به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، ماشین های کلاسیک در ایران چه در نمایشگاه‌های کلکسیونری باشند و چه در خیابان، بار نوستالژیک فراوانی دارند و خاطره دورانی که هنوز کشور زیر بار سنگین تحریم قرار نگرفته بود را زنده می‌کنند. تا قبل از انقلاب اسلامی، طی دهه ۴۰ و ۵۰ بیش از ۷ هزار دستگاه اتومبیل از برندهای اروپایی، آسیایی و امریکایی وارد کشور شد که امروزه در لیست خودروهای قدیمی ایران جا دارند. برخی مدل‌ها از جمله کادیلاک سویل نیز توسط خودروسازان داخلی مونتاژ و عرضه می‌شدند که بعد از سال ۵۷ و تغییر سیستم حکومتی کشور و قطع همکاری با کمپانی‌های غربی، نقطه پایانی روی فعالیت آنها در ایران گذاشته شد.

محض خاطره بازی، در گزارش امروز لیستی از محبوب ترین ماشین های کلاسیک در ایران را بررسی خواهیم نمود. از اتومبیل‌های افسانه‌ای امریکایی گرفته تا نسل‌های قدیمی کمپانی‎‌هایی از جمله تویوتا که همکاری نصفه و نیمه با خودروسازان داخلی را ادامه می‌دهند.

هنوز ماشین های کلاسیک در ایران وجود دارند؟

فلش بکی  بزنیم به گذشته و انفجار اقتصادی حاصل از درآمد نفتی در دهه‌های ۴۰ و ۵۰. این حجم درآمد، ارز سرشاری را روانه کشورمان کرد و مسیر را برای واردات انواع محصولات لوکس (از جمله لوازم خانگی) هموار ساخت. در نتیجه دری برای ورود ماشین های کلاسیک در ایران گشوده شد. نام‌های جذابی از جمله چندین مدل کادیلاک، شورولت، بیوک، مرسدس بنز، آلفارومئو و جگوار وارد کشور شدند و تا دهه ۷۰ بر جاده‌ها سلطنت می‌کردند.

بسیاری از خودروهای لوکس قدیمی در ایران، توسط کارمندان دولتی یا دانشجویانی که خارج از کشور مشغول کار و تحصیل بودند، وارد وطن شدند. افراد مجاز بودند حین بازگشت به میهن، یک دستگاه خودرو را محض استفاده شخصی یا فروش با سود بالا، بدون مالیات از گمرک رد نمایند. کسانی که به اروپا سفر می‌کردند نیز با خرید خودرو، تمام مسیر را تا ایران رانندگی می‌کردند تا از مالیات سنگین واردات خودروی کلاسیک به ایران بپرهیزند.

بعد از انقلاب اسلامی، توقف واردات و مونتاژ خودروهای قدیمی ایران و محدودیت‌های مربوط به آلایندگی بالا و مصرف سوخت زیاد، اکثر خودروهای کلاسیک در ایران راهی کلکسیون‌ها و نمایشگاه‌های خصوصی یا عمومی شدند. البته هنوز هم این شانس را دارید که در خیابان، جمال خودروی کلاسیکی مانند مرسدس بنز ۲۰۰ یا کادیلاک سویل را زیارت کنید.  

در ادامه، نگاهی خواهیم داشت به ماشین های کلاسیک در ایران که حال یا به خاطرات پیوسته‌اند و یا با اورهال، مجدداً آماده جولان در جاده‌های کشور می‌شوند.

ماشین های امریکایی کلاسیک در ایران

پیشتر در مقاله «خودروهای امریکایی در ایران» نگاهی به تاریخچه محصولات نامدار برندهایی از جمله جنرال موتورز و جیپ در کشورمان داشتیم. درصد نسبتاً بالایی از خودروهای قدیمی ایران، متعلق به مدل‎های ایالات متحده در کشورمان هستند. البته در کمال افسوس، نام خانواده‌های محبوبی از جمله فورد موستانگ، دوج، کوروت، شورولت کامارو، لینکلن و پونتیاک در این لیست دیده نمی‎شود. با توجه به تحریم‌های سنگینی که در جریان‌اند، بعید می‌دانیم روزی بتوان چهره این خودروها را در کشور مشاهده کرد.

شورولت نوا

لیست ماشین های کلاسیک در ایران را با یکی از محبوب‌ترین مدل‌ها شروع می‌کنیم که نسل چهارم آن، در ایران با استقبال بالایی مواجه شد. شورولت نوا در سگمنت‌های سدان، واگن و کوپه دودر طراحی می‌شد و کلاس سدان آن به کشور راه یافته بود. این امریکایی جمع و جور و زیبا، نسبتاً اقتصادی و ارزانقیمت بود و از سال ۵۷ تا ۷۲ توسط پارس خودرو مونتاژ می‌شد. تیپ‌های C۳، C۵ و C۶ این خودرو، طی ۱۵ سال حضورش در ایران برای بازار داخلی عرضه می‌شدند.

- قدرت موتور: حداکثر ۱۱۰ اسب بخار

- حداکثر سرعت: ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک سه دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۱۲ لیتر

شورولت ایمپالا ۱۹۷۳

ایمپالا در سال ۱۹۵۸ میلادی رونمایی شد و تا یک دهه بعد از آن، در صدر پرفروش‌ترین مدل‌های خودرو در امریکا و اروپا قرار داشت. ایمپالا یکی از لوکس‌ترین مدل‌های شورولت به حساب می‌آمد و با خودروهایی مانند پلیموت فیوری و فورد گلکسی ۵۰۰ رقابت می‌کرد. نسل هفتم این خودرو، مدلی بود که به عنوان یکی از ماشین های کلاسیک در ایران وارد شد. این خودرو یکی از پرمصرف‌ترین مدل‌های کلاسیک بوده و مصرف سوخت ترکیبی آن می‌تواند حتی به ۱۵ لیتر هم برسد.

- قدرت موتور: حداکثر ۱۸۶ اسب بخار

- حداکثر سرعت: ۲۲۰ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک سه دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۱۴ لیتر

کادیلاک سویل (کادیلاک ایران)

خودروی محبوب جنرال موتورز که در دهه ۵۰ داخل ایران مونتاژ و تحت عنوان کادیلاک سویل ایران به فروش می‎‌رسید، یکی از معروف‌ترین خودروهای قدیمی ایران است. این خودرو، به عنوان تیپ آپشنال مدل Deville جنرال موتورز عرضه شده بود و از همین رو، طرفداران زیادی را به سوی خود جذب می‌نمود. پیشرانه‌ای هشت سیلندری با سیستم انژکتوری که در زمان خود یک حرکت انقلابی به حساب می‌آمد، روی این خودروی کلاسیک سوار بود. به علاوه، کادیلاک سویل از جمله اولین اتومبیل‌های دنیا بود که از کامپیوتر داخلی خودرو یا ECU در آن استفاده می‌شد.

- قدرت موتور: حداکثر ۱۸۰ اسب بخار

- حداکثر سرعت: ۱۷۷ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک سه دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۱۵ لیتر

بیوک اسکای لارک (بیوک ایران)

چکاوک خانواده ماشین های کلاسیک در ایران یعنی بیوک اسکای لارک، سومین نسل از این مدل است که در دهه ۵۰ در دست تولید بود و تیپ‌ سدان آن در ایران مونتاژ می‌شد. موتور اسکایلارک از پیشرانه ۵.۷ لیتری هشت سیلندری بهره می‌برد که در تیپ‎‌های بعدی بیوک نیز شاهد استفاده از آن بودیم. شرکت جنرال موتورز ایران، بیوک اسکای لارک را در تیپ‌های B۱، B۲، B۳، B۴ و B۵ عرضه می‌کرد که همزمان با مارکت امریکا، در ایران نیز فروخته می‌شدند.

- قدرت موتور: ۱۶۰ تا حداکثر ۱۸۰ اسب بخار

- حداکثر سرعت: ۱۷۷ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک سه دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۱۵ لیتر

بیوک سنچری کوپه ۱۹۷۴

بسیاری از ماشین های کلاسیک در ایران با تعداد محدود و تیپ‌های محدودتر وارد می‎‌شدند و بیوک سنچری (یا سنچوری) نیز از این قاعده مستثنی نیست. این خودرو در تیپ‌های سدان و کوپه به بازار ایران تزریق شد و تحت عنوان بیوک رالی ۲ تریم B۵ به فروش می‌رسید. این خودرو از جمله بهترین ماشین‌های کلاسیک ایرانی بود و همچنان طرفداران خودش را دارد.

- قدرت موتور: حداکثر ۲۲۵ اسب بخار

- حداکثر سرعت: ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک سه دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۱۵ لیتر

الدزمبیل (ریجنسی و کاتلس)

الدزمبیل ریجنسی

الدزمبیل را می‌شود شرکتی دانست که جرقه ساخت خودروهای لوکس و مدرن را در ایالات متحده زد. بعد از پایان جنگ جهانی دوم و افزایش تقاضا برای خودروهای شخصی، پای الدزمبیل هم به جمع ماشین های کلاسیک در ایران افزوده شد. مدل‌های ریجنسی ۱۹۸۲ و کاتلس سیرا، دو مدل در میان ماشین های قدیمی خارجی در ایران بودند که در تیپ‌های کوپه و سدان وارد ایران می‌شدند. در طراحی بدنه و سیستم  پیشرانه، از بیوک سنچوری و پونتیاک ۶۰۰۰ الهام گرفته شده بود.

- قدرت موتور: ۱۱۰ تا حداکثر ۱۶۰ اسب بخار

- حداکثر سرعت:  ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک سه دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۱۵ لیتر

الدزمبیل کاتلس

ماشین‌های کلاسیک اروپایی در ایران

مرسدس بنز ۲۰۰

مرسدس بنز از جمله اولین کمپانی‌های خودروسازی بود که به محض استارت خوردن بازار اتومبیل در ایران، محصولات خود را روانه بازار کشورمان کرد که در کلاس‌های خودروی شخصی، ناوگان تاکسیرانی، ماشین‌های سنگین کاری و کامیون، عرضه و بعدها مونتاژ شدند. از دهه ۲۰ تا ۶۰، بنز اعضای زیادی در جمع ماشین های کلاسیک در ایران داشت که یکی از محبوب‌ترین آنها، بنز کلاس W۱۱۵-۲۰۰ بود. این  خودرو، جانشینی برای تیپ فین تیل به حساب می‌آمد و نمادی از تجدد در ایران شناخته می‌شد.

- قدرت موتور: ۹۵ تا حداکثر ۱۱۰ اسب بخار

- حداکثر سرعت:  ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک چهار دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۱۱ لیتر

بنز ۲۳۰ دانشجویی

چهره نوستالژیک مرسدس بنز ۲۳۰ دانشجویی با کیفیت متریال داخلی و بدنه بالا، ابعاد جادار کابین و پیشرانه قدرتمند ۶ سیلندری، مرسدس بنز ۲۳۰ را در بین محبوب‌ترین ماشین های کلاسیک در ایران جا داد. این مدل را شاید بتوان یک ماشین کلاسیک کم خرج دانست که هنوز هم می‌توان در سطح شهر شاهد تردد بازماندگان واردات آن در دهه ۵۰ بود.

- قدرت موتور: ۱۲۷ اسب بخار

- حداکثر سرعت:  ۲۰۳ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک چهار دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۱۲.۷ لیتر

پژو ۵۰۴

ماشین کلاسیک قدیمی فرانسوی که در دهه ۵۰ وارد بازار ایران شد، به خودروی خانواده پسند مشهور بود و مدتی نیز در ناوگان تاکسیرانی خدمت رسانی کرد. خوش فرمانی، تعلیق نرم و فضای فراوان برای سرنشینان، محبوبیت فراوانی برای این مدل به همراه آورد.

- قدرت موتور: ۷۰ تا ۹۰ اسب بخار

- حداکثر سرعت:  ۱۶۲ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک چهار دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۷.۷ لیتر

فولکس واگن بیتل (قورباغه ای) ۱۹۶۵

مدل بیتل فولکس واگن که در ایران به نام قورباغه‎‌ای می‌شناسیم، یکی از پرطرفدارترین ماشین های کلاسیک در ایران است که تا همین ۱۰ سال پیش، در سطح شهر مشاهده می‌شد تا اینکه به تاریخ پیوست. این خودرو، به عنوان یک مدل اقتصادی دودر عرضه شده بود که در دهه ۵۰ وارد ایران شد. موتور ۱.۲ لیتری این خودرو، برای کاربرد شهری طراحی شده و مناسب کسانی بود که انتظار رانندگی تند و تیزی از خودرویشان نداشتند.

- قدرت موتور: ۴۰ تا ۶۳ اسب بخار

- حداکثر سرعت:  حدود ۱۳۰ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک چهار دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۷.۲ لیتر

فولکس واگن گلف مارک ۲

بی انصافی است که در میان نام‌های محبوب در کلکسیون ماشین‌های کلاسیک در ایران، از فولکس واگن گلف صحبتی به میان نیاوریم. این مدل، از جمله خودروهای کامپکت کمپانی آلمانی بود که در سال ۱۹۳۸در تیپ بیتل به دنیا معرفی شد و ۴۰ سال بعد، پسوند «گلف»  گرفت. مدل‌های مارک ۱ و مارک ۲ قبل از انقلاب راه به ایران پیدا کردند، اما با اعمال تحریم‌ها و تشدید محدودیت‌ها، فرصت چندانی نداشتند که درسطح تجاری رقبایی از جمله رنو و پژو ظاهر شوند.

- قدرت موتور: ۹۰ تا ۱۵۸ اسب بخار (بسته به تیپ)

- حداکثر سرعت:  حدود ۱۸۰ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک چهار دنده - دیفرانسیل عقب

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۹.۲ تا ۱۰ لیتر

رنو ۵

یکی از خاطره انگیزترین خودروهای کلاسیک در ایران که به رنو PK هم معروف بود، در دهه ۵۰ به ایران معرفی شد و در برهه‌ای پرفروش‌ترین خودرو در ایران و فرانسه بود. این ماشین بیش از ۴۰ سال در دست کاربری قرار داشت تا در نهایت طی دهه ۹۰ از دور خارج شد. رنو پی کی از جمله اولین هاچبک‌های جذابی بود که وارد کشورمان گردید و توسط سایپا مونتاژ می‌شد. در دهه ۷۰، این خودرو با نام سپند و تحت برند سایپا عرضه می‌گردید.

- قدرت موتور: ۳۴ تا ۵۰ اسب بخار

- حداکثر سرعت:  حدود ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: اتوماتیک چهار دنده - دیفرانسیل جلو

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۷.۲ لیتر

خودروهای آسیایی کلاسیک در ایران

میتسوبیشی گالانت ۷۷

سدان مشهور میتسوبیشی که در ایران کمتر کسی هست آن را نشناسد، اولین بار در سال ۶۹ قدم به بازار جهانی گذاشت و نسل سوم آن، یعنی همان مدلی که در ایران به محبوبیت رسید، حدود دهه ۵۰ میلادی وارد کشور شد. میتسوبیشی گالانت در رقابت با سدان‌های دیگری از جمله هیوندای آکورد و هم وطنش تویوتا (به ویژه مدل‌های کرولا و کارینا) بود. تیپ ششم گالانت با لقب «سوسماری» در بازار ایران به فروش می‌رسید و نسل هفتم آن با چراغ‌های پیوسته عقب، تحت عنوان «عینکی» شناخته شده بود. علاقمندان به ماشین‌های کلاسیک قدیمی در تهران، دست به حرکت‌هایی مانند اورهال کامل این خودرو می‌زنند و گاهی اعجوبه‎‌هایی مانند گالانت دهه هفتادی با موتور توربو می‌آفرینند.

- قدرت موتور: ۱۱۰ اسب بخار

- حداکثر سرعت:  حدود ۱۸۸ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: دستی پنج دنده - دیفرانسیل جلو

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۹ تا ۱۱ لیتر

دوو اسپرو

نقش اتومبیل‌های کره‎‌ای در جمع ماشین های کلاسیک در ایران را نمی‌توان دستکم گرفت. دوو اسپرو از اواخر دهه ۷۰ و توسط کرمان خودرو وارد شد و بعد از مواجهه با استقبال خوب، برنامه واردات نسخه‌های بعدی آن نیز تایید گرفت. مونتاژ نسخه‎‌های دیگری از دوو مانند سیلو و ماتیز نیز در دستور کار کرمان خودرو قرار گرفت. اما با اعمال تحریم و خریداری شدن کمپانی دوو توسط جنرال موتورز، همکاری با این شرکت کره‌ای پایان یافت و دوران دوو در ایران به انتها رسید.

- قدرت موتور: ۱۰۵ اسب بخار

- حداکثر سرعت:  حدود ۱۸۵ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: دستی پنج سرعته - دیفرانسیل جلو

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۶.۸ تا ۱۱.۵ لیتر

تویوتا کارینا

مدل کارینا در سبد محصولات غول ژاپنی، از جمله بهترین ماشین های کلاسیک ایران است که جلوپنجره‌ای مشابه فورد موستانگ روی آن پیاده شده و در شش تیپ متفاوت وارد می‎‌شده است. ساختار بدنه مشابه پیکان دولوکس، متریال بادوام و استهلاک پایین، کارینا را به یکی از اولین انتخاب‌ها برای خانواده‎‌ها و کسانی تبدیل می‌کردند که به دنبال اتومبیلی سخت جان با طول عمر بالا و خرج کم بودند.

- قدرت موتور: ۷۴ اسب بخار

- حداکثر سرعت:  حدود ۱۵۰ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: دستی چهار سرعته - دیفرانسیل جلو

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۱۰.۴ لیتر

تویوتا سلیکا

نمونه دیگری از فرزندان تویوتا که از فورد موستانگ ۵۸ الهام می‌گیرد، تویوتا سلیکاست که تیپ نسل اول آن، هنوز هم از جمله پرطرفدارترین ماشین های کلاسیک در ایران برشمرده می‎شود. این کوپه با موتور دوکاربراتور سولکس عرضه شد که قدرت نسبتاً قابل قبولی برای مصارف شهری و سفرهای سبک ارائه می‌داد. استهلاک کم تویوتا سلیکا و سواری نرم و روان، تولید آن را تا هفت نسل تمدید کرد و دستگاه‎‌های تمیز آن همچنان در ایران و سایر کشورها در خدمت صاحبان‌شان هستند.

- قدرت موتور: ۱۱۳ اسب بخار

- حداکثر سرعت:  حدود ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت

- گیربکس: دستی چهار سرعته - دیفرانسیل جلو

- مصرف بنزین (در ۱۰۰ کیلومتر): ۷.۴ تا ۸ لیتر

جمع بندی

دوران طلایی ماشین های کلاسیک در ایران، مدل‌های بسیاری از کمپانی‌های غربی و شرقی را به خود دید که برخی از آنها عمری کوتاه در کشور داشتند و برخی دیگر مانند تیپ‌های رنو و تویوتا، دوام آوردند تا رانندگان ایرانی شاهد فرزندان مدرن در سگمنت‎های جدید آنها باشند. در لیست امروز به معرفی مشهورترین خودروهای قدیمی ایران پرداختیم که همچنان محبوبیت زیادی در بین عتیقه دوستان و ماشین بازها دارند.

به نظر شما جای کدام اتومبیل‌ها در لیست خودروهای کلاسیک در ایران خالی است؟ منتظر دریافت نظرات ارزنده شما هستیم.