/ زهرا حریری / به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، پس از حمله روسیه به اوکراین، صنعت خودرو روسیه با تحریم‌های شدیدی روبه‌رو شده است. وابستگی زیاد صنعت خودرو و حضور پررنگ کشورهای غربی در بازار روسیه موجب شد تا با اعمال این تحریم‌ها صنعت و بازار خودرو این کشور دچار بحران جدی شود.
به طوری که ظرف مدت کوتاهی صنعت خودروی روسیه به علت تحریم‌های جنگ اوکراین، با چالش جدی تأمین قطعات خودرو مواجه شد؛ اما پس از رایزنی‌ها، دیدارها و توافق‌های اخیر دولتمران ایران و روسیه، به ویژه در بخش صنعت، معدن و تجارت زمینه‌های همکاری بیشتر بین فعالان صنعت خودرو و قطعه‌سازی دو کشور فراهم شد فرصتی که با توجه به تمایل همکاری بیشتر صنعت خودروسازی روسیه با خودروسازی ایران می‌تواند زمینه رشد و توسعه صنعت خودرو در ایران را بر مبنای صادرات رقم بزند.
آمارها نشان می‌دهند که تولید خودروهای سواری در روسیه در 4 ماهه اول سال 2022 نسبت به سال گذشته با کاهش 47.4 درصدی به حدود 262 هزار دستگاه رسیده است. شرایطی که به جهت تحریم ها باعث شده که دولت روسیه به خودروسازان خود اجازه دهد تا خودروهایی بدون برخی آپشن ها و استانداردها از جمله کیسه ایمنی هوا، ترمز ABS، ESP و با استانداردهای آلایندگی در سال 1988 تولید کنند.
اما حضور قطعه سازان و خودروسازان ایرانی در نمایشگاه اتوموبیلیتی روسیه و همچنین موضوع پیشنهاد طراحی پلتفرم مشترک خودرو بین ایران، روسیه و چین و یا ترکیه و تفاوت صنعت خودرو ایران و روسیه در مواجه با تحریم ها از موضوعات خودرویی است که در گفت و گو با نایب رئیس انجمن قطعه سازان کشور به آن پرداخته ایم.
اصغر خسروشاهی در این گفت و گو اگر چه حضور خودروسازان و قطعه سازان ایرانی در نمایشگاه اتومبیلیتی روسیه را فرصتی برای رشد صنعت خودرو و بازاری بزرگ برای حضور شرکتهای خودروساز و قطعه ساز داخلی می داند اما با این وجود معتقد است که این نحوه همکاری و مشارکت نیازمند نقشه راه و امضای تفاهم‌نامه‌های پایداری است که باید منافع هر دو کشور در آن لحاظ شود.
وی در تشریح این موضوع به خبرنگار پرشین خودرو گفت: اگر چه صادرات محصولات خودروسازان و قطعه سازان ایرانی به روسیه در سالهای اخیر همواره وجود داشته است منتهی تفاوت امسال در قطع همکاری شرکتهای بزرگ خودروسازی با تحریم روسیه و خروج قطعه سازان بزرگ اروپایی از بازار این کشور است که طبعا با توجه به مشکلات جدی روسیه در تولید خودرو و تامین قطعات، می تواند فرصت مناسبی برای قطعه سازان و خودروسازان ایرانی باشد تا از موقعیت بوجود امده در مسیر توسعه بازار محصولات خود در روسیه بهره ببرند.
نایب رئیس انجمن سازندگان قطعات و مجموعه های خودرو ایران در عین حال به نحوه همکاری با روسیه در حوزه صنایع خودرو و قطعه‌سازی پرداخت و تصریح کرد: تداوم مراودات و ارتباطات با شرکتهای روسی، باید در قالب تفاهم‌نامه‌های پایدار به سمت و سویی برود که در صورت لغو تحریم روسیه سرمایه گذاری صورت گرفته توسط شرکتهای ایران در معرض تهدید قرار نگیرد.
پیشنهاد دور از ذهن طراحی پلتفرم مشترک ایران با روس ها، چین و ترکیه
خسروشاهی ادامه داد: البته برخی قطعه‌سازان ایرانی از سالهای گذشته به بازار روسیه ورود کرده‌اند و اکنون نیز صادرات به این کشور دارند و قطعات صادراتی آنها نیز در بازار روسیه قابل رقابت است حتی در زمان حضور قطعه سازان اروپایی و کره ای و ژاپنی در روسیه نیز قطعات آنها به جهت کیفیت همواره از جایگاه رقابتی خوبی در بازار روسیه برخوردار بوده است.
وی افزود: البته بخشی از تدوام حضور و همکاری قطعه سازان ایرانی در بازار روسیه به تکنولوژی و قیمت رقابتی محصولات آنها باز می گردد تا در ادامه در معرض تهدید قرار نگیرند ضمن اینکه باید در این مسیر قراردادهای محکمی به خصوص در صورت سرمایه گذاری سنگین منعقد شود.
این کارشناس خودرو و مشاور اسبق خودرویی در دولت دهم در ادامه با توجه به طرح پیشنهاد طراحی خودرو و پلتفرم مشترک خودرویی بین ایران، روسیه و ترکیه و یا چین اظهار داشت: چنین ایده ها و پیشنهادات خامی به نظر نمی رسد قابلیت اجرا داشته باشد زیرا اولا باید دید چینی ها و یا حتی ترکیه متمایل به اجرای چنین پیشنهادی هستند ضمن اینکه بسیار بعید است که خودروسازی ترکیه چنین موضوعی را بپذیرد چرا که اصولا صنعت خودرو ترکیه استراکچر بسیار متفاوتی با صنعت خودرو ایران دارد بنابراین ایده خودرو مشترک ایرانی، روسی و ترکی دور از ذهن و غیرقابل اجراست.
خسروشاهی افزود: در شرایطی که خودروسازان بزرگی مثل رنو ، فیات و هیوندایی و تویوتا در ترکیه سرمایه گذاری و در حال تولید خودرو هستند طبعا با وجود جریان سهامداری این شرکتها بعید است با صنعت خودرو ما که در شرایط تحریم قرار دارد بخواهند پلتفرم مشترک طراحی و تولید کنند.
ایجاد پایگاه قوی قطعه سازی در دهه های 70 و 80 در ایران
وی در ادامه به مقایسه صنعت خودرو ایران و روسیه در مواجهه با تحریم پرداخت و تاکید کرد: توقف خطوط تولید شرکتهای روسی و مشکلات جدی صنعت خودرو روسیه ظرف مدت کوتاهی از تحریم خودروسازی روس ها، امروز پاسخ بسیار محکم و روشن به کسانی است که صنعت خودرو ایران را مورد هجمه های سنگین قرار می دهند، آن هم در شرایطی که خودروسازی ایران سالهاست با تحریم های سنگین روبرو است و برخلاف خودروسازی روسیه نه تنها همچنان تولید را حفظ کرده است و نیاز کشور را پاسخ داده است بلکه امروز توانمندی و پایگاه قوی صنعت خودرو و قطعه سازی ایران موجب شده که خودروسازان روسی به جهت تحریم و بحران تعطیلی این صنعت در روسیه، خواستار همکاری با صنعت خودرو و قطعه سازی ایران شوند.
وی تصریح کرد: صنعت خودرو ایران در مواجهه با فشارها نشان داد که بسیار جلوتر از صنعت خودرو روسیه است و حتی پایه های خودروسازی ایران بسیار محکم تر از خودروسازی در ترکیه است اتفاقی که در دهه های 70 و 80 و در شرایطی که این صنعت خودرو ایران تحریم نبود رقم خورد و با هدف توسعه و پیشرفت در این صنعت برنامه ساخت داخل در دستور کار قرار گرفت و از دل این حرکت، قطعه سازان بسیار قوی ایجاد شدند چنانچه امروز بیش از 1000 واحد قطعه سازی در کشور وجود دارد که عمدتا از توانمندی بسیار خوبی برخوردار هستند.
گام هایی که طی دو دهه پایه های صنعت خودرو ایران را محکم کرد
نایب رئیس انجمن قطعه سازان کشور دومین حرکت قابل توجه در دهه های 70 و اوایل دهه 80 در صنعت خودرو ایران را ایجاد مراکز طراحی و تحقیق و توسعه عنوان کرد و افزود: با ایجاد مراکز طراحی و تحقیق و توسعه در دهه 70 و 80 بود که اولین گام ها برای طراحی خودرو برداشته شد و حاصل آن پروژه سمند در ایران بود که در مرکز تحقیقات ایران خودرو طراحی و به تولید رسید.
به گفته خسروشاهی وجود مراکز طراحی و مهندسی، تربیت نیروی انسانی متخصص در صنعت خودرو، ایجاد پایگاههای ساخت داخل در خودروسازی ایران، توسعه مرکز تحقیقات موتور و افزایش ظرفیت تولید به بالای 2 میلیون دستگاه در سال همگی از اقداماتی است که در این سالها پایه های صنعت خودرو ایران را بسیار محکم و قوی کرد چنانچه در جریان تحریم های صنعت خودرو ایران و با وجود خروج شرکای خارجی، هیچ گاه تولید خودروسازی ایران حتی در تحریم شدید اول نیز به زیر 450 هزار دستگاه نرسید.
وی افزود: حتی در تحریم دوم با با استفاده از تجریه تحریم اول و به جهت پایگاههای ساخت داخل و شبکه قوی تامین و تقویت سورس های ایجاد شده برای تامین قطعات صنعت خودرو ایران توانست بدون حضور شرکتهای اروپایی و کره ای تولید خودرو را تا به امروز ادامه دهد اتفاقاتی که همگی نشان از قدرت و توانمندی صنعت خودرو و قطعه سازی ایران است اما در خودروسازی روسیه به هیچ وجه این توانمندی وجود ندارد.
سرمایه عظیم خودروسازی زیر چرخ قضاوت های ناعادلانه / نبود استراتژی مشخص به صنعت خودرو بیشتر آسیب را زد
وی گفت: متاسفانه امروز این سرمایه عظیمی که در 30 سال گذشته در صنعت خودرو ایران ایجاد شده است به شدت تحت فشار و قضاوت ناعادلانه قرار گرفته است و آگاهانه و یا ناآگاهانه تلاش می شود به این پایگاهها و سرمایه ای که در خودروسازی ایران ایجاد شده ضربه وارد کرده و آن را از بین ببرند؛ جریانی که مقصر اصلی آن بیش از همه دولت است که استراتژی مشخصی برای صنعت خودرو ایران تدوین نکرده است و همواره تحت تاثیر تحولات مدیریتی در کشور به این صنعت لطمه وارد کرده است.
این مقام مسئول در صنعت قطعه سازی کشور با اشاره به اقدامات مثبت دولت در دهه 70 و 80 در جهت توسعه خودروسازی و تدوین قانون خودرو تاکید کرد: چنانچه روند توسعه ای که در دهه 70 و اوایل دهه 80 در صنعت خودرو ایران ادامه یافته بود امروز ایران یکی از خودروسازان مطرح دنیا بود اما متاسفانه با تغییر دولتها سیاست ها در این صنعت به خصوص در دولت نهم و دهم تغییر کرد و خودروسازی ایران با بازگشت به عقب وارد مرحله سی کی دی کاری شد.
به گفته خسروشاهی انتظار می رفت پایگاههای خودرویی و قطعه سازی که در دهه 70 و اوایل 80 ایجاد و منجر به عبور از مرحله مونتاژکاری در این صنعت شده است در دهه های 90 وارد مرحله پیشرفت و توسعه این صنعت شود اما متاسفانه جوی که در دولت نهم و دهم ایجاد شد و انتصاب برخی مدیران باز منجر به صدور مجوز سی کی دی کاری شد و این صنعت باز هم عقبگرد کرد.
وی در پایان علت وضع موجود در صنعت خودروسازی کشور را مالکیت دولت در این صنعت اعلام کرد و افزود: در شرایطی که در این سالها باید هر چه سریعتر این صنعت به بخش خصوصی واگذار و دولت تنها نقش کلان و حمایتی و سیاست گذاری را اعمال می کرد متاسفانه نه تنها اتفاق نیفتاد بلکه دخالت های دولت در تولید و فروش و حتی قیمت گذاری بیشتر شد و به جای سیاست گذاری باز هم دولت وارد اعمال نفوذ بر مدیریت در این صنعت شد جریانی که هر روز مشکلات این صنعت را بیشتر می کند.
#زهرا_حریری
نظر شما