پرشین خودرو: وضعیت آشفته بازارخودرو كه ازابتدای سالجاری آغاز و به مرورشدت گرفت باعث نوعی كشمكش و جدال بین دولت و خودروسازان شده است تا جاییكه خودروسازان برای كاهش قیمتها شرط وشروط گذاشته و دولت هم با شعار حمایت از مردم هر روز تصمیمی تازه گرفته و برگی جدید رو میكند.
به گزارش «پرشین خودرو» به نقل از تهران امروز، هرچند تاکنون نتیجهای جز افزایش بیشتر قیمتها نداشته است! اردیبهشتماه امسال قرارشد با تصویب مجلس مبلغ هزارمیلیارد تومان تسهیلات به خودروسازان داده شود. اما درمدت این 11ماه به دلیل سنگاندازیهای مسئولان دولتی (به گفته خودروسازان)این مبلغ به خودروسازان تعلق نگرفته وهمین امر باعث شده كار به جایی برسد كه خودروسازان هم برای دستور رئیسجمهورمبنی بر كاهش قیمتها شرط وشروط بگذارند.
بحثها وجدلها بین سازمان حمایت وشورای رقابت برسر قیمتگذاری خودرو به جایی رسید كه یكشنبه گذشته احمدینژاد با تشكیل جلسه فوقالعاده دستور داد تا سهشنبه قیمتها توسط شورای رقابت مشخص شده وهمچنین با دادن اولتیماتوم به خودروسازان اعلام كرد اگر قیمتها را كاهش ندهند تعرفه واردات به 10درصد كاهش پیدا خواهد كرد.
اما به دلیل قولهای مكرر دولت و وفا نكردن به آن، خودروسازان اینبارهم پرداخت تسهیلات را باور نمیكنند ازجمله دبیرسابق انجمن قطعهسازان كه با ناامیدی میگوید: این سومین بار است كه قرارشده این تسهیلات پرداخت شود و مطمئنا این كار انجام نخواهد گرفت.
اوهمچنین كاهش یافتن قیمتها را به دلیل مشكلات موجود بعید میداند.
گفتوگوی تهران امروزبا محمدرضا نجفیمنش درخصوص وضعیت بلاتكلیف بازارخودروبه اینجا منجر شد كه جدال بین خودروسازان ودولت همچنان ادامه دارد و دراین بین تنها متضرر اصلی مصرفكننده خواهد بود.
دولت شرط وشروط خودروسازان را پذیرفته، آیا این اتفاق تاثیری در روند قیمتها خواهد گذاشت؟
به نظرمن كه قیمتها نه تنها كاهش نمییابد بلكه بالاتر هم خواهد رفت به دلیل اینكه همچنان تولید صورت نخواهد گرفت.
به چه دلیل؟
به دلیل اینكه خودروسازان نقدینگی ندارند.
با تزریق وام هزارمیلیاردی بازهم نقدینگی ندارند؟
ببینید این دستور در اردیبهشت هم صادر شد اما...در حرف بسیار آسان است تاكنون سه مرتبه گفتهاند اما هیچوقت عملی نشده است.
پس به نظر شما چه دلیلی داشته چنین دستورهایی صادر شود؟
به نظر من بیشتر جنبه تبلیغاتی مد نظر است.
با این اوصاف قیمتهای بازاربه چه سمتی خواهد رفت؟
حتی شاید بالاتر رود.
قراراست قیمتهای نهایی دریكشنبه آینده از طرف شورای رقابت تعیین شود؛ به نظر شما آیا كاهش قیمتها صورت خواهد گرفت؟
ببینید قرارنیست شورای رقابت قیمتگذاری انجام دهد، دكتر پژویان خودشان اعلام كردهاند كه ما روش قیمتگذاری ارائه میدهیم و خودشان هم اذعان دارند كه قیمتگذاری نخواهند كرد.
پس قیمتگذاری بین شورای رقابت وسازمان حمایت به چه صورت بایدانجام گیرد؟
با هیچكدام.باید آزاد شود. در كل هیچ نقطهای از دنیا دولتها درقیمتگذاری دخالت نمیكنند.
آزاد شود چه اتفاقی میافتد؟
اگر بهخاطر داشته باشید سیمان هم همین مشكل را داشت. بعد از آزادسازی، هم تولید به حد كافی صورت گرفت و هم با قیمت مناسب بهدست مصرفكننده میرسد.اگر قیمتها را آزاد كنند ودلال بازیها را هم جمع كنند قطعا بازارخودرو متعادل خواهد شد.دولت اگر خواست به مردم خدمت كند تسهیلات ارزانقیمت دهند، ارز مبادلهای بدهند تا قیمتها متعادل شود.
ما حاضر هستیم همه چیز برگردد به قبل از هدفمندی یارانه ها.قیمتگذاری توسط دولت متاسفانه برای اولین بار است كه در كشوری این اقدام انجام میشود، در حالیكه دولت باید سیاست گذار باشد نه قیمتگذار واگر با دقت نگاه كنیم هرجاییكه دولت درآن بخصوص در قیمتگذاری، دخالت كرده است، وضعیت آن بخش یا حوزه را وخیمتر كرده است.
بهعنوان مثال در مورد بحث شیر، وقتی دامداران اعلام كردند كه نهادههایشان افزایش پیدا كرده وخواستارافزایش 10 تا 15 درصدی قیمتها شدند، به هیچ عنوان دولت زیربارنرفت وشروع به سنگاندازی كرد ودرنهایت دامداران بهدلیل اینكه جزو بخش خصوصی بودند اقدام به كشتن دامها و فروش آن كردند كه متاسفانه منجربه كاهش تولید وافزایش چند برابری قیمت شیر شد یعنی ازهمان قیمتی هم كه خود دامداران خواستارش بودند بسیار فراتر رفت.
اگر بخواهم دراینجا مقایسهای با دولتهای گذشته كنم، اینكه در دولتهای گذشته قیمتگذاری مخصوص كمیتهای در وزارتخانه بود كه آن كمیته بر اساس حاشیه بازار قیمتگذاری میكرد، مثلا اگر در بازار قیمت 9 میلیون تومان بود آن كمیته قیمت را 8میلیون و 900 تعیین میكرد و این باعث كاهش فاصله بازار وكارخانه میشد حتی در بعضی مواقع قیمت خودروساز ازكارخانه بیشتر بود.
آیا این اتفاق منطقی و به سود مصرفكننده بود؟
بله، بهجهت اینكه طبق آمارها 95 درصد از كسانی كه متقاضی خرید خودرو هستند الزاما مصرفكننده واقعی نیستند یعنی فقط ثبتنام میكنند كه با سود بیشتری بفروشند وبه عنوان یك كار تجاری به آن نگاه میكنند.
این آمار ازكجا مشخص میشود؟
شركت بازرسی وكیفیت استاندارد با تكتك خریدران تماس میگیرد و ازخرید محصول ورضایت از آن آمار میگیرند كه دراینجا مشخص شده است كه فقط 5 درصد از مشتریان مصرفكننده بوده و 95درصد ازافرادی بودند كه برای فروش اقدام به خرید كرده بودند.یعنی درهرصورت خودروبا قیمت بازاربه دست مصرفكننده واقعی میرسد.
اینها چه قشری هستند؟چرا نظارتی دراین خصوص صورت نمیگیرد؟
اینها یكسری واسطه هستند كه در زمانهای پیش فروش تا 100 یا 200 عدد هم ثبتنام میكردند و در زمان تحویل با یك سود مناسب خودروهایشان را به فروش میرسانند.یعنی اگر دقت میكردید وقتی سایت خودروسازان برای پیش فروش باز میشد درمدت زمانی گاهی تا 5 دقیقه بعد، پر میشد.دربرخی موارد هم عدهای ازاین افراد با چند نمایندگی هماهنگی كرده وبهراحتی پیش خرید میكردند ومتاسفانه در این بین كاری از دست كسی ساخته نیست ونمیشود كنترل ونظارت كافی بر تك تك خریداران كرد.
جالب است، اما بهنظر شما این روند آشفتگی بازار خودرو از چه جایی نشات گرفت؟
بازارخودرو تا پایان سال 90 روند صعودی داشت وما در 2011 به مقام 15 خودروسازی دنیا رسیدیم بهدلیل اینكه درآن سال حجم تولیدمان بسیارافزایش داشت یعنی در سال 90 ما یك میلیون و 650 هزاردستگاه خودروتولیدی داشتیم اما بهتبع آن خودروسازان در فروش خودرو دچار مشكل شدند زیرا بازارنقدینگی كافی به اندازه تولید نداشت كه بیاید و نقدی بخرد؛ از طرفی دولت اعلام كرد كه خودروهای لیزینگی را هم نمیتوان با سود بیشتر از 14درصد به فروش رساند درصورتی كه همان زمان سود بانكی 17 درصد بود یعنی یك شركت لیزینگی باید 17درصد پول از بانك میگرفت ودرمقابل 14 درصد سود میداد.
ازطرفی بانكها هم به كمك خریداران نیامدند.در تمام دنیا دو كالا وجود دارد كه معمولا از محل درآمدهای آتی تهیه میشود: مسكن وخودرو.یعنی درابتدا یك مبلغ اولیه واریز میكنند و سپس بهصورت اقساط میپردازند؛ دربرخی كشورها تا 40 سال خانه را قسطبندی میكنند همینطور خودرو.اما درآنجا بانكها وموسسات مالی به خودروسازان كمك میكنند برای فروش.
خودروسازان درسال 90 با تولید انبوه و با تبلیغات وسیع اقدام به فروش با شرایط مختلف حتی دربرخی موارد چك اشخاص هم قبول میكردند.اتفاقی كه دراین موقع افتاد این بود كه بیش از 4 هزار میلیارد تومان از نقدینگی خودروسازان به دست مردم در جامعه سرازیر شد كه به نقدینگی خودروسازان فشار وارد آورد.
كمك بانكها به چه صورتی باید انجام میشد؟
اصولا سرمایهگذاریها از محل وامهای بلند مدت است اما چون بانكها با خودروسازان هماهنگ نشدند برای سرمایهگذاری بلندمدتشان، درنهایت خودروسازان مجبور شدند كه این سرمایهگذاری بلندمدت را از محل حسابهای جاری انجام دهند، یعنی از محل سرمایهگذاری ثابت، سرمایهگذاری درگردش را یعنی این برای یك شركت بهنوعی سم تلقی میشود كه بیاید از محل مواداولیه یا حقوق كارگر كه سرمایه ثابتاش است، ماشین و مسكن بخرد و درحقیقت مبلغی حدود 3 هزارمیلیاردتومان ازسرمایه ثابت خودروسازان به این نحو خرج شد و ازآن طرف هم كه 4 هزار میلیارد تومان دردست خریداران بود كه درنهایت منجر به این شد كه نتوانند مبالغ قطعهسازان را بپردازند.
بعد از آن با اعتراضهای قطعهسازان كار به معاون اول رئیسجمهوركشیده شد كه در جلساتی كه با آقای رحیمی داشتیم قرار شد 2 هزارمیلیارد تومان به خودروسازان پرداخت شود كه از این مبلغ 60 تا 70 درصد به قطعهساز تعلق میگرفت كه متاسفانه از اردیبهشت ماه تا امروز هنوز هم انجام نشده است.
اما در این جلسه اخیر دستورقطعی دادهاند؟
بله، اما درهمان جلسه اخیرهم دستور قطعی داده بودند اما متاسفانه دستورهای قطعی را طوری میدهند كه نشود انجام داد. درجلسه اردیبهشت ماه خودروسازان با رئیسجمهورجلسه گذاشتند و بخصوص درجلسهای كه تمام روسای بانكها، معاون اول رئیسجمهور، آقای علیآبادی و...حضورداشتند كه این مكانیزم قیمتگذاری را درآنجا تصویب كردند یعنی آقای دكتر رحیمی ابلاغ كرد كه حتی درروزنامه و رسانهها هم درج شد كه بعداز اینكه تصویب شد احمدینژاد آمد و زد زیرحرفش.
با این اوصاف از نظر شما دلیل این همه مخالفت یا سنگاندازی دولت با خودروسازان چه بوده است؟
بهنظر من یك مسابقه نانوشتهای وجود دارد بین كشورهای غربی، آمریكا با بانك مركزی ما درفشارآوردن به بدنه تولید ایران، كه دراین مسابقه فعلا بانك مركزی برنده است!
با این مثال معلوم میشود دل پری از بانك مركزی دارید؟
بله، به دلیل حركتهایی كه این مرجع كشور تاكنون داشته است آن هم در سالی كه سال حمایت از تولید ملی نامیده شده است؛ شما اگر بیایید كارنامه اینها را در امسال نگاه كنید فقط به سنگاندازیهای مختلف در قسمتهای مختلف برخورد میكنید.و بهنظر من مقام معظم رهبری با اینگونه رفتارها بود كه آن فرمان 23 مادهای را اعلام كردند.
در رابطه با حرف احمدینژاد كه تهدید به كاهش تعرفه واردات تا 10 درصد كرده است آیا اگر خودروسازان قیمتها را كاهش ندهند این اتفاق ممكن است بیفتد؟
بعید میدانم مگر اینكه واقعا بخواهند كه كمر تولید را بشكنند. ببینید تعرفه ابزاری است برای پر كردن خلأ فضای كسب و كار داخل و خارج.حرف ما این است كه اگر نرخ سود بانكی را هم مثل سطح بینالملل برسانند ما میگوییم اصلا تعرفه را نمیخواهیم زیرا تعرفه درآمدی هم برای خود دولت است لذا حرف ما این است كه برای حمایت از تولید داخل، سود بانكی را منطقی تعیین كنند.
حال كه بحث خودروهای وارداتی رسید سوالی كه مطرح است اینكه چطور است كه دركشورهای دیگریك خودرو با چندین برابركیفیت خودروهای داخلی ما، تولید وبا قیمت مناسب عرضه میشود اما دركشور ما پراید كاملا غیراستاندارد ساخته شده و با قیمتی معادل 20 میلیون به فروش میرسد؟
ببینید، كیفیتهای ماشینها بستگی به قیمت ماشین داخلی دارد مثلا مگان یا تندر كه كسی ازكیفیتش ناراضی نیست.
آیا درمورد پراید هم شما چنین نظری دارید؟
نه، ببینید شما هرمحصول را بنا برقیمتش در نظر بگیر.كیفیت یعنی چی؟یعنی برای پراید یك كیفیت تعریف شده، برای تندر یك نوع كیفیت و برای بنز هم یك كیفیت.
یعنی پراید بهدلیل قیمت كمتر باید این اندازه بیكیفیت باشد كه با یك ضربه محدود هم آسیب جدی وارد كند وآیا استاندارد كامل رعایت میشود؟
ببینید، دربحث كیفیت اگر رعایت استانداردها نشود اصلا نمیگذارند تولید و وارد بازارشود.
درمورد پراید اكثرآمارها اعلام كرده است كه استاندارد كافی رعایت نشده است؟
نه، قبول ندارم. یك پراید را بیاورید و مشخصا بگویید چه استانداری رعایت نشده است.استانداردها در كف كیفیت است. استاندارد كارخانهای، از استاندارد بازارخیلی بالاتر هستند. پراید ما مشخصاتی را كه برایش تعریف شده است دارد مثلا یك سوزوكی بنابر كیفیتی كه برایش تعریف شده قیمتش هم متناسب با آن است.
نمرات كیفی هم استانداری دارد كه میگیرند و متناسب با آن تعریف میكنند مثلا رضایت مشتری 62 درصد وبزرگترین عددی كه دركیفیت دردنیا مطرح شده 85 درصد است یعنی مثلا بهترین ماشینها ازقبیل بنز وبام و نمره رضایت مشتری 85 درصد بوده است. درایران هم مینیموم 62 و ماكزیموم 80 است از رضایت مشتری.
آیا ازنظرشما پراید با این سطح كیفیت كه شما میگویید استاندارد مناسب را دارد، آیا قیمت 17 یا 18 میلیون میارزد؟
ببینید باز هم تكرار میكنم مطابق كیفیت تعریف شده قیمت همان است حالا هر چه قیمتها در بازار بالا رود آن پراید هم قیمتش افزوده میشود.دردنیا ازهمه خدمات شاخص رضایتمندی میگیرند؛ از كار پلیس تا كالای بادوام تا دانشگاهها تا خودرو...كه این كار بسیار مفیدی است كه باعث رقابت بین تمام خدمات و تولیدات دریك كشور و درنهایت بهبود وارتقای سطح كیفی میشود ومن به جرات میتوانم بگویم كه شاخص خودرو از خیلی چیزهای دیگر دركشور بالاتر است.
اما درحال سقوط است؟
ببینید یك بحثی وجود دارد به اسم واردات كه یك عده دراین بخش سودهای كلان میبرند. دیدید كه همین خودرو را با ارز مرجع گرفتند و با ارز آزاد فروختند حال هرقدر هم كه جریمه شوند درازای سودی كه عایدشان شده هیچ است؛ آیا اینها برای تخریب داخل هزینه نخواهند كرد؟
نمیخواهم دفاعی از پراید كرده باشم اما همین پراید را در عراق چقدر استقبال میكنند زیرا یك خودرو 5 هزار دلاری است یعنی دردنیا ما خودرو با این قیمت نداریم وبا صراحت میگویم كه پراید بهمراتب از نظر كیفیت بهتر وباكیفیتتر ازخودروهای دیگر است.
درخصوص كیفیت كه زیربار نمیروید، آیا با همین كیفیت یك پراید ارزش 8 میلیون دارد یا 18 میلیون؟
ببینید اگر واضح بگویم اینكه همچنان قیمت پراید همان 8 میلیون است یعنی بهعبارتی پراید گران نشده اما ارزش پول ملی ماست كه هرروزكمتر میشود. مثال، سال گذشته بانك مركزی سكه را به قیمت 500 هزارتومان پیش فروش میكرد اما الان چه مقدارشده است؟
ببینید سكه كه همان سكه است فرقی كه نكرده است درآمد كارمندان هم كه تغییری نكرده است پس چرا این میزان تفاوت درقیمت سكه رخ داده است؟چرا مثال دوربزنیم شما نگاه كنید ماهی كه در دریا است كه نه ارز میخواهد نه چیزدیگر، قیمتش نسبت به سال گذشته دوبرابرشده است. مرغ قیمتش از 1700 به 6000 رسید.
شن وماسه، یونجه... تمام اینها نیازی به ارز ندارد اما قیمتهایش چند برابر شده؛ به چه دلیل؟ بهدلیل اینكه ارزش پول ملی ما چند برابركاهش یافته است.در یك تحقیق گسترده اگر بیایم تمام قیمتها قبل از هدفمندی یارانهها وبعد از سال 90 را مقایسه كنیم میبینیم كه تمام قیمتها بعد از هدفمندی 3 برابر شده است.با این احوال پراید 18میلیونی همان 8 میلیون است.
برای حل این مشكل چه نظری دارید؟
باید تولید بالا رود. تنها تولید است كه حریف همهچیز است. دولت باید بهجای درست كردن موانع، موانع را از سرراه تولید بردارد. سالها خودرو ما طبق جدول مشخص روند صعودی قیمت نداشته است نسبت به كالاهای دیگر، علتش هم این بود كه تولید را افزایش دادیم و این بسیار ملموس است.
اما دردو سال اخیر همواره درخواست افزایش دادهاند؟
بله، بهدلیل مشكلات ناشی از عدم حمایت بانكها و دولت از یك طرف ازطرفی افزایش قیمت مواد اولیه كه سال گذشته خودروسازها بیش از 3 هزارمیلیارد تومان زیان دادند. ببینید برای خودروساز سم است كه قیمت را بالا ببرد زیرا مشتری خود را از دست میدهد؛ هرچه قیمت بالا رود مشتری پایین میآید.
شما گفتید در این دو سال اخیر یكی از دلایل درخواست افزایش قیمت، افزایش قیمت مواد اولیه تان بوده است، مواد اولیه تولید داخل كه با ارز محاسبه نمیشود به چه دلیل باید ازمشكلات شما به شمار رود؟
بهدلیل اینكه همین مواد اولیه داخلی كه با ارز محاسبه نمیشود هم قیمتش سهبرابرشد. سهام این مواد در بورس 50 تا صددرصد رشد داشت؛ از طرفی شاخص كلی بورس به 40 هزارهم رسید؛ اگر بهخاطر داشته باشید چند سال گذشته كه شاخص بورس 20 هزاربود سهام خودروسازان 200 تومان بود الان با رسیدن شاخص به 40هزار، انتظار داریم سهام خودروسازان هم 400 تومان شود كه متاسفانه الان به زیر 100 رسیده است. اگر مثل پتروشیمی وفولاد سود كرده بودند باید سهام بالا میرفت اما بازارهوشمند است و مردم میفهمند كجا سود است كجا ضرر.
اگر بخواهیم قسمتی اززیان خودروسازان را به خودشان نسبت دهیم از نطر شما ایراد اصلی این دو خودروسازان ما چه بوده است؟
تنها ایراد اینكه دولتی هستند؛ اگر خصوصی بود به این روز كشیده نمیشد.چون دولتی است دولت میگوید قیمت را ببر بالا و شركت هم مجبور است بگوید چشم!اما اگر خصوصی باشد انجام نمیدهد.
اكثر نمایندگان مجلس حمایت دولت از خودروسازان را دلیل اصلی این اوضاع میدانند؟
به هیچ وجه دولت حمایتی ندارد؛ اگر حمایت میكرد وام میداد تا اینهمه ضررمتوجه خودروساز نشود. در بحث تعرفه هم هیچ سودی عاید خودروساز نمیشود بلكه تمام درآمد آن نصیب دولت میشود.
پس دراینجا تكلیف مصرفكننده و حق و حقوق آن چه میشود؟
متاسفانه تنها زیانكننده مصرفكننده واقعی است و دلیل اصلی زیانش هم كاهش پول ملی است.
كیفیت قطعهسازی آیا درسطح استاندارد است؟
از زمانی كه كیفیت رنو پارس و تندر نود یا پژو مشخص شد نشان داد كه با قطعات داخلی هم ماشین با كیفیت تولید میشود كه با قطعات داخل ساخته میشود.
آیا تمام قطعات داخلی است؟
حدود 60 درصد قطعات ال نود و 70درصد قطعات پژو داخلی است البته برخی مواد اولیه اینها وارد میشد وهنوزهم وارد میشود كه درتلاش هستیم این قسمت هم تولید داخل شود.در مجموع میتوان گفت 80درصد قطعات تولید داخل و20 درصد خارج است و البته از آن 80درصد هم برخی مواد اولیه وارداتی است كه باید داخلیسازی شود.
آیا خودروسازی دركشورما هنوزبه شكل مونتاژ است؟
اصولا خودروسازی یعنی مونتاژ، مدتهاست دردنیا قطعات درجای دیگر ساخته شده و دركارخانه سرهمبندی میشود.یعنی درروند خودروسازی، 20 درصد تولید كارخانه و80 درصد قطعه است.در این خصوص قطعاتی كه ما هنوز تولید داخلی نداریم 18 مورد است مثل ایربگ، ایربی اس، نصب راهنما، مجموع فرمان، پیستون، افشانه،
كمپرسوركولر، دیسك صفحه فنر، سوپاپ هوا، بلبرینگ و....اینها قطعاتی است كه هنوز تولید داخلی نكردیم كه محاسبه كردیم اگر این كار بخواهد درداخل صورت بگیرد حدود 700 میلیون یورونیاز به سرمایهگذاری است.از طرفی یكسری مواد اولیه است كه هنوز تولید داخل نشده است مثل:مفتول، پیچ ومهره، مواد پتروشیمی و... با داخلی كردن این مواد، هم قیمت تمام شده پایین میآید و هم از تحریمها مصون خواهیم ماندكه در كل با حدود یك میلیارد یورو در سال، واردات 2.5 میلیاردی یورو بسته خواهد شد.
درمجموع نسبت به صنعت خودرو بخصوص وضعیت قیمتها نظرمساعدی ندارید، در نهایت پیشبینیتان از این اوضاع چیست؟
همیشه به مزاح گفتهام كه من «نوستوراداموس» نیستم كه بتوانم پیشبینی كنم اما متاسفانه اگردولت همكاری نكند و موانع تولید را برندارد نهتنها قیمتها كاهش نخواهد یافت بلكه بدنه تولید نیز آسیب خواهد دید زیرا همانگونه كه گفتم با افزایش قیمتها اولین متضرر خود خودروسازان خواهند بود.
کد خبر 20654
نظر شما