به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، پس از ناامیدی مجلس یازدهم از مدیریت صنعت خودرو توسط دولت روحانی، نمایندگان خود دست به كار شده و سال گذشته به دنبال قانونی كردن واردات خودرو با طرحی در چهار بند بودند که ذیل این طرح واردات مشروط خودرو مطرح شده بود.

اما طرح واردات خودرو در ازای صادرات، از کجا آمد؟ این موضوع نخستین ‌بار در طرح ساماندهی خودرو در مجلس دهم مطرح شد. در این دور از مجلس طرحی به نام ساماندهی خودرو تدوین شد که ماده 4 آن به تسهیل واردات خودروهای هیبریدی مربوط بود اما شورای نگهبان به این ماده ایراد گرفت و در نهایت با اتمام مجلس دهم امکان اصلاح این ماده در مجلس قبل فراهم نشد اما با تشکیل مجلس یازدهم، نمایندگان طرح جدید با نام تحول صنعت و بازار خودرو را تدوین و ماده‌ای را با محوریت واردات خودرو در آن گنجاندند.

این ماده که هم اکنون جایگزین ماده 4 طرح ساماندهی خودرو شده است همچنان مورد ایراد شورای نگهبان است و تاکنون در صحن علنی مجلس رای نیاورده است. بر این اساس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در اصلاحیه‌ای که در ماده 4 طرح ساماندهی خودرو ارائه کرده است اعلام نموده خودرو توسط هر فرد حقیقی و حقوقی باید مشروط بر صادرات خودرو و قطعات داخلی انجام شود.

حال در چنین شرایطی و با معرفی وزاری جدید دولت خبرها حاکی است که دولت جدید همسو با مجلس یازدهم قصد دارد واردات خودرو را به ازای صادرات آزاد کند و در واقع ورود خودرو به کشور منوط به صادرات شود.

در این میان برخی گزارش ها طرح موردنظر مجلس را به نفع شرکت‌های خودروساز وابسته به دولت می دانند در حالی که آمار و ارقام صادرات خودروسازان در 2 سال گذشته گویای افت 60 در صدی بازار صادراتی است و البته در این جریان باید عدم پاسخ گویی خودروسازان به نیاز بازار داخلی و نقص تعداد زیادی از خودروهای در کف را نیز به وضع فعلی خودروسازان داخلی افزود.

افت 60 درصدی صادرات خودرو در سال 99

بر اساس آخرین آمارها در سال 99 در مجموع 3 هزار و 147 دستگاه خودرو (به صورت کامل و قطعات منفصله) صادر شد که در مقایسه با سال 98 با رقم 7هزار و 747 دستگاه، افت 60 درصدی را نشان می‌دهد. این میزان افت صادرات اگر چه بخشی از آن ناشی از مشکلات خودروسازان داخلی و افت تولید شرکتهاست اما از جهاتی این آمار مشخص می کند که خودروهای ایرانی همچنان خارج از مرزهای ایران مشتریان چندانی ندارند.

با توجه به اوضاع کلی تولید و صادرات خودروسازان و طرح مجلس در خصوص واردات خودرو در ازای صادرات، مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفت و گو با خبرنگار پرشین خودرو، طرح واردات خودرو در ازای صادرات را نشان دهنده نبود آگاهی و اشراف مسئولان و تصمیم گیران به صنعت خودرو دانست و گفت: ارائه چنین طرحی از سوی نمایندگان ملت باعث شرمندگی است چرا که اجرای آن در شرایط کنونی نشدنی است.

وی در همین راستا به عدم عرضه محصولات با قیمت رقابتی در صنعت خودرو ایران برای حضور در بازارهای صادراتی اشاره و تصریح کرد: در شرایطی که شرکت های بزرگی مثل رنو و سیتروئن و تویوتا و چهار شرکت خودروسازی هریک سالانه بین 8 تا 10 میلیون دستگاه خودرو تولید می کند با هدف کاهش هزینه و قیمت تمام شده و ارائه خدمات مطلوب تر و سریع به مشتریان یک موتور را طراحی می کنند تا همگی از این موتور در خودروهایشان استفاده کنند. در ایران شرکت های بزرگ خودروساز هر کدام موتورهایی را طراحی و تولید می کنند که مسلما با قیمت های مطلوب و رقابتی در بازارهای جهانی فاصله زیادی دارند در حالی که اولین گزینه در بازارهای صادراتی قیمت رقابتی است آیا با این شرایط خودروسازی ایران امکان صادرات خواهد داشت که بتوان در مقابل واردات خودرو محقق شود؟

طرح شعاری نمایندگان برای واردات خودرو

وی با ابراز تاسف از جایگزین شدن شعار و دروغ با حقیقت و توانمندی تصریح کرد: تا چه زمانی مسئولان و تصمیم گیران در حوزه صنعت خودرو قرار است شعاری رفتار کنند و بر خلاف واقعیات چنین طرح هایی را ارائه کنند که قابلیت اجرا ندارد؟

دبیر انجمن واردکنندگان تاکید کرد: در حالی این طرح از سوی نمایندگان ارائه شده است که میزان صادرات و حضور در بازارهای رقابتی و نحوه خدمات پس از فروش در صنعت خودرو کشور در 10 سال گذشته موید این مساله است که به هیچ وجه چنین ایده ای قابل اجرا نخواهد بود.

دادفر با اشاره به افت خودروهای ناقص تولیدی شرکتها به دلیل کسری قطعات افزود: آیا امروز خودروسازان داخلی که امکان پاسخ گویی به مشتریان داخلی را ندارند می توانند صادرات داشته باشند.

وی همچنین گریزی به میزان واردات خودرو با توجه به نرخ ارز و کاهش توان اقتصادی زد و اظهار داشت: در صورت موافقت شورای نگهبان و تصویب کلی طرح واردات در قبال صادرات چه تعداد می توانند واردات خودرو داشته باشند. وضع کنونی بازار خودرو وارداتی با توجه به شرایط نرخ ارز و توانایی مردم چه میزان کشش دارد. اگر درها باز شود و اعلام شود هر کسی می تواند خودرو وارد کنند چه تعداد می توانند خودرو وارد کنند و چند دستگاه وارد خواهد شد.

سرنوشت واردات خودرو در دولت جدید

به گفته وی اوج واردات خودرو طی 10 سال گذشته، سال 94 بود که رکورد واردات خودرو زده شده و حدود 100 هزار دستگاه خودرو وارد شده است.

وی در ادامه به سهم واردات از بازار داخل اشاره و خاطر نشان کرد: متوسط تقاضای بازار داخل از واردات خودرو 3.2 درصد است و در بهترین شرایط 10 درصد از تقاضای بازار مربوط به خودروهای وارداتی بوده است و این شرایط در زمانی رخ داده که نرخ ارز تا این میزان افزایش نداشته و توان خرید و مشکلات اقتصادی شدت نگرفته بود بنابراین چنانچه امروز موانع واردات خودرو هم برداشته شود 10 هزار دستگاه خودرو هم بعید است وارد شود.

دادفر در پایان با توجه به هماهنگی و همسویی دولت و مجلس در سیاست گذاری بهتر و رفع مسائل و مشکلات واردات خودرو گفت: بعید است این همسویی دولت و مجلس در دور جدید وزرات صمت منتج به رفع ممنوعیت واردات خودرو شود و به هیچ وجه چشم انداز روشنی در این خصوص قابل پیش بینی نیست.