به گزارش «پرشین خودرو»، آمار تولید مهرماه خودروسازان نشان می‌دهد تیراژ تولید حدود 12 هزار دستگاه در مقایسه با شهریورماه کاهش یافته و از شواهد پیدا است که در آبان نیز نسبت به مهرماه افت تولید خواهیم داشت. این در شرایطی است که تولید خودرو از ابتدای امسال جان گرفته و حتی در مقایسه با سال گذشته نزدیک به دو برابر شده و حالا برای خیلی‌ها محل پرسش است که این افت تولید از کجا آمده؟ آن‌طور که خودروسازان می‌گویند، تعطیلات مهرماه (مربوط به اعیاد غدیر و قربان) دلیل اصلی افت پاییزی است، اما واقعا علت فقط همین است؟ این پرسش را با مدیرعامل ایران خودرو در میان گذاشتیم و وی تاکید کرد که دلیل افت تولید، تعطیلات مهرماه است نه چیز دیگری. ‌هاشم یکه‌زارع با اشاره به اینکه در آبان نیز نسبت به مهرماه افت تولید خواهیم داشت، تاکید می‌کند: در آبان یک روز کاری کمتر نسبت به مهر داریم؛ بنابراین ایران‌خودرو به تنهایی حدود 2 هزار و 400 دستگاه افت تولید را تجربه خواهد کرد. وی با بیان اینکه ایران‌خودرو در مهرماه 24 روز کاری داشته، می‌گوید: ما در شهریورماه 27 روز کاری داشتیم و در مهر، سه روز کمتر؛ بنابراین افت تولید حدودا 6 هزار دستگاهی ما در اولین ماه پاییز، به دلیل کاهش روزهای کاری بوده است. یکه‌زارع می‌افزاید: اگر این سه روز کاهش روزهای کاری را در تولید روزانه 2 هزار و 400 دستگاه ضرب کنیم، می‌شود هفت‌هزار و 200 دستگاه؛ با این حساب ما حتی یک هزار و 200 دستگاه نیز بیشتر از آنچه باید، تولید کرده‌ایم؛ زیرا افت تولیدمان در مهر، 6 هزار دستگاه بوده است. مدیرعامل ایران خودرو در ادامه با اشاره به اینکه تولید این شرکت تا 25 آبان ماه حدود 380 هزار دستگاه بوده، تاکید می‌کند: ما در سال جاری 600 هزار دستگاه خودرو سواری تولید خواهیم کرد که همین الان نیز از برنامه تولیدمان جلو هستیم. به گفته یکه‌زارع، ظرفیت تولید طبیعی ایران خودرو 600 هزار دستگاه است و این شرکت متناسب با نیاز بازار تولید خود را ادامه خواهد داد. اظهارات مدیرعامل ایران خودرو در حالی است که کارشناسان و فعالان بازار، دو دلیل دیگر را نیز برای کاهش تولید مهرماه خودروسازان بیان می‌کنند، یکی «کمبود تقاضا» و دیگری «کمبود نقدینگی خودروسازان». البته دلیل چهارمی نیز در این مورد بیان می‌شود که بر اساس آن، افت تولید می‌تواند ناشی از بلاتکلیفی مذاکرات هسته‌ای باشد، چه آنکه آنها (خودروسازان) برای توسعه همکاری‌های بین‌المللی و تولید محصولات جدید، منتظر نتیجه نهایی این مذاکرات هستند. خودروسازان انگیزه ندارند؟ اما در بین چهار دلیلی که برای کاهش تولید مهرماه خودروسازان بیان می‌شود، اول «کمبود تقاضا» و دوم «کمبود نقدینگی» به‌نظر محتمل‌ترین دلایل به شمار می‌روند، چه آنکه «بازار» چندان رونقی ندارد و به نوعی در رکود به سر می‌برد و خزانه خودروسازان اگرچه همانند قبل خالی نیست، اما خیلی هم پر نشده است. به گفته فعالان بازار، ریشه اصلی افت تولید را باید در «تقاضای مشتریان» جست‌وجو کرد؛ زیرا بازار چندان کشش بالایی به خود نمی‌بیند؛ بنابراین خودروسازان نیز انگیزه زیادی برای بالا بردن تیراژ ندارند. به‌عبارت بهتر، اگرچه تعطیلات مهر می‌تواند سبب افت تولید شود؛ اما قطعا نباید روند رو به رشد تولید را متوقف کند؛ زیرا خودروسازان اگر می‌خواستند و انگیزه لازم را داشتند، «تولید از دست رفته خود به دلیل تعطیلات» را به شکلی جبران می‌کردند. در واقع خودروسازان چون نشانه‌های مثبتی را که نشان دهد تقاضا افزایش یافته، از بازار دریافت نکرده‌اند، انگیزه لازم را برای افزایش تیراژ یا جبران «کاهش تولید خود به دلیل تعطیلات» نداشته‌اند. از طرفی اما خودروسازان همچنان با مشکلات و کمبودهای مالی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند و طبعا این شرایط اجازه نمی‌دهد که آنها تولید خود را خیلی بیش از اینها افزایش دهند، هرچند اگر تقاضا بالا بود، خودروسازان به هر حال راهی برای تامین نقدینگی پیدا می‌کردند. در حال حاضر بانک‌ها هنوز هم روی خوش به صنعت خودرو نشان نمی‌دهند و خودروسازها همچنان برای تامین نقدینگی موردنیاز خود با مشکلات بزرگی روبه‌رو هستند. یکی از فعالان بازار در این مورد می‌گوید: در حال حاضر به‌دلیل اینکه قدرت خرید مردم کاهش یافته، خیلی‌ها حتی توان خرید پراید را هم ندارند، در حالی ما 80 میلیون نفر جمعیت داریم و بازار هنوز آنقدر اشباع نشده که افزایش تولید خودرو توجیه نداشته باشد؛ بنابراین اگر قدرت خرید مشتریان بالا برود، خودروسازان قطعا برای افزایش تیراژ انگیزه بیشتری پیدا خواهند کرد. وی می‌افزاید: ما از وضع بازار به خودروسازان مشاوره می‌دهیم و آنها وقتی می‌بینند مردم استقبال چندانی نمی‌کنند، تلاش خاصی برای تامین نقدینگی بیشتر و رشد بیش از پیش تولید انجام نمی‌دهند. در انتظار سوم آذر به گزارش دنیای اقتصاد، اما در شرایطی که بیشتر ایرانی‌ها به انتظار سوم آذرماه امسال نشسته‌اند تا ببینند نتیجه مذاکرات هسته‌ای چه می‌شود، خودروسازان نیز منتظر این روز مهم هستند؛ زیرا توافق یا عدم توافق هسته‌ای می‌تواند آینده همکاری‌های مشترک آنها با شرکت‌های خارجی را تعیین کند. به‌عبارت بهتر؛ خودروسازان از آنجا که نمی‌دانند نتیجه مذاکرات چه خواهد شد، فعلا به‌نوعی دست نگه داشته‌اند تا اگر توافق صورت گرفت و مشکلات مربوط به تحریم حل شد، آن‌گاه نسبت به تولید محصولات جدید که طبعا رشد تولید را در پی خواهد داشت اقدام کنند. از طرفی، هرچند صنعت خودرو کشور تحریم نیست، اما مشکلات دیگر از جمله تحریم بانک مرکزی، نقل و انتقال پول را با مشکلات زیادی مواجه کرده و خودروسازان نمی‌توانند قطعات مورد نیاز خود را بدون دردسر و سر وقت و به اندازه‌ای که می‌خواهند، تامین کنند.