به گزارش پرشین خودرو، به نقل از مهر، هر روز باید ۳ الی ۴ ساعت از زمان خود را در مسیر منزل تا محل کار سپری کنند، این زمان البته در روزهای شلوغ و ساعات پیک تردد بیشتر هم می‌شود و افرادی که به هر دلیل مجبورند روزانه به تهران رفت‌وآمد کنند، باید ۱۲ الی ۲۰ درصد عمر خود را در حالی در مسیر کار، دانشگاه و ... هدر دهند، که عامل بخش اعظمی از آن ترافیک ورودی‌های پایتخت است.
«ترافیک سنگین» واژه آشنایی برای حاشیه‌نشینان و ساکنان شهرک‌ها و شهرهای اطراف تهران است، معمولاً روزهای شهر خود را نمی‌بینند، قبل از طلوع آفتاب از خانه بیرون زده و پس از غروب آفتاب بازمی‌گردند، چاره‌ای جز این ندارند، البته «ترافیک سنگین» مختص تهران نیست و معضل همه کلان‌شهرهای کشور شده است، اما ترافیک تهران، معنایی فراتر دارد، باید در این ترافیک سنگین معطل‌مانده باشید، تا تفاوت ترافیک تهران با دیگر نقاط کشور را احساس کنید.
حضور در تهران، برای تفریح نیست، کمبود امکانات تحصیلی و یا نبود شغل، خدمات درمانی و بسیاری از امکانات دیگر در شهرهای اطراف تهران حاشیه‌نشینان را مجبور به حضور در پایتخت می‌کند.
حضور در تهران، برای تفریح نیست، کمبود امکانات تحصیلی و یا نبود شغل، خدمات درمانی و بسیاری از امکانات دیگر در شهرهای اطراف تهران حاشیه نشینان را مجبور به حضور در پایتخت می کند
« این داستان هر روز است، از ۵ صبح در ترافیک اندیشه، بعد از شهر قدس باید بمانیم، این ترافیک در کل کشور مشابه ندارد، فقط باید صبور باشیم، مسئولان هر روز وعده می‌دهند، اما تاکنون عملی ندیدیم»، این را یکی از افرادی که کارمند اداره‌ای در تهران است، می‌گوید.
وی که حدود ۴۴ سال سن دارد و ساکن غرب تهران و شهرستان شهریار است، دلیل خستگی‌های هرروزش را ترافیک بی‌حدوحصر مسیر رفت‌وبرگشت به تهران می‌داند.
۳ سال است کارم تحمل ترافیک شده است
اکرم یکی دیگر از این افراد است، البته او برای تحصیل در دانشگاه از رباط‌کریم به تهران می‌رود، او می‌گوید: در انتخاب واحد سعی می‌کنم ۸ صبح کلاس برندارم، اما خوب گاهی اوقات واقعاً چاره‌ای نیست، مجبور می‌شوم.
سرش را برمی‌گرداند، درحالی‌که در ترافیک گیر کرده است، نیم‌نگاهی به بیرون از شیشه خودرو انداخته و با بی‌میلی پاسخ می‌دهد: «اگر ۸:۱۵ هم به کلاس برسم استاد اجازه ورود نمی‌دهد.»
این را می‌گوید و ادامه می‌دهد: ۳ سال است کارم همین شده که ترافیک را تحمل‌کنم، فقط یک سال دیگر مانده، لیسانس را بگیرم دیگر ادامه تحصیل نمی‌دهم، وضع ترافیک هرروز بدتر می‌شود.
محمد هم هرروز از ورامین به تهران می‌آید و برمی‌گردد، دلش پر است و می‌گوید « قبلاً در شهر خودم یک مغازه داشتم، ماهیانه ۸۰۰ هزار تومان کرایه می‌دادم، ولی با سرمایه بالای ۱۵ میلیون تومان، درآمد ماهیانه‌ام یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود، که پس از کسر کرایه و مخارج آب و برق و حق اتحادیه و ... برایم ۴۰۰ هزار تومان می‌ماند، با این پول نمی‌توانستم خرج زندگی با یک فرزند کوچک را بدهم، حالا مجبورم به تهران رفته و کار کنم.»
ساعات قطارها هر ۳ ماه یک بار عوض می‌شود، تاخیر فراوان دارند، آن قدر شلوغ هستند که اگر ۱۰ دقیقه قبل از ورود قطار در ایستگاه نباشیم، تا تهران باید سر پا بایستیموی درحالی‌که چهره خسته‌ای دارد، می‌گوید: حالا مجبورم با قطار به تهران بروم و برگردم، این تازه اول مشکلات است، ساعات قطارها هر ۳ ماه یک‌بار عوض می‌شود، تأخیر فراوان دارند، آن‌قدر شلوغ هستند که اگر ۱۰ دقیقه قبل از ورود قطار در ایستگاه نباشیم، تا تهران باید سر پا بایستیم و این خستگی‌هایمان را افزایش می‌دهد، اگر هم با خودرو رفت‌وآمد کنیم، باید در ترافیک سرسام‌آور قلعه‌نو معطل شویم.
کم‌تر کسی را می‌بینید، که با رضایت راه دور تهران تا شهرک اقماری محل زندگی‌اش را طی کند، این افراد مجبورند، که به تهران بروند و همین اجبارها ترافیکی را سبب می‌شود، که گریبان حدود ۳ میلیون نفر از مردم استان تهران را می‌گیرد.
۱۲ هزار میلیارد خسارت هدر رفت وقت مردم در تردد به پایتخت
نویسنده مقاله برتر شانزدهمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی حمل‌ونقل و ترافیک کشور در خصوص میزان ترددها به تهران و نیز صرف هزینه‌های عمومی و وقت افراد، اظهار داشت: طبق آمارهای مسئولین روزانه ۶۵۰ هزار وسیله نقلیه به تهران تردد می‌کنند، این خودروها شامل خودروهای سواری و نیز وسایل نقلیه عمومی هستند، که اگر حساب کنیم، هر خودرو به‌طور متوسط ۵ سرنشین داشته باشد، روزانه ۳ میلیون و ۲۵۰ هزار نفر از این طریق به تهران آمدوشد می‌کنند.
سمانه شمس با بیان این‌که اگر هرکس در مسیر تردد به تهران به‌طور متوسط ۳ ساعت وقت صرف کند، روزانه ۹ میلیون و ۷۵۰ هزار ساعت زمان صرف تردد به تهران می‌شود، تأکید کرد: اگر این عدد را در ۳۳۰ روز سال (با کسر تعطیلات نوروز و دیگر تعطیلات خلوتی تهران) ضرب کنیم، به عدد ۳ میلیارد و ۲۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار ساعت هدر رفتن عمر برای تردد به تهران می‌رسیم، اغلب افرادی که به تهران رفت‌وآمد می‌کنند دارای سنین بین ۱۸ الی ۴۵ سال هستند و ما با احتساب کارکرد روزانه ۸ ساعت، درواقع به‌اندازه کارکرد ۱۳ میلیون و ۴۰۶ هزار و ۲۵۰ کارگر در سال در حال تباه کردن بهترین زمان عمر نیروی آماده کار و جوان کشور هستیم و این امر به‌هیچ‌وجه منطقی نیست.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: اگر این میزان را با حداقل دستمزد یک کارگر در سال ۹۶، یعنی ۹۲۹ هزار و ۹۳۱ تومان بسنجیم، در سال ۱۲ هزار و ۴۶۶ میلیارد و ۸۸۷ میلیون تومان خسارت وارده به کشور ازنظر هدر رفت وقت نیروی کار و عمر مفید در کشور خواهد شد و این رقم آن‌قدر زیاد است، که به بررسی جدی راهکارهای کاهش ترافیک بپردازیم و دیگر نیاز به محاسبات خسارات واردشده ازنظر تخریب محیط‌زیست و مصرف بنزین نباشد.
وی گفت: محورهای مواصلاتی منتهی به تهران اصلاً پاسخگوی این حجم تردد خودرو نیستند، این امر زمانی بسیار بغرنج‌تر می‌شود، که بدانیم، بخش اعظمی از این ترددها در ساعات ۷ الی ۱۰ و ۱۴ الی ۲۲ صورت می‌پذیرد، درواقع ما داریم به‌سادگی مقدار زیادی بنزین و زمان را در ترافیک هدر می‌دهیم.
اغلب محورهای مواصلاتی ورودی به تهران ۸ ساعت قفل می‌شوند
شمس با بیان این‌که نمی‌توان گفت: اغلب محورهای مواصلاتی منتهی به پایتخت در تمام ساعات شبانه‌روز قفل می‌شوند، اضافه کرد: اما در بهترین حالت باید بپذیریم، ساعات ۷ الی ۹ و ۱۴ الی ۲۰ سرعت متوسط حرکت خودروها در محورهای مواصلاتی منتهی به پایتخت ۱۰ الی ۳۰ کیلومتر بر ساعت است و این یعنی این محورها حداقل ۸ ساعت در شبانه‌روز قفل می‌شوند.
روزانه ۲۰ تا ۲۵درصد خودروهای موجود از شهرهای اقماری وارد تهران می‌شوندوی گفت: البته نباید توقع داشت که معابر بر اساس میزان تردد در ساعات پیک طراحی شود، چراکه هیچ جای دنیا چنین طراحی وجود ندارد، اما باید با برنامه‌ریزی‌های دقیق، ساعات پیک ترافیک را کاهش داد.
به گفته رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی شهر تهران، روزانه ۲۰ تا ۲۵درصد خودروهای موجود از شهرهای اقماری وارد تهران می‌شوند، حال این تعداد را به ۴ میلیون خودرو شماره‌گذاری شده در شهر تهران تا سال ۹۵ اضافه کنید، تا بدانید منشأ ۱۸ میلیون سفر روزانه تهران کجا است.
رئیس پلیس‌راه غرب استان تهران در خصوص میزان تردد وسایل نقلیه در غرب این استان گفت: روزانه ۶۰۵ هزار تردد در حوزه استحفاظی غرب استان تهران صورت می‌گیرد و از این تعداد ۹۸ هزار تردد در آزادراه تهران- قم و ۱۰۲ هزار تردد مربوط به آزادراه تهران-ساوه است.
سرهنگ حامد محمودی بیشترین ساعت تصادفات در غرب تهران را در ساعات ۱۴ الی ۱۶ و ۱۸ الی ۲۰، دانست و گفت: در این ساعات به دلیل تعویض شیفت و پایان کار میزان تردد بیشتر بوده و بیشترین تصادفات را شاهد هستیم.
کشورهای پیشرفته تمرکززدایی از پایتخت را انجام داده‌اند
رئیس اسبق پلیس‌راه کشور نیز افزود: زمانی که ترافیک سنگین است، سرعت کاهش‌یافته و تصادفات جرحی و منجر به فوت کاهش می‌یابد، اما در چنین شرایطی شاهد میزان تصادفات خسارتی هستیم، چراکه خودروها زمانی که با سرعت ۵ کیلومتر بر ساعت حرکت می‌کنند، تصادفات مرگبار نخواهند داشت.
وی سپس به ترافیک سنگین محورهای مواصلاتی اشاره کرد و گفت: محورهای مواصلاتی منتهی به تهران، اغلب ساعات روز دارای ترافیک نیمه سنگین و سنگین هستند، پلیس هم نقش زیادی در کاهش بار ترافیک نمی‌تواند داشته باشد، عرضه و تقاضا دست نهادهای دیگر است، زمانی که ما طوری در شهر تهران برنامه‌ریزی می‌کنیم، که همه از کرج، شهریار و اندیشه برای کار مجبورند، به تهران بیایند، پس باید انتظار ترافیک وحشتناک را نیز داشته باشیم.
سرهنگ علیرضا اسماعیلی ادامه داد: پلیس می‌تواند با اقدامات انتظامی، کمی از شدت ترافیک بکاهد و درصد پایینی در کاهش آن نقش داشته باشد، اما اتفاق خیلی جدی با کار پلیس در کاهش ترافیک رخ نمی‌دهد،
وی گفت: برای کاهش ترافیک تهران چاره‌ای جز تمرکززدایی از پایتخت و ارائه خدمات سطح بالای بیمارستانی و درمانی، اشتغال‌زایی و ...در شهرستان‌ها نداریم، اگر به ترمینال‌های تهران مراجعه کنید، مشاهده می‌کنید که انگیزه بسیاری از مسافرت‌ها به تهران درمان است، چراکه بهترین بیمارستان‌ها در این شهر است، زمانی که بهترین بیمارستان قلب را در امیرآباد تهران و در وسط دود می‌سازیم، باید ترافیک را شاهد باشیم، باید سیاست کنونی را وارونه کنیم تا شاهد مهاجرت معکوس از تهران باشیم.
این عضو هیئت‌علمی دانشگاه افزود: باید منابع جذب سفر به تهران کاهش یابد، هرچقدر بتوانیم اماکن و سازمان‌های غیرضروری را از تهران خارج کنیم در کاهش ترافیک موفق‌تر هستیم، یکی از عوامل سفر به تهران تحصیل است، دلیلی ندارد بهترین دانشگاه‌های کشور در تهران باشد، اگر این دانشگاه‌ها به اطراف پایتخت منتقل شوند حجم قابل‌توجهی از ترددها به پایتخت کاهش خواهد یافت، این اتفاق در کشورهای پیشرفته مانند آلمان افتاده است، قرار نیست همه دانشگاه‌های خوب در برلین و هامبورگ باشد، آنکارا پایتخت ترکیه است، اما بسیاری از امکانات این کشور در استانبول جمع شده است و همین عامل تمرکززدایی است، در استرالیا کسی به کانبرا نمی‌رود، مراجعه‌کنندگان به سیدنی و یا ملبورن می‌روند، اما در ایران همه‌چیز در تهران خلاصه می‌شود، این پارادایم باید تغییر کند.
وی اضافه کرد: ما همه شهربازی‌ها و سینماهای خوب را در تهران جمع کرده‌ایم، پس طبیعی است، که افراد مختلف به تهران تردد کنند، علاوه بر آن جمعیت خود تهران نیز افزایش‌یافته و ترافیک درون‌شهری نیز سرسام‌آور باشد.
کار فرهنگی درزمینهٔ تمرکززدایی از پایتخت
اسماعیلی با تأکید بر کار فرهنگی درزمینهٔ تمرکززدایی از پایتخت، افزود: متأسفانه برخی افراد فکر می‌کنند، تهرانی بودن منزلت است، باید در این خصوص جامعه‌شناس‌ها ورود کنند و کار فرهنگی انجام دهند.
وی سپس به حمل‌ونقل عمومی به‌عنوان یکی از اقدامات مهم جلوگیری از ترافیک تهران اشاره کرد و افزود: باید ناوگان حمل‌ونقل عمومی طوری باشد، که علاقه مردم برای استفاده از وسیله شخصی کاهش یابد، زمانی که خیابان‌ها خلوت شود، هم تصادف کم‌تر شده و نیز آلودگی کاهش می‌یابد.
رئیس اسبق پلیس‌راه کشور گفت: حمل‌ونقل عمومی باید ۴ بعد سرعت، امنیت، ارزانی و قابلیت دسترسی را داشته باشد، به‌موازات این امر نیز آمایش سرزمینی را تغییر دهیم و خدمات ارائه‌شده در تهران برابر و حتی پایین‌تر از شهرهای اطراف باشد، این اقدامات نیاز به هزینه زیادی ندارد و تنها مدیریت می‌خواهد.
وی با بیان این‌که به‌عنوان‌مثال، نباید به بیمارستان‌های جدید در تهران مجوز داد، افزود: بیمارستان‌های جدید فقط باید در شهرهای دیگر راه‌اندازی شود.
اسماعیلی سپس به حمل‌ونقل پاک اشاره کرد و اظهار داشت: باید معابر را طوری طراحی کنیم، که علاقه مردم به پیاده‌روی نیز افزایش یابد، به‌عنوان‌مثال پیاده‌روها عریض، روشن و جذاب طراحی شود، تا مردم به پیاده‌روی علاقه‌مند شوند، این یک اصل در دنیا است و به تعامل اجتماعی مردم و نیز سلامت آن‌ها کمک می‌کند.
۴ خسارت عمده ترافیک
بنابراین ۴ خسارت عمده افزایش تصادفات به نسبت افزایش تردد، آسیب عمده به محیط‌زیست و هدر رفتن سوخت و وقت مردم، خسارات عمده‌ای است که بر اثر ترافیک شدید و تردد بیش از ظرفیت وارد می‌شود، حال راه‌حل چیست و باید برای ترافیک سنگین محورهای مواصلاتی منتهی به پایتخت چه کرد.
یک محقق ترافیک و مهندسی حمل‌ونقل در این خصوص ۴ راهکار عمده تمرکززدایی از تهران، افزایش محورهای مواصلاتی ورودی به پایتخت و نیز ارتقای حمل‌ونقل عمومی و انتقال بخش عمده‌ای از تردد در جاده‌ها به حمل‌ونقل ریلی را کارساز می‌داند و می‌گوید: باید این راهکارها به‌طور موازی با هم انجام شود تا بتوان از آن‌ها نتیجه گرفت.
تعطیلی مدارس راهکار مقابله با آلودگی هوا نیست بلکه باید اقدامات مثبت و زیربنایی در دستور کار مسئولان باشدشمس افزود: زمانی که مسئولان همه تجهیزات، امکانات خدماتی و درمانی، ادارات کل استان و ... را در شهر تهران می‌خواهند، باید آلودگی هوا و ترافیک طاقت‌فرسا را نیز مشاهده کرد.
وی ادامه داد: دلیلی ندارد ادارات کل و یا حتی استانداری تهران در شهر تهران جمع شوند، تعطیلی مدارس راهکار مقابله با آلودگی هوا نیست بلکه باید اقدامات مثبت و زیربنایی در دستور کار مسئولان باشد.
تمرکززدایی از تهران، مطلبی است که بیش از ۲ دهه توسط مسئولان و دلسوزان شهرستان‌های اطراف پایتخت مطرح می‌شود.
تمرکززدایی بهترین راهکار برای کاهش ترافیک
نماینده مردم شهرستان‌های ورامین، پیشوا و قرچک در این خصوص گفت: مردم شهرستان‌های اطراف تهران مجبورند برای انجام امور اداری خود به تهران مراجعه کنند و این امر یک فاجعه ترافیکی در محورهای مواصلاتی را سبب می‌شود.
سید حسین نقوی حسینی ادامه داد: بارها گفتیم، تمرکززدایی از تهران بهترین راهکار برای کاهش ترافیک محورهای مواصلاتی منتهی به تهران و نیز درصدی از ترافیک شهر تهران و کاهش آلودگی هوا است، با ارائه امکانات و خدمات ارائه‌شده به مردم و نیز اشتغال‌زایی می‌توانیم حجم ترددها را کاهش دهیم.
لزوم اختصاص معابر ورودی تهران به خطوط ویژه «بی. آر. تی»
مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران در خصوص کاهش ترافیک در محورهای مواصلاتی این استان گفت: سفر آونگی بین بیرون و درون تهران به دلایل اشتغال و خدمات است، در حوزه اشتغال کار سختی است، که بتوانیم اشتغال را از تهران خارج کنیم، اما در حوزه خدمات حق مردم است، که با ارائه خدمات به اطراف تهران، سفرهای آونگی را کاهش دهیم.
محمد نادر محمد زاده افزود: عامل دیگر که می‌تواند به کاهش ترافیک منجر شود، تغییر وسیله سفر، از شخصی به همگانی است، بهترین سفر همگانی نیز ریلی است، سفر ریلی هم سرعت بیشتری دارد و هم بدون ترافیک است.
وی در ادامه به ۲ اقدام کوتاه‌مدت در کاهش ترافیک اشاره کرد و گفت: بهبود ترافیکی گلوگاه‌ها، مانند تعریض، افزایش کیفیت معابر و اصلاح عرض کم برخی ورودی‌ها یکی از این اقدامات است و اقدام دوم راه‌اندازی خطوط ویژه «بی. آر. تی» در برخی از ورودی‌های تهران است، درست است که خط «بی. آر. تی» نیز حمل‌ونقل خودرویی است، اما به‌عنوان حمل‌ونقل عمومی در کاهش ترافیک تأثیرات بسزایی دارد.
مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران با بیان این‌که برای راه‌اندازی خطوط «بی. آر. تی» نباید معابر تعریض شده را به خودروهای شخصی بدهیم، اضافه کرد: در این خطوط تعریض شده باید خط ویژه «بی. آر. تی» راه‌اندازی شود و در این حالت افراد زمانی که ببینند انتقال با اتوبوس زمان کم‌تری صرف خواهد کرد، طبیعی است، که اتوبوس را انتخاب می‌کنند.
طرح‌های اجرایی کاهش ترافیک بین یک تا ۲۰ سال زمان می‌خواهد
وی با بیان این‌که روزانه ۶۵۰ هزار خودرو از خارج شهر وارد تهران می‌شود، گفت: خطوط ویژه «بی. آر. تی» همچنین نقش مهمی در کاهش ترافیک در داخل شهر تهران علاوه بر ترافیک ورودی‌های شهر خواهد داشت، البته همه ورودی‌های تهران این قابلیت را ندارند، اما در قسمت اعظمی از ورودی‌ها به‌خصوص ورودی‌هایی که در حال افزودن خط اضافه و تعریض معابر هستیم، این طرح قابل‌اجرا در کوتاه‌مدت است.
محمد زاده بهبود وضعیت گلوگاه‌های ورودی را سریع‌ترین اقدام باقابلیت اجرا بین یک الی ۲ سال دانست و گفت: دومین اقدام سریعی که می‌توان انجام داد، اختصاص تعریض‌های معبر به خطوط حمل‌ونقل همگانی با زمان‌بری یک الی ۳ سال است.
وی ادامه داد: دیگر اقدامات به ترتیب قابلیت اجرای سریع ایجاد خدمات موردنیاز در شهرک‌های اقماری و شهرستان‌های اطراف با زمان برای ۳ الی ۵ سال برای کاهش سفرهای آونگی به تهران و راه‌اندازی خطوط ریلی مناسب در اطراف تهران است، که بیشترین زمان ممکن را برده و اگر امروز آغاز شود، برنامه‌ریزی ۱۰ الی ۲۰ ساله نیاز دارد، چراکه این طرح پرهزینه است.
محمدزاده افزود: البته می‌توان به‌صورت هم‌زمان همه این طرح‌ها را اجرا کرد، اما باید بدانیم که موضوع حمل‌ونقل در تهران بزرگ که بسیاری از اوقات تا کرج را هم شامل می‌شود، موضوع جامع ی است و همکاری همه‌جانبه را می‌طلبد و با یک و یا ۲ نسخه نمی‌توان آن را حل کرد.
اجرای این اقدامات هزینه سنگین دارد و نیاز به هماهنگی و اجماع دولت و مجلس برای تأمین اعتبار داردوی افزود: باید یک استراتژی واحد میان‌مدت و بلندمدت برای درمان ترافیک تهران بزرگ در نظر گرفت، وزارت راه و شهرسازی انتظارها، دلایل سفرها، راهکارها و پیشنهادها در این خصوص را موردمطالعه قرار داده است، اجرای این اقدامات هزینه سنگین دارد و نیاز به هماهنگی و اجماع دولت و مجلس برای تأمین اعتبار دارد، بخشی از این منابع ملی است و بخشی از آن در مدیریت‌های شهری و محلی مانند شهرداری‌ها قابل‌اجرا است.
مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران با بیان این‌که باید تقسیم وظایف بین تمام دستگاه‌ها انجام شود، گفت: همه اقدامات باید سنجیده شود، به‌عنوان‌مثال ایستگاه‌های تبادلی اتوبوس‌های خطوط ویژه با حمل‌ونقل درون‌شهری باید بررسی شود و نیاز به هم‌گرایی دارد، این اقدامات و بررسی‌ها در بخش نرم‌افزاری شروع‌شده و برای ورود به بخش سخت‌افزاری نیز اقداماتی مانند خط ریلی تهران-کرج انجام‌شده است، اما نیاز به برخی اصلاحات و اجرای ایستگاه‌های بین‌شهری است.
به هر روی، زمانی که همه مردم و مسئولان بر تمرکززدایی از پایتخت و کاهش ترافیک و آلودگی هوا تأکید دارند، دیگر نباید برای اجرا وقت را هدر داد و هرچه سریع‌تر طرح‌های اجرایی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت را با هم‌گرایی مورداجرا قرار داد، تا از فاجعه ترافیکی و زیست‌محیطی فعلی رهایی یابیم.
نظر شما