به گزارش پرشین خودرو به نقل از باشگاه خبرنگاران،  کاش صحنه‌های دلخراش را نمی‌دیدیم، گاهی با خود می‌گویم چرا وسایلی که برای راحتیمان آمد این قدر عذاب آور شدند، اما آیا همه مشکل خودرو وسایل نقلیه است یا جاده؟

البته نمی‌شود همه این موارد را به خودرو و جاده مرتبط کرد بلکه انسان نیز سهم بیشتری در این حوادث دارد، انسانی که قوانین مقررات بین المللی راهنمایی و رانندگی را زیر پا می‌گذارد و فرهنگ ترافیکی ندارد نقش اول سریال تصادفاتی است که در ایران بیش از همه دنیا اتفاق می‌افتاد.

در کشور ما موضوع تصادف به معضلی بزرگ و مهم تبدیل شده؛ به گونه‌ای که ایران به لحاظ تصادف‌ها و سوانح جاده‌ای و ترافیکی به عنوان یکی از کشور‌های دارای بیشترین موارد تصادف و مرگ و میر ناشی از آن معرفی شده است.

کارشناسان معتقدند یکی دیگر از دلایل افزایش حوادث رانندگی در ایران، فشار زیاد کاری بر رانندگان است. زیرا به دلیل مخارج کمرشکن زندگی و تورم و گرانی، بسیاری اوقات شاهدیم که افراد چند شغله هستند تا از این طریق بتوانند معاش زندگی خود را تامین کنند.

بسیاری از رانندگان با چنین شرایطی به رانندگی می‌پردازند و این در افزایش حوادث رانندگی موثر است و صاحب نظران همچنین افزایش روز افزون فقر و بیکاری در میان اقشار مختلف جامعه را مشکلی می پندارند که تبعاتی این چنینی را رقم می‌زند.

بیشتر جوانان برای یافتن شغل به هر دری می‌زنند تا بتوانند نیاز‌های اولیه خود را تامین کنند، رانندگی با هر نوع وسیله نقلیه از موتور سیکلت گرفته تا کامیون از زمره کار‌هایی است که بنا به شرایط امروز جامعه ایران، افراد بسیاری را جذب خود می‌کند که چه بسا در این حرفه مهارت و یا تجربه کافی ندارند.

جاده‌های کشور هر لحظه شاهد وقوع تصادفات خونین است و این اتفاقات ناگوار تا زمانی که استاندارد‌های ایمنی جاده‌ها از یک طرف و رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی از سوی دیگر جدی گرفته نشود، همچنان ادامه خواهد داشت.

جاده‌های نامناسب، رانندگان ناشی و یا خواب آلود، اتومبیل‌های فرسوده و غیر استاندارد، رعایت نکردن مقررات رانندگی در جاده‌ها از جمله عواملی به شمار می‌روند که به عنوان مقصران تصادفات جاده‌ای شناخته شده اند، اما سهم جاده‌ها در این میان بیش از بقیه عوامل است.

حتی در مواردی که مقصر اصلی راننده ناشی است، باز اگر وضعیت جاده‌ها متناسب باشد، می‌توان امیدوار بود که حادثه رانندگی به فاجعه تبدیل نشود.

با توجه به وجود ۵۷۰ هزار کیلومتر راه و ۷۵۰ کیلومتر آزاد راه در کشور، باید به این مساله توجه داشت که ۸۰ درصد ترافیک و ۷۵ درصد تصادفات بر روی ۲۰ درصد از محور‌های بین استانی و بین شهری رخ می‌دهد.

در حال حاضر حدود ۱۴ میلیون وسیله نقلیه موتوری اعم از خودرو و موتورسیکلت در کشور تردد می‌کند و ۳ هزار نقطه حادثه‌خیز نیز در ایران وجود دارد.

خطای انسانی در رانندگی منجر به فاجعه می‌شود

راه‌های موجود در کشور، راه‌های مناسبی برای رانندگی نیستند، این حقیقت را نمی‌توان در پوشش نقش بسیار زیاد خطای انسانی در بروز تصادفات جاده‌ای و یا مشکلات مربوط به فرسوده بودن و استاندارد نبودن خودرو‌ها پنهان کرد.

بروز کوچکترین خطای انسانی، به دلیل در اختیار نبودن کوچکترین قدرت مانور برای راننده مقابل به مفهوم بروز فاجعه است.

بطور روشن‌تر باید گفت: در بسیاری از تصادفات خونین که مردم اصطلاحا به آن ” تصادف شاخ به شاخ ” می‌گویند، می‌بینیم که راننده‌ای که از سمت مقابل می‌آمده و مثلا راننده یک کامیون بوده و به علت خستگی، در حالت خواب آلوده قرار داشته و ناچار انحراف به چپ پیدا کرده است در همین لحظه اتوبوسی که با ۴۵ مسافر از روبرو می‌آید، پس از مشاهده این وضعیت، بدلیل باریک بودن جاده قدرت هیچگونه مانوری نداشته و نهایتا مجبور شده یا به کوه بزند یا اتوبوس را به دره بیندازد و یا یک تصادف خونین شاخ به شاخ باعث شود.

کارشناس پلیس راه، علت حادثه را خواب آلودگی راننده کامیون اعلام می‌کند، اما کسی نمی‌گوید اگر راننده کامیون خواب آلود بوده، راننده اتوبوس که خواب آلود نبوده است.

اگر اینطور باشد باید بپذیریم که درجاده‌های ما همه در حال چرت زدن هستند، در حالی که واقعا اینطور نیست.

اگر راننده کامیون از شدت خستگی خواب آلوده بوده، راننده اتوبوس با دیدن انحراف او به چپ، می‌توانسته به سرعت واکنش نشان دهد و از تصادف فرار کند، اما وقتی جاده باریک چنین اجازه‌ای را نمی‌دهد، راننده اتوبوس چکار کند؟.

حوادث جاده‌ای در ایران بسیار تکان دهنده است، روزی نیست که از کشته شدن افرادی در جاده‌ها نشنویم، افرادی که سرمایه‌های این جامعه هستند و کشور برای پرورش و رشد آن‌ها هزینه‌های سنگین گوناگونی را متقبل شده است وقتی یک استاد دانشگاه، یک تکنسین، یک فارغ التحصیل دانشگاه، یک مدیر کشوری در حادثه‌ای جاده‌ای جان خود را از دست می‌دهد چقدر جامعه باید هزینه کند تا دوباره فردی، چون او تربیت شود و جای خالی او را پر کند.

در تحقیقات انجام شده سازمان بهداشت جهانی، به کار گیری کمربند ایمنی، صندلی مخصوص کودکان، کلاه ایمنی موتور سواران، آموزش رانندگان و ساماندهی ترافیک را از جمله روش‌های اثبات شده پیشگیری از بروز حوادث ترافیکی است.

با این نگاه انسانی، مرور تیتر خبر‌هایی که کشته شدن افرادی را در جاده‌ها اطلاع می‌دهند، احساسی متفاوت را در انسان برخواهد انگیخت.

سرنشینان خودرو‌ها؛ بیشترین کشته شدگان تصادفات

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد که ۵/۳۰ درصد کشته‌های ناشی از تصادفات سرنشین، ۲۵ درصد موتورسوار، ۳/۲۲ درصد عابر، ۵/۱۹ درصد راننده و ۲/۰ درصد دوچرخه سوار بوده اند.

همچنین، بیشترین نسبت متوفیات در مناطق درون شهری مربوط به استان‌های تهران با ۶/۵۲ درصد و اصفهان ۵/۴۲ درصد بیشترین تصادفات منجر به فوت خود اختصاص داده اند.

سرهنگ حسین پور قیصری رییس پلیس راه استان اصفهان در خصوص میزان تلفات جاده‌ای استان بیان کرد: ایمن سازی راه‌ها و اصلاحات مهندسی، آموزش رانندگان، فرهنگ سازی در مورد اصول صحیح رانندگی، استفاده از وسایل بازدارنده تخلف مانند دوربین‌های کنترل سرعت جاده‌ای و تجزیه و تحلیل خورو‌های پرسرعت از علل کاهش تصادفات است.

وی افزود: سرعت غیرمجاز، جاده‌های نا ایمن و راننده‌های با مهارت کم از مهمترین دلایل تصادفات جاده‌ای است.

سرهنگ پور قیصری گفت: ۴۶ درصد تصادفات سال گذشته راه‌های استان اصفهان به سبب نبستن کمربند ایمنی سرنشینان عقب خودرو‌ها بوده است.

وی خواب آلودگی و استفاده از تلفن همراه راننده در زمان رانندگی را از دیگر عوامل واژگونی خودرو و تصادف جاده‌ای عنوان کرد و گفت: ۴۴ درصد از تلفات جاده‌ای سال گذشته دراستان اصفهان به علت خواب آلودگی و استفاده از تلفن همراه بود.

رئیس پلیس راهور استان اصفهان گفت: در کشور روزانه بیش از ۴۲ در تصادفات جاده‌ای جان خود را ازدست می‌دهند و ۳۰۰ هزار نفر هم سالانه دچار معلولیت می‌شوند.

سرعت خودرو‌ها در بزرگراه شهر بر اساس تابلو‌های هشدار دهنده

ترافیک بی‌نظم و خلاف‌های متعدد رانندگی در خیابان‌ها و بزرگراه ها، امروزه بر کسی پوشیده نیست؛ به گفته کارشناسان، تداوم این وضع به نفع هیچ‌کس نیست و پیامد‌های ناگوار آن از هر نظر به خوبی قابل لمس و مشاهده است.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان در ارتباط با قوانین رانندگی در بزرگراه‌های شهری می‌گوید: شهر اصفهان با توجه به توسعه شبکه معابر در سال‌های اخیر برای ایجاد شریان‌های شهری و بزرگراه‌ها بر اساس طرح تفصیلی، گام‌های بلندی برداشته که از جمله این اقدامات تکمیل حلقه سوم ترافیکی شهر اصفهان بوده است.

علیرضا صلواتی ادامه می‌دهد: در حال حاضر ۴۶ کیلومتر بزرگراه پیرامون شهر اصفهان وجود دارد و در کنار آن‌ها بزرگراه امام خمینی (ره) به طول ۱۰ کیلومتر قرار دارد که بسیاری از دسترسی‌های درون شهری را ایجاد کرده است.

وی با اشاره به اینکه در هر شهری بسته به شرایط آن شهر رفتار‌های ترافیکی شهروندان متفاوت است، تصریح می‌کند: سرعت، بسیار مهم است و حرکت در معابر محلی، فرعی، اصلی و شریانی ضوابط خاص خود را دارد.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان ادامه می‌دهد: در بزرگراه‌ها باید سرعت مطمئنه را رعایت کرد، اگر سرعت خودرو‌ها بر اساس تابلو‌های هشدار دهنده باشد، هیچ گونه تصادفی در بزرگراه‌ها اتفاق نخواهد افتاد.

وی حرکت بین خطوط، رعایت حق تقدم در رمپ‌های خروج از بزرگراه ها، ورود ایمن به بزرگراه‌ها و ممنوعیت ورود موتورسیکلت‌ها به بزرگراه‌ها را بسیار حائز اهمیت می‌داند و تاکید می‌کند: بزرگراه‌های خرازی، شهدای صفه و دستجردی در ساعات پیک از خودرو اشباع می‌شود و اگر تصادفی رخ دهد، بار شبکه را دچار اخلال می‌کند.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اصفهان با اشاره به اینکه کل رینگ سوم شهر اصفهان مجهز به دوربین‌های کنترل سرعت است و دوربین‌های پلاک خوان نیز رصد می‌شوند، خاطرنشان می‌کند: خوشبختانه با نصب دوربین‌های ثبت تخلف سرعت، شدت تخلفات رانندگی به شدت کاهش پیدا کرده و شاهد کاهش ۳۰ درصدی تصادفات رانندگی طبق اعلام پلیس راهور در بزرگراه‌ها بوده ایم.

وی به کاهش تصادفات منجر به فوت در شهر اصفهان اشاره و تاکید می‌کند: رعایت قوانین رانندگی کمک می‌کند شهری ایمن داشته باشیم.

صلواتی می‌گوید: در بزرگراه‌های درون شهری نهایت سرعت ۷۰ تا نهایت ۹۰ کیلومتر است که البته بستگی به بزرگراه‌ها و تابلو‌های هشدار دهنده متفاوت است و امیدواریم رانندگان با رعایت آن‌ها ترافیک راحت‌تر و رانندگی ایمن تری داشته باشند.

به هر حال رانندگی به عنوان یک رفتار تحت تأثیر عوامل زیستی، روانی و اجتماعی است و بی تردید وضعیت جسمی، صفات شخصیتی، وجود یا نبود نابسامانی‌های روانی و هوش و رشد اخلاقی افراد در نحوه رانندگی در ایران نقش دارد.

فردی فکر می‌کند می‌تواند از خودروی جلویی سبقت بگیرد قبل از آن که با خودروی روبرویی مصادف شود، اما محاسبه او غلط است و تصادف خونین اتفاق می‌افتد؛ فرد دیگری فکر می‌کند می‌تواند بدون کم کردن سرعت و به طور ناگهانی گردش به چپ کند، زیرا راننده مقابل از ترس تصادف لابد می‌ایستد، اما راننده مقابل بدون ایستادن یا کاهش سرعت به راه خود ادامه می‌دهد و در نتیجه تصادف وحشتناکی به وقوع می‌پیوندد یا فرد دیگری فکر می‌کند می‌تواند بدون توقف از فرعی به اصلی بپیچد، زیرا لابد راننده در جاده اصلی ترمز می‌کند، اما راننده در جاده اصلی ترمز نمی‌کند، زیرا راه را متعلق به خود می‌داند و فکر می‌کند لابد راننده جاده فرعی می‌ایستد که بازهم تصادف شدیدی روی می‌دهد.

بی‌تردید باید بخشی از آموزش‌های رانندگی در ایران به جنبه‌های اجتماعی رفتار‌ها اختصاص یابد و پرسش‌های مرتبط با سنجش رفتار‌های اجتماعی در امتحان کتبی رانندگی وارد شود.