به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، این روزها خودروهای مختلفی با پلاک گذرموقت در حال تردد در کشور هستند و صفحات بی‌شماری نیز مشغول امرار معاش و دلالی خودروهای گذرموقت و همه این‌ها در حالی است که خرید و فروش خودرو گذرموقت بر اساس اعلام پلیس راهور جرم تلقی شده و در صورت رعایت نکردن نکات، می‌تواند عواقب حقوقی و مالی برای خریدار داشته باشد.

خودروهای بسیاری با پلاک گذرموقت تا امروز وارد بازار خودروی ایران شده است و تقریبا از همه برندهای خودروسازی جهان به جز سازندگان سوپراسپرت‌هایی مانند کونیخزگ در ایران مشاهده شده است اما خودروهایی که در ماه‌های اخیر بسیار بیشتر مشاهده شده است مربوط به مرسدس بنز جی کلاس می‌شود.

قیمت خودروهای گذرموقت چقدر است؟

قیمت خودروهای گذرموقت تفاوت آنچنانی با بازارهای جهانی ندارد اما به دلیل ماهیت مدل‌های لوکس این خودروها که به ایران می‌آید، معمولا بیش از ۳۰ هزار دلار برای مدل‌های میان رده بنز تا ۳۰۰ هزار دلار برای مدل‌های خاص قیمت دارد. آنچه که اهمیت دارد روش فروش این خودروهاست که به دلیل الزام به بازگشت به کشور مبدا، معمولا با ضرر و زیان همراه است. هر چند برخی از دلالان مدعی تمدید مجوز تردد این خودرو هستند اما این کار بر اساس قوانین کشور، قانونی نیست.

خودروهای گذرموقت از کجا وارد می‌شود؟

مبدا بیشتر خودروهای وارداتی به بازار ایران، کشور امارات است اما از گرجستان، افغانستان و کردستان عراق نیز امکان واردات خودرو وجود دارد.

پلیس راهور در وبسایت خود با اشاره به قوانین خودرو گذر موقت آورده است:

پلاک‌های گذر موقت برای خودروهایی صادر می‌شوند که به‌طور موقت وارد کشور شده‌اند و مجاز به تردد در مدت زمان معینی هستند. این پلاک‌ها معمولاً به خودروهای خارجی یا خودروهایی که به‌صورت ترانزیت در حال عبور از کشور هستند، تعلق می‌گیرد. پلاک‌های گذر موقت دارای مدت اعتبار مشخصی هستند که معمولاً بین چند روز تا چند ماه متغیر است ولی حداکثر زمان مجاز برای تردد خودرو گذرموقت در داخل مرز ایران، ۶ ماه است. رانندگان باید دقت کنند که پس از پایان این مدت، اجازه تردد با این پلاک‌ها را ندارند. در صورت نیاز به تمدید، باید پیش از پایان مدت اعتبار پلاک به مراجع ذی‌ربط مراجعه و مجوز لازم را دریافت کنند. عدم تمدید به‌موقع می‌تواند منجر به جریمه و توقیف خودرو شود.

خودروهایی با پلاک گذر موقت موظف به رعایت تمامی قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی هستند: این قوانین شامل محدودیت‌های سرعت، توقف در محل‌های مجاز، استفاده از کمربند ایمنی، رعایت حق تقدم و پرداخت عوارض می‌شود. رانندگان باید دقت کنند که نقض این قوانین می‌تواند منجر به جریمه یا حتی توقیف خودرو شود. پلیس به‌طور ویژه‌ای بر تردد این خودروها نظارت دارد تا از هرگونه تخلف جلوگیری کند.

شرایط نقل و انتقال خودروهای گذر موقت:

- خرید و فروش آن غیرقانونی است و اقدام به فروش آن قاچاق کالا محسوب می شود.

- خودرویی که پلاک گذر موقت دارد تنها شش ماه حق تردد در کشور را دارد.

- تمدید مجوز گذر موقت امکانپذیر نیست.

- در صورت تردد غیر قانونی، پرونده قضایی برای آن تشکیل می شود.

- تنها مالک حق استفاده از خودرو را دارد.

مدارک اخذ پلاک گذر موقت

افرادی که قصد استفاده از خودروهای گذر موقت را دارند باید از گمرک معرفی‌نامه ویژه‌ای دریافت کنند. این معرفی‌نامه باید دارای مهر برجسته باشد. دیگر مدارک مورد نیاز پرونده سبز گمرکی (کارنه‌دوپاساژ) و مدارک شناسایی مالک است. اشخاصی که مقیم ایران نیستند می‌توانند از پاسپورت یا گواهینامه رانندگی بین المللی استفاده کنند.

تفاوت خودرو گذر موقت و خودرو منطقه آزاد

اگرچه هر دو مدل اتومبیل محدودیتی دارند اما این بدان معنا نیست که نوع آنها یکسان است. به شکلی که خودروی دارای پلاک منطقه ازاد فقط می تواند در محدوده منطقه آزاد تردد کند و خودروی گذر موقت مانند یک خودروی دارای پلاک ایران در تمام جاده های ایران تردد کنددر مناطق آزاد هر خودرویی قابل تردد است اما تنها با داشتن پلاک قابل تمدید می توان به عبور و مرور در سطح شهر پرداخت. این موضوع شامل پلاک گذر موقت نیز می شود اما مدت زمان پلاک این نوع خودرو تنها ۶ ماه بوده و افراد در این مدت می توانند به گشت و گذار در کشور بپردازند.

با وجود محدودیت‌هایی که پلیس در این اطلاعیه اعلام کرده است اما بسیاری از دلالان که در این حوزه فعالیت می‌کنند با وعده‌ تمدید چندباره، مدعی دور زدن موانع قانونی تردد با خودرو گذرموقت هستند.

اعتبار پلاک گذرموقت چقدر است؟

خرید و فروش خودروهای گذر در فضای مجازی به خصوص اینستاگرام، پلیس را بارها مجبور به واکنش در این خصوص کرده است که در آخرین مورد آن سرهنگ فیروز کشیر معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ، تاکید می‌کند که خرید و فروش خودروها با پلاک گذرموقت غیرقانونی است.

وی ادامه می دهد: استفاده از پلاک موقت، برای افراد خارجی است که قصد دارند از ایران عبور کنند یا ایرانی‌هایی که به صورت موقت در کشور حضور دارند.اما اخیرا این پلاک ها افرادی را دچار مشکل کرده‌اند؛ زیرا آنها بدون مشورت واطلاع از ممنوعیت های قانونی، اقدام به خرید و فروش این وسایل نقلیه با پلاک‌های گذرموقت کرده‌اند.

سرهنگ کشیر تصریح می‌کند: براساس آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرگی، اگر شخص یا شرکتی بخواهد خودرویی را وارد کشور کند باید آن را در گمرک ثبت کند و با مجوز در کشور تردد کند. این مجوزها مدت محدودی اعتبار دارند و پس از اتمام اعتبار باید از کشور خارج شوند. لذا شهروندان باید دقت کنند که امکان خرید وفروش واجاره خودروهای پلاک گذر موقت وجود ندارد. همچنین تنها افرادی می‌توانند با آن رانندگی کنند که مجوز به اسم آنها است.

وی می افزاید: اگرچه بازار خرید و فروش غیرقانونی این خودروها داغ است اما اگر پلیس تخلفی از این خودروها ببیند، به عنوان خودروی قاچاق با آن برخورد شده و توقیف می‌شوند.

معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور تهران بزرگ تصریح می کند: باید گفت قانون درباره خودروهای گذر موقت شفاف وقاطع است ومیان پلیس وگمرک دراین باره هماهنگی کامل وجوددارد.لذا صاحبان خودروهای سواری که از تسهیلات ورود موقت خودرو استفاده می کنند لازم است قبل از پایان مهلت تردد نسبت به تحویل خودرو به گمرک یا خروج خودرو از کشور یا تمدید مهلت تردد این خودروها اقدام کنند، در غیر این صورت مطابق مقررات قاچاق با این موارد برخورد خواهد شد.

برخی از کارشناسان دلیل اصلی این موضوع را به بخشنامه گمرک ایران مرتبط می‌دانند.

گمرک ایران دربخشنامه ۲۱ تیرماه سال گذشته تسهیلاتی برای ورود موقت خودروهای سواری به کشور درنظرگرفت. این بخشنامه مهلت تردد خودروهای سواری ورودموقت توسط اتباع خارجی و ایرانی مقیم خارج از کشور از تمام کشورها را حداکثر ۵ ماه «بدون تمدید» تعیین کرد. علاوه بر این، پیش ازصدور این بخشنامه، خودروهایی که وارد کشور می‌شدند تنها می‌توانستند از مبدا برخی کشورهای خاص وارد شوند اما این بخشنامه گمرک این محدودیت را نیز از میان برداشت تا هر خودرویی با مبدا هر کشوری بتواند به صورت موقت وارد سرزمین اصلی شود.

بااین حال گمرک ایران اعلام کرده که با قاطعیت دربرابر تخلفات مربوط به تمدید پروانه تردد خودروهای گذرموقت ایستاده وبه هر نحو؛ حتی درصورت وجود وکیل و داشتن هرنوع وکالت، مهلت پنج ماهه تردد این خودروها را تمدید نخواهد کرد.

واقعیت این است که حتی با وجود چنین بخشنامه‌ای نیز تمدید مجوز تردد امکانپذیر نیست مگر با راه‌های غیرقانونی مانند انواع وکالت از اشخاص خارجی که توسط دلالان خودرو گذرموقت انجام می‌شود.

با وجود جذابیت‌هایی که خودروهای گذرموقت دارد اما محدودیت‌های قانونی آنچنان زیاد است که توسیه می‌کنیم که عطای خرید آن را به لقایش ببخشید.

آیا خرید و فروش خودروهای گذرموقت آزاد است!؟

خرید و فروش خودروهای گذرموقت تابع قوانین خاصی است که سخت‌گیری زیادی در آن وجود دارد و بنابراعلام پلیس، با هر تخلفی خودرو به عنوان کالای قاچاق شناسایی می‌شود.

به واقع مرجع مشخصی برای خرید خودروهای گذرموقت وجود ندارد و راهی جز خرید از دلالان این حوزه پیش روی علاقمندان نیست اما آنچه که در خرید این خودروهای باید مورد توجه قرار گیرد، آشنایی با قوانین خودرو گذرموقت و بررسی مدارک خودروهای وارداتی توسط شخص آشنا به امور واردات خودرو یا وکلای آشنا به قوانین این حوزه است.

گران‌ترین خودروهایی که تا امروز به صورت گذرموقت وارد ایران شده است، یک دستگاه رولزرویس با قیمت جهانی ۳۰۰ هزار دلار و مرسدس بنز میباخ با قیمتی در بازه ۲۶۰ تا ۳۵۰ هزار دلار است.

در پاسخ به این سوال مهم باید بگوییم که هر چند خودروهای گذرموقت از امکانات بسیار و قیمت کمتری برخوردار است اما مشکلات قانونی و محدودیت تردد این خودروهای را تنها برای قشر اندکی مناسب کرده است. این خودروها هر چند به‌روز است اما به دلیل نبود قطعات یدکی و مکانیک آشنا به امور فنی خودرو با مشکلات زیادی مواجه می‌شود به خصوص اگر تصادفی با این خودرو رخ دهد. با وجود موانعی که در مسیر خرید و استفاده از خودروهای گذرموقت وجود دارد، خودروهای وارداتی انتخاب مناسب‌تری برای خریداران خواهد بود.