به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، با تغییر جریان قیمتی در بازار خودرو، بسیاری از مردم به دلیل عدم توان مالی و مشکلات اقتصادی امکان تبدیل خودرویشان را به خودرو جدید ندارند، عاملی که همراه اخبار مربوط به نوسانات ارزی و عرضه خودروهای وارداتی نو و دست دوم بر تشدید رکود در بازار خودرو دامن زده است و حالا این جریان علاوه بر سایر مشکلات، مصرف قطعه یدکی را نیز در بازار بالا برده است.

شرایط این روزها باعث شده که بسیاری از مصرف‌کنندگان از مهمترین بخش‌های فرایند خدمات پس از فروش خودرو که همان کیفیت تعمیرات، اجرت خدمات، قیمت قطعات و در دسترس بودن قطعات یدکی مورد نیاز است، ناراضی باشند.

در این میان یکی بزرگ‌ترین گلایه مصرف کنندگان مربوط به قطعات خودروهای وارداتی به خصوص خودروهای چینی و مونتاژی است که البته از زمان عرضه به بازار ایران با استقبال گسترده‌ای مواجه شده‌اند و حالا به دلیلی چون تصادف یا سرویس‌های دوره‌ای و یا تعمیرات، نیاز به لوازم یدکی دارند اما کمبود و گرانی قطعات یدکی بسیاری از صاحبان این خودروها را سرگردان کرده است.

علاوه بر کمبود و گرانی در بازار قطعه یدکی خودروهای مونتاژی، مساله جدی‌تر دیگر در بازار تداوم عرضه قطعات تقلبی و بی‌کیفیت است که به رغم اقدامات تولیدکنندگان در اجرای طرح‌های وزارت صمت و اطمینان بخشی مشتریان از اصالت قطعات و مقابله با عرضه قطعات تقلبی و بی‌کیفیت، همچنان جزء دغدغه‌ها و گلایه‌های مشتریان بازار قطعه یدکی است.

در این خصوص اخیرا رئیس کمیسیون صنایع مجلس خواستار برخورد جدی با تولیدکنندگان و عرضه کنندگان قطعات تقلبی و بی‌کیفیت در بازار شده است.

وی اگر چه معتقد است که وضعیت خدمات پس از فروش و عرضه قطعات یدکی در بازار نسبت به گذشته بهبود یافته است، می‌گوید: عده‌ای سودجو به خاطر منفعت طلبی خود، قطعات تقلبی و بی‌کیفیت را تولید و در بازار عرضه می‌کنند که باید شناسایی و برخورد جدی با آنها شود.

آیا طرح‌های دولت برای مقابله با بازار قطعه تقلبی نتیجه بخش بود؟

بر اساس آخرین بررسی‌ها و اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، سالیانه دست کم 2 میلیارد دلار لوازم یدکی و قطعات خودرویی قاچاق به کشور وارد می‌شود که بیشتر این قطعات و لوازم یدکی قاچاق مربوط به خودروهای لوکس و گران قیمت است و در کنار آن‌ها قطعات بی‌کیفیت نیز وارد می‌شود.

البته برای مقابله با ورود قطعات تقلبی و بی‌کیفیت به بازار قطعه یدکی، وزارت صمت از سال گذشته طرح نصب شناسه کالا را برای قطعات یدکی اجرا کرد و حالا با گذشت بیش از یک سال و نیم از اجرای این طرح، سوالی که بسیار اهمیت دارد، دستاوردهای اجرای طرح شناسه کالا برای مقابله با قطعات تقلبی و بی‌کیفیت است که به نظر می‌رسد با وجود گام‌های موثر قطعه سازان، دستاورد چندانی را برای مقابله با بازار قطعه یدکی همراه نداشته است.

علاوه بر تداوم مشکل قاچاق و کیفیت پایین قطعه یکی از دیگر از دغدغه‌هایی مهم موضوع لوازم یدکی خودروهای مونتاژ داخل است که به دلیل کمبود با افزایش قیمت مواجه شده‌ است، معضلی که رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو تهران نیز اخیرا ضمن صحه گذاری بر این مشکل و سرگردانی مالکان معتقد است قطعات خودروهای نسل جدید چینی در بازار کم است و به همین دلیل نیز قیمت این قطعات به صورت کاذب بالا رفته است.

اما علت وضع موجود و همچنین راهکار آن از نگاه فعالان بازار قطعه یدکی چیست؟ آیا کیفیت محصولات مونتاژی می‌تواند از عوامل افزایش مصرف قطعات و رشد قیمت در بازار قطعات یدکی این خودروها باشد؟

رشد مصرف در بازار قطعات خودروهای مونتاژی

در این خصوص برخی کارشناسان کیفیت پایین قطعات خودروهای مونتاژی را یکی از عوامل افزایش مراجعه مالکان این خودروها به بازار لوازم یدکی در فواصل مختلف می‌دانند؛ معضلی که گزارش‌ها نشان می‌دهد بیش از گذشته گریبان صاحبان این خودروها را در بازار گرفته است.

با این وجود برخی فعالان بازار قطعه یدکی نیز کمبود قطعات یدکی را عمدتا مربوط به قطعات کم‌مصرف و گران قیمت خارجی می‌دانند و معتقدند این مساله به دلیل عدم توجیه اقتصادی تولید و واردات قطعات برای محصولاتی با تیراژ پایین است که دامن بسیاری از تولیدکنندگان داخلی و بسیاری از شرکت‌های مونتاژی را گرفته است.

در حقیقت خودروهایی که تعداد آنها در کشور محدود و یا میزان مصرف قطعات در آنها پایین است، بیشتر با مشکل مواجه می‌شوند. تولیدکنندگان و واردکنندگان قطعه به دلیل عدم صرفه اقتصادی تمایلی به تولید و یا واردات این قطعات ندارند؛ مشکلی که می‌تواند صاحبان خودروها را از سر اجبار به خرید قطعات دست‌دوم و کارکرده در بازار هدایت کند و بدون شک اسیب اصلی آن متوجه مصرف کنندگان و افزایش حوادث ناشی از مصرف این قطعات بوده و ایمنی و سلامت جامعه را با خطرات زیادی مواجه خواهد کرد.