به گزارش پرشین خودرو، همه کارمندان و کارگران اوایل سال ، نگران هستند که کارفرما قراردادشان را تمدید نکند و بیکار شوند. بیکاری است و هزار مصیبت دیگر که به ذهن کارگر و کارمند که اصولا سرپرست خانوار هستند، متبادر می شود.اما بهتر است بدانید که قانون بیمه و سازمان تامین اجتماعی در راستای حمایت از حقوق کارگران و کارمندان بیمه شده تسهیلات بیمه بیکاری را لحاظ کرده اند. احتمالا، متقاضیان سوالات گوناگونی درباره ماهیت این بیمه‌نامه، قوانین بیمه بیکاری، شرایط و مدارک لازم گرفتن بیمه بیکاری و.... داشته باشند. بهتر است اطلاعاتی در زمینه بیمه‌ بیکاری کسب کنیم تا خدای نکرده در هنگام روبه رو شدن با این مساله ضمن بهره مندی از مزایای بیمه بیکاری، دچار سردرگمی نشویم.

کارگر کیست؟

کارگر، شخص حقیقی است که در مقابل دریافت حق الزحمه اعم از مزد، حقوق، درصد سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می کند و تابع اوست.با توجه به این نکته متوجه می شویم هر کس به هر دلیل برای شخص دیگری کار کند،کارگر تلقی می گردد و طبق قانون، کارگر می تواند دکتر یا مدیر باشد.

هر کارگری برمبنای اجبار قانونی خودبه خود و قهرا بیمه می شود و از مزایای بیمه تامین اجتماعی استفاده می کند و پرداخت یا عدم پرداخت حق بیمه او توسط کارفرما هیچ گونه محدودیتی برای این حق ایجاد نمی کند و سازمان تامین اجتماعی حق بیمه را از کارفرما وصول می کند. کارفرما وظیفه دارد که کارگر را بیمه نماید.

بیکار کیست؟

بیکار به شخص یا اشخاصی گفته می شود که برحسب شرایط ، با عدم دخالت میل و اراده خود ، شغل خود را از دست داده و آماده به کار باشند.

مثال این دست بیکاران، کارگرانی هستند که به خاطر تغییرات ساختار اقتصادی کارگاه و محل کار، ورشکستگی کارفرما یا شرایط محیطی همچون شرایط قرنطینه کرونا تعدیل نیرو شده اند یا کارفرما مایل به همکاری با آن ها نیست و اخراج شده اند.

کارگرانی که قرارداد کار کوتاه مدت یا موقت دارند و مدت زمان قراردادشان به اتمام می رسد و موفق به اشتتغال در محل کار جدید نگردند، تحت پوشش قانون بیمه بیکاری قرار می گیرند.

از دست دادن شغل در نتیجه حوادث قهریه و غیرمترقبه و بلایای طبیعی همچون سیل، زلزله و آتش سوزی نیز مشمول بیمه بیکاری است.

بیمه بیکاری چیست؟

بیمه بیکاری ، یکی از چترهای حمایتی بیمه تامین اجتماعی است و سازمان تامین اجتماعی مکلف است با دریافت حق بیمه مقرر، به بیمه شدگانی که طبق مقررات قانون کار، شغل خود را از دست می دهند،مقرری بیمه بیکاری را بپردازد.

شرایط لازم برای دریافت بیمه بیکاری چیست؟

بیمه شده حداقل شش ماه سابقه پرداخت بیمه را قبل از بیکاری خود داشته باشد البته بیکاری ناشی از حوادث قهریه و بلایای طبیعی نظیر شرایط کرونا مستثنی از شمولیت این بند قانونی هستند.

بیمه شده مکلف است طی 30 روز از تاریخ بیکاری با اعلام این رخداد به واحدهای کارو امور اجتماعی ذی ربط، آمادگی خود را جهت اشتغال به کار تخصصی یا مشابه اطلاع دهد. البته در صورت وجود عذر مواجه به تشخیص هیئت حل اختلاف تا سه ماه میسر خواهد بود.

کارفرما باید در نامه ای به اداره کار مرکزی استان، دلیل بیکار شدن ناخواسته کارگر را با درج تاریخ اطلاع دهد تا کارگر بیکارشده قادر به دریافت بیمه بیکاری باشد.

بیمه شده باید در دوره های کارآموزی و سوادآموزی که از طرف ادارات کار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی برگزار می شود، شرکت نموده و هر دو ماه یک بار ، گواهی مربوط به حضور در این کلاس ها را به شعبه های تامین اجتماعی ارائه دهند.

اگر قرارداد همکاری کارگر از نوع قرارداد کار موقت یا معین باشد ، در صورتی مشمول بیمه بیکاری خواهد بود که سابقه حداقل یک سال کار را در آخرین کارگاه به همراه پرداخت حق بیمه را در این مدت دارا باشد.

داشتن کار پایان خدمت برای آقایان جهت دریافت بیمه بیکاری الزامی است.نکته جالب توجه این است که اگر بیمه شده ای حداکثر ظرف دو ماه بعد از دوران سربازی به محل کار خود برگردد ولی کارفرما از اشتغال او ممانعت به عمل آورد،با احراز سایر شرایط می تواند از بیمه بیکاری استفاده نماید.

استثنائات بیمه بیکاری

1)کارگر با میل و رضایت شخصی ،شغل را ترک نماید.

2)کارگر استعفا دهد.

3)قرارداد در موعد مقرر خاتمه یابد.

4)اگر کارفرما، کارگر را به خاطر کوتاهی در انجام وظایف محول شده یا قانون شکنی و نقض آیین نامه های انظباطی کارگاه اخراج نماید، کارگر مستحق دریافت مقرری بیمه بیکاری نمی شود.

چه کسانی مشمول بیمه بیکاری نمی شوند؟

کلیه مشمولان قانون تامین اجتماعی که تابع قانون کار و کشاورزی هستند، تحت پوشش بیمه بیکاری قرار می گیرند به جز گروه افراد زیر:

•اتباع خارجی

•صاحب شغل های آزاد

•بازنشستگان

•از کارافتادگان کلی

•بیمه شدگان اختیاری

•کارگران کارگاه های خانوادگی

مدارک مورد نیاز برای دریافت بیمه بیکاری چیست؟

1)نامه عدم نیاز کارفرما ( در این نامه ذکر می شود که کارفرما از چه تاریخی به بعد دیگر به کارگر نیازی نخواهد داشت .توجه نمایید که این تاریخ باید یک روز بعد از تاریخ اتمام مهلت قرارداد باشد.)

2) اصل و تصویر قرارداد یک سال آخر همکاری یا رای صادر شده

3) 4 قطعه عکس 4*3 که به تازگی از شخص بیکار گرفته شده باشد.

4) اصل و تصویر کارت ملی

5) اصل و تصویر شناسنامه

6) اصل و تصویر گواهی کار از شرکت

7) تصویر صفحه اول دفترچه بیمه

8) اصل و تصویر کارت پایان خدمت (برای آقایان)

9) اصل و تصویر مدرک تحصیلی یا مدرک فنی

مبلغ بیمه بیکاری و شرایط مربوط به دریافت این مقرری بیمه

مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری جزو سوابق پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی تلقی خواهد شد.

میزان مقرری روزانه بیمه شده بیکار 55% متوسط مزد یا حقوق یا کارمزد روزانه بیمه شده می باشد.به مقرری افراد متاهل یا متکفل، تا حداکثر چهار نفر افراد تحت تکفل بیمه شده به ازای هر فرد 10% حداقل دستمزد افزوده خواهد شد.

مجموع دریافتی مقرری بیمه نباید از حداقل دستمزد مصوب وزارت کار و امور اجتماعی کمتر و از 80% متوسط مزد یا حقوق وی بیشتر باشد.

از همان اولین روز بیکاری ، مقرری بیمه بیکاری قابل پرداخت است.

جمع مدت پرداخت مقرری از زمان برخورداری از مزایای بیمه بیکاری اعم از دوره اجرای آزمایشی یا دائمی ان برای مجردین حداکثر 36 ماه، برای متاهین یا متکفلین حداکثر 50 ماه براساس سابقه کلی پرداخت حق بیمه و به شرح جدول ذیل می باشد.

مدت زمان دریافت مقرری برای متاهل سابقه پرداخت بیمه

در چه شرایطی بیمه بیکاری لغو می شود؟

مرگ بیمه شده فرا برسد و فوت کند

بیمه شده دوباره به کار اشتغال یابد.

بیمه شده مستمری بازنشستگی دریافت کند یا دچار از کار افتادگی کلی شود.

مدت زمانی تعلق بیمه بیکاری به او به اتمام برسد.

بیکار دریافت کننده بیمه بیکاری از پذیرش شغل مشابه جدید اجتناب ورزد.

فرد بیکار دریافت کننده مقرری بیمه بدون دلیل موجه از حضور در دوره های کارآموزی استنکاف ورزد.

مقرری بیمه شدگان حین استفاده از بیمه بیکاری به خدمت وظیفه عمومی اعزام می گردند.در صورتی که متاهل نباشند، قطع می گردد و پس از پایان خدمت وظیفه عمومی در صورت عدم اشتغال، با معرفی واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی مجددا نسبت به برقراری باقی مانده مدت استحقاقی آنان اقدام خواهد شد.

حداقل مبلغ مقرری بیمه بیکاری سال99 چقدر است؟

براساس اخبار اعلام شده ،حداقل حقوق بیمه بیکاری سال ۹۹ ، 1800000تومان با ۲۱ درصد رشد نسبت به سال 98 است که در بازه زمانی اول تا پانزدهم هر ماه واریز می شود.

جمع بندی

از آن جا که در همه جوامع ، بیکاری معضل بزرگ و منشا بسیاری از جرایم محسوب می گردد، قانون بیمه بیکاری مسئولیت هایی را برای کارفرما و دولت وضع می کند تا از میزان بحران های شخصی و اجتماعی بیکاران کاسته شود.کارفرمایان و کارآفرینان به ایجاد شغل و به استخدام درآوردن نیروی فعال کشور و دولت نیز به اجرای طرح های اشتغال زا در راستای برنامه های توسعه ای خود می پردازند تا همه دست در دست هم نرخ بیکاری را نزولی سازند.