پیش می‌آید که در  هنگام رانندگی یا حتی زمانی که خودرو در دست سرویس است، چراغ چک آن روشن شود. کامپیوتر داخلی خودرو (همان ECU) در صورتی تشخیص وجود اختلال در ماشین، هشداری در قالب روشن شدن چراغ چک به راننده نمایش می‌دهد تا اقدامی برای حل مشکل انجام شود. اختلالات متعددی وجود دارند که می‌توانند دلیل روشن شدن چراغ چک ساینا صفر باشند.

در این گزارش از پرشین خودرو نگاهی به ۱۰ علت روشن شدن چراغ چک موتور ساینا خواهیم داشت و روش عیب یابی چراغ چک خودرو ساینا را بررسی خواهیم کرد.

دلیل روشن شدن چراغ چک ساینا صفر چیست؟

طبق قانون تصویب شده در راستای افزایش ایمنی، خودروهای تولیدی از دهه ۹۰ به بعد مجهز به ECU هستند. ساینای شرکت خودروسازی سایپا نیز از ECU برند EZ ساخت ایران بهره می‌برد و شرکت تأمین قطعات کروز، مسئولیت تولید آن را بر عهده دارد. ایسیو با اتصال به سنسورهای متعدد در سراسر خودرو، عملکرد بخش‌های مکانیکی، فنی و الکتریکی مختلف را کنترل می‌کند.

چراغ چک یا Check Light، علامت کهربایی یا قرمز رنگ کوچکی است که در صفحه آنالوگ پشت فرمان خودرو ظاهر می‌شود. بسته به شدت مشکل، ممکن است این چراغ یکسره روشن باشد یا به حالت چشمک زن دربیاید. رنگ قرمز یا سوسو زدن چراغ چک ساینا، نشان دهنده وجود یک مشکل جدی خواهد بود. در صورت مشاهده این وضعیت، خاموش کردن چراغ چک ساینا صفر کفایت نمی‌کند و بایستی در اسرع وقت به یک تعمیرگاه معتبر مراجعه نمایید.

انواع مختلف چراغ چک ساینا اس نو، به اختلال در بخش‌های مختلف اشاره دارند و هریک با آیکن خاصی نمایش داده می‌شوند. مهم‌ترین چراغ چک‌هایی که باید به آنها توجه داشته باشید عبارتند از:

• چراغ چک موتور؛
• چراغ هشدار ترمز؛
• چراغ هشدار سیستم ABS؛
• چراغ هشدار کاهش سطح روغن موتور؛
• CEL دمای موتور؛
• چراغ هشدار باتری ماشین.

رایج ترین دلایل روشن شدن چراغ چک ساینا

روشن شدن چراغ چک ساینا معمولاً به یکی از دلایل زیر اتفاق می‌افتد. به محض مشاهده چراغ چک، احتمال وجود اختلال در هریک از بخش‌های زیر را درنظر بگیرید.

خرابی سنسور اکسیژن

شایع‌ترین علت روشن شدن چراغ چک ساینا اس، مختل شدن عملکرد سنسور اکسیژن (سنسور O۲) است. این بخش از سیستم کنترل آلایندگی، پیش از مبدل کاتالیزور قرار دارد و مقدار اکسیژن نسوخته موجود در خروجی (Exhaust) ماشین را کنترل می‌کند. بنابر اطلاعات این بخش، خودرو میزان ترکیب هوا و سوخت را تعدیل خواهد کرد.

بروز هر مشکلی در عملکرد این سنسور، باعث افزایش مصرف سوخت شده و ریسک فرسوده شدن قطعاتی مانند مبدل کاتالیزوری را افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید: ۴ روش شناسایی علت روشن شدن چراغ چک تارا و رفع آن

شل شدن درپوش باک بنزین

یکی از ساده‌ترین علل روشن شدن چراغ چک ساینا اس صرفاً شل شدن یا خرابی درپوش باک بنزین است. در این حالت پیش می‌آید که بعد از سوختگیری و حین رانندگی، متوجه روشن بودن چراغ چک خودرو شوید. کیپ نبودن درپوش بنزین باعث تبخیر سوخت و خروج آن از مخزن می‌گردد. برای رفع این مشکل خیلی راحت می‌توانید سرپوش بنزین را سفت یا تعویض کنید.

خرابی شمع ها

بروز اختلال در عملکرد شمع‌های جرقه زن و احتراق سوخت، یک علت شایع روشن شدن چراغ چک ساینا s است. هر بخشی از شمع‌ها و ملحقات آن (از جمله وایرها، کوئل‌ها و...) دچار مشکل شوند، فرایند احتراق سوخت انجام نخواهد شد که به خودی خود خطرآفرین است.

خرابی مبدل کاتالیزور

مبدل کاتالیزوری غلظت گازهای آلاینده مانند CO در خروجی ماشین را می‌سنجد. ممکن است در طی زمان، مواد شیمیایی داخل مبدل خراب شوند و نتوانند به درستی آلاینده‌ها را کاهش دهند. انسداد با دوده حاصل از سوختن ناقص اکسیژن هم علت دیگری است که موجب خرابی کاتالیزور می‌شود. اگر علت روشن شدن چراغ چک موتور ساینا مربوط به کاتالیزور شما باشد، هرچه سریعتر نسبت به سرویس و تعمیر آن اقدام کنید تا هزینه سنگین تعویض این مبدل به شما تحمیل نشود.

خرابی کویل‌ها

یک علت روشن شدن چراغ چک ساینا اس دوگانه، بروز مشکل در کوئل‌های شمع است. کویل‌ها وظیفه دارند ولتاژ بالای مورد نیاز برای جرقه‌زنی در شمع‌ها را تولید کنند. در صورتی که اختلالی در تولید ولتاژ به وجود بیاید، این احتمال وجود دارد که موتور خودرو روشن نشده یا به سختی روشن شود.

فرسودگی وایر شمع ها

وایرها مسئول انتقال برق تولیدی از سیم پیچ‌ها به شمع‌ها هستند. معیوب بودن وایر، نه تنها در تولید انرژی الکتریکی اختلال به وجود می‌آورند بلکه در طولانی مدت باعث نوسان الکتریسیته در موتور و شمع‌ها شده و به سایر قسمت‌های موتور خودرو آسیب می‌زنند. هرگونه اشکالی که در سیستم شمع‌ها به وجود بیاید، باعث روشن شدن چراغ چک موتور ساینا شده و علائمی مانند کاهش شتاب گیری، خامسوزی و تولید دوده را به دنبال خواهد داشت.

خرابی سنسور جریان هوا (MAF)

سنسور MAF میزان هوای ورودی به موتور را اندازه‌گیری و این اطلاعات را به ECU ارسال می‌کند. در نتیجه میزان اختلاط هوا با سوخت کنترل شده و از احتراق ناقص جلوگیری می‎‌شود. از کار افتادن سنسور جریان هوا با مشکلات دیگری مانند بلند شدن بوی گندیدگی از اگزوز، تولید دوده و جابجایی ناگهانی پدال گاز همراه است.

بیشتر بخوانید: علت روشن شدن چراغ چک تیبا چیست؟ + ۳ راه حل رفع چراغ چک تیبا

خرابی دریچه چرخش گاز اگزوز (EGR)

یک علت چشمک زدن چراغ چک ساینا صفر می‌تواند مربوط به عیب در دریچه چرخش گاز اگزوز باشد. دریچه‌ EGR موظف است مقداری از گازهای خروجی اگزوز را دوباره به داخل محفظه احتراق بازگرداند تا دمای احتراق و تولید اکسیدهای نیتروژن (NOx) کاهش یابد. انسداد رسوبات حاصل از احتراق ناقص، باعث کاهش عملکرد موتور و افزایش آلایندگی می‌شوند.

اگر سنسور یا سوپاپ EGR معیوب باشد، سیستم نمی‌تواند مقدار صحیح گاز اگزوز را بازگرداند و همین باعث اختلال عملکرد کلی موتور می‌شود. خرابی دریچه EGR نه تنها بر این سیستم، بلکه روی قسمت‌های دیگری مانند انژکتور و بخش‌های الکتریکی خودرو اثر می‌گذارد. پشت گوش انداختن تعمیر این قسمت، اختلالات جدی‌تری به دنبال خواهد داشت. توصیه می‌شود به محض اینکه متوجه مشکلی در EGR شدید، برای حل مسئله اقدام کنید.

نشتی خلاء

درجا زدن خودرو در حین رانندگی و یا بالا ماندن دور موتور، نشان از وجود مشکل نشتی خلاء دارد و یک علت روشن شدن چراغ چک خودرو ساینا خواهد بود. برهم خوردن وضعیت خلاء در موتور و ورود هوای اضافی،  نسبت سوخت به هوا را بهم می‌زند و باعث احتراق ناقص می‌شود. این مشکل به خصوص در دمای خیلی بالا یا خیلی پایین رخ می‌دهد.

اختلال در عملکرد دزدگیر

یک علت روشن و خاموش شدن چراغ چک ساینا، مربوط به اتصالی و نقص در سیستم برق رسانی خودروست. در صورتی که دزدگیر مدار خودرو به مشکل خورده باشد، باتری خودرو حتی در زمانی که از آن استفاده نمی‌کنید نیز تخلیه می‌شود. در نتیجه هنگام استارت زدن، ماشین روشن نشده و بخش‌های مختلف آن عملکرد درستی نخواهند داشت. هنگام عیب یابی چراغ چک خودرو ساینا بهتر است کلیه قسمت‌های سیستم برقی ماشین را بررسی کنید.

علت روشن شدن چراغ چک دوم ساینا چیست؟

شاید متوجه شده باشید که در کنار چراغ چک صفحه آنالوگ، علامتی مشابه صندلی مسافر با عدد ۲ ظاهر می‌شود. برخلاف تصور عموم، این آیکن چراغ چک دوم نیست بلکه مربوط به غیرفعال بودن ایربگ صندلی شاگرد می‌شود. برای خاموش کردن چراغ ایربگ صندلی مسافر در خودرو ساینا، بایستی ایربگ را فعال کرده و یک بار ماشین را خاموش و روشن کنید.

سوییچ ایربگ دوم در ساینا، سمت راست داشبورد و در محل تلاقی داشبورد با در صندلی شاگرد قرار گرفته است. با قرار دادن این سوییچ روی حالت ON ایربگ فعال خواهد شد. با یک مرتبه خاموش کردن و استارت مجدد ماشین، چراغ مربوط به این آپشن خاموش خواهد شد.

آموزش رفع چراغ چک ساینا صفر کیلومتر

گاهی علت روشن شدن چراغ چک موتور ساینا، بروز خطایی لحظه‌ای در سیستم خودروست که دیتای آن در ECU باقی می‌ماند و در نتیجه چراغ چک برای مدتی خاموش نمی‌شود. اگر در حین رانندگی متوجه چراغ چک شدید و مشکل یا وضعیتی غیرعادی احساس نکردید، مدتی به رانندگی ادامه بدهید. اگر پس از ۲۰ دقیقه چراغ چک خاموش نشد، کنار بزنید و به عیب یابی چراغ چک خودرو ساینا بپردازید. اگر خارج از خانه هستید، توصیه می‌کنیم به یک مکانیکی معتبر مراجعه کنید تا از مشکلات ثانویه جلوگیری به عمل آید و سرویس‌های لازم انجام شود.

برای خاموش کردن چراغ چک ماشین ساینا در خانه می‌توانید از سه روش زیر استفاده کنید.

۱. خاموش و روشن کردن خودرو

همانطور که اشاره کردیم، گاهی اوقات چراغ چک به دلیل یک خطای موقت روشن می‌شود و آپدیت شدن ECU مدتی طول می‌کشد. در این حالت خودرو را خاموش کنید، دو ثانیه صبر کنید و دوباره استارت بزنید. بعد از ۲ ثانیه مجدداً خودرو را خاموش کنید. این کار را سه مرتبه تکرار کنید. این روش در اکثر خودروها جوابگوست و می‎‌توان روی ساینا صفر نیز آن را امتحان کرد. اگر مشکل از آپدیت نشدن ECU باشد، با این روش چراغ چک خاموش خواهد شد. در غیر این صورت بایستی حتماً به فکر سرویس ماشین باشید.

۲. قطع و وصل کردن جریان باتری

این روش شامل قطع کردن جریان برق ماشین به مدت چند دقیقه است. خودرو را خاموش کنید و نیم ساعت زمان بدهید تا موتور آن کاملاً سرد شود. سپس کابل منفی باتری را با استفاده از یک آچار جدا کنید. دست روی بوق خودرو بگذارید تا الکتریسیته باقیمانده در خازن باتری تخلیه شود. حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه صبر کنید و دوباره کابل منفی باتری را وصل کنید.

بعد خودرو را روشن کنید و بررسی کنید که آیا چراغ چک خاموش شده است یا خیر. این روش باعث می‌شود واحد کنترل موتور (ECU) ریست شود و ممکن است چراغ چک خاموش شود، البته اگر مشکل جدی نباشد.

۳. دیاگ زنی ماشین

دستگاه دیاگ (دستگاه تشخیص عیب) می‌تواند کدهای خطا را که باعث روشن شدن چراغ چک شده‌اند، خوانده و پاک کند. با تشخیص مشکل و دریافت کدهای خطای ECU، می‌توانید تشخیص دهید که خطا در کدام قسمت از خودرو رخ داده و اقدامی برای حل مشکل انجام بدهید برای استفاده از دستگاه دیاگ به صورت زیر عمل کنید.

دستگاه دیاگ را به پورت OBD-II خودرو متصل کنید. در ساینا، پورت‌ها پایین فرمان و در سمت چپ داشبورد قرار دارند. با آهسته کشیدن کاور به سمت عقب می‌توانید به پورت‌ها دسترسی داشته باشید.

بعد از وصل کردن کابل، دستگاه را روشن کنید و دیاگ زنی را شروع نمایید. دستگاه دیاگ کدهای خطا را خوانده و به شما نشان می‌دهد.

پس از یادداشت کدهای خطا، گزینه پاک کردن کدها (Erase Codes) را انتخاب کنید. با پاک شدن دیتای ECU، عیب یابی چراغ چک خودرو ساینا به اتمام رسیده و CL خاموش خواهد شد. توجه داشته باشید که اگر چراغ چک پس از انجام این مراحل دوباره روشن شد، ممکن است مشکلی جدی‌تر وجود داشته باشد و نیاز به بررسی دقیق‌تر توسط مکانیک حرفه‌ای باشد.

جمع بندی

دقت داشته باشید که گزارش پرشین خودرو، یک اطلاع رسانی جامع درباره علت روشن شدن چراغ چک موتور ساینا و روش‌های خاموش کردن موقتی چراغ چک است. عیب یابی و خاموش کردن این چراغ، لزوماً به معنای رفع شدن مشکل اصلی نیست و بایستی به یک تعمیرگاه معتبر و مورد تأیید سایپا مراجعه کنید. امکان دارد علت روشن شدن چراغ چک ساینا صفر، مربوط به مشکلی جدی باشد که در صورت بی‌اعتنایی، هزینه سنگین و یا حوادث احتمالی به همراه بیاورد.