برنامه ده ساله برای مبارزه با آلودگی هوای تهران آغاز شد و در این باره طرح جامعی از سوی محیط زیست برای کنترل آلودگی هوا بسیاری از کارشناسان امر و مردم نیز این موضوع را به خوبی حس کرده اند که هنوز نهاد مشخصی بعنوان متولی امر مبارزه با آلودگی هوا وجود ندارد و تقریبا همه این نهادها در اجرای این مهم از خود سلب مسئولیت می کنند و تنها اقدام جدی آنها اعلام وضع هشدار و درخواست عدم حضور سالخوردگان، کودکان و بیماران در خیابان ها یا تعطیلی مدارس و برخی سازمان های دیگر به علت افزایش آلودگی است.