به گزارش پرشین خودرو، اتفاقی که مدتی بازار را به ناساماندهی کشانده است و گلایه‌هایی نیز که از سوی تولیدکنندگان شنیده می‌شود در همین امر است اما ورود محصولات از جمله قطعات خودرویی قاچاق از مجرای رسمی است؛ کالاهایی که به لحاظ کیفیت و نرخ در سطح نازلی قرار دارند.
جدا از این موضوع، مسئله‌ای که منجربه اعتراض تولیدکنندگان شده ورود رسمی قطعات با کیفیت پایین است چراکه برخی تولیدکنندگان بین‌المللی ازجمله چین برای سهم بیشتر در بازارهای فرامرزی خود براساس سفارش، کالاها را تولید و عرضه می‌کنند. چطور ممکن است محصولات بی‌کیفیت تایید استاندارد را بگیرند و وارد بازار شوند؟ پرسشی که کارشناس این سازمان و یکی از فعالان صنعت قطعه به آن پاسخ دادند.
سوءاستفاده از مهر استاندارد
امیدعلی مسعودی، مشاور پیشین سازمان ملی استاندارد در توضیح چالش موجود (ورود قطعات با کیفیت پایین و مهر استاندارد) گفت: به‌طور قطع کالاهایی که از مرزهای رسمی کشور وارد شود صد درصد کنترل شده و مورد بررسی قرار گرفته‌اند و در بازرسی اگر استاندارد آن مورد تایید نباشد از ورود آن به بازار مصرف جلوگیری خواهد شد اما بخشی از واردات از راه‌های غیرمتعارف و قاچاق انجام می‌شود و ستاد مبارزه با کالای قاچاق یکی از مبادی مبارزه با ورود و عرضه آنها در بازار است.
وی افزود: باید بپذیریم که بخشی از واردات کشور شامل کالاهای قاچاق بوده که از کانال‌های مختلف وارد می‌شود و سهمی از بازار را به خود اختصاص داده‌اند و چون نظارتی روی این کالاها نیست به‌طور عموم کیفیت لازم را ندارند.
او ادامه داد: به تازگی دولت چین و سازمان استاندارد این کشور مذاکراتی با سازمان ملی استاندارد ایران داشته و درخواست کردند اگر کالایی بدون استاندارد از این کشور وارد ایران می‌شود باید اطلاع‌رسانی شود تا برخورد کنند. باید گفت در دنیای اقتصادی امروز خود کشورهای مبدا از این مسئله رضایت نداشته، بنابراین آنچه مسلم است سازمان ملی استاندارد به‌دنبال محصولات با کیفیت مناسب و مطلوب است.
مسعودی از راه‌اندازی سامانه‌ای در مرزها و گمرکات خبر داد و گفت: با فعالیت این سامانه بخشی از مشکلات رفع شده و مطالبات صنعتگران و مصرف‌کنندگان پیگیری می‌شود. سازمان‌های مرتبط ازجمله سازمان ملی استاندارد پیگیر این موضوع هستند.
وی تصریح کرد: پس از دوران تحریم و وقوع برجام، واردات منظم‌تر شده و افراد کمتر می‌توانند برای رسیدن به مقاصد خود قانون را دور بزنند.
او در ادامه درباره قطعات بی‌کیفیت دارای مهر استاندارد نیز گفت: برخی سودجویان آرم سازمان ملی استاندارد را جعل و با مهر استاندارد تقلبی کالای بی‌کیفیت خود را وارد بازار می‌کنند. درحال‌حاضر با پیگیری مدیران و برنامه‌ریزان این صنعت کد رهگیری روی کالاها وجود دارد که در واقع شناسه قطعه به‌شمار می‌رود.
مسعودی در پاسخ به این پرسش که برخورد سازمان ملی استاندارد با این تخلفات چیست، گفت: سازمان ملی استاندارد انتظار دارد که مصرف‌کنندگان و فروشندگان هر زمان با این کالاها مواجه شدند آن را گزارش کنند. در مدت کوتاهی بازرسان استاندارد پیگیر شده و به سرعت با متخلف برخورد کرده و حتی ممکن است به تعطیلی آن واحد بینجامد.
وی گفت: یکی از اصول بسیار مهم برای توسعه و رشد در صنعت رعایت استانداردهاست و تولیدکنندگان باید کالاهای خود را در سازمان ملی استاندارد ثبت کرده و در حوزه فعالیت‌های خود نسبت به کیفیت محصولات کوشا باشند. تولیدکننده با مشارکت با این سازمان می‌تواند به رشد استانداردها و ساماندهی بازار کمک بسیاری کند.
سازمان استاندارد وچالش آزمون‌ها
علی‌اکبر جوانروح، عضو انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرویی درباره معضل کیفیت قطعات وارداتی و مهر استاندارد گفت: سازمان ملی استاندارد تنها برخی قطعات مانند کلاچ، ترمز و بعضی قطعات خاص را زیرپوشش استاندارد دارد. درنتیجه آزمون استاندارد شامل تمام قطعات نمی‌شود زیرا استانداردی برای آن در کشور وجود ندارد و امکانات لازم در اختیار نیست. حتی برای قطعاتی مانند کلاچ این قطعات به سازنده‌ای در داخل داده می‌شود تا آزمون‌های لازم انجام شود.
وی در این‌باره ادامه داد: برخی سازندگان در فضای سالم عمل نمی‌کنند. به‌طور کلی بر واردات و تولید در برخی موارد جو سالمی حاکم نیست و به صراحت بیان می‌کنم که علت حضور این قطعات بی‌کیفیت این مسئله است و تلاش صنعتگرانی که در فضای سالم و با اخلاق حرفه‌ای در حال فعالیت هستند در چنین فضایی نادیده گرفته می‌شود. بنابراین بخشی از نابسامانی به این موضوع برمی‌گردد که سازمان ملی استاندارد تمام استانداردها را برای تمام قطعات تعریف نکرده و خود این سازمان نیز امکانات تمام آزمون‌ها را در اختیار ندارد.
این فعال صنعت قطعه افزود: همچنین استانداردهایی که در این سازمان تعریف شده از سوی خود تولیدکنندگان داخلی بوده به این معنی که به‌دنبال مرجعی برای معیارهای سنجش کیفی محصولات نرفته تا با ترجمه مولفه‌های بین‌المللی به فاکتورهای لازم دست یافته باشد. به‌طور نمونه برای تعریف استانداردهای مورد نیاز مینی‌بوس از یکی از خودروسازان این استانداردها درخواست شده درنتیجه می‌توان گفت در این امر به نوعی سلیقه‌ای عمل شده و سواد کافی برای تعیین مقوله وجود ندارد.
جوانروح اظهار کرد: صنعت کشور در جهت کارشناسی حرکت نمی‌کند از این‌رو توسعه و پیشرفت اتفاق نمی‌افتد. خلأ فعالیت‌های کارشناسی شده در بخش‌های مختلف صنعت دیده می‌شود. یک زنجیره است که حلقه‌های متعدد آن را به‌وجود آورده است. سلیقه‌ای عمل کردن چالش اصلی امروز صنعت است به‌گونه‌ای که برخی قوانین، قانون‌های دیگر را نقض می‌کند.
عضو انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرویی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان گفت معیارهای سازمان ملی استاندارد سنتی و تجربی است، گفت: بله، برخی استانداردها به‌تازگی به‌کار گرفته می‌شود و تا یک دهه گذشته در این سازمان وجود نداشت درحالی‌که کشورهای فعال در هر صنعت بسیار پیشتازتر از ایران فعالیت می‌کنند.
وی ادامه داد: البته برخی قطعات که از کشورهای معتبر صنعتی در صنعت قطعه نیز وارد می‌شود به طور عموم در چین ساخته می‌شود و این معضل چالش دیگری در این صنعت است. حتی امروز شاهد هستیم برخی قطعات نشان(برند)های ایرانی از چین وارد شده و از اعتبار صنعتگران داخلی سوءاستفاده می‌شود.

گسترش صنعت