به گزارش «پرشین خودرو»، با تشدید تحریم‌ها علیه ایران و خصوصا صنعت خودرو، دومین صنعت كشور بعد از نفت با چالش‌های متعددی از جمله خروج شركای خارجی از ایران مواجه شد، اما بعد از توافق اولیه ژنو خودروسازان افق‌های روشن‌تری برای همكاری با خودروسازان خارجی در مقابل خود دیدند. با كاهش تحریم‌ها مذاکرات جدی خودروسازان با شرکایی که به دلیل تحریم کاخ سفید مجبور به ترک ایران شده بودند، آغاز شد. در این بین هرچند مذاكرات خودروسازان با طرف‌های خارجی با توجه به بهبود فضای سیاسی حتی قبل از توافق اولیه ژنو آغاز شده بود (برای مثال همایش بین‌المللی صنعت خودرو كه در نهم آذرماه سال گذشته برگزار شد)، اما با وجود تمام امیدواری‌ها هنوز نمی‌توان گفت توافق نهایی میان خودروسازان و شركای خارجی آنها به طور قطع صورت گرفته است. به عقیده كارشناسان این عدم اطمینان در مورد توافق نهایی خودروسازان با طرف‌های خارجی نوعی برزخ برای صنعت خودرو كشور و همین‌طور مشتریان این صنعت است كه می‌تواند تا زمان روشن شدن نتایج نهایی مذاكرات هسته‌ای ادامه پیدا كند. در شرایط فعلی خودروسازان برای ترسیم آینده همكاری خود با شركای خارجی، چشم به چگونگی روند مذاكرات هسته‌ای و مشخص شدن نتیجه نهایی دارند كه بنا بر توافقات قبلی به احتمال زیاد در ژوئن سال جاری میلادی (خرداد ماه امسال) مشخص خواهد شد. به نظر می‌رسد حالا سرنوشت صنعت خودرو و جامعه چند میلیونی مشتریان آن بیش از هر زمان دیگری به سرنوشت سیاسی كشور گره خورده است. به این ترتیب طبق گفته خودروسازان هرچند مذاكرات آنها با طرف‌های خارجی در سطح گسترده‌ای آغاز شده است و حتی نشانه‌های تمایل سرمایه‌گذاران برای ورود به ایران نیز شکل گرفته، اما با وجود ورود به سومین ماه از توافق اولیه ژنو به نظر می‌رسد طرف‌های خارجی در انتظار توافق نهایی هستند، زیرا تاكنون از امضای هر قراردادی خودداری كرده‌اند. همكاری خودروسازان با طرف‌های به‌خصوص اروپایی در حالی با وجود مذاكرات انجام شده هنوز شكل نگرفته است كه به نظر می‌رسد خودروسازان خارجی، چه شركای قدیمی خودروسازان و چه آنهایی كه تاكنون در ایران حضور نداشته‌اند، تمایل زیادی برای حضور در بازار وسیع و بكر ایران دارند. اما با وجود تمام جذابیت‌های بازار ایران و تمایل دوطرفه میان خودروسازان ایرانی و اروپایی هنوز توافقی برای همكاری صورت نگرفته است. هرچند خودروسازان در رابطه با برنامه‌های همكاری خود با طرف‌های خارجی سكوت اختیار كرده‌اند، اما به سراغ آنها رفتیم تا دلیل وجود نداشتن یك توافق نهایی را از نگاه آنها بررسی كنیم و بدانیم آیا مذاكرات خودروسازان ایرانی با طرف‌های خارجی همچنان ادامه دارد؟ خودروسازان خارجی در انتظار توافق نهایی ژنو همكاری شركای خارجی با صنعت خودروی كشور موضوعی است كه بسیاری از مشتریان بازار خودرو را به ورود خودروهایی با كیفیت روز دنیا به صنعت خودرو كشور امیدوار كرد. هرچند در نخستین روزهای توافق ژنو3 صحبت‌های زیادی پیرامون ورود شركای خارجی به صنعت خودرو صورت گرفت، اما بعد از مدتی تمام صحبت‌ها و هیاهویی كه برای ورود آنها به صنعت خودرو شکل گرفت به سكوت تبدیل شد. در ابتدا با مطرح شدن ورود شركای خارجی به كشور سوال‌هایی از این دست وجود داشت كه بهتر است كدام خودروساز به ایران بیاید و حتی این موضوع در برنامه‌ای تلویزیونی و با مشاركت مخاطبان بررسی شد، اما حالا با فراگیر شدن سكوت خودروسازان این سوال مطرح است كه آیا مذاكره‌ای در حال انجام است و اگر هست با كدام خودروساز؟ حالا خودروسازان با بیان این نكته كه مذاكرات با طرف‌های خارجی همچنان ادامه دارد، اعلام نتیجه نهایی مذاكرات با طرف‌های خارجی را به ختم این مذاكرات موكول می‌كنند. روز گذشته «ایسنا» در رابطه با همین موضوع خبر داد كه مذاکرات خودروسازان‌ بزرگ داخلی با خودروسازان خارجی ادامه دارد و به مراحل نهایی خود رسیده است. این خبرگزاری در ادامه به این نكته نیز اشاره كرده است كه خودروسازان هم‌اکنون در حال مذاکره با خودروسازان متعددی از کشورهای مختلف هستند و ظاهرا برخی از این مذاکرات به نتایج مثبتی هم رسیده و در مرحله نهایی شدن است. در این خبر به نام كشورهایی كه مذاكرات با آنها در حال انجام است اشاره‌ای نشده و دلیل آن نیز مخالفت‌های داخلی و خارجی عنوان شده است. اما یكی از مدیران ارشد صنعت خودرو در رابطه با كشورهایی كه مذاكرات با آنها در حال انجام است به خبرنگار دنیای اقتصاد می‌گوید: به جز چینی‌ها كه از زمان تشدید تحریم‌ها با آنها كار می‌كنیم و هنوز هم حضور دارند، مذاكرات خودروسازان با سایر كشورهای اروپایی و همچنین ژاپن در حال انجام و به خوبی در حال پیشرفت است. این مدیر ارشد در ادامه می‌گوید: با وجود ادامه داشتن مذاكرات و مثبت بودن آن، به نظر می‌رسد اروپایی‌ها بسیار با احتیاط در حال مذاكره هستند و قصد ندارند تا مشخص شدن نتایج نهایی توافق‌نامه ژنو دست به اقدامی در جهت همكاری بزنند. اظهارات این مدیر ارشد در رابطه با چرایی مشخص نبودن نتایج مذاكرات خودروسازان و طرف‌های خارجی در حالی است كه عضو هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان سناریوی دیگری را مطرح می‌كند. محمدرضا نجفی‌منش به دنیای اقتصاد می‌گوید: توافقات میان خودروسازان به خوبی در حال شكل گرفتن است اما فعلا صلاح نیست جزئیات آن اعلام شود، برای مثال ما نمی‌توانیم از تاریخ دقیق توافق خودروسازان بگوییم. او در ادامه با اشاره به اینكه اعلام جزئیات مذاكرات می‌تواند باعث ایجاد موانعی برای همكاری خصوصا از سوی آمریكا شود، می‌گوید: آنها مدام در حال رصد اطلاعات ما هستند به همین دلیل هر دو طرف ایرانی و خارجی برای جلوگیری از هرگونه سنگ‌اندازی تصمیم گرفته‌اند مذاكرات را تا مشخص شدن نتیجه نهایی در سكوت پیش ببرند، زیرا ما نمی‌خواهیم وارد حاشیه‌ها و مشكلاتی شویم كه می‌خواهند برای ما به وجود بیاورند، هدف اصلی ما فقط كار است. اما تصمیم خودروسازان برای حركت چراغ خاموش در مسیر مذاكرات همكاری در حالی است كه به نظر می‌رسد بخش بزرگی از افكار عمومی به عنوان مشتری‌های بالقوه صنعت خودرو این انتظار را دارند كه بدانند صنعت خودروی كشورشان با تكیه بر جه دلایلی و در نهایت به سوی كدام خودروساز دنیا خواهد رفت. نجفی‌منش در پاسخ به این مساله می‌گوید كه لزومی ندارد افكار عمومی دقیقا از برنامه‌های خودروسازان خبر داشته باشند، آنها از خودروسازان خودروی خوب می‌خواهند كه به دستشان خواهد رسید پس ما نباید با انتشار اطلاعات بهانه به دست مخالفان دهیم. ثبات سیاسی و اقتصادی؛ شرط اول اما همان‌طور كه اشاره شد، یك مدیر ارشد دلیل اصلی مسكوت ماندن مذاكرات خودروسازان با طرف‌های خارجی را انتظار خارجی‌ها برای مشخص شدن توافقات نهایی ژنو عنوان كرد. او در توضیح بیشتر در رابطه با این موضوع می‌گوید: درست است كه حالا فضا خیلی از قبل بهتر شده است. اما دلیل اصلی پا پیش نگذاشتن خارجی‌ها این است كه جمع‌بندی مطمئنی از توافق نهایی هسته‌ای ندارند. به گفته این مدیر ارشد طرف‌های خارجی خودروسازان می‌گویند خودروسازی و همكاری متقابل در آن یك فعالیت بلندمدت است، بنابراین نمی‌توان در شرایطی كه هنوز توافق نهایی هسته‌ای ایران موافقان و مخالفان زیادی چه در داخل و چه در خارج از كشور دارد تا پای امضای هیچ قراردادی رفت. به عقیده این مدیر ارشد صنعت خودرو، با وجود بهبود قابل توجه فضای سیاسی و بین‌المللی طرف‌های خارجی هنوز نگران این هستند كه قراردادی امضا كنند و بعد از آن به دلیل وجود تحریم‌ها نتوانند پولی را توسط سیستم بانكی جابه‌جا كنند؛ زیرا در حال حاضر تحریم‌های بانكی كشور به صورت كامل رفع نشده است. به گفته این مدیر ارشد در حال حاضر طرف‌های خارجی حتی به دنبال راهكاری برای نقل و انتقال پول میان ایران و اروپا هم نیستند و فقط در انتظار توافق نهایی هسته‌ای ایران و كشورهای گروه 1+5 هستند تا همكاری‌ها در چشم‌اندازی روشن ادامه پیدا كند. او به این نكته نیز اشاره می‌كند كه شركای قبلی ایران نظیر رنو، در حال حاضر فقط به قراردادهای باقیمانده از قبل خود با خودروسازان ایرانی پایبند هستند و از امضای هر قرارداد جدیدی خودداری می‌كنند. آنها با پایبندی به قراردادهای قبلی و تلاش برای اجرای آنها در واقع به نوعی در حال گذراندن زمان برای رسیدن به موعد اعلام شده برای توافق نهایی هستند تا قراردادهای جدید را در آن مقطع و در صورت توافق نهایی به امضا برسانند. اما به نظر می‌رسد تعلل طرف‌های خارجی برای امضای قرارداد، به نفع خودروسازان داخلی هم باشد. یك مدیر ارشد با طبیعی ارزیابی كردن رفتارهای فعلی طرف‌های خارجی می‌گوید: در زمانی كه ما از ثبات سیاسی و اقتصادی بهتری برخوردار بودیم و فضا برای همكاری‌ها باز بود، برای اجرای پروژه تندر 90 با مشكلات و چالش‌های فراوانی همراه شدیم، همان موقع هم از آنجا كه كشورهای زیادی حاضر به سرمایه‌گذاری در ایران نبودند ما نمی‌توانستیم از طرف خارجی خود امتیاز زیادی برای همكاری بگیریم چه برسد به حالا كه در مقایسه با آن زمان اصلا در شرایط خوبی قرار نداریم. او در ادامه كمی تحمل را برای روشن شدن نتایج نهایی توافق‌نامه و ادامه مذاكره خودروسازان ضروری می‌داند؛ زیرا در صورت توافق، خودروسازان ایرانی قدرت بیشتری برای مذاكره و دریافت امتیاز خواهند داشت. اما در كنار تمام حدس و گمان‌ها برای ورود خودروسازان خارجی از جمله شركای سابق و طرف‌های جدید به ایران، یك كارشناس اقتصادی به بیان نكته‌ای تازه می‌پردازد. سعید لیلاز در رابطه با ورود شركای جدید می‌گوید: به نظر می‌رسد مقدار زیادی از مسائل حل شده است، این را می‌توان از برنامه‌هایی كه خودروسازان برای افزایش تولید در سال جاری دارند متوجه شد. لیلاز عقیده دارد خودروسازان به هر حال به همكاری با شركای سابق خود ادامه خواهند داد زیرا خودروسازان خارجی برخلاف دولت‌هایشان تمایل زیادی برای بازگشت به ایران دارند. او عقیده دارد حتی اگر توافقی هم صورت نگیرد شركای قدیمی به همكاری‌های خود ادامه خواهند داد؛ زیرا منافع آنها در گرو همكاری با یكدیگر است.