پرشین خودرو: موتورهای استرلینگ می تواند راهی برای استفاده از انرژی های نو و پاک در ایران باشد.
به گزارش «پرشین خودرو»، مسعود علیزاده مسئول برگزاری نخستین جشنواره موتورهای هواگرم در پاسخ به این سوال که ایده اولیه موتورهای استریلینگ در اوایل قرن نوزدهم و سالها قبل از موتورهای درونسوز مطرح شد اما هیچ وقت نتوانستند فراگیر شوند. این موتورها تا زمانی که موتور های درونسوز به عنوان محرک خودروهای اولیه شناخته شوند زمان زیادی برای تغییرات و رسیدن به جایگاه واقعی خود داشتند اما نتوانستند خود را تطبیق دهند. علت این عدم تطبیق و شکست در مقابل موتورهای درونسوز چیست؟ پاسخ داد: این موتورها از آغاز به دلیل مشكلاتی مانند نشتی، آب بندی، نیاز به مواد خاص در دماهای بالا و انتقال حرارت، خیلی توسعه پیدا نکردند. البته به دلیل یک سری از مزایا مثل بی صدا بودن این موتورها، در صنایع خاص مانند صنایع نظامی یا هوافضا به صورت محرمانه گسترش پیدا کرده و رشد خوبی داشتهاند اما در قالب موتورهای تجاری و استفاده عمومی خیلی نتوانستند گسترش پیدا کنند. البته اگر این مشکلات حل شود مزایای زیادی نسبت به موتورهای احتراق داخلی دارند اما در حال حاضر قیمت تمام شده موتور استرلینگ نسبت به موتورهای احتراق داخلی بسیار بالاتر است.
وی درباره هزینه های استفاده از این موتورها توضیح داد: اگرچه هزینه های ساخت این موتورها در حال حاضر بالا است، ولی هزینه نگهداری آنها به مراتب كمتر از موتورهای درونسوز است و همچنین نیاز به تعمیرات خاص با هزینههای بالا ندارند.
او اصلی ترین مزیت موتورهای استرلینگ نسبت به موتورهای احتراق داخلی را صدای بسیار کمتر آنها دانسته و تصریح کرد: هزینههای تعمیرات و نگهداری این موتورها هم از موتورهای احتراق داخلی کمتر است.
به گفته وی، این موتورها با هر سوخت یا منبع گرما میتوانند كار كنند به عبارت دیگر هر شکل از انرژی گرمایی که داشته باشیم را میتوانیم به انرژی مکانیکی و الکتریکی تبدیل کنیم. در قیاس با بقیه موتورها و حتی سلولهای فتوولتائیک که فقط میتوانند انرژی خورشیدی را تبدیل به انرژی الکتریکی کنند این موتورها خیلی منعطفتر هستند. در این موتورها نه عدد اکتان مطرح است و نه کیفیت سوخت و نه اینکه گرما از چه منبعی تامین میشود.
وی افزود: مزیتهای این موتور را باید در قیاس با سایر مبدلهای انرژی و موتورها دید. در مقایسه با سلولهای فتوولتائیک، با وجود آنکه قیمت موتورهای استرلینگ بالاست اما سرمایهگذاری لازم برای این موتورها در تولید برق نصف سرمایه لازم برای سلولهای فتوولتائیک است. سلولهای فتوولتائیک تقریبا هر دو سال یکبار نیاز به تعویض دارند اما برای موتورهای استرلینگ، 15 سال حداقل گارانتی است که شرکتهای تولید کننده ارائه میکنند.
وی ادامه داد: مشكلات مربوط به دمای بالا مربوط به زمانهای گذشته و مواد مورد استفاده در آن زمان بود. در حال حاضر این مشکلات بر طرف شده است. استفاده از سرامیک باعث شده این مشکل در حال حاضر وجود نداشته باشد اما علت فراگیر نشدن موتور استرلینگ در مقایسه با موتورهای احتراق داخلی در قرن نوزدهم همین مطلب بوده است. اگر به طور ویژه بخواهیم در مورد خودرو صحبت کنیم بزرگترین مشكل موتورهای استرلینگ در نسبت حجم به توان این موتورها است. نسبت حجم به توان موتورهای استرلینگ زیاد است. یعنی اگر یک موتور 100کیلووات برای خودروی سمند الان 50 در 60 در 60 سانتی متر جا میگیرد موتور استرلینگ با قدرت مشابه حدود دو برابر فضا نیاز دارد.
وی توضیح داد این موتورها نسبت به موتورهای درونسوز پیچیدگی خاصی ندارند. همان طور که گفتم هزینه تعمیرات و نگهداری این موتورها نسبت به موتورهای درونسوز کمتر است. فقط بحث آب بندی این موتورها باقی مانده که هنوز دارای مشكلاتی است چون برای رسیدن به توانهای بالا باید دانش خوبی در زمینه آببند ها داشته باشیم.
وی درباره استفاده این موتور در خودرو گفت: ناسا پروژههایی برای خودروسازان در این زمینه تعریف کرده بود. شرکت های مان، فورد و فیلیپس به صورت تحقیقاتی این موتور را بر روی خودرو نصب کردهاند اما همواره به صورت آزمایشگاهی بوده و توانهای بین 70 تا 200کیلووات داشتند.
وی درباره ایده برگزاری جشنواره موتورهای استرلینگ که عملا موتورهای برون سوز هستنند در کنار همایش موتورهای درون سوز گفت: علت اصلی رویکردی است که کشور و ما به سمت انرژیهای نو داشتیم. در این رویکرد یک مبدل انرژی های نو به انرژیهای الکتریکی لازم بود. اگر در مبدلها به دنبال یک طرح جامع باشیم باید به سراغ استرلینگ برویم. اگر انرژیهای نو را به عنوان انرژی خورشیدی و یا اتلافهای کارخانههای بزرگ و یا اتلاف نیروگاههایی که در کشور وجود دارد و یا حجم عمدهای که کشاورزان از اتلاف محصولات کشاورزی خود دور ریز می کنند که قابل اشتعال است و یا زباله های موجود در کشور در نظر بگیریم و بخواهیم یک مبدل جامع پیدا کنیم باید به سراغ موتور استرلینگ برویم. اگر بخواهیم صرفا به سراغ انرژی خورشیدی برویم سلولهای فتوولتائیک جوابگو هستند چون تولید انبوه شدهاند. اگر صرفا میخواستیم به سمت زبالهها برویم و گاز زبالهها را بگیریم که در موتور احتراق داخلی بسوزد راه حل هایی وجود داشت. به طور کلی سراغ هر شکل جداگانهای از انرژی میرفتیم میتوانستیم یک جایگزین مناسب پیدا کنیم ولی اگر میخواستیم جمع اینها را پیدا کنیم باید به سراغ استرلینگ میرفتیم.
وی ادامه داد: هدف ما از این همایش جمع کردن ایدهها و تفکرات و کارهای موازی بود که در کشور انجام میشد. حدود 70 تا 80 درصد از این همایش استقبال کردند و ایدههایشان را به اشتراک گذاشتند اما بودند موسساتی که نیامدند اما شاید بشود گفت اهداف همایش حتی پیش از برگزاری محقق شد. دوستانی آمدند و با اهداف یکدیگر آشنا شدیم و موجب شد کاری که ما میخواستیم بعد از همایش شروع کنیم قبل از همایش شروع شود. در بحث آکادمیک ما یک دانشجوی دکترا از دانشگاه خواجه نصیر جذب کردهایم که پروژهاش در این زمینه تعریف شده است. در مقطع ارشد و کارشناسی هم چهار نفر را جذب کردهایم که مشغول به کار هستند.
به علت کاربردهای نظامی این موتورها تمایلاتی در بخش نظامی وجود داشت و وزارت نیرو و خودروسازها هم تمایلاتی در این زمینه دارد. ما میخواستیم اینها به هم نزدیکتر بشوند تا آرام آرام به این جمعبندی برسیم که چه موتوری برای کشور لازم است و هر کدام از این سازمانها و نهادها چه بخشی را بر عهده بگیرند.
کد خبر 6724
نظر شما