به گزارش «پرشین خودرو»، هرچند مشاهده چنین آمار مثبتی از تولیدات خودروسازان بعد از مدت‌ها سقوط تیراژ بسیار امیدوار‌کننده است، اما در کنار این امیدواری و با توجه به شرایط فعلی خودروسازان، موضوع «توقف روند کاهشی تولید خودرو» جلب توجه می‌کند. خودروسازان چگونه موفق به توقف روند کاهش تولید به واسطه رشد تیراژ شده‌اند در شرایطی که نه کمکی از سوی دولت به آنها رسیده است و نه بانک‌ها در سیاست خود برای همکاری با آنها تغییری ایجاد کرده‌اند؟ در کنار این سوال شبهه‌ای هم ایجاد می‌شود؛ اینکه آیا خودروسازان طی تمام مدتی که با برشمردن مشکلات گوناگون سعی در توجیه افت شدید تولیداتشان داشته اند، می‌توانسته‌اند تولیدشان را حفظ کنند و نکرده‌اند؟ هرچند دبیر انجمن خودروسازان با شبهه‌ای که آن را مطرح کردیم مخالف است و می‌گوید هم افت تولید خودروسازان واقعی بوده و هم افزایش تیراژ آنها، اما سوال اصلی همچنان پابرجاست، اینکه خودروسازان چگونه موفق به بهبود تیراژ تولید خود با وجود تمام مشکلات شده‌اند؟ رشد تولید خودروسازان آن هم در شرایطی که نه در فضای کلی کسب‌و‌کار کشور گشایشی حاصل شده است و نه سیاست‌های دولتی و بانکی برای اختصاص نقدینگی به خودروسازان تغییری یافته است، در حالی رخ داده است که خودروسازان همچنان بدهی‌های معوق فراوانی به قطعه‌سازان دارند. این نکته از آنجایی اهمیت پیدا می‌کند که افزایش تولید خودروسازان ارتباط مستقیمی با تولیدات قطعه‌سازان دارد. رشد تولید با درخواست وزیر محمدرضا نعمت‌زاده بعد از ورودش به وزارت صنعت، معدن و تجارت دستوراتی در جهت بهبود وضعیت صنعت خودرو صادر کرد، برای مثال مذاکره با بانک‌ها برای ارائه تسهیلات نیز در دستور کار وزیر قرار گرفت، مذاكراتی كه البته مورد توجه بانك‌ها قرار نگرفت. با این شرایط به نظر می‌رسد خودروسازان اهمیت ویژه‌ای برای دستورات وزیر قائل هستند تا آنجا که عضو هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان یکی از عوامل اصلی موفقیت خودروسازان برای متوقف کردن روند افت تولید را نتیجه دستور وزیر برای این کار ارزیابی می‌کند. محمد رضا نجفی منش در رابطه با چگونگی رشد تولیدات خودروسازان با توجه به شرایط فعلی می‌گوید: به‌طور مسلم در این میان اتفاق خاصی در رابطه با بهبود شرایط سخت خودروسازان رخ نداده است، اما به هر حال زمانی که وزیر از خودروسازان برای افزایش تولید درخواست کرده است، مجموعه خودروسازی نیز نهایت سعی خود را برای برآورده کردن این درخواست به‌کار بسته است. بر اساس آمار طی ۹ ماهه منتهی به آذرماه سال‌جاری تولید انواع خودرو در کشور به ۵۰۲ هزار و ۲۷۳دستگاه رسید که در این میان تولید پراید نسیم و صبا با تیراژ ۱۴۰‌هزار و۲۱۱ دستگاه از سایر محصولات پیشی گرفت. در مدت یاد شده تولید خودروهای سواری بالغ بر426 هزار و 674 دستگاه گزارش شده است. این میزان تولید طی 9 ماه ابتدایی امسال در حالی است که آمار تجمعی 8 ماهه خبر از تولید 331 هزار و 452 دستگاه خودروی سواری می‌دهد. به این ترتیب هر چند تولید خودرو نسبت به سال گذشته همچنان با افت همراه است، اما به نظر می‌رسد دستور وزیر برای جلوگیری از افت بیشتر تاثیرگذار بوده تا آنجا که آمار از رشد 95 هزار و 222 دستگاهی تولید خودروی سواری طی یک ماه گذشته خبر می‌دهد. اما محمدرضا نجفی منش در کنار درخواست وزیر از خودروسازان برای افزایش تولید «تشکیل جلسات شورای سیاست‌گذاری» را نیز در بهبود شرایط خودروسازان موثر می‌داند و می‌گوید: جلسات شورای سیاست‌گذاری از این جهت برای خودروسازان مفید بوده که در آن راهکارهایی با حضور وزیر و دست‌اندرکاران صنعت خودرو برای مشکلات این صنعت اندیشیده می‌شود. نجفی منش یکی دیگر از دلایل بهبود تولیدات خودروسازان را تزریق نقدینگی خودروسازان به قطعه‌سازان به واسطه فروش برخی دارایی‌هایشان می‌داند. تزریق نقدینگی خودروسازان به قطعه‌سازان به واسطه فروش دارایی‌ها را احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان نیز تایید می‌کند و به دنیای اقتصاد می‌گوید: مدتی است که خودروسازان با توصیه وزیر فروش دارایی‌های مازاد خود به‌منظور تامین نقدینگی را آغاز کرده‌اند؛ زیرا به هر حال دولت و بانک‌ها آب پاکی را روی دست ما ریختند و گفتند که برای جلوگیری از رشد تورم به خودروسازان نقدینگی نمی‌دهند. نعمت بخش در ادامه می‌گوید: مدیر عامل گروه خودروسازی ایران خودرو در آخرین جلسه شورای سیاست‌گذاری خودرو در گزارشی اعلام کرد که این شرکت 90 درصد کارهای فروش سهام بانک پارسیان را به پایان رسانده است، که این خود به معنای تزریق نقدینگی است. به گفته نعمت بخش؛ هاشم یکه زارع، مدیر‌عامل ایران خودرو علاوه بر اعلام نهایی شدن فروش سهام بانک پارسیان، در آخرین جلسه شورای سیاست‌گذاری از فروش بیش از 300 میلیارد تومان از دارایی‌های این شرکت نیز خبر داده است. تغییر شرایط، بهبود تولید تغییر مدیریت، یکی از دلایلی است که از نظر کارشناسان و فعالان صنعت خودرو تاثیر زیادی در بهبود تیراژ تولیدات خودروسازان داشته است. سعید لیلاز یکی از کارشناسانی است که عقیده دارد بهبود نسبی تولیدات خودروسازان نمی‌تواند دلیلی جز تاثیر بی چون و چرای تغییرات مدیریتی جدید داشته باشد. او با اشاره به تغییرات مدیریتی شکل گرفته در دولت جدید می‌گوید: این توقف در روند کاهشی تولیدات خودروسازان نشان‌دهنده سهم مدیریت یک مجموعه است و می‌تواند نمونه‌ای باشد برای اینکه ما بدانیم اگر برای نقش مدیریت اهمیت قائل باشیم می‌توانیم نتیجه‌اش را به خوبی مشاهده کنیم. لیلاز عقیده دارد با روی کار آمدن دولت یازدهم فضای کسب‌و‌کار به واسطه امیدی که ایجاد شد با بهبود نسبی همراه بود و همین موضوع نیز به صورت مستقیم در عملکرد مدیران اثر گذاشته است. بهتر شدن تولیدات خودروسازان بعد از تغییرات مدیریتی موضوعی است که دبیر انجمن خودروسازان ایران نیز به آن معتقد است. نعمت بخش در این رابطه می‌گوید که بعد از تغییر مدیریتی که در ایران خودرو رخ داد، ما شاهد رشد تولیدات خودروسازان بودیم که این موضوع تاثیر شیوه‌های مدیریتی را بر میزان تولید نشان می‌دهد. رشد تولید مدیون قطعه‌سازان ساسان قربانی، دبیر انجمن قطعه‌سازان توقف روند کاهشی تولیدات خودروسازان را به صورت مستقیم با همکاری بیشتر قطعه‌سازان با خودروسازان ارتباط می‌دهد. او در این رابطه می‌گوید: اینکه روند تولیدات خودروسازان نسبت به ماه‌های قبل بهتر شده درست است و می‌تواند دلایل زیادی هم داشته باشد، اما مهمترین دلیل آن همکاری بیشتر قطعه‌سازان با خودروسازان بوده است. قربانی در ادامه برای نقش مدیریتی نیز اهمیت ویژه‌ای قائل است و می‌گوید: البته روش‌های مدیریتی فعلی که در حال اعمال است منجر به کاهش فشارها و بهتر شدن فضا شده است. قربانی در رابطه با اقدامات قطعه‌سازان در استفاده از توان خود برای افزایش تولید قطعات می‌گوید: قطعه‌سازان به هر حال از اعتبار خودشان در سیستم بانکی و همچنین فضای بین‌المللی استفاده می‌کنند تا تولیدات به روند قبلی خود بازگردند، زیرا بقای صنعت خودرو و قطعه به یکدیگر وابسته است اما باید توجه داشت که توان قطعه‌سازان نیز حدی دارد. هنوز مشکل اصلی حل نشده است رشد تولیدات خودروسازان در شرایطی که هنوز بسیاری از مشکلات آنها حل نشده باقی مانده است، به هر حال در آمار تولید خودروی وزارت صنعت، معدن و تجارت به ثبت رسیده است، اما فعالان صنعت خودرو عقیده دارند با ادامه پیدا کردن مشکلات خودروسازان ثبت دوباره این رشد در آمار هیچ تضمینی نخواهد داشت. دبیر انجمن قطعه‌سازان با اشاره به اینکه قطعه‌سازان به عنوان بخش کلیدی در تولید خودرو در حال افزایش ظرفیت تولید خود با استفاده از آخرین انرژی‌ها هستند می‌گوید: اگر مشکل نقدینگی خودروسازان حل نشود، این میزان از تولید نیز ماندگار نخواهد بود زیرا قطعه‌سازان در حال استفاده از تمام ظرفیت‌های اعتباری و ارتباطی خود برای افزایش تولیداتشان هستند. افزایش میزان ظرفیت تولید قطعه‌سازان را در آمار نیز می‌توان مشاهده کرد، زیرا خودروهایی که بالاترین میزان داخلی‌سازی قطعات را دارند، بر اساس آمار با رشد همراه بوده‌اند، خودروهایی مانند پراید، پژو پارس و رانا از این دست خودروها هستند. البته رشد این خودروها کاملا طبیعی است، زیرا خودروهایی که تولید آنها وابستگی بیشتری به قطعات خارجی دارند، عملا در حجم انبوه امکان‌پذیر نیست. بر همین اساس با نگاهی به آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌توان متوجه بیشتر بودن تیراژ تولیداتی شد که میزان داخلی‌سازی آنها بیش از خودروهایی مانند تندر-90 است. آمار 9 ماهه تولید خودرو نشان می‌دهد که طی این مدت پراید نسیم و صبا به تعداد 140هزار و211 دستگاه و پژو پارس به تعداد 69 هزار و 292 دستگاه به تولید رسیده‌اند. پژو 405 خودرویی است که با تولیدی بالغ بر 44 هزار و 122 دستگاه در جایگاه بعدی تولید قرار می‌گیرد. سمند که خودرویی ملی است، اما از نظر تیراژ در جایگاه سوم قرار دارد و به تعداد 41 هزار و 580 دستگاه تولید شده است. با توجه به اینکه خودروسازان محصولات خود را بر اساس تقاضای مشتریان به تولید می‌رسانند، به نظر می‌رسد تقاضای خودروی سمند از دو خودرویی که در مقام بالاتر قرار دارند کمتر بوده است. «تیبا» که خودرو ملی سایپا است به تعداد 26 هزار و 211 دستگاه تولید شده است و پژو 206 در مقام بعدی قرار دارد، این خودرو که تولید نمونه‌های داخلی‌سازی شده آن بعد از خروج پژو از ایران در خطوط تولید ایران‌خودرو آغاز شد طی 9 ماه ابتدایی سال‌جاری به تعداد 23 هزارو 310 دستگاه به تولید رسیده‌است. رانا، دومین خودرو ملی ایران خودرو به تعداد 21 هزار و 250دستگاه، تندر90 به تعداد 14 هزار و 867 دستگاه و سایر محصولات رنو نیز به تعداد 12 هزار و 621 دستگاه تولید شده‌اند. این میزان از تولیدات خودروسازان در حالی است که قربانی بر خلاف نجفی منش و نعمت‌بخش عقیده دارد افزایش تولید خودروسازان به تزریق نقدینگی به قطعه‌سازان بازنمی‌گردد؛ بلکه به اهتمام قطعه‌سازان برای افزایش تولید مربوط می‌شود. اما در نهایت از گفته‌های خودروسازان می‌توان اینطور برداشت کرد که آنها در حال افزایش تولید با تکیه بر توان خود هستند، در حالی که اگر به زودی مشکلات نقدینگی آنها حل نشود، نمی‌توان به افزایش مجدد تولیدات امیدی داشت. به گفته ساسان قربانی چنانچه مشکلات مالی خودروسازان به واسطه تزریق نقدینگی حل نشود، رفع کامل تحریم‌های خودرو نیز نمی‌تواند وضعیت خودروسازان را بهتر کند، زیرا با رفع تحریم‌ها آنها برای سفارش‌گذاری‌های جدید به نقدینگی نیاز دارند.