به گزارش پرشین خودرو به نقل از دنیای اقتصاد، مجله معتبر بریتانیایی «بنکر» (The Banker) که به‌عنوان یکی از معتبرترین نشریات پژوهشی در این حوزه شناخته می‌شود در سال ۲۰۱۷، الویرا نابیولینا، رئیس بانک مرکزی روسیه را بهترین سکاندار پولی ناحیه اروپا معرفی کرد.
«بانویی» که بانک‌های زامبی را پاکسازی کرد و ارز را به ساحل آرامش رساند
انتخاب نابیولینا در کنار بانکداران مطرحی مانند «ماریو دراگی» (رئیس بانک مرکزی اتحادیه اروپا) و «مارک کارنی» (رئیس بانک انگلستان که پیش‌تر رئیس بانک کانادا بود)، از برتری خاصی حکایت داشت. هر سه بانکدار تجربه بحران و رکود را داشتند، آن‌ها بسته نجات موفقی برای خروج از بحران طراحی و اجرا کرده بودند؛ اما آنچه نابیولینا را از دو بانکدار بزرگ دنیا مجزا می‌کرد، پدیدار شدن نیمه پنهان کرملین در تعامل با نابیولینا بود. عملکرد موفق وی در کشوری که استقلال بانک مرکزی تعریف خاصی نداشت و کرملین با محوریت ولادیمیر پوتین با همراهی نزدیکان تقریبا یک‌جنس او قدرت اصلی تصمیم‌گیری درخصوص امور اقتصادی کشور به‌شمار می‌رفت. علاوه‌بر تفاوت زمین و مقررات بازی در مسکو با لندن و فرانکفورت، حساسیت و وابستگی متقابل نرخ ارز به بهای جهانی نفت، شوک‌های داخلی، خارجی، سیاسی و اقتصادی نیز بر سختی ماموریت بانکدار روسیه می‌افزود. با این اوصاف، وضعیت زمین بازی در شرایط بحرانی اهمیتی ندارد و تنها تمرکز بر هدف در راستای عملکرد مثبت ملاک سیاست‌گذاری پولی است. نابیولینا مبارزه خود را با نرخ تورم، ساختار زامبی‌وار سیستم بانکی روسیه و انتظارات هدایت‌نشده‌ای که عامل بی‌ثباتی نرخ بهره نیز می‌شد، آغاز کرد. نشریه بنکر موفقیت نابیولینا در کنترل نرخ تورم روسیه را یکی از مهم‌ترین دستاورد‌های او می‌داند؛ چراکه تورم از پایان سال ۲۰۱۵ تا انتهای سال ۲۰۱۶ به پایین‌ترین سطح خود پس از دوران فروپاشی شوروی رسید. نرخ تورم پایان سال ۲۰۱۵ نزدیک به ۱۳ درصد بود؛ اما ۱۲ ماه بعد این نرخ پس از ۲۵ سال نصف شد.
«بانویی» که بانک‌های زامبی را پاکسازی کرد و ارز را به ساحل آرامش رساند
زندگی نابیولینا پیش از ریاست بانک مرکزی
الویرا ساخیپرا دوونا نابیولینا ۲۹ اکتبر ۱۹۶۳در یوفای روسیه متولد شد. مادرش کارگر کارخانه و پدرش راننده بود. الویرا توانست وارد دانشگاه دولتی مسکو شود و در سال ۱۹۸۶ مدرک کارشناسی اقتصاد را از این دانشگاه کسب کند. او در سال‌های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۴ در اتحادیه علم و صنعت مشغول به کار بود. پس از آن به‌عنوان مشاور و متخصص ارشد هیات‌مدیره اتحادیه شرکت‌های صنعتی و کارآفرینان روسی برگزیده شد و پس از آن در وزارت تجارت و توسعه اقتصادی روسیه فعالیت کرد. در سال ۱۹۹۷ نابیولینا به معاونت وزارت اقتصاد رسید؛ اما پس از یک سال وزارتخانه را ترک کرد و به مدت دو سال به‌عنوان معاون رئیس هیات مدیره «پروم تورگ بانک» به کار خود ادامه داد.
نابیولینا بعد از ترک وزارتخانه مدیر اجرایی شرکت خدمات رتبه بندی «اورامیان» و نایب رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک روسیه شد. در سال ۲۰۰۰ میلادی با روی کار آمدن ولادیمیر پوتین به وزارت اقتصاد بازگشت و تا سال ۲۰۰۳ به‌عنوان معاون اول وزیر تجارت و توسعه اقتصادی مشغول به‌کار شد. از سال ۲۰۰۳ تا سپتامبر ۲۰۰۷، نابیولینا به‌طور همزمان به‌عنوان رئیس مرکز توسعه استراتژیک و مشاور ارشد روسیه در ریاست گروه ۸ برگزیده شد. در سال ۲۰۰۷ زمانی که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه او را به‌عنوان وزیر تجارت و توسعه اقتصادی روسیه منصوب کرد، نزدیکی او با پوتین تا حدی پیش رفت که در سال ۲۰۱۳ میلادی به‌عنوان دستیار رئیس‌جمهور روسیه انتخاب شد. انتصاب نابیولینا به‌عنوان رئیس بانک مرکزی روسیه وضعیت او را به‌عنوان یکی از بهترین اقتصاددانان روسیه تثبیت کرد. الویرا در سال ۲۰۱۳ به‌عنوان رئیس‌کل بانک مرکزی روسیه منصوب شد.
حامیان سکاندار پولی روسیه
زمانی که انتصاب نابیولینا به‌عنوان رئیس بانک مرکزی روسیه رخ داد، نظرات بسیاری درخصوص کسانی که مسیر او را برای تصدی این کرسی هموار کرده بودند مطرح شد. یکی از بزرگ‌ترین حامیان نابیولینا برای تصدی سمت بانک مرکزی در سال ۲۰۱۳، «هرمن گرف»، مدیرعامل «اسبربانک»، بزرگ‌ترین بانک روسیه بود. گرف از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ میلادی وزیر اقتصاد روسیه بود و در دوران وزارتش نابیولینا به‌عنوان معاون اول وزارت در کنار او مشغول شد. گرف یکی از نزدیک‌ترین چهره‌های اقتصادی به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه محسوب می‌شد که توانایی جهت‌دهی غیرمستقیم به سیاست‌های اقتصادی کرملین را داشت. هرچند گرف جزو حلقه اصلی پوتین به‌شمار نمی‌رفت، اما گرایش رئیس‌جمهوری روسیه به استفاده از تکنوکرات‌ها در امور اقتصادی، او را به یکی از اثرگذارترین افراد در این حوزه تبدیل کرده بود. بالطبع، مسیر ترقی برای معاون اول گرف نیز هموار به نظر می‌رسید. علاوه‌بر نزدیکی با بانکداران، همسر نابیولینا، «باروسلاو کوزمینف»، رئیس دانشگاه عالی اقتصاد، یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های علمی اقتصاد روسیه بود که شانس وی را برای پیشرفت بیشتر می‌کرد.
«بانویی» که بانک‌های زامبی را پاکسازی کرد و ارز را به ساحل آرامش رساند
نابیولینا از سال ۲۰۱۳ میلادی ریاست بانک مرکزی روسیه را برعهده گرفته است. ظرف ۵ سال ابتدایی فعالیت خود با چالش‌های بسیاری از جمله سقوط بهای نفت، تضعیف ارزش پول ملی، افت شدید حجم ذخایر ارزی، تورم دورقمی، رشد بانکداری سایه، تحریم‌های اقتصادی اتحادیه اروپا و آمریکا و افت شدید نرخ رشد تولید ناخالص داخلی روبرو شد. نابیولینا در فاز نخست با تزریق ارز در بازار به نوسانات ارزی واکنش نشان داد. از آنجا که نوسانات ارزی همراه با تورم روبه‌رشد، تحریم‌های اقتصادی و افت قیمت نفت، ترکیب رایج بحران‌های چند دهه اخیر روسیه را تشکیل داده بود و سیستم بانکی کشور نیز برای خروج از التهابات کفایت نداشت. پیش از این دوره، تزریق ارز و رشد نرخ بهره تنها درمان تجویزی سیاست‌گذاران برای مقابله با بحران بودند؛ اما اجتناب از بحران‌های اقتصادی سلسله‌وار روسی به نسخه جدیدی نیاز داشت. نابیولینا با شناورسازی نرخ ارز اولین گام را در این مسیر برداشت و افزایش نرخ بهره بانکی را نیز چاشنی آن کرد. روبل که به‌شدت تضعیف شده بود پس از اجرای این اقدامات که با رشد نرخ بهره تا ۱۷ درصد دنبال شد، به‌آرامی ثبات نسبی را تجربه کرد؛ اما آرامش بعد از توفان برای نابیولینا به معنای آرامش پیش از توفان بود؛ بنابراین اصلاحات بنیادین نظام بانکی روسیه با قدرت در راستای اهداف بلندمدت ادامه یافت. الگوی تکراری و رایج کشور‌ها برای مقابله با تضعیف پول ملی تزریق ارز مدیریت‌شده به بازار است که در سیستم بانکی فعال و سالم نتیجه بهتری می‌دهد. جلوگیری از شکاف‌های مورد علاقه سفته‌بازان نیز کمک بیشتری به کنترل عرضه‌و‌تقاضا می‌کند و امکان جلوگیری از خروج سرمایه یا تبدیل ارز ملی به سایر ارز‌های معتبر مانند دلار و یورو را مهیا می‌سازد، اما زمین‌بازی روسیه چنین امکانی را برای سیاست‌گذاران نداشت. پس از ناتوانی پروسه تزریق ارز، نرخ بهره ظرف زمان کوتاهی ۲ برابر شد؛ اما سیاست‌گذاران پولی استفاده از این ابزار را برای کنترل شرایط، کافی نمی‌دانستند. او مکانیزم نرخ شناور ارز را به‌عنوان چاره اساسی نجات روبل نه‌تن‌ها در آن دوره خاص بلکه در بلندمدت به‌اجرا درآورد.
نظر شما