به گزارش پرشین خودرو،  این خلاصه ای از سرگذشت شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (ایران ایر- هما) است که سال ها تحت تحریم های ظالمانه، به سختی خود را سرپا نگاه داشت و سعی کرد با دست و پای شکسته به خدمات اش ادامه دهد.

** ورود دومین هواپیمای خریداری شده هما به کشور

شرکت هما عصر پنجشنبه 23 دی ماه امسال، نخستین هواپیمای ایرباس ای.321(A321) خریداری شده را وارد کشور کرد تا بعد از سالها، شاهد نوسازی ناوگان هوایی کشور باشیم.
امروز نیز دومین هواپیمای برجامی خریداری شده از ایرباس وارد کشور شد و به ناوگان هما پیوست.
دومین هواپیمای تحویلی با هدایت خلبانان گیاهی و فرهادی، سحرگاه امروز(شنبه) از فرودگاه تولوز فرانسه حرکت و ساعاتی پیش در فرودگاه مهرآباد تهران به زمین نشست.
این هواپیما که برای نخستین بار وارد ناوگان هوایی ایران می شود از ایرباس نوع ای330 (A۳۳۰_۲۴۳) پهن پیکر دور برد است. قرار است پنجشنبه هفته آینده هواپیمای دیگری از این نوع تحویل ایران ایر شود.
هواپیمای ای.330 با 238 صندلی شامل 32 صندلی کلاس تجاری(بیزینس کلاس) و 206 صندلی اکونومی کلاس، قابلیت پرواز ۱۵ ساعت بدون توقف را دارد.
به گفته مسولان شرکت هواپیمایی ایران ایر، این هواپیمای نو، دارای پیشرفته ترین و به روزترین تجهیزات ناوبری جهان و سرگرمی های داخل پرواز است.

** ناگفته هایی از وضعیت «هما»

دولت یازدهم هیچگاه در فکر ناامیدکردن مردم نبوده و همواره سعی کرده است با تلاش و پیگیری امور، نور امید را در دل مردم روشن کند. وضعیت اشاره شده درباره هما را به طور قطع همه دست اندرکاران می دانستند و می دانند؛ اما نمی خواستند با طرح این واقعیت ها بیش از این مردم را نگران و دلواپس کنند. به جای آن تلاش کردند تا راه را برای دستیابی به رشد اقتصادی و امکانات بیشتر برای مردم فراهم کنند؛ اما دلواپسان همچنان می کوشند دستاوردهای ملی دولت را زیرسوال ببرند و مردم را از آینده ای روشن ناامید کنند.
اما مساله مهم این است که اگر دلواپسان واقعیت های تلخ شرکت هما را می دانند، با چه هدفی همچنان بر طبل مخالفت می کوبند. شنیدن این واقعیت ها دل هر میهن پرست مسلمان را به درد می آورد.
ایران ایر به دلیل شرایط دشوار دوران تحریم به یکی از بدهکارترین شرکت های کشور و به دلیل زمین گیر شدن بیشتر هواپیماهایش به یک شرکت زیانده تبدیل شده و از پرداخت هزینه های جاری خود نیز ناتوان است.
شنیده ها نشان می دهد ایران ایر اکنون یک هزار میلیارد ریال (100 میلیارد تومان) به شرکت فرودگاه های کشور، یک هزار و 500 میلیارد ریال(150 میلیارد تومان) به شرکت نفت و 600 میلیارد ریال(60 میلیارد تومان) بابت خریدهای جاری خود بدهکار است.
بدهی های هما باعث شده است حتی حقوق بازنشستگان و شاغلان خود را به سختی بپردازد. تعداد شاغلان رسمی ایران ایر نزدیک به 2 هزار و 600 نفر است که به صندوق بازنشستگی و بیمه ایران ایر حق بیمه پرداخت می کنند. کل شاغلان ایران ایر 10 هزار نفر است که بیشتر آنها قراردادی اند و صندوق بیمه آنها تامین اجتماعی است.
اکنون صندوق بازنشستگی و بیمه ایران ایر 10 هزار و 500 مستمری بگیر دارد. تاخیر در حقوق کارمندان موجب تاخیر در پرداخت حقوق بازنشستگان می شود؛ افرادی که پس از سالها رنج کار، در انتظار دریافتی پایان ماه اند.
واحد کترینگ ایران ایر که مسئول تهیه غذا برای مسافران است 200 میلیارد ریال (20میلیارد تومان) بدهی دارد.
دست اندرکاران امر که به طور معمول تمایلی ندارند با اعلام واقعیت ها نامی از آنها برده شود، می گویند در زمان حاضر نزدیک به 70 درصد ناوگان ایران ایر زمین گیر شده و حدود 20 هواپیما در این شرکت فعال است که آنها نیز مشکل تامین قطعه دارند.
دیگر آثار دشوار تحریم بر صنعت هوانوردی ایران مشکل سوختگیری هواپیماهای ایرانی در مسیر پروازهای خارجی بود. از اگوست سال 2010 میلادی (مرداد 1389) کشورهای اروپایی به پروازهای ایران ایر سوخت ندادند و در این دوران هواپیماهای هما امکان سوخت گیری در همه فرودگاه ها را نداشت و مجبور بود برای سوخت گیری در فرودگاه های ثانویه فرود آید؛ هزینه هر بار نشست و برخاست اضافی 20 هزار دلار بود.
پس از رفع تحریم ها، هواپیماهای ایران ایر امکان سوخت گیری در همه فرودگاه ها پیدا کردند و این امر به کاهش هزینه های اضافی این شرکت کمک کرد.

** عقد قرارداد خرید هواپیما افق روشنی برای هما

دولت یازدهم که یکی از اهدافش انجام گفت و گوهای هسته ای و ثبات حقانیت جمهوری اسلامی ایران در این مساله و رفع تحریم ها بود، توانست با دستیابی به توافق برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) و اجرایی کردن آن، راه را برای انجام مذاکره با شرکای بین المللی و ورود سرمایه به کشور باز کند.
برجام دستاوردهای بسیاری برای کشور در یک سال گذشته داشته است، اما به جرات می توان گفت عقد قرارداد خرید 200 فروند هواپیما با معتبرترین شرکت های هواپیماسازی دنیا و بازگشت تولید و صادرات نفت کشور به سطح پیش از تحریم ها مهمترین دستاوردهای برجام در حوزه اقتصادی است.
صنعت هوایی کشور در سال های گذشته به واسطه تحریم ها بازسازی و نوسازی نشد. متخصصان صنعت هوایی ایران در سال های گذشته در شرایط بسیار سخت به دلیل نبود دسترسی آسان به قطعات هواپیماها، با استفاده از توانمندی های شان توانستند ناوگان هوایی کشور را سرپا نگاه دارند و امکان تردد هوایی را برای مردم فراهم کنند. کاری که شاید به نظر آسان برسد، اما مسئولیتی بس دشوار و سنگین بود.
دولت یازدهم با عزم و جزم و بکارگیری افراد قدرتمند و توانمند در مذاکرات و مسلط به دیپلماسی بین المللی، وعده اش را به مردم عملی کرد.
برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) در 14 ژوئیه 2015 (23 تیر 1394) امضا و در 17 ژانویه 2016 (27 دی 1394) اجرایی و تحریم های هسته ای ایران لغو شد.
شرکت های هوایی ایران با شروع اجرایی شدن برجام از دی ماه پارسال مذاکرات مستقیم را با شرکت های هواپیماسازی بزرگ دنیا از جمله ایرباس و بوئینگ آغاز کردند.
اواخر پارسال پس از سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به فرانسه، پیش قرارداد خرید بیش از 100 فروند هواپیما بین شرکت ایرباس و هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در پاریس امضا شد.
اوایل مهرماه امسال بود که اداره کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا (اوفک - OFAC) مجوز فروش هواپیما به ایران را به شرکت های هواپیماسازی ایرباس و بویینگ داد.
با صدور این مجوز، مذاکرات بین نمایندگان شرکت های بوئینگ و ایرباس با مدیران هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) به مراحل نهایی رسید. در نتیجه قرارداد حدود 10 میلیارد دلاری بین ایران ایر و شرکت ایرباس برای خرید 100 فروند هواپیما به امضا رسید.
براساس این قرارداد، ایران ایر 46 فروند هواپیما 321 از ایرباس خریداری کرد که در مجموع بیش از هشت هزار و 300 صندلی را به ظرفیت هما اضافه می کند. همچنین ایران ایر 38 فروند ایرباس از نوع 330 تحویل می گیرد که 253 صندلی دارد و در مجموع شمار صندلی های این سری از هواپیماها برای ایران ایر بیش از 11 هزار و 400 صندلی ظرفیت ایجاد می کند.
ایران ایر همچنین 16 فروند هواپیمای 350 ایرباس را برای پروازهای دوربرد خود متشکل از پنج هزار و 600 صندلی در آینده تحویل خواهد گرفت تا بتواند در پروازهای بین المللی از این هواپیما استفاده کند.
در مجموع شرکت هواپیمای جمهوری اسلامی ایران با ایرباس برای خرید 100 فروند هواپیما و با شرکت بوئینگ برای خرید 80 فروند هواپیما قرارداد امضا کرد و قرار است قرارداد خرید 20 فروند هواپیمای 70 نفره را با شرکت فرانسوی - ایتالیایی ای.تی.آر(ATR) یکی از شرکت های زیرمجموعه ایرباس امضا کند.
هرچند پیش از این گفته شود بود قرارداد خرید هواپیما از ای.تی.آر تا پیش از پایان امسال نهایی و چند فروند از آنها وارد کشور می شود اما فرهاد پرورش مدیرعامل هما دیروز(جمعه) اعلام کرده که هنوز قرارداد ایران ایر با این شرکت به دلیل نامشخص بودن پشتیبانی موتور هواپیماهای ای.تی.آر نهایی نشده و بحث آموزش خلبانی و تکنسین فنی نیز به پایان طولانی شده است.
وی افزود: با توجه به شرایط کنونی، امضای نهایی این قرارداد تا رفع مشکل پشتیبانی موتور هواپیما، به سال آینده موکول شده است.
جایگاه صنعت هوانوردی ایران در منطقه با امضای قرارداد خرید بیش از 200 فروند هواپیمای مسافری دور، متوسط و کوتاه برد با بیش از50 هزار صندلی جدید ارتقا می یابد و فرصت های اشتغالزایی مستقیم را برای بیش از 20 هزار نفر در داخل فراهم می کند.

** آخوندی: دست دلان و واسطه‌ها را کوتاه کردیم

وزیر راه و شهرسازی اول اسفندماه در جلسه استیضاح خود در مجلس با توجه به حاشیه‌سازی‌ها از قرارداد امضا شده با ایرباس برای خرید هواپیما گفت: به مدیران شرکت‌های ایرباس، بوئینگ و ... برای خرید هواپیما گفتم هیچ‌کس حتی از دفتر رئیس جمهوری حق مذاکره ندارد و مسئولان شرکت(ایران ایر) با شما مذاکره و قرارداد منعقد می‌کنند.
عباس آخوندی ادامه داد: «روز اول به آنها تاکید کردم، اگر کسی به هر عنوان واسطه و دلالی به آنها مراجعه کرد به ما اطلاع دهند؛ هیچ واسطه مالی و سیاسی را نمی‌خواهیم. اگر می‌خواهید این قرارداد امضا شود باید یک سوگندنامه بدهید که در این قرارداد از هیچ واسطه‌ای استفاده نکرده و هیچ مبلغی به فردی پرداخت نکردید.»
وی تصریح کرد: «همچنین به مدیران این شرکتها گفتم، اگر روزی (نقش واسطه) ثابت شود، دولت ایران حق دارد از شما در مراجع قضایی بین المللی شکایت کند.»
وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان ساخت: نمایندگان برای بررسی این مساله و قراردادهای امضا شده، می توانند به همه نهادهای بازرسی مراجعه کنند.

** فرودگاه‌های ایران گورستان هواپیماهای قدیمی

آخوندی با برشمردن برخی از مشکلات ناوگان هوایی کشور گفت: صنعت هوانوردی ایران 245 فروند هواپیما دارد که 100 فروند آن اکنون زمین‌گیر است؛ فرودگاه‌های کشور به بزرگترین گورستان هواپیما تبدیل شده و 145 هواپیمای موجود نیز عمر بیش از 24 سال دارند و برای نوسازی ناوگان هوایی نیازمند 20 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری هستیم در حالی که خزانه و بودجه عمومی حتی یک درصد این میزان سرمایه‌گذاری را ندارد.
وزیر راه وشهرسازی ادامه داد: وقتی گفتیم ناوگان هوایی را بدون استفاده از بودجه عمومی نوسازی می‌کنیم، همکارانم در دولت باور نمی‌کردند و می‌گفتند چگونه ممکن است 200 هواپیما را بدون یک ریال تضمین بانک مرکزی و یک سنت تضمین دولت خریداری کنیم اما مطمئن بودم که این کار عملی می‌شود.
آخوندی اظهارداشت: با برنامه ریزی مناسب و ارائه مدل «اجاره به شرط تملیک» با منابع صد درصد خارجی موفق شدیم بدون اتکا به منابع بودجه عمومی و دولت، خرید 200 فروند هواپیما را در دستور کار قرار داده و آن را نهایی کردیم آن هم در حالی که در یک سال گذشته برخی ما را سرزنش می کردند که این قراردادها کاغذی بیش نبوده و تبدیل آن به قرارداد امکانپذیر نیست.
وی فزود: همه پرداختی‌های آن نیز به صورت رسمی گشایش اعتبارات شده است.

** آغاز تغییر ساختار هما

وزیر راه و شهرسازی 23 دیماه در آیین ورود نخستین هواپیمای خریداری شده به کشور در فرودگاه مهرآباد گفت: ما کار خود را برای نوسازی ناوگان ایران ایر آغاز کرده ایم و با افزایش سرمایه «هما» در عمل کار تغییر ساختارهای این شرکت را نیز کلید زده ایم.
عضو هیات دولت یازدهم تاکید کرد: همه شرکت های هواپیمایی ایران را ملزم کرده ایم کفایت سرمایه ای خود را به سه هزار و 500 میلیارد ریال افزایش دهند.
آخوندی افزود: در این قراردادها، روند نگهداری هواپیما، تعمیرات اساسی(اورهال) و تامین قطعات در نظر گرفته شده است تا بتوانیم صنعت هوانوردی ایران را بیش از پیش توسعه دهیم.
وی ابرازاطمینان کرد، در نوسازی ناوگان هوایی ایران گام های اساسی برخواهیم داشت زیرا ما پایبند قراردادییم که امضا کرده ایم و تا زمانی که طرفین به این قراردادها احترام بگذارند، ما نیز به آن احترام می گذاریم.
«فابیس برژیر» مدیرعامل ایرباس نیز همان روز در مراسم ورود نخستین هواپیمای خریداری شده به ناوگان هوایی ایران ایر در فرودگاه مهرآباد با اعلام اینکه همکاری با ایران به طور رسمی آغاز شد، ابراز امیدواری کرد «با تحویل این هواپیماها توسعه اقتصادی ایران با سرعت بیشتری دنبال شود».
وی افزود: براساس قراردادی که با ایران ایر امضا شده است، هواپیماهای بعدی نیز بتدریج به شرکت هواپیمایی ایران ایر تحویل می شود.
برژیر اعلام کرد از یکصد فروند هواپیمای خریداری شده ایران، ٩٨ فروند سفارش جدید و ٢ فروند بازخرید از یک سفارش لغو شده یک شرکت هواپیمایی دیگر است.
وی افزود: قرارداد ایران ایر با ایرباس برای خرید این هواپیماها با مجوز خزانه داری آمریکا و قوانین بین المللی امضا شده است و درصددیم طبق این قرارداد، هواپیماهای خریداری شده را به ایران ایر تحویل دهیم و امسال نیز شماری از این هواپیماها به این شرکت تحویل داده می شود.
مدیرعامل شرکت ایرباس گفت: قرارداد این شرکت با ایران‌ایر یک هفتم کل سفارش‌هایی است که در سال 2016 میلادی دریافت کرده است.
در این قراردادها افزون بر خرید هواپیما، موضوع های دیگری چون آموزش خلبانان و تعمیر و نگهداری، حمایت از توسعه خدمات ناوبری هوایی (ای.تی.ام-ATM)، عملیات فرودگاهی و هواپیمایی، انتقال فناوری و هماهنگی مقررات رگولاتوری برای ایران ایر منظور شده است.
خرید همه این هواپیماها به صورت اجاره به شرط تملیک است و ایران ایر 85 درصد منابع مالی آن را از فایناس خارجی و 15 درصد آن را از منابع داخلی خود تامین خواهد کرد.
قرار است با ورود هواپیماهای جدید 600 نیروی جدید به کادر فنی ایران ایر اضافه شود و تجهیز ناوگان و خرید هواپیما به طور قطع مشکلات بازنشستگان و شاغلان این شرکت را حل خواهد کرد.
کارشناسان یکی از مهمترین مزایای قراردادهای جدید شرکت ایرباس با ایران ایر را پشتیبانی و تامین قطعات هواپیما از سوی کارخانه سازنده می دانند و این بزرگترین امتیاز قرارداد خرید است زیرا در صورت نیاز در کوتاهترین زمان ممکن و حداکثر در مدت چند روز قطعات هواپیما به ایران می رسد. در حالی که در زمان تحریم این کار هفته های متمادی و با قیمتی گزاف و چندین برابر توسط دلال های بین المللی انجام می گرفت.

**هما به زندگی باز می گردد

قرارداد با ایرباس و خرید هواپیماهای جدید و بدون کارکرد قبلی آن هم بصورت معامله مستقیم با شرکت سازنده، آغاز فصلی نو در صنعت هوانوردی و بازگشت هما به زندگی است. این اتفاق شور و شعف علاقمندان به صنعت هوانوردی و اطمینان بخشی به مردم را برای سفرهای هوایی موجب شده است.
ایرنا