به گزارش«پرشین خودرو»،  آیا باورتان می شود که در جایی از این کره خاکی هنوز مردمی وجود داشته باشند که از سنگ به جای پول استفاده کنند؟ از این هم عجیب تر این که آیا باورتان می شود که این پول های سنگی نه به اندازه سنگریزه یا تکه سنگی کوچک، بلکه در اندازه های غول پیکر و بسیار بزرگ هستند؟

مردم جزیره یاپ کسانی هستند که از این پول های سنگی عظیم الجثه عصر حجری هنوز هم برای معاملات مهم و داد و ستدهای شان استفاده می کنند. این پول های سنگی دیسک مانند که گاهی حتی تا یک متر ارتفاع دارند، برای بومیان جزیره ارزش زیادی دارند.

پول های سنگی در زبان محلی به سنگ های «رای» معروفند و از دل دریا استخراج می شوند. ارزش این پول های سنگی به اندازه آنها بستگی دارد اما می توان گفت که تعداد افرادی که جان شان را به خاطر این پول ها از دست داده اند نیز به عنوان ارزش مالی این سنگ ها شمرده می شود. به هر حال بومیان جزیره یاپ، جان شان به این سنگ ها بسته است چرا که در جریان رساندن این پول های سنگی غول پیکر به جزیره، تعداد زیادی از انسان ها کشته شده اند.

 

پول یا سنگ های غول پیکر

جزیره یاپ مکان بسیار عجیب و غریبی است که قسمت های زیادی از آن هنوز بکر باقی مانده است. مردم این جزیره ترجیح می دهند همانند گذشته و خیلی ساده تر از مردم امروزی زندگی کنند و خود را درگیر تمدن و پیشرفت روز افزونش نمی کنند. آنها هنوز هم در معاملات شان از پول های سنگی «رای» استفاده می کنند.

سنگ های رای که شبیه یک چرخ بزرگ و سنگین هستند، از تراشیده شدن سنگ های آهکی خاصی شکل گرفته اند که از کریستال های آراگونیت و کلسیت تشکیل شده است. این سنگ های هکی بیشتر از معادنی که در مجموعه جزایر میکرونزی و مخصوصا جزیره بالائو و گوام وجود دارد استخراج می شوند. پس از استخراج، این سنگ ها به صورت دیسک های بزرگ و کوچک تراشیده شده و سپس برای استفاده به عنوان پول، به جزیره یاپ حمل می شوند.

با وجود این که این سنگ های عجیب و غریب برای حرکت دادن بیش از حد بزرگند اما خرید کردن با آنها بسیار ساده و آسان است و فقط کافی است گفته شود: «این دیگر متعلق به شماست.»

از زمانی که این معامله شفاهی صورت می گیرد، بدون این که این سنگ بزرگ از جایش حتی یک میلی متر حرکت داده شود، متعلق به فردی می شود که جنسی را فروخته یا باعث ایجاد معامله ای شده و زمانی که صاحب جدید سنگ، قصد خرید یا معامله تازه ای دارد، آن را در معامله به طرف مقابل می سپرد.

سنگ های «رای» در اندازه های متفاوتی وجود دارند که بزرگ ترین آنها در جزیره رومونگ در نزدیکی روستای رای واقع است که حدود چهار متر قطر و 30 سانتی متر ضخامت و چهار تن وزن دارد اما قطر کوچک ترین سنگ رای شناخته شده تقریبا هشت سانتی متر است.

ارزش مالی این پول های سنگی عجیب و غریب البته تنها به اندازه آنها بستگی ندارد بلکه تاریخ ساخت آنها نیز مهم است. یعنی هر چه پول های سنگی عصر حجری بزرگ تر، سنگین تر و قدیمی تر باشند، ارزش شان بیشتر است. البته تعداد افراد و ملوانان شجاعی که جانشان را برای حمل و نقل این پول های سنگی غول پیکر به جزیره یاپ از دست داده اند، به ارزش مالی این سنگ های عجیب اضافه می کند.

 

تاریخچه پیدایش پول های سنگی

پول های سنگی یا سنگ رای از معادن سنگ آهک در جزایر پالائو استخراج می شود که بیشتر این معادن در زیر دریا واقع است و کارگران و ملوانان مجبورند این سنگ های آهکی خاص را به سختی از اعماق دریا استخراج کنند و بعد از تراشیدن و شکل دادن به این سنگ ها، آنها را به جزیره یاپ حمل می کنند. در مورد برخی از سنگ های رای که از معادن جزایر پالائو استخراج شده شواهدی وجود دارد که ثابت می کند آنها به عنوان اولین سنگ های رای در سال 500 میلادی از معادن سنگ آهک در دل دریا استخراج شده اند اما استفاده گسترده تر از این سنگ آهک یا همان پول های سنگی رای از سال 1000 یا 1400 میلادی شروع شد.

در افسانه های مردم محلی یاپ گفته شده بین سال های 500 تا 600 میلادی رهبر جزیره پالائو به نام «آناگومانگ» هنگامی که سعی داشته از تمام چیزهایی که در جزیره پیدا می شده استفاده کند، سنگ های آهکی معادن پالائو به طور اتفاقی کشف شده است.

البته یکی از دلایل ارزش زیاد این سنگ های آهکی در جزیره یاپ این است که در این جزیره سنگ آهک پیدا نمی شود، بنابراین این سنگ ها از پالائو به یاپ به سختی انتقال داده می شود و به همین دلیل سنگ های آهکی ارزش زیادی برای بومیان جزیره دارد چون این سنگ ها از معادنی در دل دریا استخراج می شده است.

آناگومانگ در جزیره پالائو، ابتدا دستور داد کارگران سنگ ها را به شکل ماهی بتراشند اما احتمالا به دلیل این که حمل این سنگ های غول پیکر بسیار دشوار بوده، در نهایت پول های سنگی به شکل دایره تبدیل شدند.

بعد از مدتی آناگومانگ دستور داد برای حمل آسان تر این پول های عظیم در وسط آنها سوراخی ایجاد کنند و کارگران با عبور دادن چوب ضخیمی از وسط آن سنگ آهک غول پیکر را از جایش حرکت می دادند که مردم یاپ هنوز هم در این روزگار از این روش جابجایی پول سنگی استفاده می کنند.

البته در گذشته افراد زیادی هنگام جابجا کردن این سنگ های بزرگ در زیر آنها مانده و جان شان را از دست دا ده اند. برای جابجایی بزرگ ترین سنگ رای احتمالا نیاز به 100 مرد قوی هیکل بوده تا بتوانند آن را از جایش بلند کنند و به جزیره یاپ انتقال دهند.

مردم جزیره پالائو مانند مردم جزیره یاپ برای تهیه ملزومات زندگی شان از جمله نارگیل و شیره نارگیل از پول های سنگی بسیار کوچک تر استفاده می کردند. یا آن که سنگ های رای کوچکی را به عنوان دستمزد کارشان در معادن سنگ آهک دریافت می کردند. به هر حال دقیقا مشخص نیست که از چه زمانی و چگونه پول های سنگی رای بزرگ تر در جزیره یاپ مورد استفاده قرار گرفتند.

البته قدیمی ترین سنگ یافت شده در این جزیره عجیب و غریب مربوط به دو هزار سال پیش است اما سنگ های رای قدیمی، شبیه آنچه امروزه وجود دارد نبوده اند و معلوم نیست که آنها از چه زمانی به عنوان پول مورد استفاده قرار گرفته اند.