به گزارش پرشین خودرو، پیش از این به دلیل ابطال آیین نامه قبلی با رأی دیوان عدالت اداری، مشکلات متعددی از قبیل بلاتکلیفی موضوع اسقاط ناوگان فرسوده پدید آمده بود، این امر به دلیل از بین رفتن ملاک و معیار اسقاط ناوگان فرسوده با ابطال آیین نامه ماده 8 قانون هوای پاک، در خصوص از رده خارج نموده ناوگان فرسوده تشدید شد.

با توجه به اهمیت موضوع و لزوم اطلاع رسانی عمومی موضوع وسایل نقلیه فرسوده، محمد مهدی میرزایی قمی رییس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست درباره موضوع ماده 8 قانون هوای پاک و آیین نامه آن گفت: طبق قانون هوای پاک مصوب مرداد ماه سال 1396 که توسط مجلس شورای اسلامی به دولت ابلاغ شده است؛ تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی مالک وسایل نقلیه موتوری اعم از سبک، نیمه ‌سنگین، سنگین و موتورسیکلت مکلفند وسایل نقلیه خود را پس از رسیدن به سن فرسودگی از رده خارج کنند و مسوولیت خود را از این جهت، نزد یکی از موسسات بیمه داخلی تحت نظارت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران بیمه کنند.

وی افزود: تعیین سن فرسودگی و بیمه انواع وسایل نقلیه موتوری موضوع این ماده براساس آیین‌نامه‌ای است که حداکثر ظرف مدت سه‌ ماه پس از ابلاغ این قانون به پیشنهاد مشترک سازمان محیط زیست، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان ملی استاندارد ایران و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران به ‌تصویب هیأت‌ وزیران می‌رسد. حمل بار و مسافر، ‌صدور گواهی معاینه فنی،‌ تخصیص بیمه شخص ثالث، ‌خرید و فروش، نقل و انتقال و تردد وسایل نقلیه موتوری فرسوده ممنوع است.

وی ادامه داد: پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران خودروهای فرسوده را به ازای هر روز تردد با عنوان ورود و تردد وسایل نقلیه غیرمجاز در معابر، ‌محدوده‌ها و مناطقی که ممنوع اعلام شده است، جریمه می‌کند، بنابر قانون هوای پاک، آیین نامه‌ای با موضوع تعیین سن فرسودگی باید توسط دولت تدوین شده و تکلیف خودروهای فرسوده را مشخص کند.

میرزایی قمی درباره سیر تحولات آیین نامه ماده 8 قانون هوای پاک و اینکه تاکنون چه مسیری در این خصوص طی شده است گفت: آیین نامه ماده 8 قانون هوای پاک (نسخه قدیم) مصوب 18 مهرماه1397 توسط هیئت وزیران تصویب شد، در این آیین نامه برای هریک از انواع وسایل نقلیه سن فرسودگی تعیین شد، به این ترتیب ملاک ممنوعیت تردد و اسقاط خودروهای فرسوده، سن آنها لحاظ شد، پس از تصویب آیین‌نامه ماده 8 قانون هوای پاک در سال1397، یکی از شهروندان با توضیح اینکه ملاک قراردادن سن وسیله نقلیه به عنوان تنها عامل موثر در فرسودگی خودرو، موجبات وارد آمدن ضرر و زیان به مالکان خودرو می شود؛ اقدام به طرح شکایت در این خصوص کرد.

وی افزود: آیین‌نامه ماده 8 قانون هوای پاک طی رأی به تاریخ 15 تیرماه 1399 دیوان عدالت اداری براساس نظر فقهای شورای نگهبان، ابطال شد. بنابر نظر شورای نگهبان، با توجه به اینکه راه‌های مطمئن دیگری به منظور احراز شرایط قانونی لازم برای ادامه فعالیت خودروها از جمله آلاینده نبودن وجود دارد؛ اطلاق از رده خارج شدن خودروها صرفاً با رسیدن به سن مذکور در مصوبه، از جهت اسراف و تضییع حقوق مالکین، خلاف شرع شناخته شد، لذا این آیین نامه توسط دیوان عدالت اداری ابطال شد.

رییس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: پیش نویس جدید با تغییر رویکرد توسط سازمان حفاظت محیط زیست و با أخذ نظر از سایر دستگاه ها در آرماه 1399 به دولت ارسال شد، در آیین نامه جدید، دو نوع سن برای انواع وسایل نقلیه تعریف شده است یکی سن مرز فرسودگی و دیگری سن فرسودگی، وقتی وسیله نقلیه به سن مرز فرسودگی می رسد، به منظور کارکرد بیشتر و آلایندگی مضاعف آن، نیازمند مراقبت و تعمیرات بیشتر بوده و باید تعداد دفعات معاینه فنی سالانه آن و عوارض سالیانه مربوطه افزایش یابد.

وی ادامه داد: در صورتی که وسیله نقلیه به دلیل افت و کاهش عملکرد و از بین رفتن قطعات کنترل آلایندگی و ایمنی، توانایی قبولی در آزمون های معاینه فنی را نداشته باشد؛ فرسوده تلقی شده و مشمول محدودیت های ذکر شده در متن ماده 8 قانون هوای پاک می شود، در واقع در صورتیکه وسیله نقلیه تحت مراقبت و تعمیرات و نگهداری منظم و مناسب قرار گیرد و مشروط بر توان أخذ معاینه فنی؛ می‌تواند به تردد خود ادامه دهد در غیر این صورت باید از رده خارج و اسقاط شود.

میرزایی قمی گفت: این آیین نامه به هیچ عنوان نافی وظایف دستگاه‌های ذیربط مانند وزارت کشور و شهرداری ها در نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی نیست، کماکان وزارت کشور و سازمان راهداری باید طبق قوانین و مقررات نوسازی ناوگان تحت پوشش خود را انجام دهند، از آنجا که خودروهای دولتی از نظر کیفیت نگهداری، نسبت به خودروی شخصی، وضعیت نامناسب تری دارند؛ بنابراین سن مرز فرسودگی خودروهای دولتی نسبت به خودروی شخصی، کمتر در نظر گرفته شده است بنابراین خودروهای دولتی در سن کمتری، مشمول افزایش تعداد دفعات معاینه فنی سالانه می شوند.

وی اظهارداشت: موضوع اسقاط وسایل نقلیه کما فی السابق در جریان بوده و منتفی نشده است، در این خصوص وفق آیین نامه ماده 2 قانون هوای پاک، به ازای شماره گذاری وسایل نقلیه نو شماره ناوگان دیزلی و موتورسیکلت ها، تولیدکنندگان و واردکنندگان، مکلف به اسقاط وسیله نقلیه مشابه شده‌اند.