به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، با افزایش درصد داخلی سازی و افزایش تیراژ، درصد خرابی ها بیشتر می شود، این اتفاق نشان می دهد که ما در تیراژ بالا از کیفیت مهندسی و تولید مطلوبی برخوردار نیستیم و به طور کلی ساختار شبکه قطعه سازی ما بسیاری قدیمی است و متاسفانه قطعه سازان ما به جای خرید دانش فنی، تنها از روی نمونه یک قطعه، کپی سازی می کنند که این همان مشکل اصلی صنعت قطعه سازی ما است.

دلیل بعدی مشکلات کیفی قطعات تولیدی در داخل، قدیمی بودن ماشین آلاتی است که قطعه سازان ما از آن بهره می برند یعنی یک قطعه ساز خارجی 20 سال از یک دستگاه کار می کشد و بعد آن را با یک دستگاه به روزتر تعویض می کند اما ما همان دستگاه قدیمی و شاید معیوب را خریداری کرده و ادعا می کنیم قطعه با کیفیت می سازیم.

به عنوان نمونه اگر همین امروز شرکت اصلی تویوتا تولید خودروی یاریس را به یکی از خودروسازان ما بدهد و هیچ گونه دخالتی در تولید آن نکند، بین 8 تا 10 سال طول خواهد کشید تا ما بتوانیم این خودرو را در تیراژ 100 هزار دستگاه در سال تولید کرده و در مورد لوازم یدکی و قطعات آن به مرز تولید داخلی 40 درصد برسیم.

یکی از مشکلاتی که در زمان تحریم صنعت خودرو بیش از پیش خود را نمایان کرد، کیفیت کم و محدودیت در ساخت قطعات مورد نیاز صنعت خودرو بود. بیشتر افرادی که در سال های 91 تا 93 خودروی داخلی خریداری کرده باشند با این رخداد روبه رو شده آشنا هستند و مراجعات خودرو تولیدی به دلیل كیفیت پایین قطعات به تعمیرگاه ها زیاد شد.

این همان مشکل کیفیت پایین قطعات در سال های ابتدایی دهه 90 شمسی بود که گریبان صنعت خودرو را گرفت. از طرفی خودروسازی نیاز داشت تا قطعات مورد نیاز محصولات خود را در زمانی محدود تامین کند و از طرفی خریداران خودروها از کیفیت خودروهای دریافتی به دلیل کیفیت قطعات آن ناراضی تر از قبل بودند.

پس از پابان تحریم ها، بسیاری از قطعه سازان به نام جهان به ایران سفر کردند. برخی به واسطه قراردادهای خودرویی با خودروسازانی مانند پژو، سیتروئن و رنو و برخی نیز به صورت مجزا و به دعوت انجمن های گوناگون قطعه سازی پا به ایران گذاشتند تا صنعت قطعه سازی کشور ما را متحول کنند. تحول در صنعت قطعه ایران یک بار توسط رنو در هنگام بستن قرار داد ال 90 رخ داده بود با این که این تحول و تغییر در سطح بسیار محدودی انجام گرفت .

اما امروز پس از 3 سال رهایی از شر تحریم ها، این شر دوباره قرار است دامان صنعت خودروی ایران را بگیرد و کیست که نداند اولین ضربه به صنعت خودرو توسط بخش قطعه سازی وارد خواهد شد اگر هنوز در همان خواب 30 سال گذشته خود باقی مانده و در این 3 سال هیچ کار مفیدی برای به روز شدن نکرده باشد.

اینکه قطعه سازان ایرانی چقدر مسیر اشتباه سابق خود را تصحیح کرده اند را در همین چالش جدید می توان دریافت.

مشکلی که بر مشکلات قدیمی صنعت قطعه اضافه خواهد شد این است که بسیاری از قطعاتی که در حال حاضر مورد نیاز صنعت خودروی کشور هستند با تکنولوژی های جدید ساخته می شوند که فناوری و دانش آن در سال های پیش در ایران موجود نبوده و نمی دانیم آیا در حال حاضر این دانش به کشور وارد شده است و یا خیر؟

تامین قطعات "های تك" بزرگترین مشکل صنعت خودرو در صورت آغاز تحریم های جدید خواهند بود. بیشتر تولیدات خودروسازان داخلی با توجه به عمق ساخت داخل در بخش تامین قطعات ایمنی با آغاز دور جدید تحریم ها با مشكل روبه خواهند شد و تولید خودرو ناقص صورت خواهد گرفت. تكنولوژی تولید این قطعات از جمله ایربگ و ترمز ضد قفل در اختیار 5 شركت برتر دنیا است و نبود دانش این قطعات در داخل باز هم داستان تولید خودروهای ناقص به كابوس خودروسازان تبدیل خواهد شد.

ایربگ و ترمز ضد قفل تنها نمونه های کوچک و عمومی تر قطعات های تک هستند. تمامی خودروهای تولیدی کشور حتی 405 و پراید نیزدر تولیدات جدید به این دو قطعه تجهیز شده اند زیرا جزو استاندارد های قدیم و جدید صنعت خودرو بوده و اساسا نبود این دو قطعه شماره گذاری خودرو را غیر ممکن می سازد.

حال سوال اصلی اینجااست که صنعت قطعه سازی ایران در مدت زمان پسابرجامی چقدر توانسته است برای تجهیز و تولید این نوع محصولات خود را آماده کند. آیا به جز تعداد انگشت شمار قطعه سازی که با برخی شرکت های خارجی طرف قرارداد بوده اند، سایرین نیز توانسته اند برای تولید محصولات به روز تر قدمی بردارند؟

آیا ورود قطعه سازان فرانسوی و تایوانی و گفت وگو با انجمن های مختلف قطعه سازی کشور، دستاوردی برای ما داشته است تا دلنگران ترمز ضد قفل خودروهای خود نباشیم؟

چنانچه جواب این سوالات در حالت بسیار خوشبینانه مثبت باشد که باید از همه دست اندرکاران صنعت قطعه سازی تشکر کرد و اگر پاسخ این سوالات منفی باشد باید به دانش، بینش و مدیریت این فعالان بخش قطعه شک کرد و برای آینده صنعت خودرو بیش از پیش نگران بود.

البته در این میان بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو بارها بیان داشته اند که صنعت قطعه سازی ایران پاشنه آشیل خودروسازی کشور در زمان بازگشت تحریم ها خواهد بود که این بدان معنی است که باید در دانش و مدیریت دوستان در انجمن های مختلف قطعه سازی و وزارت مطبوع شکِ بسیار کرد.

این همه بدان معنی است که سفرهای مختلف به نقاط مختلف جهان و نشست های داخلی با طرف های خارجی تنها یک شوی رسانه ای بوده است و هیچ حاصلی برای کشور و صنعت قطعه سازی و خودروسازی در بر نداشته و این یعنی زنگ خطر برای آینده صنعتی که در زمان نبود تحریم نیز بیمار بود و حالا با ورود تحریم های جدید احتمالا باید فاتحه این صنعت و صنعت بالادستی آن را خواند.

یادداشت از محمدعلی رفیعی خبرنگار پرشین خودرو