به گزارش «پرشین خودرو» به نقل از تابناک، بعد از گذشت چند هفته از جنجال مصوبه خودرویی دولت، اکنون رقابت در میان مشتریان و فروکش آن کار دست خودرو سازان داده است. آنچه بعد از حدود یک سال افزایش قیمت خودرو و دور خوردن مصرف کنندگان از سوی دولت با مصوبه ای که رئیس جمهور در حضور میلیون‌ها نفر از آن اظهار بی اطلاعی کرد، بازار خودرو گویا اکنون به سمتی رفته است که اکنون کار دست خودروسازان داده و گویا ترفندی که مشتریان مبنی بر عدم خرید خودرو به کار گرفته بودند اکنون کارگر افتاده است. دیروز دبیر انجمن خودرو سازان، احمد نعمت بخش با اشاره واضحی به این موضوع از مشتریان خواسته است که به خرید خودرو ادامه دهند. وی گفته: به دنبال برخی اظهارات صورت گرفته مبنی بر کاهش قیمت رسمی خودروها، مردم خرید این محصول را متوقف کرده‌اند و با شرایط ایجاد شده در روزهای اخیر گردش نقدینگی در سیستم مالی خودروسازان متوقف شده است. وی گفته: با توقف خرید خودرو از سوی مردم و کاهش ورود نقدینگی به سیستم مالی خودروسازان، پرداخت مطالبات قطعه سازان نیز متوقف شده است. با ادامه یافتن این وضعیت تیراژ تولید قطعات کاهش یافته و به دنبال آن با کمتر شدن میزان تولید خودرو باز هم شاهد افزایش قیمت این محصول خواهیم بود. نعمت بخش اشاره کرده است که: از مردم می‌خواهیم با توجه به دلایل ذکر شده نسبت به تأمین خودروهای مدنظر خود با قیمت‌های فعلی اقدام کرده و در انتظار کاهش قیمت‌ها نباشند. البته سخنان احمد نعمت بخش به گونه ای است که منطق آن استوار بر این نکته است که حرف و حدیث‌های دولتیان پیرامون وعده و وعید برای کاهش قیمت خودرو بی اساس است و خودرو سازان تن به کاهش قیمت نخواهند داد و محصولاتشان را با ضرر و زیان نخواهند فروخت. این نکته البته صحیح است و نمی‌توان به وعده های دولتی که خود بانی افزایش قیمت خودرو بوده است برای کاهش قیمت خودرو دل بست. اما نکته مهم‌تر در این میان همین امر است که اکنون کاهش خرید خودرو از سوی مصرف کنندگان به هر بهانه ای (حتی با تصور اینکه قیمت خودرو کاهش خواهد یافت) منجر به ان شده است که خودروسازان تلویحاً از مردم بخواهند که خودرو بخرند! این درخواست نیز البته در ظاهر از سر ناچاری نیست بلکه هشداری در پشت ان نهفته است که در صورت عدم خرید افراد کاهش تیراژ تولید منجر به افزایش قیمت خواهد شد. این هشدار به کنار، بگذارید این مطلب را با کمی بحث تخصصی پیرامون رقابت ادامه دهیم: رقابت در بازار تنها مربوط به تولید کنندگان نیست زمانی که صحبت از رقابت در بازار می‌شود، اغلب تصور بر ان است که این مفهوم تنها ناظر بر عملکرد تولید کنندگان است. اما واقعیات آن است که بخش مهمی از این مفهوم، ناظر به رفتار مصرف کنندگان نیز هست. در یک تعریف کلی رقابت را می‌توان این‌گونه تعریف کرد: در اقتصاد بازار، رقابت میان تعدادی از خریداران و فروشندگان رخ می‌دهد که بر سر فرصت‌های خرید یا فروش کالا و خدمات با هم رقابت می‌کنند. رقابت در میان خریداران به این معنی است که بهای یک کالا یا یکی از خدمات هیچ گاه به شدت سقوط نمی‌کند و رقابت میان تولید کنندگان به این معنی است که بهای یک کالا یا خدمت هیچ گاه به حدی شدید افزایش نخواهد یافت. ان امر در شرایطی محقق می‌شود که تعداد خریداران و تولید کنندگان زیاد باشد و هرکدام از آن‌ها به تنهایی توان تأثیر گذاری بر نقطه تعادلی در بازار را نداشته باشند. در نتیجه کاملاً مشخص است که رقابت میان خریداران کالا و خدمات نیز به همان اندازه رقابت میان تولید کنندگان از اهمیت اساسی در تعیین بهای کالا و خدمات برخوردار است. در جایی که رقابت میان خریداران برای یک کالا شدید و بالا است، بهای این کالا به هیچ وجه با سقوط فاحش مواجه نخواهد شد. بر اساس این گزاره‌ها می‌توان تصویری روشن از آنچه در بازار خودرو شکل گرفته است به دست داد. کاهش تیراژ تولید از سوی خودرو سازان و همراه شدن آن با رقابت بین مشتریان برای خرید خودرو بازار آشفته خودرو را رقم زده است. این در حالی است که این رقابت در بازار یک طرفه است و تنها در میان مشتریان است و نه خودروسازان. در نتیجه این امر بهای خودرو همواره طی سال‌های اخیر تمایل به افزایش داشته است و در نتیجه اکنون بهای خودرو با این ارقام عجیب و غریب مواجه شده است. احمد نعمت بخش دیروز به یک نکته اساسی اشاره کرده است: کاهش نقدینگی خودروسازان در اثر توقف خرید از سوی خریداران. این امر دقیقاً به لحاظ فنی برابر با فروکش کردن رقابت خریداران بر سر خرید خودرو است. حال به هر دلیل، چه پیش بینی کاهش قیمت در آینده و چه تحریم خودرو سازان. تصور بر آن است که در بازار این تنها تولید کننده و مذاکرات آن با دولت به عنوان تنظیم کننده اقتصاد است که تعیین کننده نهایی وضعیت بازار است. البته در ایران و در این روزها تقریباً این حکم به کلی صادق است. اما نکته در این جا است که هنوز مشتریان و متقاضیان کالا و خدمات نیز تأثیر بسیار زیادی بر تعیین بها و تغییر روند بازار دارند. این امر تنها محدود به خودرو نیز نیست. متأسفانه رفتار مصرف کننده در بازار کشور در این روزها بسیار قابل انتقاد است و گاهی ایجاد رقابت‌های غیر منطقی بر سر یک محصول یا یکی از خدمات منجر به آن می‌شود که بهای این کالا یا خدمت به شکلی غیر منطقی افزایش یافته و تمایلی به کاهش نداشته باشد. جالب آنکه در این میان مصرف کنندگان ضمن انتقاد از افزایش قیمت‌ها همچنان به رقابت بر سر این محصولات نیز ادامه می‌دهند، غافل از آنکه رفتار آن‌ها یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین عوامل در افزایش قیمت است.