به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، یکی از اصلی‌ترین وظایف دیفرانسیل خودرو آن است که نیرو را به چرخ‌ها انتقال دهد و باعث حرکت آنها شود. دیفرانسیل در واقع کاری می‌کند که چرخ‌ها بتوانند با سرعت‌های متفاوتی بچرخند و این ویژگی در هنگام دور زدن خودرو در پیچ‌ها بسیار کاربردی است.

در مقالات قبلی پرشین خودرو در مورد نحوه کار دیفرانسیل ماشین و وظایف آن به‌طور کامل توضیح دادیم، اما در اینجا می‌خواهیم به علائم خرابی دیفرانسیل ماشین اشاره کنیم و همچنین روش‌های تست دیفرانسیل خودرو را بازگو نماییم. با ما همراه باشید.

دیفرانسیل خودرو چگونه کار می‌کند؟

دیفرانسیل یکی از بخش‌های مهم سیستم انتقال قدرت در خودروها است. دیفرانسل بین دو چرخ عقب یا جلوی خودرو قرار می‌گیرد و وظیفه دارد که نیروی موتور را بین دو چرخ تقسیم کند. دیفرانسیل کمک می‌کند که دو چرخ روی یک محور بتوانند با سرعت‌های مختلف بچرخند. اگر این امکان وجود نداشته باشد، خودرو در هنگام پیچیدن، به یک سمت کشیده می‌شود و خطر بهم خوردن تعادل آن وجود دارد. ما در مقاله قبلی که درباره دیفرانسیل منتشر کردیم، به‌طور کامل توضیح دادیم که این قطعه، چگونه سرعت چرخ‌های روی یک محور را تنظیم می‌کند تا در موقع گردش، به درستی بچرخند. اما در اینجا هم به‌طور مختصر درباره طرز کار دیفرانسیل توضیح می‌دهیم.

زمانی که خودرو در یک پیچ قرار می‌گیرد و باید به یک طرف متمایل شود، سرعت چرخی که داخل پیچ قرار دارد با سرعت چرخی که خارج از آن قرار دارد متفاوت خواهد بود. در واقع چرخ خارجی باید مسافت بیشتری را نسبت به چرخ داخلی طی کند و به همین دلیل باید سرعت گردش بیشتری داشته باشد. وقتی هر دو چرخ روی یک محور قرار دارند، اگر به یکدیگر متصل باشند امکان ندارد که بتوانند با سرعت‌های متفاوت حرکت کنند. بنابراین دیفرانسیل روی محور قرار می‌گیرد و می‌تواند سرعت چرخ چپ و راست را به‌طور مستقل تنظیم نماید.

رایج‌ترین علائم خرابی دیفرانسیل ماشین

دیفرانسیل خودرو به دلایل مختلفی ممکن است دچار ایراد یا نقص شود. این قطعه دارای استهلاک زیادی است و چرخ‌دنده‌های آن به مرور زمان می‌توانند دچار خوردگی و آسیب شوند. به همین دلیل باید به‌طور مرتب دیفرانسیل را چک کنیم و همچنین از علائم خرابی دیفرانسیل ماشین اطلاع داشته باشیم. با توجه به برخی نشانه‌ها می‌توان خیلی زود نقص در دیفرانسیل را تشخیص و داد نسبت به برطرف کردن آن اقدام کرد. به همین دلیل در ادامه تعدادی از مهم ترین علائم خرابی گیربکس خودرو را نام می‌بریم و درباره آنها توضیح می‌دهیم.

• سروصدا یا زوزه کشیدن دیفرانسیل: اولین و شایعترین رایج‌ترین علائم خرابی دیفرانسیل ماشین، صدا دادن آن است. این صدا به قدری بلند است که به راحتی در داخل کابین خودرو شنیده می‌شود و همه سرنشینان می‌توانند آن را حس کنند. این صدا می‌تواند ناشی از ساییدگی یا لق شدن قطعات داخلی دیفرانسیل مانند کرانویل و پینیون باشند. معمولا در سرعت‌های بالاتر این صدا بیشتر می‌شود. دلیل اصلی بروز این مشکل، روغن‌کاری نامناسب دیفرانسیل است. اگر روغن آن به موقع تعویض نشود یا دچار نشتی روغن باشد، قطعات به‌طور روان نمی‌چرخند و همین امر به مرور باعث خراب شدن‌شان می‌شود.
• بوی سوختگی: یکی دیگر از نشانه های رایج علائم خرابی دیفرانسیل ماشین، بلند شدن بوی سوختگی از آن است. این بو می‌تواند نشانه‌ای از عدم روغن‌کاری صحیح یا وجود نشتی روغن باشد. باید توجه داشت که تعویض روغن دیفرانسیل نیز یکی از مواردی است که به‌طور مرتب باید چک شود.
• گرم شدن بیش از حد دیفرانسیل: یکی دیگر از نشانه‌های نقص در دیفرانسیل خودرو، گرم شدن بیش از حد آن است. این موضوع می‌تواند نشان دهنده عدم روغن‌کاری صحیح خودرو باشد. همچنین پوشیده شدن سطح بیرونی دیفرانسیل با گل و لای می‌تواند منجر به گرم شدن آن شود.
• سابیدگی زودهنگام لاستیک: همان‌طور که گفتیم، اصلی‌ترین وظیفه دیفرانسیل آن است که در هنگام پیچیدن خودرو، سرعت چرخ‌ها را تنظیم کند. اگر این کار انجام نشود و هر دو چرخ با سرعت ثابتی بچرخند، لاستیک‌ها به شدت دچار فرسایش می‌شوند. بنابراین یکی از نشانه های خرابی دیفرانسیل ماشین آن است که لاستیک‌های شما خیلی زودتر از زمان معمول فرسوده شوند.
• وجود لرزش در درایو شفت: یکی دیگر از علائم خرابی دیفرانسیل ماشین، وجود لرزش و ارتعاش در درایو شفت است. معمولا خودروهای چهار چرخ محرک، دارای یک درایو شفت هستند که قدرت را به دیفرانسیل جلو منتقل می‌کند. وجود لرزش در درایو شفت یکی از نشانه‌های خرابی دیفرانسیل است.
• صدا دادن دنده: اگر موقع تعویض دنده و گاز دادن پس از آن، صدهای عجیب و غریبی به گوش‌تان می‌رسد، باید حدس بزنید که دیفرانسیل خودرو با مشکل مواجه شده است. بنابراین همواره نسبت به علت تقه زدن دیفرانسیل که در خودروی خود می‌شنوید حساس باشید و آنها را نادیده نگیرید.

منظور از تست دیفرانسیل خودرو چیست؟

برای بررسی کردن دیفرانسیل خودرو جهت اطمینان از عدم خرابی آن باید به یک سری نکات مهم توجه داشته باشیم. پس در صورت بروز هر کدام از علائم خرابی دیفرانسیل ماشین، بخش‌های زیر را با دقت چک کنید:

• پس از باز کردن دریچه دیفرانسیل، شیارهای دنده کرانویل را به دقت مورد بررسی قرار دهید که دچار ساییدگی نشده باشند.
• هوزینگ را چک کنید که دچار شکستگی یا ترک خوردگی نشده باشد.
• باید محل اتصال کنس داخلی رولبرینگ و هوزینگ از نظر خوردگی و سایش به‌طور کامل بررسی شود.
• چرخ‌دنده‌های سرپولوس و هرزگرد را به دقت بررسی کنید.
• محل گردش دنده‌های هرزگرد روی محور آن باید مورد بررسی قرار بگیرد.
• کنس بیرونی و غلتک‌های سوزنی آن باید چک شوند. همچنین رولبرینگ‌ها باید به دقت مورد بازبینی قرار بگیرند که دارای لقی یا حرکت غیریکنواخت نباشند.

نحوه تست دیفرانسیل خودرو

تست دیفرانسیل خودرو شامل چندین مرحله است که برای اطمینان از عملکرد صحیح این قطعه انجام می‌شود. این تست‌ها می‌توانند به‌صورت بصری، شنیداری و مکانیکی انجام شوند و شامل بررسی وضعیت کلی دیفرانسیل، وجود نشت روغن، صدای غیرعادی و بررسی نسبت دنده‌ها است. در ادامه، مراحل تست دیفرانسیل خودرو را به‌صورت گام‌به‌گام توضیح می‌دهیم.

۱. بازرسی بصری

اولین گام در تست دیفرانسیل خودرو، بازرسی بصری است. در این مرحله باید دیفرانسیل و محفظه آن برای مشاهده هرگونه نشتی روغن، ترک یا آسیب‌های فیزیکی بررسی شود. نشت روغن می‌تواند نشان‌دهنده خرابی در آب‌بندی‌ها یا بوش‌ها باشد که ممکن است منجر به کاهش عملکرد دیفرانسیل و سایش زودهنگام چرخ‌دنده‌ها شود.

۲. بررسی روغن دیفرانسیل

روغن دیفرانسیل نقش بسیار مهمی در کاهش سایش و خنک‌کاری قطعات داخلی دیفرانسیل دارد. برای تست این بخش، باید سطح و وضعیت روغن دیفرانسیل بررسی شود. اگر سطح روغن کمتر از حد استاندارد باشد یا رنگ و بوی آن غیرعادی (بوی سوختگی یا وجود ذرات فلزی) باشد، ممکن است نیاز به تعویض روغن یا تعمیر دیفرانسیل وجود داشته باشد.

۳. تست شنیداری

صدای غیرعادی از دیفرانسیل می‌تواند نشان‌دهنده وجود مشکلات مختلفی باشد. هنگام حرکت خودرو، در صورت شنیدن صدای خراشیدگی، سوت یا تق‌تق، باید به بررسی دقیق‌تر پرداخت. صدای خراشیدگی معمولاً ناشی از سایش چرخ‌دنده‌ها یا بلبرینگ‌های دیفرانسیل است، در حالی که صدای سوت ممکن است به علت کمبود روغن یا خرابی بوش‌ها باشد. صدای تق‌تق نیز اغلب نشان‌دهنده خرابی در دنده‌های پینیون یا کرون‌ویل دیفرانسیل است.

۴. تست مکانیکی

تست مکانیکی شامل بررسی لقی (بک‌لش) بین دنده‌ها و همچنین چرخش آزاد دیفرانسیل است. این آزمایش به‌طور دقیق‌تری نشان می‌دهد که آیا چرخ‌دنده‌های دیفرانسیل در وضعیت مناسبی هستند یا نه. در این مرحله، استفاده از دستگاه‌های اندازه‌گیری دقیق مثل گیج‌های فاصله‌سنج برای بررسی لقی دنده‌ها توصیه می‌شود. همچنین، با چرخاندن دستی دیفرانسیل می‌توان بررسی کرد که آیا چرخ‌دنده‌ها به‌صورت روان حرکت می‌کنند یا مقاومتی غیرطبیعی وجود دارد.

۵. بررسی نسبت دنده‌های دیفرانسیل

نسبت دنده‌های دیفرانسیل نیز یکی از فاکتورهای مهم در عملکرد آن است. با تست این نسبت می‌توان اطمینان حاصل کرد که دیفرانسیل به‌طور صحیح نیروی موتور را به چرخ‌ها منتقل می‌کند. برای انجام این تست، باید دنده‌های پینیون و کرون‌ویل شمارش و نسبت بین آن‌ها محاسبه شود. هرگونه انحراف از نسبت دنده‌ی استاندارد ممکن است به علت سایش بیش‌ازحد یا نصب نادرست دیفرانسیل باشد.

نکاتی برای جلوگیری از خراب شدن دیفرانسیل

برای نگهداری درست از دیفرانسیل خودرو و جلوگیری از خرابی آن باید به یک سری نکات توجه داشته باشید. معمولا روی دیفرانسیل یک پیچ قرار دارد که از آن می‌توان برای چک کردن و اضافه کردن واسکازین استفاده کرد. همچنین یک درپوش روی دیفرانسیل قرار دارد که با باز کردن آن می‌توان به مجموعه کرانویل و پینیون دسترسی پیدا کرد. گاهی اوقات ممکن است آب یا رطوبت از طریق همین بخش‌ها وارد دیفرانسیل شود که این موضوع عملکرد آن را دچار اخلال خواهد کرد. آب می‌تواند با روغن داخل دیفرانسیل ترکیب شود و کارکرد روان قطعات را با اشکال مواجه سازد.

رانندگی طولانی در جاده‌ها و مسیرهایی که خیس و آب‌گرفته هستند، می‌تواند ریسک وارد شدن آب به داخل دیفرانسیل را افزایش دهد. بنابراین پس از رانندگی در چنین مسیرهایی بهتر است نسبت به چک کردن واسکازین داخل دیفرانسیل اقدام کنید. در صورت مشاهده هر گونه رطوبتی در داخل دیفرانسیل، باید نسبت به تعویض واسکازین اقدام نمایید.

توجه داشته باشید که اگر واسکازین مورد استفاده در دیفرانسیل با آب ترکیب نشود یا در معرض آلودگی قرار نگیرد، می‌تواند تا مدت‌ها به عملکرد بی‌ایراد قطعات داخل دیفرانسیل کمک کند.

سوالات متداول درباره علائم خرابی دیفرانسیل ماشین

در این مقاله در رابطه با مهم ترین علائم خرابی گیربکس خودرو توضیح دادیم. در زیر به چند مورد از سوالات رایج کاربران در این زمینه پاسخ کوتاه خواهیم داد. اگر شما هم سوالی دارید که در مقاله به آن اشاره نشده، می‌توانید در بخش کامنت‌ها مطرح کنید تا در اسرع وقت پاسخ سوال‌تان را بدهیم.

علت زوزه کشیدن دیفرانسیل پراید چیست؟

یکی از شایع‌ترین علائم خرابی دیفرانسیل ماشین، صدا دادن یا زوزه کشیدن آن است. این صدا معمولا در دورهای بالا بیشتر می‌شود. این صدا می‌تواند ناشی از خرابی قطعات داخلی یا لقی بین کرانویل و پینیون باشد.

علت زوزه دیفرانسیل پیکان وانت چیست؟

این مشکل می‌تواند به دلیل سفت بودن دنده‌های هرزگرد روی شفت هرزگرد باشد. همچنین سفت بودن دنده‌های سرپولوس در هوزینگ می‌تواند منجر به بروز این نقص شود. البته باید بررسی فنی دقیقی روی خودرو صورت بگیرد تا این مشکل به درستی تشخیص داده شود.

فرق صدای گیربکس با دیفرانسیل چیست؟

صدای دیفرانسیل معمولا در سرعت‌های بالا بیشتر می‌شود. البته در دنده‌های بالا (مثلا دنده 4) این صدا می‌تواند با قطع و وصل همراه باشد. اما صدای گیربکس با دنده در ارتباط است و در هنگام خلاص کردن دنده، این صدا نیز قطع خواهد شد.

مهمترین علت صدای دیفرانسیل روآ کدام است؟

ساییدگی کرانویل و پینیون می‌تواند باعث ایجاد صدا از سوی دیفرانسیل شود. همچنین خرابی بلبرینگ‌ها باعث بروز چنین صدایی خواهد شد. علاوه بر این، شل بودن مهره وسط هم می‌تواند دلیل دیگری برای صدا دادن دیفرانسیل باشد.

علت روغن ریزی دیفرانسیل روآ چه چیزی است؟

روغن‌ریزی یا بیرون زدن واسکازین به چند دلیل رخ می‌دهد. گرفتگی هواکش دیفرانسیل، خراب بودن کاسه نمد چرخ‌ها و همچنین زیاد بدون واسکازین می‌تواند منجر به این مشکل شود.

علائم خرابی هوزینگ دیفرانسیل گیربکس چیست؟

عواملی که برای خرابی دیفرانسیل برشمردیم، می‌توانند نشانه‌ای از خراب شدن هوزینگ هم باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه بهتر است به متن مقاله مراجعه نمایید.

دیفرانسیل یکی از مهمترین قطعات خودرو است که نقش مهمی در حرکت صحیح آن ایفا می‌کند. برای اینکه خودرو بتواند در پیچ‌ها به درستی گردش کند، دیفرانسیل باید کاملا سالم باشد. این قطعه به دلایل متعددی می‌تواند دچار نقص شود و عملکرد مناسبی نداشته باشد. با اطلاع از علائم خرابی دیفرانسیل ماشین می‌توانید به موقع برای برطرف کردن نقص‌های آن اقدام کنید و جلوی رخ دادن مشکلات بزرگتر را بگیرید.