به گزارش «پرشین خودرو»، اگرچه به‌نظر می‌رسد انتخاب پژو به‌دلیل سوابق دیرینه شراكت با ایران خودرو و همسان بودن سیستم‌های مدیریت تولید دو شركت انتخاب قابل‌قبولی باشد، اما نمی‌توان به‌سادگی از علل تمایل شدید این شركت فرانسوی برای حضور در بازار ایران چشم‌پوشی کرد. در واقع از زمانی كه امیدواری‌ها به نتایج مذاكرات 1+5 بیشتر شد شركت پژو به شدت پیگیر احیای شراکت مجدد خود با آبی‌های ایران خودرو بود که البته خیلی زودتر از آنچه فکر می‌کرد به نتایج دلخواه خود رسید. برای بررسی دقیق‌تر چرایی تمایل پژو به حضور دوباره در ایران و تاكید آنها بر سهم‌خواهی از صنعت خودروسازی كشورمان كافی است نگاهی گذرا به نقشه راه خودروسازی دنیا در 10 سال آینده و همچنین وضعیت توسعه بازار و محصول شركت پژو بیندازیم.


پیش‌بینی وضعیت 10 سال آینده خودروسازی

براساس روند حركت خودروسازی در دنیا، پیش‌بینی می‌شود دگرگونی‌های فراوانی در تجارت جهانی خودرو تا سال 2025 رخ دهد به نحوی كه منافع برندهای بزرگ در یکدیگر گره خورده و شکل رقابت در بازار نسبت به امروز تغییرات زیادی پیدا خواهد كرد. نخست آنكه از این پس نه تنها هیچ برند جدیدی در جهان خودرو متولد نخواهد شد بلكه به‌دلیل كاهش شدید تقاضا كه پیش‌بینی می‌شود از سال 2020 به بعد در بازار خودرو رخ دهد، شاهد سقوط برندهایی باشیم كه نسبت به توسعه و تثبیت بازار خود ناتوان باشند. (باز شدن پای شركت‌های چینی به رنكینگ تولیدكنندگان برتر خودرو در این سال‌ها نیز تنها در سایه اتصال به غول‌های خودروسازی اتفاق افتاده است) دیگر آنكه برای غلبه بر فشارهای طرف تقاضا در سال‌های بعد از 2020، كاهش قیمت تمام شده خودرو اجتناب‌ناپذیر خواهد بود؛ بنابراین شركت‌های بزرگ برای غلبه بر محدودیت‌های سال‌های آتی تجارت خودرو بیش از هر زمان دیگری به توسعه بازار و توسعه محصولات خود نیازمندند. دقیقا به همین دلیل این شركت‌ها به فكر تغییرساختاری در روش تولید خودرو برای كاهش قیمت تمام شده آن هستند. یكی از این روش‌ها، استفاده از مگاپلت‌فرم در ساختار خودرو است. از آنجا كه پلت‌فرم با امكان مصرف محدود، حدود 50 درصد قیمت تمام شده یک خودرو را شامل می‌شود بنابراین تولد مگاپلت‌فرم‌ها در 10 سال آینده، شرکت‌های خودروسازی را از سرمایه‌گذاری مستمر روی پلت‌فرم رهایی داده و این امکان را به آنها می‌دهد که همه کلاس‌های تولیدی خود را روی یک ساختار مشترك مدل کرده و از این طریق كاهش چشمگیری در قیمت تمام شده خودرو رخ خواهد داد.


وضعیت توسعه بازار شركت پژو

در 6 ماه نخست 2015 رشد فروش گروه خودروسازی PSA كه شركت پژو مهم‌ترین عضو آن است نسبت به مدت مشابه سال 2014 به شدت متوقف و در بعضی از بازارها نظیر منطقه اوراسیا تا 81 درصد و در آمریكای لاتین جایی‌كه شركای قدیمی پژو یعنی برزیل و آرژانتین قراردارند تا حدود 6/28 درصد كاهش یافت. همچنین رشد فروش در چین به‌عنوان یكی از شركای جدید پژو با 2/2 درصد در مقایسه با مدت مشابه 2014 كه 22 درصد بود كاهش شدیدی نشان می‌دهد. این آمارها بیانگر مشكلات جدی شركت پژو در توسعه بازار خود است. اگرچه شركت پژو این كاهش رشد را ناشی از بحران‌های اقتصادی، سیاسی و انرژی در مناطق تحت شراكت خود می‌داند، اما با مقایسه نرخ رشد فروش سایر رقبای پژو نمی‌توان از ضعف در ساختارهای طراحی و تولیدی این شركت فرانسوی به سادگی عبور کرد. شركت پژو برای ماندگاری در صحنه رقابت تنگاتنگ سال‌های آتی به ویژه از سال 2020 به بعد نیاز شدیدی به توسعه بازار خود دارد.


وضعیت توسعه محصول شركت پژو

این شرکت با در اختیار داشتن حدود 5 تا 10 پلت‌فرم مشترك (اصلی) كه حدود 30 مدل روی آن طراحی شده‌اند، سرمایه‌گذاری زیادی را روی توسعه محصولات خود از طریق ساخت پلت‌فرم مشترک کرده است. پژوی فرانسه به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین خودروسازهای دنیا به‌دلیل برخورداری از پلت‌فرم‌های خاص، از توانایی مدلینگ کمتری نسبت به فولکس واگن، تویوتا، حتی شرکای کره‌ای کیا و هیوندایی و صد البته غول‌های آمریکایی یعنی فورد و GM برخوردار است. علاوه‌بر آن نوعی گسستگی بین زنجیره تامین این شرکت با سایر خودروسازان در اروپا وجود دارد. شاید به همین دلیل باشد که به‌رغم حضور اغلب خودروسازان اروپایی در ترکیه که یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های صنعت قطعه‌سازی در منطقه و اروپا است شرکت پژو در این کشور سرمایه‌گذاری مستقیم ندارد و این به آن معنا است که از زنجیره تامین 35 تا از 100 OEMs دنیا که در ترکیه حضور دارند تا حدودی بی بهره است. از طرفی به‌دلیل برخورداری از زنجیره تامین اختصاصی، قیمت تمام شده و همچنین قیمت خدمات یدکی محصولات این شرکت فرانسوی نسبت به شاخص ویژگی‌های کیفی و مدلینگ آن از سایر رقبا بالاتر است. با توجه به توضیحات ارائه شده بدیهی است كه شرکت پژو نیز مانند هر خودروساز صاحب برند دیگری برای ماندگاری در رقابت نفس‌گیر تجارت خودرو در سال‌های آینده، نیاز به توسعه بازار محصولات خود دارد. بازار ایران پس از عبور از شرایط تحریم و درحالی‌كه بین 5/1 تا 2 میلیون تقاضای سالانه برای آن پیش‌بینی می‌شود جای مناسبی برای این هدف استراتژیك فرانسوی‌ها است. شرکت پژو با ساختار موجود قطعا برای ماندن در جایگاه رقیبی قدر در تجارت آتی خودرو باید سهم خود را در بازار ایران طی سال‌های آینده تثبیت کرده و ارتقا بخشد و شاید همین موضوع به‌عنوان ابزاری قابل اتكا در امتیازگیری شركت ایران خودرو موثر بوده است؛ به‌نحوی‌كه به‌نظر می‌رسد ظرفیت‌های طرف ایرانی دقیقا بر نداشته‌های شركت پژو منطبق شده و این انطباق شرایطی را به‌وجود آورده كه این دو شركت پیش از بازگشت شرایط عادی به اقتصاد و صنعت مملكت با یكدیگر دست دوستی دهند. همه اینها به‌شرطی است كه شركت پژو بر عهد خود بماند و فرجام تلخ قراردادهای گذشته بار دیگر تكرار نشود.

حسن کریمی سنجری