به گزارش «پرشین خودرو»، با توجه به اینكه قدرت خرید مشتریان یكی از ملاك‌های تعیین‌كننده تیراژ تولید خودرو است، به عقیده كارشناسان به‌نظر می‌رسد با كاهش چشمگیر قدرت خرید مشتریان، ممكن است تیراژ رو به رشد خودروسازان با چالشی جدید مواجه شود. آنها می‌گویند؛ اگرچه خودروسازان با تكیه به فروش اموال مازاد خود و تزریق نقدینگی به خطوط تولید، تیراژ خود را به میزان قابل توجهی افزایش داده‌اند، اما در این میان قدرت خرید مشتریان خودروهای داخلی كه ضمانتی برای رشد و تداوم تولید به شمار می‌رود، طی نزدیك به دو‌سال گذشته تغییر چندانی نداشته است. به این ترتیب بخش زیادی از مشتریانی كه تا پیش از اسفند 91 توانایی خرید یكی از چند خودروی تولید داخل را داشتند، با عبور از زمان یاد شده و رشد قیمت‌ها ناچار خرید خودرو را به فراموشی سپردند. اگرچه افزایش قیمت خودرو در اسفند 91 با كاهش تولیدات خودروسازان و از بین رفتن قدرت خرید بخشی از مشتریان همزمان شد، اما حالا با تغییر شرایط و رشد تولیدات خودروسازان، به‌نظر می‌رسد قیمت‌ خودرو و همچنین تیراژ تولید از قدرت خرید مشتریان پیشی گرفته‌اند. حال این سوال مطرح می‌شود كه آیا سه گانه تیراژ تولید، قیمت خودروهای داخلی و قدرت خرید مشتریان این خودروها با یكدیگر همخوانی دارند؟ آیا بازار خودرو و مشتریان آن می‌توانند پشتوانه‌ای برای تولید یك میلیون و 200 هزار دستگاه در سال جاری و تولیدی تا سقف دو میلیون دستگاه در سال‌های آینده باشند یا فاصله بین تیراژ تولید و قدرت خرید مشتریان مانعی از انجام این كار خواهد بود؟ سوال‌های یاد شده در حالی مطرح است كه در كنار کاهش قدرت خرید بخشی از مشتریان، بخش دیگری كه از توانایی خرید برخوردارند در انتظار روشن شدن تكلیف قیمت‌ها دست از خرید كشیده‌اند و چالشی دیگر بر سر راه هماهنگی تولید با بازار پدید آورده‌اند. به عقیده كارشناسان با رشد قیمت‌ها و همچنین اظهارنظرهای گاه‌و‌بیگاه نمایندگان مجلس برای كاهش قیمت خودرو، بخش زیادی از مشتریان خودروسازان به لایه‌های پنهان بازار پیوسته‌اند؛ بنابراین به راه انداختن سازوكارهایی برای فعال كردن این بخش از مشتریان، باید جزو اولین اقدامات خودروسازان برای فعال كردن مشتریان و رسیدن به تیراژهای برنامه‌ریزی شده باشد. مشتری‌های پنهان، از دهه 80 تا دهه 90 «دهه 80 زمانی بود كه خودروسازان به تدریج و پس از سپری كردن دهه 70 تصمیم به افزایش تیراژ تولیدات خود گرفتند و این تصمیم را از سال‌های 82 و 83 آغاز كردند.» این را مدیر بازایابی و فروش سایپا به دنیای اقتصاد می‌گوید و ادامه می‌دهد: «در این زمان خودروسازان تیراژ تولید خود را از 400 تا 500 دستگاه خودرو در روز به هزار دستگاه رساندند، اما پیش از افزایش تیراژ هزار دستگاهی، سوالی كه پیش‌روی خودروسازان قرار گرفت این بود كه آیا بازار خودرو كشش جذب روزانه هزار دستگاه از تولیدات خودروسازان را خواهد داشت؟» به گفته حسن فروزانمهر «نخستین پاسخی كه در آن زمان به چالش یاد شده داده شد، این بود كه بازار خودرو برای جذب تیراژی هزار دستگاهی در روز كشش ندارد، این در حالی بود كه با انجام مطالعات بیشتر بر بازار در زمان یاد شده مشخص شد كه بازار به نقطه اشباع در تقاضا نرسیده است، اما به دلیل قیمت بالا بازار خودرو با اشباع قیمتی مواجه است، چیزی كه حالا نیز خودروسازان با آن مواجه هستند.» كسب چنین نتیجه‌ای در مطالعات سال‌های دهه هشتاد، باعث شد خودروسازان با در پیش گرفتن راهكارهایی، ظرفیت تولید خود كه همان 400 تا 500 دستگاه خودرو در روز بود را به روزی هزار دستگاه برسانند. برای مثال در آن زمان در نظر گرفتن وامی 5 میلیون تومانی برای خودروی پراید از سوی سایپا كه معادل دو سوم قیمت این خودرو در آن زمان بود، راهكاری موثر برای فروش تمام هزار دستگاه خودروی تولیدی در طول روز بود. راهكارهایی برای تحریك بازار كه از سوی خودروسازان به كار گرفته شد، در نهایت باعث شد تولیدات آنها با ورود مشتریان پنهان به بازار در سال 90 به 2 هزار و 700 دستگاه در روز نیز برسد، اما حالا و در دهه 90 نیز شرایط خودروسازان با سال‌های ابتدایی دهه هشتاد تفاوت چندانی ندارد و به‌نظر می‌رسد خودروسازان بار دیگر به گذشته بازگشته‌اند، البته تنها تفاوت این دو دهه از نگاه فروزانمهر این است كه «در سال‌های دهه 80 قیمت‌ها برای مدتی طولانی ثابت بوده‌اند؛ اما در سال‌های دهه 90 همزمان با رشد تیراژ، قیمت‌ها نیز رشد پیدا كردند و این موضوع كار خودروسازان را كمی سخت‌تر می‌كند.» خودروسازان نگران نیستند اما چالش یاد شده در رابطه با اینكه آیا بازار با توجه به قیمت‌های فعلی توان پوشش دادن به تیراژ تولیدات خودروسازان را دارد یا خیر در حالی مطرح است كه یك كارشناس مسائل اقتصادی عقیده دارد «همانطور كه بازار در نیمه ابتدایی امسال تولیدات بیش از 521 هزار دستگاهی خودروسازان را جذب كرده است، در نیمه دوم امسال نیز توان انجام این كار را خواهد داشت.» به عقیده سعید لیلاز «هرچند قیمت خودرو در تیرماه امسال با افزایش همراه بود؛ اما خودروسازان با افزایش تولید، به خوبی توانستند قیمت خودرو را نسبت به قیمت ارز ثابت نگاه دارند.» لیلاز همچنین تاکید دارد که هرگونه افزایش تولیدی در سال آینده منوط به افزایش قدرت خرید مشتریان از طریق لیزینگ یا اعطای وام خواهد بود؛ زیرا برای داشتن تولیدی بیشتر، ورود مشتریان بالقوه به بازار ضروری خواهد بود. یك مدیر ارشد در صنعت خودرو نیز در این زمینه نظری مشابه لیلاز دارد، او با اشاره به اینكه «خودروسازان تا پایان امسال به زحمت خواهند توانست تیراژی نزدیك به یك میلیون دستگاه داشته باشند»، می‌گوید: «خودروسازان برای اینكه به تیراژ بیشتری برسند، باید لیزینگ‌ها و تسهیلات خرید خودرو را فعال كنند تا مشتریان با تكیه بر این راهكارها بتوانند خودروی موردنظر خود را تهیه كنند.» این مدیر ارشد با اشاره به این موضوع كه «صحبت‌هایی كه گاه‌گاه در رابطه با كاهش قیمت خودرو مطرح می‌شود، تاثیر چشمگیری در به هم ریختن هماهنگی بازار و تولیدات خودروسازان دارد»، می‌گوید: «اگر این صحبت‌ها نبود دست‌كم مشتریانی كه قدرت خرید دارند وارد بازار می‌شدند، اما متاسفانه حالا آنها نیز با بلاتكلیفی كه دارند بازار را ترك كرده‌اند.» اما در حالی كه كارشناسان بر فعال شدن لیزینگ‌ها و اعطای تسهیلات مالی برای تحرك مشتریان بازار خودرو تاكید دارند، فروزانمهر می‌گوید: «خودروسازان حالا مدل‌های مختلفی برای فروش دارند كه تمام اقشار جامعه می‌توانند با اتكا به آنها خودرودار شوند.» او در ادامه می‌گوید: «در حال حاضر با توجه به اینكه بانك مركزی نرخ‌های بهره در لیزینگ‌ها را به‌صورت تك‌نرخی كنترل كرده‌اند، خودروسازان تلاش می‌كنند با نرخ‌های بانكی رقابت كرده و به این ترتیب مشتریان بیشتری را جذب كنند، این در حالی است كه وام خودرو در بانك‌ها نیز در كنار رشد قیمت خودرو تغییری نداشته و هنوز همان هفت میلیون تومان است.» در كنار راهكارهایی كه فروزانهمر به آنها اشاره می‌كند، لیلاز عقیده دارد قدرت خرید افراد متوسط جامعه در سال آینده (به واسطه افزایش درآمدها و كاهش نرخ تورم) بیشتر خواهد شد، اما همچنان این خودروسازان هستند كه باید برای تقویت قدرت خرید مشتریان خود و به تعادل رساندن تولید و فروش، تلاش كنند. از سویی كارشناسان به تسریع روند خروج خودروهای فرسوده نیز به‌عنوان یكی دیگر از فرمول‌های قابل اجرا برای هماهنگ كردن تقاضا با تولید اشاره می‌كنند. به عقیده این كارشناسان چنانچه دولت یا خودروسازان تسهیلات مناسبی را در اختیار صاحبان خودروهای فرسوده قرار دهد، آنها نیز در كنار سایر مشتریان وارد بازار خودرو شده و با تزریق این تقاضای جدید، خودروسازان با اطمینان بیشتری به برنامه تولید خود خواهند رسید.