به گزارش «پرشین خودرو»، در سال 2008 فراخوان کیسه‌های هوای تاکاتا به حدود 4 هزار خودروی هوندا محدود شده بود. اما این فراخوان‌ها 20 بار گسترش یافته و به بالاترین و پیچیده‌ترین سطح در تاریخ آمریکا رسیده‌اند. فراخوان‌ کیسه‌های هوای شرکت تاکاتا بیش از 60 میلیون کیسه‌هوا در خودروهای بی‌ام‌و، فورد، هوندا، تسلا، تویوتا و 12 خودروساز دیگر را در بر می‌گیرد. به بیان دیگر، از هر 5 خودرویی که در جاده‌های آمریکا تردد می‌کنند، یک خودرو دارای کیسه‌هوای تاکاتاست. این فراخوان‌ها بیش از 100 میلیون خودرو را در سراسر جهان تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. کیسه‌های هوای تاکاتا در هنگام باز شدن منفجر می‌شوند و درنتیجه به سمت راننده و سرنشینان خودرو قطعات فلزی پرتاب می‌شود. این مساله تاکنون مرگ 13 نفر و جراحت بیش از 100 نفر را درپی داشته است.

سه سال طول می‌کشد تا تاکاتا و دیگر تولیدکنندگان برای جایگزینی کیسه‌های هوای معیوب، کیسه‌هوا تولید کنند. این در شرایطی است که به‌دلیل مواد شیمیایی به کار رفته، این کیسه‌های هوا به مرور زمان آسیب‌پذیرتر می‌شوند. این مساله موجب می‌شود میلیون‌ها خودرو دارای کیسه‌های هوایی باشند که همچون بمب ساعتی عمل می‌کنند.

شرکت ژاپنی تاکاتا در دهه 1930 توسط خانواده تاکاتا به‌عنوان تولیدکننده منسوجات تاسیس شد و در دوره جنگ جهانی دوم برای ارتش امپراتوری ژاپن چتر نجات تولید می‌کرد. سپس تاکاتا در سال 1960 برای خودروسازان ژاپنی کمربند ایمنی تولید کرد. این شرکت، تنها شرکتی بود که کمربندهای ایمنی آن توانست در سال 1973 در آزمایش‌های استاندارد اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه‌های آمریکا نمره قبولی بگیرد. چند سال بعد هوندا از شرکت تاکاتا خواست کیسه‌هوا تولید کند. در آن زمان هوندا بخش اندکی از سهام شرکت تاکاتا را در اختیار داشت و این دو شرکت همکاری نزدیکی بایکدیگر داشتند. کیسه‌های هوا واقعا از هوا پر نمی‌شوند، بلکه با گازهایی پر می‌شوند که از سوخت مواد مولد فشار حاصل می‌شوند. تاکاتا از مواد شیمیایی گوناگونی برای پر کردن کیسه‌های هوا استفاده کرده است، اما همگی مشکلاتی را داشته‌اند. در سال 2001 این شرکت اطمینان حاصل کرد با پر کردن کیسه هوا از نیترات آمونیوم به روشی ایمن برای تولید کیسه هوا دست یافته است و این کیسه‌های هوا را به خودروسازانی ازجمله هوندا و نیسان فروخت. در سال 2004 که کیسه‌هوای یک هوندا آکورد منفجر شد و به سمت راننده قطعات فلزی پرتاب و او را مجروح کرد، تاکاتا این مساله را غیرعادی خواند.

در مارس 2006 سه انفجار در کارخانه ساخت کیسه‌های هوای تاکاتا در مکزیک رخ داد. شدت این انفجارها به حدی بود که پنجره خانه‌های مجاور کارخانه شکستند و مقامات مجبور شدند هزاران ساکن این منطقه را از این محل جا به جا کنند. تاکاتا اعلام کرد کارگران کارخانه نتوانسته‌اند ضایعات سوخت را به درستی جا به‌جا کنند و از این به بعد این کارخانه فرآیندهای ایمنی را افزایش می‌دهد. ظرف یک ماه این کارخانه فعالیت خود را از سر گرفت و مشتریان تاکاتا با اختلال تولید ناشی از کمبود کیسه هوا مواجه نشدند. در همان سال یکی از مدیران بخش مهندسی تاکاتا به یکی از همکاران خود ایمیلی ارسال کرد مبنی بر اینکه آمار مربوط به وجود مشکلات در تست تولید، مخفی یا نادیده گرفته شده‌اند.

در نوامبر 2008 هوندا برای نخستین‌بار 3 هزار و 940 دستگاه خودرو را به‌دلیل نقص کیسه‌های هوای تاکاتا در آمریکا فراخوان و اعلام کرد رطوبت بیش از حد کارخانه تاکاتا در مکزیک بر مولد فشار نیترات آمونیو تاثیر منفی گذاشته است. تاکاتا به هوندا و قانون‌گذاران آمریکا اطمینان داد که مشکلات تولید محدود است و مورد رسیدگی قرار گرفته است. در واقع، تاکاتا خودش ترکیب مولد فشار را تغییر داد و یک ماده خشک‌کننده به‌منظور جذب رطوبت به آن اضافه کرد. مهندسان تاکاتا معتقد بودند این کار مانع از تجزیه نیترات آمونیوم و درنتیجه انفجار آن می‌شود.

در اواخر سال 2009 مقامات آمریکایی تحقیقات درمورد شرکت تاکاتا را آغاز کردند و شش ماه بعد دفتر این شرکت در آمریکا را تعطیل کردند. آنها اعلام کردند تاکاتا مشکل کیسه‌های هوا را تشخیص داده است و هوندا باید برای این کیسه‌های هوا اعلام فراخوان کند. هوندا در سال‌های 2009، 2010 و 2011 فراخوان برای کیسه‌های هوا را افزایش داد و به 5/ 2 میلیون خودرو رساند. در سال 2013 شرکت تاکاتا گزارش مستقیمی را به مقامات آمریکایی ارائه کرد مبنی‌بر اینکه برخی از کیسه‌های هوای سمت سرنشین به‌دلیل خطای تولید هنگامی که در معرض گرما و رطوبت قرار می‌گیرند، منفجر می‌شوند. یک سال بعد اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه‌های آمریکا از 10 خودروساز خواست حدود 8/ 7 میلیون خودرو را در هفت ایالت جنوبی آمریکا فراخوان کنند. شرکت تویوتا هم از مالکان بسیاری از مدل‌های خود خواست تا زمان تعویض این کیسه‌های هوا روی صندلی جلو نشینند.

سرانجام در سال 2015 شرکت تاکاتا اعتراف کرد نقص کیسه‌های هوای ساخت این شرکت بسیار گسترده‌تر است و اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه‌های آمریکا فراخوان سراسری حدود 22 میلیون کیسه هوا را اعلام کرد. در نوامبر 2015 مقامات آمریکایی اعلام کردند تاکاتا باید مبلغ 70 میلیون دلار جریمه بپردازد و در صورت عمل نکردن به تعهداتش مبنی بر تعمیر کیسه‌های هوای معیوب، 130 میلیون دلار دیگر جریمه خواهد شد. اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه‌های آمریکا بیان کرد این جریمه بیشترین جریمه‌ای است که این اداره تاکنون درنظر گرفته است. در اوایل ماه مه مقامات ایمنی فدرال اعلام کردند سه تحقیق مستقل درمورد کیسه‌های هوای مرگبار تاکاتا به نتیجه یکسانی رسیده‌اند: هنگامی که این کیسه‌های هوا برای مدتی طولانی در معرض تغییرات دما و رطوبت قرار می‌گیرند نیترات آمونیوم به طرز خطرناکی قدرتمند می‌شود. مارک راسکیند، رئیس اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراه‌های آمریکا، می‌گوید:«تحقیقاتی علمی نشان می‌هد که این کیسه‌های هوا با گذشت زمان خطرناک می‌شوند و این روند هنگام قرار گرفتن در معرض نوسانات دمای هوا و رطوبت سریع‌تر می‌شود.» بنابراین این اداره فراخوان کیسه‌های هوایی را که دارای ماده خشک‌کننده نیستند، به بیش از 60 میلیون افزایش داد. این کیسه‌های هوا باید تا سال 2019 تعویض شوند. شرکت تاکاتا تا سال 2019 فرصت دارد ثابت کند کیسه‌های هوای دارای ماده خشک‌کننده ایمن هستند. این در شرایطی است که در تاریخ اول ژوئن سنای آمریکا گزارش داد هنوز چهار خودروساز مدل‌های جدیدی را می‌فروشند که دارای کیسه‌های هوای معیوب است و این کیسه‌های هوا باید تعویض شوند. تا ماه مه سال جاری میلادی فقط 4/ 8 میلیون کیسه‌هوای تاکاتا در آمریکا تعویض شده‌اند. خودروسازان و نمایندگی‌های فروش برای تعویض کیسه‌های هوا با دو مشکل رو به رو هستند. مشکل اول این است که این کیسه‌های هوا در اندازه‌ها و شکل‌های مختلفی عرضه شده‌اند که این مساله تعویض آنها را پیچیده می‌کند. دومین مشکل این است که در بسیاری از موارد یافتن مالکان خودروهای قدیمی‌تر دشوار است، زیرا احتمالا این خودروها دست‌کم یک‌بار دست به دست شده‌اند. از سال گذشته، هوندا به‌منظور یافتن مالکان این خودروها روی تابلوهای ورزشگاه‌ها، در شبکه‌های اجتماعی فیس‌بوک و توییتر پیام‌های اخطار قرار داده است.

شرکت تاکاتا توسط وزارت دادگستری آمریکا تحت پیگرد جنایی قرار گرفته و ایالت‌هاوایی نیز از این شرکت شکایت کرده است. این شرکت احتمالا باز هم جریمه خواهد شد و باید هزینه دعوای قضایی و غرامت به قربانیان را بپردازد. تاکاتا در برخی موارد باید به خودروسازانی که هزینه فراخوان‌ها را متقبل شده‌اند، غرامت پرداخت کند. کل این هزینه‌ها بیش از 11 میلیارد دلار خواهد بود. اما تاکاتا این مبلغ را در اختیار ندارد. نقدینگی این شرکت فقط 520 میلیون دلار است و این شرکت حدود 340 میلیون دلار ارزش‌گذاری شده است که حدود یک دهم ارزش آن در سال 2007 است. در سال 2007 این شرکت 17 درصد از سهم جهانی بازار کیسه‌هوا را در اختیار داشت؛ اما اکنون برآورد می‌شود این سهم تا سال 2020 به 5 درصد سقوط خواهد کرد.



 

منبع: دنیای اقتصاد