به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، یکی از بخش‌های مهم هر خودرو گیربکس آن است که معمولا توجه کمتری به آن می‌شود و بعضا این کم توجهی منجر به صدماتی می‌شود که هزینه‌های سنگینی را برای صاحبان خودرو به همراه دارد. این مراقبت‌ها در گیربکس‌ اتوماتیک بیش از دیگر گیربکس‌ها است که حساس بودن آن بسیار زیاد بوده و در صورت عدم مراقبت از آن، هزینه‌های به مراتب بیشتری نسبت به حالت غیر اتوماتیک آن به همراه خواهد داشت.


عملکرد گیربکس اتوماتیک

گیربکس گشتاور را از موتور به چرخ ها منتقل می کند تا توان و سرعت بهینه ای برای شرایط مختلف رانندگی فراهم کند. در گیربکس دستی، این این عمل به این صورت است که راننده بسته به شرایط مختلف رانندگی، دنده مناسب را انتخاب کند.

گیربکس اتوماتیک، نسبت چرخ دنده بهینه را بدون هرگونه مداخله از جانب راننده انتخاب می کند. هر دو گیربکس دستی و اتوماتیک تعداد ثابتی چرخ دنده دارند. از طرفی، یک گیربکس پیوسته متغیر به لحاظ نظری از تعداد نامتناهی چرخ دنده تشکیل شده است.

گیربکس دستی به تعمیر و نگهداری نیاز دارد و در حین سرویس معاینه فنی دوره ای بررسی می شود. همچنین این نوع از گیربکس به راحتی قابل تعمیر است. اما، گیربکس اتوماتیک و گیربکس پیوسته متغیر، حداقل مطابق با ادعای اکثر تولید کنندگان، نسبتاً بی نیاز از تعمیر و نگهداری هستند.


انتخاب بهترین دنده برای شرایط مختلف مهم است

در سطوح صاف می توان با بالاترین دنده نیز خودرو اتوماتیک خود را راند، اما مهم است مسیرخوان خوبی هم باشید و وقتی به سربالایی و سرپایینی می رسید، یک یا حتی دو دنده پایین بیایید. گذاشتن خودرو روی بالاترین دنده، وقتی به سربالایی می رسید موتور و گیربکس را مجبور به کار سخت می کند و در نتیجه دمای گیربکس بالا خواهد رفت. ولی استفاده از دنده های پایین تر در چنین موقعیتی هم شما را به بالای سربالایی می رساند و گیربکس تان را خسته نخواهد کرد.

نکاتی وجود دارد که اگر آنها را رعایت کنید، می توانید عمر گیربکس اتوماتیکِ خودرویتان را افزایش داده و از خراب شدن آن جلوگیری کنید.


نحوه رانندگی در ترافیک های طولانی

در ترافیک های بیش از ۱۵ دقیقه بهتر است دنده را در حالت دستی بگذارید زیرا در غیر اینصورت گیربکس مدام بین دنده های ۱ و ۲ در حال رفت و برگشت خواهد بود


استفاده از وضعیت دنده P در صورت توقف کامل

برای پارک کردن خودرو سعی کنید وزن خودرو را به گیربکس تکیه ندهید.اکثرا رانندگان برای پارک کردن خودرو آن را فقط در حالت P یا همان پارک قرار می دهند بدون اینکه از ترمز دستی استفاده کنند.این کار کاملا اشتباه بوده و کل وزن ماشین را گیربکس باید تحمل کند مخصوصا در سراشیبی ها!!

برای حالت پارک به صورت صحیح در خودروهای گیربکس اتوماتیک پس از توقف کامل دنده را در حالت N قرار دهید سپس ترمز دستی ماشین را بکشید و بعد از آن ترمز پایی را رها کنید تا مطمئن شوید خودرو حرکتی نمی کند و در انتها با نگه داشتن ترمز دنده ماشین را در حالت P قرار دهید.
 

تغییر ندادن حالت دنده در حین حرکت

هیچوقت حالت دنده را هنگامی که خودرو متحرک است تغییر ندهید.برای تغییر حالت دنده در گیربکس های اتوماتیک خودرو باید کاملا متوقف باشد و پس از تغییر حالت دنده سعی کنید یه مکس کوچک کنید و سپس اقدام به حرکت کنید.


همیشه خودرو را سرویس کنید

گیربکس در موتور خودرو قلب تپنده وسیله نقلیه شماست، اگر به صورت دوره ای و منظم به بررسی جعبه دنده و دیگر قطعات خودرو نپردازید به زودی باید جای خانه و تعمیرگاه را تعویض کنید.
این امر به خصوص در گیربکس اهمیت بالایی دارد چرا که عملکرد دنده های خورشیدی و تورک کانورتر های موجود در گیربکس وابستگی بالایی به روغن دارد. در حین حرکت دمای روغن و قطعات موجود در گیربکس به بالاترین حد خود می رسد.


تعویض به موقع روغن

گیربکس‌های اتوماتیک به نسبت گیربکس‌های دستی به فواصل تعویض روغن حساس‌تر هستند. حداکثر عمر مفید روغن گیربکس های اتومات در شرایط ایدال 60 هزار کیلومتر و در شرایط نامطلوب 50 هزار کیلومتر است.
البته این نکته هم متذکر بشویم که روغن گیربکس‌های اتوماتیک از لحاظ نوع و تکنولوژی با هم متفاوت اند لذا هنگام تعویض حتما به راهنمای تعمیراتی خودرو توجه کنید.

گیربکس‌های جدید دارای فیلتر روغن هستند لذا توضیه می‌شود در صورت کثیف شدن فیلتر روغن گیربکس اتوماتیک، اقدام به تعویض آن کنید و در فواصل طولانی استفاده از گیربکس سعی کنید از تمیزکننده‌های مرغوب گیربکس اتومات (flusher) استفاده کنید.


خلاص نکردن خودرو در ترافیک های زیر 2 دقیقه

در پشت چراغ قرمز یا ترافیک‌های زیر 2 دقیقه حتما سعی کنید خودرو را خلاص نکنید البته میزان زمانی که می‌توان خودرو را در حالت سکون در حالت غیر خلاص استفاده کرد 2 دقیقه است. به این دلیل با خلاص کردن و دوباره درگیر کردن گیربکس اتوماتیک قطعات داخلی گیربس باندهای ترمز و دمای روغن به شدت بالا می‌رود و باعث اصطکاک و آسیب رساندن در طولانی مدت می‌شود.
اما در ترافیک‌های نسبتا طولانی بالای 2 دقیقه برای جلوگیری از بالارفتن دمای روغن بیشتر توصیه می‌شود گیربکس را در وضعیت N (خلاص) قرار دهید.


عدم شتاب گیری ناگهانی

یکی از مخرب و خطرناک ترین وضعیت برای گیربکس خودرو بالا بردن دور موتور تا ردلاین و اعمال کردن دنده روی وضعیت درایور است. این کار حتی در کوتاه مدت باعث تخریب گیربکس خودکار می‌شود. برای شروع به حرکت سریع گیربکس اتومات (گر چه اصلا توصیه به این کار نمی‌شود) ابتدا پای خود را روی ترمز قرار دهید و خودرو را در وضعیت درایو قرار دهید سپس پدال گاز را تا انتها فشار دهید و ترمز را رها کنید (این وضعیت به نسبت وضعیت پیشین مطلوب تر است).


عدم استفاده از حالت خلاص در جاده ها

به بهانه کاهش مصرف سوخت هرگز از حالت خلاص یا N استفاده نکنید چراکه در این حالت پمپ روغن از کار می‌افتد به به قطعات گیربکس آسیب جدی می‌زند. حتی در خودروهای جدید با برداشتن پا از روی پدال گاز پاشش سوخت بسیار کم شده و در برخی از خودروها، واحد کنترل موتور کاملا پاشش سوخت قطع می‌شود.


در هنگام سرد بودن خودرو اجازه دهید خودرو گرم شود

در استارت‌های اولیه به خصوص زمانی که خودرو سرد است به دلیل سفت بودن روغن گیربس، خودروها اصطلاحا تقه می‌زنند. سعی کنید قبل از حرکت خودرو اجازه دهید خودرو گرم شود.


برسی سیستم خنک کننده موتور

روغن گیربس‌های اتوماتیک برای خنک شدن احتیاج به قرار گردن در مجاورت آب رادیاتور موتور دارند. قطعه‌ای در گیربکس اتومات قرار دارد به اسم رادیاتور روغن که با قرار دادن روغن گیربکس اتومات در مسیر آب رادیانور باعث خنک‌تر شدن و انتقال حرارت می‌شود. رادیاتورهای خودروهای اتوماتیک داری خروجی آب برای گیربکس اتومات هستند، لذا سالم بودن سیستم خنک کننده تاثیر مسقیمی بر روی سلامت گیربکس اتومات دارد.


استفاده از رینگ لاستیک غیر استاندارد

حتما سعی کنید از سایز رینگ لاستیک استاندارد استفاده کنید. استفاده از رینگ یا لاستیک‌های زاپاس (لاستیک کوچک تر) در کیلومترهای زیاد باعث آسیب رساندن به گیربکس می‌شود.


بکسل کردن وزن بیش از حد مجاز ممنوع

سعی کنید خودرو را در شرایط نرمال استفاده کنید یدک کشیدن بیش از حد مجاز، یا استفاده خودرو در شرایط سخت مثل شرایط آفرود یا جاده‌های خاکی، ریس یا تقویت کردن موتور (گیربکس‌ها تا حد معینی ازگشتاور یا اسب بخار می‌توانند تحمل کنند) باعث اسیب رساندن به گیربکس می‌شود.

خبرنگار : عطیه بیگی