به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، طی یک دهه گذشته روند کند اسقاط خودروهای فرسوده، انباشت خودرو و موتورسیکلت‌های فرسوده، ضمن آثار و تبعاتی که بر وضعیت مراکز اسقاط داشته موجب افزایش حوادث و تصادفات جاده‌ای، تحمیل هزینه‌های جانی به جامعه و افزایش آلودگی هوای کلان‌شهرها شده این در حالی است که بخش مهمی از مشکل آلودگی هوا و افزایش مصرف بنزین در کلان شهرها به تردد خودرو‌های فرسوده بازمی‌گردد؛ خودرو‌هایی که بنا بر آمار موجود، تعداد آن‌ها در سطح کشور به سه میلیون دستگاه می‌رسد و پیش بینی می شود با ادامه این جریان تا سال 1404 به هشت میلیون دست برسد.

این اتفاق در حالی رقم می خورد که در سال‌های اخیر خودروسازان داخلی از تعهدات خود در این زمینه به نحوی شانه خالی کرده اند و این کار بیشتر بر دوش واردکنندگان خودرو بوده است و با ممنوع شدن واردات خودرو در سه سال گذشته عملا روند اسقاط خودرو‌های فرسوده متوقف شده است.

اما هفته گذشته انجمن قطعه سازان در پیشنهادی خواستار واردات خودرو در ازای ارائه افزایش گواهی اسقاط شدند پیشنهادی که به گفته متولیان صنعت اسقاط بر اساس مصوبه هیات دولت وجود دارد، قانونی که شماره‌گذاری خودروهای وارداتی را منوط به اسقاط یک تا هشت دستگاه خودرو فرسوده می کند اما اکنون که واردات خودرو خارجی ممنوع شده عملا دیگر اسقاطی برای خودرو خارجی نداریم.

شرایطی که با توقف واردات خودرو موجب شده امروز فقط 10 درصد ظرفیت مراکز اسقاط خودروهای فرسوده در کشور فعال باشد جریانی که به دلیل بی‌توجهی دولت و خودروسازان پیش بینی می شود تا سال 1404 کشور را با سونامی خودروهای فرسوده روبرو کند.

این در حالی است که بر اساس ماده 9 مکرر طرح ساماندهی صنعت خودرو، خودروسازان و موتورسیکلت‌سازان ملزم به اسقاط فرسوده‌ها معادل 25 درصد تولیدات خود می شوند در واقع تبصره یک این ماده دولت را ملزم کرده که اقدامات لازم را برای تسریع اسقاط و جایگزینی خودروهای فرسوده انجام دهد، موضوعی که در سال‌های دورتر توجه ویژه‌ای به آن می‌شد، اما رفته‌رفته به محاق رفت. طرحی که به گفته رئیس هیات مدیره مراکز اسقاط کشور در صورت عدم موافقت با ماده 4 طرح ساماندهی و واردات خودرو در ازای صادرات می تواند چرخه فعالیت مراکز اسقاط را به حرکت درآورده و به تدریج و با افزایش پلکانی سهم اسقاط از تولید، به خروج فرسوده ها شتاب مناسبی دهد.

با طرح واردات خودرو چه تعداد خودرو فرسوده از رده خارج می شود؟

در همین ارتباط محمود مشهدی شریف رئیس انجمن صنفی مراکز اسقاط کشور، در گفت و گو با خبرنگار پرشین خودرو، با اشاره به وجود قانون اسقاط در برابر واردات خودرو تاکید کرد: در صورتی که با تایید مجمع تشخیص مصلحت نظام با ماده چهار طرح ساماندهی صنعت خودرو، واردات خودرو صورت گیرد مطابق مصوبه هیات دولت برای شماره گذاری هر خودرو وارداتی باید یک تا هشت دستگاه خودرو فرسوده اسقاط شود.

وی با بیان الزام قانونی ارائه گواهی اسقاط در مقابل مجوز شماره گذاری خودروهای وارداتی تصریح کرد: در صورت اجرای مصوبه واردات خودرو، بستگی به میزان و نوع مصرف سوخت آنها تعداد گواهی اسقاط برای شماره گذاری مشخص و با الحاق آن، خودروها شماره گذاری می شوند.

مشهدی شریف با اشاره به پیگیری مجلس برای تایید و اجرای طرح واردات در ازای صادرات بیان کرد: مصوبه مجلس فقط برای واردات خودرو است و در این مصوبه صرفا واردات منوط به صادرات خودرو و قطعات شده است اما بحث شماره گذاری با مجوز واردات مبحث دیگری است و نباید خلط مبحث شود.

با این حال رئیس هیات مدیره انجمن صنفی مراکز اسقاط و بازیافت کشور معتقد است در صورت تایید طرح مجلس و واردات خودرو در ازای صادرات، این طرح تاثیر زیادی در فعالیت مراکز اسقاط و خروج خودروهای فرسوده خواهد داشت چرا که در ازای واردات به طور میانگین چهار تا پنج دستگاه خودرو فرسوده باید از رده خارج شود در واقع در ازای واردات 80 تا 100 هزار خودرو وارداتی 400 تا 500 هزار دستگاه خودرو فرسوده اسقاط می شود.

مشهدی شریف خاطر نشان کرد: اما آن چیزی که در طرح مجلس مهم است ماده 4 این قانون نیست و بلکه ماده 9 مکرر طرح ساماندهی صنعت خودرو است و سهم 25 درصد از تولیدات داخلی است در واقع به ازای یک میلیون و 600 هزار خودرویی که در سال 1401 قرار است تولید شود باید معادل 25 درصد از این عدد که حدود 400 هزار دستگاه می شود، خودرو فرسوده از رده خارج شود.

تاثیر طرح ساماندهی صنعت خودرو در نوسازی خودروها و فعالیت مراکز اسقاط

وی گفت: انجمن اسقاط در خصوص طرح واردات خودرو نگاه خاصی ندارد چرا که معتقدیم اگر واردات خودرو نیز اتفاق نیفتد همان ماده مربوط به اختصاص 25 درصد از تولیدات داخلی به خروج خودروهای فرسوده، موجب رونق مراکز اسقاط و خروج خودروهای فرسوده خواهد شد.

به گفته مشهدی شریف، موضوع واردات خودرو از مباحثی است که ارتباط زیادی به نیاز ارزی کشور دارد اما چنانچه تراز مالی کشور مثبت باشد برای تعدیل قیمت در بازار خودروهای وارداتی باید این اتفاق بیفتد تا خودروسازان داخلی نیز در بازار رقابتی که ایجاد می شود در مسیر ارتقای کیفی تولیدات حرکت کنند.

رئیس انجمن مراکز اسقاط در ادامه تاکید کرد: البته طرح اسقاط در ازای تولید داخل و سهم 25 درصدی آن در سالهای آتی باید افزایش یابد و به تدریج به ازای هر خودرو تولیدی یک خودرو اسقاط شود اما برای شروع اجرای این طرح تاثیر خوبی خواهد داشت اما باید پلکانی این سهم افزایش یابد و سالیانه 10 درصد سهم اسقاط از تولید داخل افزوده شود تا در هشت سال آینده به 100 درصد برسد.

خروج رکود مراکز اسقاط با مصوبه الزام خودروسازان به اسقاط

مشهدی شریف با توجه به مصوب الزام تولید در برابراسقاط افزود: این طرح الزام تولید در سال 88 مصوب و اجرایی نشد اما امروز و بر اساس طرح مجلس و با تخفیف این عدد از 30 به 25 درصد از تولیدات داخلی، خودروسازان موظف هستند از سال 1401 آن را اجرایی کنند.

وی تصریح کرد: با اجرای این طرح ها جریان اسقاط خودروهای فرسوده رونق گرفته و مراکز اسقاط نیز از این رکود خارج خواهد شد.

به گفته مشهدی شریف، هم اکنون از 220 مرکز اسقاط و بازیافت خودرو در کشور فقط 40 تا 50 واحد فعال هستند و الباقی آنها یا غیر فعال و یا در حد دو تا سه درصد فعالیت دارند که با اجرای طرح الزام خودروسازان به اسقاط و از سویی واردات خودرو بسیاری از این مراکز غیر فعال وارد چرخه فعالیت خواهند شد.


خبرنگار: زهرا حریری