به گزارش «پرشین خودرو» به نقل از بی‌بی‌سی انگلیسی، تابستان خرماپزان لویزیانا و آسفالت باند بارکزدیل مثل ذغال سوزان گرم است.

گروهی مکانیک جوان، خسته و عرق‌کرده، زیر سایۀ بمب‌افکنی غول‌پیکر و در حال تعمیر پناه گرفته‌اند. دل و رودۀ هواپیما بیرون ریخته شده و رنگ جنگ‌دیدۀ زیر بالهای هواپیما پوسته پوسته شده است.

نامش "کاجون فیر" است؛ نامی که به همراه یک سوسمار روی دماغش رنگ آمیزی شده است.

 
این بمب‌افکن در سال 1960 ساخته شده است. سالی که جان اف کندی برندۀ انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شد، فیلم روانی هیچکاک در سینماها اکران شد و شوروی با موفقیت دو سگ را به فضا فرستاد.
 
دو سال بعد، در سال 1962، آخرین بی 52 ساخته شد، از خط مونتاژ کارخانه‌ای در ویچیتا بیرون آمد و از زمین برخواست تا نقش خود را در بحران موشکی کوبا ایفا کند.
 
امروزه بیش از نیم قرن بعد، بعد از ویتنام، دو جنگ در عراق و جنگ افغانستان، بابابزرگ نیروی هوایی آمریکا زخمهای نبرد را نشان می‌دهد.
 
خلبانها به شوخی می‌گویند که اگر با این هواپیما برعکس پرواز کنید، "استخوانهای جوجه‌های سایگون (شهری در ویتنام) بیرون می‌ریزد."

 
اما این پیرمردهای آسمان، همچنان آسمان را می‌پایند. هر وقت ایالات متحده می‌خواهد سر و صدایی به پا کند، یک بی‌52 می‌فرستد.
 
در ماه نوامبر، با وجود خشم پکن، دو بمب‌افکن بی‌52 در نزدیکی جزایر مورد مناقشه در دریای چین جنوبی پرواز کردند.
 
کاپیتان ارین مک‌کِیب می‌گوید: "این هواپیما سمبل قدرت آمریکا است. هر جای دنیا که می‌رویم، مردم متوجه این هواپیما می‌شوند."
 
ایالات متحده چنان اعتمادی به این ماشین‌های تاریخی دارد که بناست از آنها تا سال 2044 برای گشت هوایی استفاده کند؛ زمانی که همۀ آنها بیش از 80 سال سن خواهند داشت.
 
در عصر پهپادها، هواپیماهای رادارگریز و جنگهای سایبر، این ماموت پیر و تپل که طرح اولیه‌اش سه سال بعد از جنگ جهانی دوم روی یک تکه دستمال کاغذی کشیده شد، همچنان کارایی دارد.
 
کول کیث شولتز، که بیش از سی سال است که خلبان بی‌52 است، می‌گوید: "این هواپیما یک ماشین جنگی نمادین برای نیروی هوایی ایالات متحده است. وقتی که ما آنها مسلح می‌کند، جهان گوشهایش را تیز می‌کند. همیشه اولین هواپیمایی است که به صحنۀ درگیر می‌رود. ما در را از جا می‌کنیم و بعد بقیۀ هواپیماها به کارشان می‌رسند."
 
"از جا کندن در" در هواپیمایی با این ابعاد (48.5 متر طول و پهنای بال 56.4 متر) کاری گروهی است که توسط خدمه‌ای 5 نفره انجام می‌شود.

 
کاپیتان رایان آلن در طبقۀ پایین هواپیما در تاریکی و جایی بدون پنجره می‌نشیند، هدفگیری می‌کند و بمبها را رها می‌کند. او افسر سیستمهای تسلیحاتی است.
 
او می‌گوید: "شما باید میزان قدرت سیاسی‌ای که این هواپیما دارد را در نظر بگیرید. وقتی که سروکلۀ یک اف 16 در کشور شما پیدا شود، اتفاق مهمی است. اما وقتی که یک بی 52 سروکله‌اش پیدا شود، قضیه 180 درجه فرق می‌کند."
 
صدای موتوری هواپیما به گوش می‌رسد و بالا را نگاه می‌کنیم. یک پرندۀ تیره‌رنگ و سنگین بالای سر ماست و نور خورشید را بلوکه کرده است.
 
توده‌های دودی که از هشت موتور خارج می‌شود، آسمان را پر می‌کند.
 
این بمب‌افکن غول‌آسا، می‌تواند با سرعت 1046 کیلومتر بر ساعت در ارتفاع 50000 پایی پرواز کند (هواپیماهای مسافربری در ارتفاع حدود 35000 پایی پرواز می‌کنند)، و ظرفیت حمل 31 تن سلاح را دارد که می‌تواند صدها بمب متعارف و 32 موشک کروز هسته‌ای را در بر گیرد.
 
این هواپیما به خاطر قابلیت سوختگیری در آسمان عملاً محدودیتی در مسافت عملیاتی ندارد. بی‌52 در دوران نابودی تضمینی دوسویه در دوران جنگ سرد، "چتر هسته‌ای" برای ایالات متحده ایجاد کرده بود.
 
شولتز می‌گوید: "آن مهندسهایی که اولین بار در اوهایو آن را روی دستمال کاغذی کشیدند، فکر می‌کنم که می‍‌دانستند معماری خوب و موفقی طراحی کرده‌اند که سالهای سال عمر خواهد کرد. آن هم در عصری که خبر از کامپیوتر نبود. آنها دوام را مدنظر داشتند، و هواپیماهایی می‌خواستند که به دفعات بتواند تیک آف کند و در مقابل چاله‌های هوایی آخ نگوید. در مهندسی آن وسواس زیادی به خرج داده شده و راز ماندگاریش همین است."

بی‌52 در حال سوختگیری در آسمان

 
نمای بیرونی هواپیما از دهۀ 1950 به این سو شاهد تغییرات اندکی بوده است.
 
اما داخل آن با کامپیوتر و جی‌پی‌اس و ابزارهای امروزی نوسازی شده است.
 
در حالی که تکنولوژی رقبا پیشرفت کرده، ابزارهای دفاعی و پنهانکاری بی‌52 هم که توسط افسر جنگ الکترونیک کنترل می‌شود نیز تقویت شده است.
 
افسر جنگ الکترونیک طبقۀ بالا و رو به پشت هواپیما بدون پنجره می‌نشیند و از سیستم تداخل رادار و تولید هدف کاذب استفاده می‌کند تا به بی‌52 کمک کند موشکهای ضدهوایی و جتهای جنگنده را قال بگذارد.
 
مک کیب، افسر جنگ الکترونیک، می‌گوید: "ما روی رادار اندازۀ فیل هستیم و نمی‌توانیم از دست کسی پنهان شویم. به همین خاطر، کاری که من می‌کنم خیلی مهم است."

مک کیب

 
بی‌52 هر چند از بیرون غول پیکر است، اما وقتی که وارد داخل تاریکش می‌شوید، اصلا جادار نیست. خدمه لای هم وول می‌خورند و حریم شخصی وجود ندارد.
 
وارد، کاپیتانی که در پروازی 47 ساعته حضور داشته می‌گوید: "این هواپیما برای آدمها طراحی نشده، برای بمبها طراحی شده است. یک بار از بارکزدیل برخاستیم به سمت شرق پرواز کردیم، کل دنیا را دور زدیم و دوباره در برکزدیل فرود آمدیم."
 
خبری از امکانات راحتی نیست. او می‌گوید: "حتی نمی‌توانید راست بایستید، مگر روی نردبان. البته اگر خلاقیت به خرج دهید می‌توانید یک ننو برای خواب هم ببندید."

 
صندلیهای هواپیما مثل بلوک بتنی‌های کنار جوب هستند.
 
وارد دربارۀ بوی داخل هواپیما می‌گوید که نباید انتظار داشته باشید بوی نویی بدهد.
 
"داخل که می‌شوید گرم است و پشتی صندلیتان خیس عرق می‌شود. اما وقتی ارتفاع می‌گیرید، سرما شدید می‌شود و لباسهایتان هنوز خیس است و لرز می‌گیرد."
 
یکی از خلبانان سابق بی‌52 دربارۀ بوی داخل هواپیما اینطور در وبلاگش نوشته است: "با هر بی‌52‌ای که پرواز کرده‌ایم بوی عرق مانده، ادرار و روغن موتور می‌داده است."
 
"سرویس بهداشتی" خدمه از یک سطل و درپوش تشکیل شده که بعضی وقتها نشتی هم دارد.

 
با این اوصاف، داخلش ناراحت است، اما شاید هدایتش لذتبخش باشد، آن چطور؟
 
وارد می‌گوید که از این خبرها نیست.
 
"انگار با خوک دارید پرواز می‌کنید. کامیون زباله است. من آن را به چوپانی کردن بوفالو تشبیه می‌کنم. شما سکان را می‌چرخانید، هیچ اتفاقی نمی‌افتد، دوباره می‌چرخانید، هیچ اتفاقی نمی‌افتد، دفعۀ سوم می‌چرخانید و فرمان اول را انجام می‌دهد."
 
وارد زمانی از گوشه‌های خواب آلود لویزیانا در یکی از طولانی ترین و مخربترین بمبارانهای قرن بیستم نقش ایفا کرد.

 
یک شب در دسامبر 1991، او را در میانۀ شب از خواب بیدار کردند و به اتاق پیش از عملیات فراخواندند.
 
او و 56 خدمۀ دیگر وارد 7 بمب افکن شدند و 22500 کیلومتر تا بغداد پرواز کردند تا موجی از موشکهای کروز را پرتاب کنند که دفاع ضدهوایی صدام حسین را نابود کرد.
 
یک روز و نیم بعد، آنها دوباره فرود آمدند، بی‌انکه در تمام این مدت چرخهایشان زمین را لمس کرده باشد.

دانستنی‌های بی‌52 استراتوفورترس
 
-اولین پرواز: 1952. از سال 1955 در خدمت نظامی بوده است و بناست تا 2044 در خدمت باقی بماند.
 
-مجموعاً 744 بی‌52 ساخته شدند، که آخرین آنها در اکتبر 1962 تحویل شد.
 
-85 هواپیمای بی‌52 در حال حاضر فعال هستند.
 
-برای حمل سلاحهای اتمی طراحی شده، اما هرگز در جنگ بمب اتمی نیانداخته است.
 
-خدمه: پنج نفر: فرمانده هواپیما، خلبان، هدایتگر راداری، هدایتگر و افسر جنگ الکترونیک.