کد خبر 90631
۲۵ بهمن ۱۳۹۶ - ۱۱:۴۵
سقوط تاریخیِ ارزش پول ملی ایران

پرشین خودرو: بازار ارز این روزها در التهاب شدیدی به سر می‌برد و دلار و سكه در ادامه روند صعودی خود همچنان تخت‌گاز حركت می‌كنند.

به گزارش پرشین خودرو به نقل از روزنامه قانون، بازار ارز این روزها در التهاب شدیدی به سر می‌برد و دلار و سكه در ادامه روند صعودی خود همچنان تخت‌گاز حركت می‌كنند. برخلاف وعده‌های رییس جمهور و بانك مركزی كه گفته بودند در بهمن و اسفند سال جاری وضعیت بازار ارز متعادل خواهد شد؛ ولی گویا این بازار تصمیم به قرار گرفتن ندارد و نرخ ارز با سرعت عجیبی به روند افزایشی خود ادامه می‌دهد.

 
سرعت رشد نرخ ارز به گونه‌ای است كه دلار در حال نزدیك شدن به مرز 5000 تومان و سكه نیز حدود 40 هزار تومان افزایش قیمت داشته است. این در حالی است كه تا همین چند ماه پیش رسیدن نرخ دلار به مرز چهار هزار تومان، بار روانی بسیار زیادی در جامعه ایجاد كرده بود ولی حالا گویا به مرحله آب از سر گذشتن رسیده‌ایم! حتی حراج‌های كارگشایی سكه و تزریق ارز از سوی بانك مركزی نیز به بازار در چنین شرایطی كمكی به وضعیت بازار پر التهاب سكه و ارز نكرده است. با این اوصاف باید دید دولت برای كنترل این روند چه برنامه‌ای دارد و بازار ارز تا كجا به روند افزایشی خود ادامه خواهد داد.

به سوی دلار پنج هزار تومانی!

در دو سه روز گذشته دلار آمریکا که در هفته قبل تا حدودی افزایش قیمتش متوقف شده بود، دوباره روند صعودی به خود گرفت و روز گذشته با افزایش ۱۰۰ تومانی به ۴۹۵۰ تومان رسید. سایر ارزها نیز دست کمی از دلار ندارند. به گونه‌ای که یورو در کنار دلار، بیشترین جهش قیمتی را داشته و پس از آن پوند انگلستان و درهم امارات قرار دارند.

پیش فروش سكه برعكس عمل كرد

بر بازار سكه نیز وضعیت بهتری نسبت به دلار حاكم نیست؛ به گونه‌ای كه قیمت سكه روز گذشته درست به فاصله یک روز ۴۰ هزار تومان افزایش را تجربه كرده و به یک میلیون و ۵۹۰ هزار تومان رسید؛ افزایش قیمتی که حداقل در ماه‌های اخیر بی‌سابقه است. با وجود اینکه به نظر می‌رسید پس از پیش فروش سکه توسط بانک مرکزی وضعیت بازار متعادل‌تر شود اما برعکس آن اتفاق افتاد. در این روزها طلای ۱۸ عیار هم رکوردشکنی کرده و با ادامه مسیر افزایشی روز گذشته به ۱۵۴ هزار تومان رسیده است که بالاترین قیمت را تجربه می‌کند. هر اونس طلا هم وضعیت مشابه طلای داخلی پیدا کرده و به مسیر افزایشی خود ادامه داده است.

انتشار اوراق مشاركت ارزی

معاون اقتصادی رییس جمهور در باره وضعیت فعلی بازار سكه و ارز گفته است: دلایل رشد نرخ ارز اقتصادی نیست. اولویت دولت ایجاد ثبات و آرامش در بازار است و در این راستا دولت در روزهای آینده اوراق مشارکت ارزی منتشر خواهد کرد. محمد نهاوندیان در جلسه روز گذشته هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در مورد افزایش نرخ ارز اظهار کرد: برای کسی که در چهار سال اخیر در ایران زندگی کرده باشد، این حرف باعث تعجب است که دولت به دنبال افزایش نرخ ارز باشد زیرا این اتفاق بارها در اقتصاد رخ داده است.
 
این یک امر دستوری نیست بلکه حاصل یک روند اقتصادی است. اولویت اصلی دولت در حوزه اقتصاد ایجاد ثبات و آرامش در بازارهای اقتصادی است و برای مقابله با بازار ارز ملتهب، هیچ کاری مهم‌تر از کنترل نرخ ارز نیست. اگر نرخ ارز را مصنوعی نگه داریم و تورم بالاتر برود، آن زمان جهش سه برابر شدن نرخ ارز را شاهد خواهیم بود؛ بنابراین ما به ریشه یعنی نرخ تورم پرداخته ایم و هیچ کس نمی تواند این رویکرد را انکار کند. در زمینه نرخ ارز مسیر چهار سال گذشته را با متانت پشت سر گذاشتیم اما عامل این جهش روانی، سیاسی و غیر اقتصادی است.

توجه به منافع شخصی

درخصوص وضعیت پر التهاب بازار ارز، حسین محمودی اصل، كارشناس اقتصاد و كارآفرینی به «قانون» می‌گوید: در خصوص بازار ارز باید عرض كنم كه عوامل متعددی بر این بازار تاثیرگذار است. مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و امنیتی می‌تواند بر این بازار تاثیر بگذارد. بخشی از عوامل اولیه‌ای كه این بازار را تحریك كرد، مربوط به تثبیت نرخ سود بانكی می‌شود. آنجایی كه بخش محدودی از سپرده‌گذاران كه حدود نقدینگی را به 1450 هزار میلیارد رساندند از بانك‌ها منابع خودشان را خارج كردند و به این سود 15 درصدی راضی نشدند و بازار سكه را در ابتدا تحت تاثیر قرار دادند و معاملات بازار سكه به چند 100 هزارتایی در روز رسید. در ادامه اندكی در بازار مسكن تاثیرگذار بودند برای واحدهای متراژ كوچك به هر حال تاثیر داشتند و در ادامه همین هیجان به جامعه منتقل شد.
 
البته بخشی از این هیجانات مربوط به تحریك‌هایی بود كه از جانب برخی كانال‌ها، برخی اقتصاددان‌ها و برخی روزنامه‌ها انجام می‌شد. متاسفانه شاهدیم كه در بعضی جاها هماهنگی‌هایی صورت می‌گیرد برای مثال در مورد مسكن روندی طی می‌شود كه شاید هدف ایجاد جو در جهت افزایش قیمت‌هاست البته اگر تلاش برای ایجاد رونق است، می‌تواند قابل تقدیر باشد. اما تلاش و هماهنگی و هدف‌گذاری در جهت افزایش قیمت كالایی مثل مسكن یا قیمت دلار شایسته نیست و قابل پیگیری است. این موضوع كه چرا برخی سایت‌ها و روزنامه‌ها در ماه‌های گذشته به كرات بر افزایش قیمت دلار تاكید داشتند و تشویق می‌كردند كه مردم در بازار دلار سرمایه‌گذاری كنند؟ به هر حال غیرقابل كارشناسی است؛ مگر عمق بازار دلار ما چقدر است كه همه را تشویق كنیم بیایند در این بازار سرمایه‌گذاری كنند؟ باید دید ملی داشت و فقط منافع شخصی را نباید درنظر گرفت.

جلوگیری از ورود منابع به بخش واسطه‌گری

محمودی اصل می‌افزاید: به جای اینكه مردم را به اضطراب و مصیبت تشویق كنیم، باید به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، سپرده‌گذاری در بانك‌ها همچنین در تولید، تولید مسكن یا سایر كالاها تشویق كنیم. البته برخی از این استدلال‌ها كه در ادامه خرید ارز یا مسكن برای سرمایه‌گذاری پیشنهاد می‌شد گاه منطقی بود، زیرا نرخ دلار با نرخ جهانی متناسب نبوده و شرایط اقتصادی كشور این را ایجاب می‌كرد و طبیعی است كه باید تفاوت بین نرخ تورم داخلی و جهانی به عنوان معیار معقول افزایش قیمت دلار درنظر گرفته شود. البته اگر مرور كنیم، تا حدودی با توجه به تورم هشت تا 10 درصدی این مورد اعمال شده بود و اینكه این جو ایجاد شود و تفاوت ایجاد شده در عرض یكی دو ماه پر شود، بی‌شك سوداگری و ضربه به منافع ملی است. از طرف دیگر آیا همان‌طوركه آقای سیف گفتند باید نهادهای عمومی به بازار ارز ورود كنند یا خیر؟ در اقتصاد آزاد اغلب هر نهاد و تشكل می‌تواند در هر بخشی كه تشخیص دهد سرمایه‌گذاری كند و دولت‌ها موظفند برای كنترل شرایط با مشوق‌ها، تنبیه‌ها و محدودیت‌هایی این تنظیم را انجام دهند و نگذارند كه منابع از بخش تولید و مولد به بخش واسطه‌گری حركت كند. به نظر می‌رسد بانك مركزی نیز دچار یك سردرگمی شده و گاه با كارهای روانی و غیركارشناسی دنبال تثبیت است.
 

همین تعیین مالیات بر عرض خودش باعث شد كه فاصله‌ای بین ارز دریافتی و ارز تزریقی و ارز بازار آزاد ایجاد شود و افراد ارز تزریقی را با انتظار سود بالای 100 تومنی بخواهند بفروشند؛ چرا كه در آینده می‌گویند ما باید مالیات بدهیم و این افزایش هزینه‌های‌شان را بر خریدار بعدی منتقل می‌كنند این حركت اغلب در ایران است شما هر مالیاتی را بر هر جا هرصنف و هر گروهی، هر عوارضی را هر جا به هر حال اضافه می‌كنید گزینه اول انتقال این هزینه به مصرف كننده است و مگر اینكه به هر حال شرایطی حاكم شود و اجبار باعث شود كه این مساله اتفاق نیفتد یا كمتر اتفاق بیفتد.

تحریك بازار از سوی سودجویان

این كارشناس اقتصادی تصریح می‌كند: متاسفانه بر خلاف وعده‌ای كه داده شده بود، اقتصاد منتظر ارز تك‌نرخی بود ولی این اتفاق نیفتاد و به جای ارز تك نرخی در حال حاضر ارز هشت نرخی داریم. ارز سامانه سنا ، ارز صراف‌ها، قیمت ارز تزریقی، ارز آزاد، ارز مبادله‌ای، ارز فردایی، ارز امروزی، ارز دیروزی، هشت نوع برای دلار قیمت داریم و دلار به جای تك‌نرخی شدن چند نرخی می‌شود. بخشی از افزایش قیمت‌ها به دلیل تورم احتمالی است كه استارت این كار به هر حال از زمانی زده شد كه ترامپ اعلام كرد كه در 120 روز آینده لغو تمدید تحریم‌ها را امضا نخواهد كرد. این باعث شد كه مردم ذهنیت‌هایی را ساختند كه در آن صورت ما به شرایط تحریم برخواهیم گشت و با توجه به تجربه‌ای كه در سال 91 و 92 داشتیم شوك‌های عجیبی در ارز خواهیم داشت. شرایط كشور آنچنان نیست كه ما در بازار می‌بینیم اما خوب جو‌هایی ایجاد شده كه گاه به دلیل نبود انسجام ملی است. به هر حال عده‌ای هم بدشان نمی‌آید دولت زمین بخورد و شاید در این راستا به تحریك بازار نیز بپردازند. اما به نظر می‌رسد باید این اتحاد ملی ایجاد شود و بدانیم كه همگی در یك كشتی هستیم و رقابت‌های سیاسی نباید مدنظر قراربگیرد. این تحریكات بازار بی شكبه قشر ضعیف جامعه آسیب خواهد زد و فاصله بین ضعیف و غنی را بیشتر و بیشتر می‌كند. افراد غنی، غنی‌تر و افراد ضعیف، ضعیف‌تر خواهند شد.

آسیب ادامه دار موسسات غیر مجاز

این استاد دانشگاه ادامه می دهد:در این میان این مورد را نیز نباید نادیده گرفت كه افرادی كه از سپرده‌گذاری در موسسات غیرمجاز متضرر شده‌اند، از آنجایی كه انتظار سودهای بالا داشتند، سودهای مجاز بانك‌ها برای آن‌ها كفایت نمی‌كرد و به همین دلیل به سمت موسسات غیر‌مجاز رفته بودند. بنابراین طبیعی است كه در شرایط فعلی و به دلیل ترس از مشكلات موجود به سمت بازار ارز هجوم بیاورند. هر چند به نظر می رسد دولت نیز از وضعیت فعلی و تجربه این قیمت‌ها در بازار ارز ناراحت نیست و شاید بتواند با این قیمت‌ها بخشی از 17هزار میلیارد تومانی كه بابت اشتغال پیش‌بینی كرده بود، جبران كند. البته دولت این مورد را تكذیب كرده ولی اهتمامی نیز از سوی بانك مركزی برای كنترل وضعیت فعلی دیده نمی‌شود.

سودهای آسیب‌رسان

محمودی اصل ادامه می‌دهد: مردم باید بدانند كه شاید با خرید و فروش پنج هزار دلار یك میلیون، دو میلیون، پنج میلیون سود خواهند كرد؛ اما همه این سودها زیا‌نده هستند. به این معنی كه این سودها مانند خوره‌ای است كه بر اقتصاد كشور آسیب‌خواهند رساند و اگر پنج میلیون در دلار سود كنند و برنده باشند در مجموع در كل مخارج زندگی ده‌ها میلیون تومان عقب خواهند افتاد و متضرر خواهند شد. این كارشناس كارآفرینی با بیان اینكه دولت منابع دارد و می‌تواند به راحتی شرایط اقتصادی را كنترل كند، می‌گویداگر مانند سال 91 مردم به بازار ارز هجوم بیاورند و به عبارتی 20 میلیارد دلار از بازار بگیرند و ببرند در خانه انبار كنند، طبیعی است كه ما با كمبود مواجه می‌شویم و همه مردم و كشور بازنده این اتفاقات خواهند بود. در شرایط فعلی به نظر نمی‌رسد التهابات ادامه‌دار باشد. عده‌ای وارد بازار شدند و دنبال این هستند كه سود كنند این عده بسیار محدودند. امیدواریم كه بانك مركزی و قوه قضاییه به این موضوع وارد شوند و افرادی كه با مبالغ كلان از سه چهار ماه پیش وارد بازار شدند و دلار را از بازار جمع كرده و انبار كرده‌اند رصد كنند و در شرایطی معقول نام آن‌ها را اعلام كنند كه مردم متوجه این جنایت‌ها در اقتصاد كشور باشند. به هر حال مسئولان اقتصادی كشور باید با دقت این مسائل را درنظر بگیرند؛ چرا كه شاید سال‌ها كاركردن برای تولید با نوسانات و بی‌ثباتی هدر برود. درچنین شرایطی باید در كاهش نرخ سود بانكی تجدیدنظر كرد. شاید نیاز باشد كه بحث افزایش نرخ سود بانكی هم مورد توجه و بررسی كامل قرار گیرد.

به نرخ قبل بازنخواهیم گشت

محمودی اصل در پایان می‌گوید: البته تزریق سه میلیارد دلار اوراق مشاركت ارزی به هر حال می‌تواند مفید و تاثیرگذار باشد اما این در شرطی خواهد بود كه دریافت این‌ها ریالی و پرداخت این‌ها نیز براساس نرخ روز ارز باشد كه به هر حال مردم و شركت‌ها با آرامش بیشتر و باخیال راحت‌تر و اعتماد به دولت برای خرید این اوراق مراجعه كنند. بالاخره برخی قیمت‌گذاری‌ها هم مزید بر علت شده است. پیش‌فروش سكه به نرخ یك میلیون تومان این را نشان داد كه در ادامه با نرخ زیر یك میلیون ‌تومان قبلی مواجه نخواهیم بود و به نوعی كف مقاوم را خود بانك درنظر گرفت. می‌توانست قیمت را پایین‌تر بیاورد كه از لحاظ روانی‌هم تاثیرگذار باشد اما به نظر می‌رسد كه در این بخش‌ها ضعف‌هایی هست. حتی در نحوه تزریق و شیوه آن مسائلی وجود دارد. عده‌ای از این راه منابع بسیاری به دست آوردند، از طریق ارزهای دولتی كه قرار بود با اختلاف پنج تومان به بازار عرضه شود، این اتفاقات نمی‌افتد و بر التهابات می‌افزاید.

کد خبر 90631

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha