به گزارش پرشین خودرو به نقل از باشگاه، حمل‌ونقل ریلی به عنوان یکی از بخش‌های مهم عمرانی کشور نقش عمده‌ای در حوزه اقتصادی، صنعتی و اجتماعی کشورها ایفا می‌کند، ایران نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب و قرار گرفتن در مسیر کریدورهای ارتباطی استراتژیک زمینی و دریایی جایگاه ویژه‌ای در منطقه دارد و می‌تواند با توسعه و گسترش حمل‌ونقل ریلی درآمدزایی کند و مهمترین پیش‌نیازها، برای افزایش درآمدهای اقتصادی توسعه حمل‌ونقل ریلی و به خودکفایی رسیدن در ساخت واگن است.

تولید واگن در کشور از جمله الزامات توسعه شبکه‌های ریلی به شمار می‌رود، بومی‌سازی و خودکفایی این محصول مهم ریلی با توجه به فرسودگی واگن‌های درحال استفاده (میانگین عمر 40 سال) و نیاز مبرم شرکت‌های بهره‌بردار، دارای اهمیت فراوانی است.

طی چند سال گذشته شرکت‌های تولید‌کننده داخلی توانسته‌‌اند با استفاده از دانش و فناوری بومی نیاز کشور به واگن را تا حدود نسبتا زیادی تأمین و به خودکفایی 70 درصدی در این بخش برسند.

با وجود خودکفایی یک کشور در تولید واگن متأسفانه داستان واردات واگن از سوی شهرداری برای تأمین واگن‌های مترو این روزها به یکی از چالشی‌ترین موضوعات مشترک بین وزارتخانه‌های مختلف و شهرداری رسیده است.

 شفاف سازی قرارداد 630 واگن مترو

گلشنی مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران به شفاف‌سازی واردات واگن از سوی شهرداری پرداخت و گفت: قرارداد 630 واگن مربوط به خارج از کشور نیست، زیرا که دو سال پیش مصوبه‌ای در شورای اقتصاد به تصویب رسید که طبق آن مقرر شد 2 هزار واگن مترو برای متروهای شهرهای مختلف تأمین شود که در این قرارداد باید منابع مالی از طریق فاینانس تأمین می‌شد.

گلشنی ادامه داد: ورود 630 واگن، بخش اول تأمین این 2 هزار واگن مترو است.

مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران با بیان اینکه دولت برای ساخت این واگن‌ها مناقصه‌ای برگزار کرد، افزود: شرکت واگن‌سازی تهران در این مناقصه برنده شد اما به دلیل تأمین فاینانس نیازمند یک شریک خارجی بود، به همین منظور از کنسرسیوم با یک شرکت چینی قراردادی منعقد شد.

وی افزود: در طی ساخت این 630 واگن درصد بومی‌سازی ساخت واگن‌ها به 55 درصد می‌رسد و بخشی از دانش فنی و تکنولوژی در حوزه واگن‌سازی به داخل کشور انتقال می‌یابد.

گلشنی با بیان اینکه دولت می‌تواند با حمایت از واگن‌سازان داخل کشور، بخش خصوصی و تأمین منابع مالی مورد نیاز آنها قسمت عمده‌ای از واگن‌سازی بومی‌سازی کند، افزود: برخی از قسمت‌های ساخت واگن به دلیل غیر اقتصادی بودن نمی‌توانیم در داخل کشور تولید کنیم به همین منظور این اقلام از جمله چرخ و محورها باید از خارج کشور وارد شود.

مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران تأکید کرد: هم‌اکنون تیراژ تولید واگن در بسیاری از شرکت‌ها بالا است و قسمت عمده‌ای از این 630 دستگاه توسط ما بومی‌سازی و ایرانی سازی شده است.

وی با بیان اینکه شرکت واگن‌سازی تهران طی 15 سال فعالیت خود یک هزار دستگاه واگن را برای متروی تهران تحویل داده است، افزود: 100 واگن مترو نیز در مرحله انعقاد قرارداد است و بلافاصله بعد از فاینانس ساخت این واگن‌ها آغاز می‌شود.

گلشنی تأکید کرد: مدت زمان ساخت 630 واگن از زمان قرارداد تا اتمام آن 55 ماه طول می‌کشد.

 اصلی ترین مشکل واگن سازان منابع مالی است

مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران اصلی‌ترین مشکل واگن‌سازان کمبود منابع مالی دانست و گفت: متأسفانه علاوه بر مشکل مالی استفاده نکردن از تمام ظرفیت شرکت‌های واگن‌سازی از سوی دولت است به طوریکه هم‌اکنون شرکت‌های واگن‌سازی با یک‌سوم ظرفیت خود فعالیت می‌کنند.

وی یادآور شد: شرکت‌ واگن‌سازی تهران قادر به ساخت 360 واگن در طول سال است اما ما تنها با یک‌سوم این ظرفیت فعالیت می‌کنیم.

بر اساس این گزارش کمبود منابع مالی و عدم حمایت دولت باعث شده بسیاری از شرکت‌های واگن‌سازی با مشکل مواجه شوند و برخی از این شرکت‌ها نیز نیروهای خود را تعدیل کنند این در حالی است که دولت متاسفانه اقدام به واردات واگن از کشورهای مختلف می‌کند.

براساس این گزارش تکنولوژی ساخت واگن پیچیده نیست و اگر حمایت‌های دولت به شرکت‌های واگن‌سازی داخلی بیشتر شود، این شرکت‌ها می‌توانند واگن‌هایی با کیفیت اروپایی تولید کنند. از سوی دیگر بالا بودن سود تسهیلات بانکی در ایران از دیگر مشکلات شرکت‌های واگن‌سازی به شمار می‌رود، زیرا که سود بالای تسهیلات بانکی توان رقابت را با کالاهای مشابه وارداتی می‌گیرد.

 واردات واگن ظلم بزرگی به تولید داخل است

در همین خصوص یکی از فعالان واگن‌سازی معتقد است واردات واگن ظلم بزرگی به تولید داخل است زیرا که هم اکنون شرکت‌های واگن‌سازی تنها به دلیل واردات فعالیت خود را کمتر کرده‌اند، این در حالی است که می‌تواند مبالغی که برای واردات به کشورهای خارجی داده می‌شود به شرکت‌های ایرانی تزریق شود.

این فعال بازار واگن‌سازی معتقد است: متاسفانه دولت به ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت به بهانه سرمایه‌گذاری و واردات تکنولوژی قراردادهای مختلفی را امضا کرده که نه تنها منفعتی برای پیشرفت داخل ندارد بلکه باعث افزایش موج بیکاری در کشور می‌شود.

بر اساس این گزارش باز کردن پای اروپاییان و خارجی‌ها برای اجرای برنامه‌های مختلف که توان داخلی آن وجود دارد زمینه‌ساز کاهش اشتغال و هدر رفتن منابع بزرگ انسانی می‌شود. اما از سوی دیگر  بومی‌سازی و حمایت از نیروهای داخلی و انتقال تکنولوژی از کشورهای خارجی می‌تواند راه‌گشای توسعه واگن‌سازی در کشور شود.

  توان ایران در تولید واگن بی نظیر است

محمد رجبی رئیس انجمن صنفی حمل‌ونقل ریلی با تأکید بر اینکه ایران هیچ مشکلی در ساخت واگن ندارد، گفت: تمامی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی توان ساخت و بومی سازی کردن این صنعت را به عالی‌ترین شکل ممکن دارند.

وی ادامه داد: اصلی‌ترین مشکل بخش حمل‌ونقل ریلی پول است و اگر دولت بتواند منابع مالی این شرکت‌ها و بخشی از مطالبات آنها را پرداخت هم مشکل این شرکت‌ها و هم مشکل شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی برطرف می‌شود.

رجبی گفت: متأسفانه شرکت‌های خارجی از طریق فاینانس وارد شرکت‌های داخلی می‌شود و با قسط‌ بندی کردن این فاینانس‌ها برخی از ساخت واگن‌ها را بر عهده می‌گیرند.

رئیس انجمن صنفی حمل‌ونقل ریلی ادامه داد: در ایران شرکت‌های واگن‌سازی قوی مانند ایریکو، واگن‌سازی تهران، مپنا وجود دارد که با مشکل مالی زیادی روبه‌رو هستند.

وی گفت: دولت می‌تواند با ارائه تسهیلات ارزان قیمت بخش بزرگی از مشکلات این شرکت‌ها برطرف کند.

بر اساس این گزارش توسعه ناوگان ریلی از طریق واردات انجام نمی‌شود، بنابراین دولت باید با تزریق منابع مالی ارزان قیمت که اصلی‌ترین دغدغه این شرکت‌ها محسوب می‌شود، را برطرف کند.

بنابراین باید با جلوگیری از واردات واگن بتوانیم اقتصاد مقاومتی و بومی سازی را در شرکت‌های واگن‌سازی افزایش دهیم.